Ιορδανία, ένα βασίλειο σε κρίση: Ο τέως διάδοχος θέλει να κάτσει στον θρόνο του βασιλιά;
06.04.202106:36
Ο πρίγκιπας Χάμζα ήταν ο αγαπημένος γιος του βασιλιά Χουσεΐν - Τι συμβουλεύει την βασίλισσα Νουρ και τους γιους της η θεία του «αντάρτη» πρίγκιπα - Ο βασιλιάς Αμπντάλα ανέθεσε στον θείο των δύο ετεροθαλών αδελφών να συνομιλήσει με τον πρίγκιπα Χάμζα
Η εικόνα που είχε μέχρι χθες η Ιορδανία ως πυλώνας σταθερότητας στη Μέση Ανατολή δέχθηκε πλήγμα όταν έγινε γνωστό από επίσημα χείλη στη χώρα πως ο 41χρονος πρίγκιπας Χάμζα μπιν Χουσεΐν, τέως διάδοχος του θρόνου, έχει τεθεί από το Σάββατο σε κατ' οίκον περιορισμό επειδή συμμετείχε σε απόπειρα ανατροπής του βασιλιά Αμπντάλα.
Την Κυριακή η κυβέρνηση κατηγόρησε ανοιχτά τον πρίγκιπα Χάμζα, γιο του εκλιπόντος βασιλιά Χουσεΐν και της τέταρτης συζύγου του, της αμερικανικής καταγωγής βασίλισσας Νουρ, για εμπλοκή στην προσπάθεια αποσταθεροποίησης της ασφάλειας στην Ιορδανία. Με δηλώσεις του στους δημοσιογράφους ο Αϊμάν Σαφάντι, αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας κατηγόρησε ευθέως τον πρωτότοκο γιο της βασίλισσας Νουρ πως συνεργάστηκε με τον πρώην υπουργό Οικονομικών Μπασέμ Αουαντάλαχ και ένα νεαρό μέλος της βασιλικής οικογένειας, τον Σαρίφ Χασάν μπιν Ζαΐντ, με στόχο να πλήξουν την ασφάλεια και την σταθερότητα της χώρας.
Σύμφωνα με τις δηλώσεις του Σαφάντι, οι τρεις άντρες ετοίμαζαν πραξικόπημα ανατροπής του βασιλιά με την υποστήριξη ξένων δυνάμεων, τις οποίες δεν κατονόμασε και ανακοίνωσε την σύλληψη, τουλάχιστον, 14 άλλων ατόμων που είχαν εμπλοκή στην απόπειρα πραξικοπήματος.
Ο ετεροθαλής αδελφός του βασιλιά Αμπντάλα με βίντεο που έδωσε στο BBC ο δικηγόρος του επιβεβαίωσε πως βρίσκεται σε κατ' οίκον περιορισμό στο παλάτι του στο Αμάν και αρνήθηκε πως συμμετείχε σε πραξικόπημα κατά του βασιλιά αλλά κατηγόρησε την κυβέρνηση για διαφθορά και ανικανότητα.
Την Κυριακή η μητέρα του, βασίλισσα Νουρ, έσπευσε να τον υπερασπιστεί και με ανάρτησή της στο Twitter έκανε λόγο για «κακόβουλη συκοφαντία».
Ο πρίγκιπας Χάμζα σε ηχητική καταγραφή που αναρτήθηκε στο Twitter το βράδυ της Κυριακής δηλώνει πως δεν θα υπακούσει τις εντολές του αρχηγού του στρατιωτικού επιτελείου, στρατηγού Γιουσέφ Χουνέιτι, ο οποίος τον επισκέφθηκε και του ζήτησε «να σταματήσει όλες τις κινήσεις και τις ενέργειες κατά της ασφάλειας και της σταθερότητας της Ιορδανίας». «Δεν σκοπεύω να υπακούσω όταν μου λένε δεν μπορείς να βγεις έξω, δεν μπορείς να δημοσιεύσεις στο Twitter, δεν μπορείς να επικοινωνείς με τους ανθρώπους, επιτρέπεται μόνο να βλέπεις την οικογένειά σου», δήλωσε ο πρίγκιπας.
