Ιράν: Αμφιλεγόμενες θεωρίες για τη δολοφονία του πυρηνικού επιστήμονα

Aποστάσεις από την εικόνα που παρουσίασαν τα ιρανικά κρατικά ΜΜΕ για την φονική ενέδρα που φέρεται να έστησαν οι άνδρες της Μοσάντ την 27η Νοεμβρίου στον άτυχο Ιρανό πυρηνικό φυσικό Μοσέν Φαχριζαντέχ κρατούν εμπειρογνώμονες σε θέματα ασφαλείας και πληροφοριών.

Σε δηλώσεις τους στο CNN, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι η θεωρία του τηλεχειριζόμενου όπλου το οποίο δολοφόνησε εξ αποστάσεως τον Ιρανό πυρηνικό φυσικό θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω.

Ένα αλεξίσφαιρο αυτοκίνητο. Ένα τηλεχειριζόμενο όπλο. Ένα όχημα που εξερράγη

Σύμφωνα με το ημι-επίσημο πρακτορείο ειδήσεων «Fars» του Ιράν, η χολιγουντιανού τύπου δολοφονία του επιστήμονα έγινε ως εξής: Ο Φαxριζαντέχ επέβαινε με τη σύζυγό του σε ένα αλεξίσφαιρο αυτοκίνητο στην πόλη Absard, ανατολικά της Τεχεράνης με συνοδεία τριών οχημάτων για την ασφάλειά τους.

Για το πρακτορείο «Fars», ο Φαχριζαντέχ άκουσε πυροβολισμούς. Και, όταν βγήκε από το όχημα στο οποίο επέβαινε, πυροβολήθηκε τουλάχιστον τρεις φορές από ένα αυτοκίνητο Nissan που βρισκόταν σε απόσταση 150 μέτρων. Στη συνέχεια, το Nissan εξερράγη. Όλη η επίθεση διήρκεσε τρία λεπτά, όπως ανέφερε το ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων.

Από την πλευρά του, το ημι-επίσημο Πρακτορείο Ειδήσεων «Ιρανοί Φοιτητές» ανέφερε ότι το αυτοκίνητο του Φαχριζαντέχ δέχτηκε πυρά, ακολούθησε έκρηξη και ακούστηκαν κι άλλοι πυροβολισμοί.

Το IRIB, ένα κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο, ανέφερε ότι η έκρηξη έγινε πρώτη, ενώ ακολούθησαν πυροβολισμοί των δραστών.

Ο Ιρανός πυρηνικός επιστήμονας δολοφονήθηκε με τηλεχειριζόμενο όπλο, όπως μετέδωσε ιρανικό πρακτορείο ειδήσεων.

Η τεχνολογία πράγματι έχει προχωρήσει πολύ, ωστόσο εμπειρογνώμονες πληροφοριών και ασφάλειας που μίλησαν με το CNN, εκφράζουν την δυσπιστία τους για το πώς μια τόσο ευαίσθητη επιχείρηση που απαιτεί ακρίβεια, θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί από μία τέτοια απόσταση.

Μια επιχείρηση που εκτελείται από απόσταση έχει σίγουρα τα πλεονεκτήματά της, αλλά τρεις εμπειρογνώμονες εκτιμούν ότι ενέχει περισσότερους παράγοντες κινδύνου.

«Σε γενικές γραμμές, ένα τηλεχειριζόμενο όπλο είναι μια συσκευή που μπορεί να είναι αποτελεσματική σε ορισμένες περιπτώσεις», δήλωσε Ισραηλινός εμπειρογνώμονας ασφαλείας, που ήθελε να διατηρήσει την ανωνυμία του λόγω της ευαισθησίας του ζητήματος.

«Λύνεις το πρόβλημα όταν πλησιάζεις πολύ κοντά στον στόχο», εξήγησε. «Είναι αρκετά ακριβές. Πρέπει να εξασκηθείς πολύ»

Το Ιράν, πάντως, ισχυρίζεται ότι έχει αποδείξεις ότι το Ισραήλ βρίσκεται πίσω από τη δολοφονία του Φαχριζαντέχ, ενός εκ των κορυφαίων πυρηνικών επιστημόνων της χώρας.

Μέχρι στιγμής, όμως, δεν έχει παρουσιάσει κανένα αποδεικτικό στοιχείο του καθώς επίσης το Ισραήλ δεν έχει αναλάβει ευθύνη για την δολοφονία του Ιρανού επιστήμονα.

Το γραφείο του πρωθυπουργού του Ισραήλ, Μπέντζαμιν Νετανιάχου, αρνήθηκε να προβεί σε σχόλιο για το θάνατο του Φαχριζαντέχ.

