Σάλος με γυμνό γυναικείο άγαλμα που τιμά τη «μητέρα του φεμινισμού» Μέρι Γουόλστονκραφτ
11.11.202010:39
«Όποιος έφηβος περάσει και το δει θα σκεφτεί "β@ζιά", όχι "να μια θρυλική μορφή του φεμινισμού"», γράφει μια συγγραφέας για το αμφιλεγόμενο γλυπτό
Θύελλα αντιδράσεων έχει ξεσπάσει στη Βρετανία με αφορμή τα αποκαλυπτήρια εχθές, Τρίτη, ενός μνημείου που τιμά την «μητέρα του φεμινισμού» Μέρι Γουόλστονκραφτ. Σύμφωνα με την Guardian, το γλυπτό που πλέον κοσμεί το πλαρκο Νιούινγκτον Γκριν στο βόρειο Λόνδινο προκάλεσε πλήθος αρνητικά σχόλια από την πρώτη κιόλας στιγμή, με πολλούς να αναρωτιούνται γιατί ένα μνημείο αφιερωμένο σε αυτήν την τόσο σημαντική προσωπικότητα δεν απεικονίζει την ίδια... αλλά μια ολόγυμνη γυναικεία φιγούρα.
Η Μαίρη Γουόλστονκραφτ (27 Απριλίου 1759 - 10 Σεπτεμβρίου 1797) ήταν Αγγλίδα συγγραφέας, φιλόσοφος και υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών. Παρότι έγραψε πλήθος μυθιστορήματα, μια ιστορία της Γαλλικής Επανάστασης και ένα παιδικό βιβλίο, το έργο που άφησε ανεξίτηλο το σημάδι της στην ιστορία ήταν το «A Vindication of the Righs of Woman».
Σε αυτό η φιλόσοφος (και μητέρα της μετέπειτα διάσημης Μέρι Σέλεϊ, συγγράφεως του Φρανκενστάιν) διατυπώνει απόψεις επαναστατικές για την εποχή της όσον αφορά την θέση των γυναικών στην κοινωνία, υπογραμμίζοντας ότι το γυναικείο μυαλό δεν είναι κατώτερο από το ανδρικό αλλά ότι μπορεί να φαίνεται έτσι λόγω περιορισμένης πρόσβασης στη μόρφωση. Επίσης, εξηγεί ότι τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες πρέπει να αντιμετωπίζονται ως λογικά όντα και οραματίζεται μια κοινωνία βασισμένη στη λογική.
Δεδομένης της τεράστιας κληρονομιάς που άφησε πίσω της η Γουόλστονκραφτ και της σημασίας της για το φεμινιστικό κίνημα, θα περίμενε κανείς ότι όταν επιτέλους κατασκευαζόταν ένα σημαντικό μνημείο για εκείνη, θα απεικόνιζε το πρόσωπό της. Γι' αυτό και όταν τελικά αποκαλύφθηκε το γλυπτό τη Δεύτερα, πολλοί απογοητεύτηκαν, εξοργίστηκαν και το χαρακτήρισαν «χαμένη ευκαιρία».
Το γλυπτό που φιλοτέχνησε η Μάγκι Χάμπλινγκ (μια σημαντική και αμφιλεγόμενη Βρετανίδα καλλιτέχνις) περιλαμβάνει μια γυμνή, ασημένια γυναικεία φιγούρα που βρίσκεται στην κορυφή ενός αφηρημένου σχήματος, με λεπτομέρειες από γυναικείες μορφές. Αποτελεί το προϊόν μιας κοπιαστικής καμπάνιας διάρκειας 10 ετών με την ονομασία Mary on The Green, για την συγκέντρωση των 143.000 λιρών που κόστισε τελικά η δημιουργία του.
Η Βρετανίδα συγγραφέας και ακτιβίστρια Κάρολιν Κριάντο-Πέρεζ έκανε λόγο για «καταστροφικά λάθος αποφάσεις». «Χωρίς να θέλω να μειώσω τις εντυπωσιακές προσπάθειες που έγιναν για την ανέγερση του μνημείου, μου φαίνεται ότι πήγε στράφι όλη η σκληρή δουλειά. Πιστεύω πραγματικά ότι αυτή η απεικόνιση την προσβάλλει. Δεν νομίζω ότι θα την ευχαριστούσε να την αντιπροσωπεύει μια γυμνή καλοσχηματισμένη γυναίκα-ονείρωξη», τονίζει απογοητευμένη.
Η συγγραφέας Κέιτλιν Μόραν έγραψε σε tweet: «Φανταστείτε να έφτιαχναν ένα άγαλμα ενός σέξι νεαρού τύπου για να τιμήσουν τον Τσόρτσιλ. Θα έδειχνε τελείως παλαβό. Ε λοιπόν κι αυτό έτσι δείχνει».
Ακόμη μία συγγραφέας, η Τρέισι Κινγκ, ήταν καταπέλτης για την επιλογή του θέματος. «Κανένας περαστικός έφηβος που θα κοιτάξει το άγαλμα δεν θα σκεφτεί "α, να μια θρυλική μορφή του φεμινισμού. Θα σκεφτεί "β@ζιά"». Η δημοσιογράφος Κάθριν Φόκνερ υπογράμμισε ότι βρισκει θλιβερό το γεγονός ότι κάποιοι επέλεξαν να τιμήσουν μια τόσο σημαντική γυναίκα «με μια γυμνή ασημί Μπάρμπι».
Όσον αφορά την άποψη της δημιουργού και το σκεπτικό πίσω από το γλυπτό, η Χάμπλινγκ εξήγησε στο PA Media ότι η γυναικεία φιγούρα συμβολίζει όλες τις γυναίκες και δεν ήθελε να ρούχα να «περιορίσουν» την εικόνα σε μια συγκεκριμένη χώρα και εποχή. «Δεν είναι μια συμβατική ηρωϊκή απεικόνιση της Μέρι Γουόλστονκραφτ. Είναι ένα γλυπτό για το τώρα, στο πνεύμα της».