Ο πρίγκιπας Χάμζα συμμετείχε σε συγκεντρώσεις με αρχηγούς των φυλών
Πάντως, δεν είναι ξεκάθαρο γιατί η κυβέρνηση της Ιορδανίας αποφάσισε τώρα να περιορίσει τον ετεροθαλή αδελφό του βασιλιά Αμπντάλα, αφού είναι γνωστό πως ο 41χρονος γαλαζοαίματος πραγματοποιούσε συχνές επισκέψεις σε συγκεντρώσεις των αρχηγών των φυλών, όπου κάποιοι ασκούσαν κριτική κατά του βασιλιά. Όπως αναφέρει το Al Jazeera οι αξιωματούχοι του παλατιού είχαν κάνει προσπάθειες για να λυθεί το πρόβλημα εντός της βασιλικής οικογένειας, αλλά ο πρίγκιπας Χάμζα δεν ήταν συνεργάσιμος.
Αμέσως μόλις έγινε γνωστή η απόπειρα πραξικοπήματος κατά του βασιλιά Αμπντάλα, οι ΗΠΑ, σύμμαχος επί μακρόν της Ιορδανίας, η Αίγυπτος, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, έσπευσαν να δηλώσουν συμπαράσταση στον 58χρονο μονάρχη. Η Ιορδανία, μια χώρα με 10 εκατ. κατοίκους και με οικονομία που έχει δεχτεί σοβαρό πλήγμα από την πανδημία, θεωρείται πολύτιμη σύμμαχος στη Μέση Ανατολή, φιλοξενεί στα εδάφη της εκατομμύρια εκτοπισμένους Παλαιστίνιους και περισσότερους από μισό εκατομμύριο Σύρους πρόσφυγες.
Το δέντρο της βασιλικής οικογένειας
«Αυτή είναι η αρχή μιας κρίσης και όχι το τέλος»
Ο αναλυτής Αχμάντ Αουάντ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Ερευνών «Phenix Center for Economic and Informatics research institute» στο Αμάν, ανέφερε πως τα γεγονότα ήταν πρωτοφανή για την Ιορδανία και δήλωσε στο Al Jazeera: «Αυτή είναι η αρχή μιας κρίσης και όχι το τέλος. Αυτό (η κρίση) δείχνει πως υπάρχει η ανάγκη για πολιτικές, οικονομικές και δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις».
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Ιορδανίας Τζαουάντ Ανάνι, δήλωσε στους New York Times την Κυριακή: «Ο τρόπος που αυτό αποκαλύφθηκε με συλλήψεις και βίντεο ήταν σοκαριστικός. Παρά τις εντάσεις, η βασιλική οικογένεια πάντοτε παρουσίαζε την εικόνα ενός κοινού μετώπου. Όμως, χθες τα γεγονότα διέλυσαν αυτή την εικόνα και οι διαμάχες αποκαλύφθηκαν στο φως της ημέρας».
Ο πατέρας του πρίγκιπα Χάμζα και του βασιλιά Αμπντάλα, ο εκλιπών βασιλιάς Χουσεΐν, βασίλεψε επί τέσσερις δεκαετίες και ήταν πολύ αγαπητός στο λαό του. Ο Χουσεΐν συχνά κατά την διάρκεια της βασιλείας του αντιμετώπισε τον ανταγωνισμό μεταξύ των γιων του ενώ και οι τέσσερις σύζυγοί του είχαν προσπαθήσει να του ασκήσουν επιρροή. Όμως, μετά τον θάνατό του το 1999 και την ενθρόνιση του Αμπντάλα είναι η πρώτη φορά που η μοναρχία στην Ιορδανία περνά τέτοια κρίση.