«Εάν η δολοφονία πραγματοποιήθηκε εξ αποστάσεως, είτε από άλλη χώρα είτε από απόσταση μερικών χιλιομέτρων, θα ήταν εξαιρετικά περίπλοκο, με μεγάλο μέρος του κινδύνου να προκύψει πριν από την ίδια τη δολοφονία», εκτιμά ο Ισραηλινός ειδικός.

Μια χώρα ή ένας ηθοποιός θα περάσουν λαθραία την πολύτιμη τεχνολογία, συμπεριλαμβανομένων των δικτύων επικοινωνίας, των δορυφορικών δεκτών και ενός όπλου που θα μπορούσε να λειτουργήσει εξ αποστάσεως, λένε οι ειδικοί.

Για να αποφευχθεί η άμεση ανίχνευση, ο εξοπλισμός πιθανότατα θα έπρεπε περάσει λαθραία σε κομμάτια και να συναρμολογηθεί μία φορά στο Ιράν.

Καθ' όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, ο εξοπλισμός θα έπρεπε να είναι αποθηκευμένος κρυφά και σε ασφαλές μέρος.

Το ιρανικό πρακτορείο «Fars» ισχυρίζεται ότι το όχημα που χρησιμοποιήθηκε στη δολοφονία εξερράγη, οπότε ένα είδος εκρηκτικού που ενεργοποιήθηκε εξ αποστάσεως, θα έπρεπε επίσης να έχει αποθηκευτεί με ασφάλεια.

Κατά τη διάρκεια της επιχείρησης ,τα τμήματα του εξοπλισμού δεν μπορούσαν να αποτύχουν, καθώς δεν θα υπήρχε κανείς επί τόπου για να τα διορθώσει.
Αποτυχία επικοινωνίας. Ένα μπλοκαρισμένο όπλο. Μια συσκευή αυτοκαταστροφής που δεν πυροδοτήθηκε.

Οποιαδήποτε αποτυχία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την επιχείρηση δολοφονίας με την τεχνολογία να αναχαιτίζει τις ιρανικές δυνάμεις ασφαλείας.

«Δεν νομίζω ότι χρησιμοποιήθηκε (ένα τηλεχειριζόμενο όπλο)», υποστηρίζει ο ειδικός ασφαλείας. «Νομίζω ότι οι Ιρανοί έδωσαν αυτή την πληροφορία για να ελαχιστοποιήσουν το μέγεθος της ομάδας που το έκανε και την κλίμακα διείσδυσης στη χώρα από επιχειρησιακά στοιχεία». Ωστόσο, ο ίδιος τόνισε ότι μια δολοφονία εξ αποστάσεως «δεν είναι φαντασία, είναι μία καλή ιδέα».

«Η τεχνολογία του να εξολοθρεύεις έναν στόχο από ένα τηλεχειριζόμενο όπλο μέσα από όχημα, δεν είναι ιδιαίτερα νέα».

Η «Rafael», μια ισραηλινή αμυντική εταιρεία που ειδικεύεται στα όπλα, πωλεί το «Samson 30 Remote Weapon System» σε πάνω από 25 άλλες χώρες και, ενώ είναι πολύ μεγάλο για να χωρέσει σε ένα Nissan, αυτό είναι σχεδόν το μόνο με τέτοιο σύστημα στην αγορά.

Η Γερμανία, η Ισπανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Αυστραλία και άλλοι κατασκευάζουν παρόμοια συστήματα.

Ο στρατηγός Νιτζάλ Νουριέλ, πρώην διευθυντής του Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας του Ισραήλ, επισημαίνει πως, αυτό δεν σημαίνει ότι το Ισραήλ ήταν υπεύθυνο για τη δολοφονία.

«Έχουμε ένα πολυβόλο που ελέγχεται από μακριά», είπε. «Έχουμε ικανότητες να κάνουμε ελέγχους γύρω από τη Γάζα που έχουν επίσης τη δυνατότητα να πυροβολήσουν, και να ελέγξουν τους πυροβολισμούς από μακριά».

Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «οι προηγούμενες δολοφονίες για τις οποίες έχει κατηγορηθεί το Ισραήλ, έχουν πραγματοποιηθεί με πολύ απλούστερες μεθόδους, όπως βόμβες που τοποθετήθηκαν σε αυτοκίνητα από τους δράστες σε μοτοσικλέτες - όπως στην περίπτωση του Majid Shahriari το 2010 - ή πυροβολισμούς, όπως στην περίπτωση του Daryoush Rezaie το 2011. Το Ισραήλ δεν ανέλαβε ποτέ ευθύνη για τη δολοφονία του Shahriari ή του Rezaie», πρόσθεσε.

Ο Τζακ Γουέτλινγκ, ειδικός στον τομέα Άμυνας στο «Royal United Service Institute», υποστήριξε στο CNN ότι, η κύρια χρήση αυτής της τεχνολογίας είναι η «άρνηση της περιοχής», το οποίο,όπως είπε, «σημαίνει ότι προσπαθούμε, για παράδειγμα, να δεσμεύσουμε όλους τους στόχους σε μια καθορισμένη περιοχή (όπου) δεν έπρεπε να είναι».

Ο ίδιος τόνισε ότι, τέτοια τεχνολογία δεν θα ήταν αποτελεσματική για να έχει ακρίβεια σε έναν μόνο στόχο.

«Αυτό δεν θα λειτουργούσε σε αυτήν την περίπτωση», είπε, εξηγώντας ότι ενώ η ικανότητα εντοπισμού ενός στόχου με ένα αυτόματο όπλο είναι «θεωρητικά δυνατή, θα μπορούσε ενδεχομένως να στοχεύσει κάτι που δεν θέλουμε».

«Μια δολοφονία, όταν εκτελείται, πρέπει να είναι όσο το δυνατόν πιο αξιόπιστη», εξήγησε ο Γουέτλινγκ.

«Πολλοί υπολογισμοί εμπλέκονται, πολλές πληροφορίες για την κίνηση του οχήματος και πότε μπορούν να το πλησιάσουν, αλλά έχουν προσπαθήσει να χρησιμοποιήσουν πολύ απλές μεθόδους στο παρελθόν».

«Υπάρχουν πάντα πολλές θεωρίες συνωμοσίας και σενάρια σχετικά με αυτά τα γεγονότα, και αν δεν παρουσιαστεί υλικό, τότε νομίζω ότι δεν πρέπει να υποθέσουμε αυτόματα ότι είναι όπως περιγράφεται (από τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης)», είπε.

Το Ιράν υφίσταται μεγάλη ταπείνωση μετά την δολοφονία του «πατέρα του πυρηνικού προγράμματος της χώρας, σχολιάζει το αμερικανικό δίκτυο και προσθέτει: «Ωστόσο, κανείς δεν θέλει πόλεμο στην πιο εύθραυστη περιοχή του κόσμου».

Η κυβέρνηση της Τεχεράνης ισχυρίζεται ότι έχει αποδείξει ότι το όπλο που χρησιμοποιήθηκε στην δολοφονία του πυρηνικού φυσικού «φέρει το λογότυπο και τις προδιαγραφές της ισραηλινής στρατιωτικής βιομηχανίας», σύμφωνα με την κρατική εταιρεία «Press TV» του Ιράν, επικαλούμενη ανώνυμη πηγή.

Ωστόσο, Ιρανοί αξιωματούχοι δεν έχουν ακόμη δείξει αυτά τα στοιχεία ή εικόνες που θα επιβεβαίωναν τον ισχυρισμό τους, ότι το Ισραήλ συμμετείχε στη δολοφονία.

Ο επικεφαλής του γραμματέα του Ανώτατου Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν, ο Ναύαρχος Aλί Σαμκχανί, δήλωσε ότι η επιχείρηση ήταν περίπλοκη και χρησιμοποιήθηκε ηλεκτρονικός εξοπλισμός χωρίς να υπάρχει κανείς στο σημείο, δήλωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Αλλά υπάρχει μια λεπτομέρεια από πλευράς τεχνολογίας στην οποία στηρίζεται όλη η επιχείρηση.

Ο Φαχριζαντέχ προτίμησε να αφήσει την προστασία του αλεξίσφαιρου αυτοκινήτου του, αφότου δέχτηκε πυροβολισμούς, όπως ισχυρίζονται τα ιρανικά πρακτορεία «Fars» και άλλα και μόνο όταν βγήκε από το όχημα, τον πυροβόλησαν και τον σκότωσαν.

«Μια περίπλοκη δολοφονία, η οποία απαιτεί μήνες σχεδιασμού και χρόνια συλλογής πληροφοριών, θα μπορούσε να είχε αποτύχει εντελώς εάν ο Φαχριζαντέχ είχε μείνει μέσα στο όχημά του».

Ο Ισραηλινός δημοσιογράφος που ασχολείται με στρατιωτικά θέματα, Γιόσο Μελμάν, και συγγραφέας του βιβλίου «Spies Against Armageddon», απέρριψε τους ιρανικούς ισχυρισμούς για τη δολοφονία.

«Σταμάτησα να πιστεύω τις πληροφορίες των επίσημων και ημι-επίσημων μέσων ενημέρωσης στο Ιράν σχετικά με τις περιστάσεις γύρω από τη δολοφονία του Φαχριζαντέχ», γράφει σε μήνυμά του στο Twitter.

«Δημοσιεύουν διαφορετικές ακόμη και αντιφατικές λεπτομέρειες: Δολοφόνοι; Μοτοσυκλετιστές; Ένα αυτοκίνητο που παγιδεύεται; Ένα πολυβόλο που πυροβολεί αυτόματα; Θεωρίες που σχετίζονται με ψυχολογικό πόλεμο, παραπληροφόρηση και αδυναμία προσκόμισης αποδεικτικών στοιχείων».