Οι πρίγκιπες Αμπντάλα και Χάμζα μεγάλωσαν με παρόμοιο τρόπο, μορφώθηκαν σε σχολεία της αριστοκρατίας σε Βρετανία και ΗΠΑ. Ο Χάμζα αποφοίτησε από το Χάρβαρντ το 2006 και εθεωρείτο ο αγαπημένος γιος του βασιλιά Χουσεΐν και αυτός που θα τον διαδεχθεί στον θρόνο. Ο πρίγκιπας Αμπντάλα έλαβε τον τίτλο του διαδόχου τις τελευταίες εβδομάδες πριν τον θάνατο του βασιλιά. Ο Αμπντάλα είναι γιος του Χουσεΐν και της δεύτερης συζύγου του, πριγκίπισσας Μούνα. Ο Χάμζα είναι ο γιος του βασιλιά από τον τέταρτο γάμο του με την βασίλισσα Νουρ. Όταν ο Αμπντάλα έγινε βασιλιάς έχρισε διάδοχο τον Χάμζα, σύμφωνα με την επιθυμία του πατέρα τους. Όμως, το 2004 του αφαίρεσε τον τίτλο του διαδόχου και τον απένειμε στον μεγαλύτερο γιο του, πρίγκιπα Χουσεΐν. Λέγεται πως ο Χάμζα ήταν ο αγαπημένος γιος του Χουσεΐν και τον αποκαλούσε δημόσια «Φως των ματιών μου», αλλά καθώς ήταν μικρός όταν απεβίωσε ο βασιλιάς, ο ετεροθαλής αδελφός του, Αμπντάλα, ανέβηκε στο θρόνο. Όμως, όταν ο Αμπντάλα αφαίρεσε τον τίτλο του διαδόχου από τον Χάμζα, η χήρα του Χουσεΐν, βασίλισσα Νουρ, απογοητεύτηκε που δεν θα γινόταν ποτέ ο πρωτότοκος γιος της μονάρχης.
Ο βασιλιάς Χουσεΐν παντρεύτηκε το 1955 την βασίλισσα Ντίνα με την οποία χώρισε το 1957, το ζευγάρι απέκτησε μία κόρη. Η Ντίνα απεβίωσε το 2019. Το 1961 ο βασιλιάς παντρεύτηκε την Βρετανίδα Τόνι Γκάρντινερ, την οποία γνώρισε στα γυρίσματα της ταινίας «Λώρενς της Αραβίας», όπου εκείνη εργαζόταν ως γραμματέας. Η Τόνι έλαβε το όνομα Μούνα αλ Χουσεΐν μετά τον γάμο της, έγινε βασίλισσα και απέκτησε τέσσερα παιδιά με τον Χουσεΐν, δύο γιους και δύο κόρες, με πρωτότοκο τον σημερινό βασιλιά Αμπντάλα. Ο βασιλιάς και η δεύτερη σύζυγός του πήραν διαζύγιο το 1971. Η Μούνα έλαβε τον τίτλο της πριγκίπισσας και παρέμεινε στην Ιορδανία. Το 1972 ο βασιλιάς παντρεύτηκε την βασίλισσα Άλια, η οποία το 1977 σκοτώθηκε σε δυστύχημα με ελικόπτερο στο Αμάν, ήταν μόλις 28 ετών. Η Άλια χάρισε στον βασιλιά δύο παιδιά, την πριγκίπισσα Χάγια και τον πρίγκιπα Αλί. Τέταρτη και τελευταία σύζυγος του βασιλιά Χουσεΐν είναι η αμερικανικής καταγωγής βασίλισσα Νουρ, με την οποία απέκτησε δύο γιους και δύο κόρες, με πρωτότοκο τον πρίγκιπα Χάμζα.
Η φιλοδοξία της βασίλισσας Νουρ και το πρωτόκολλο
Δριμύ κατηγορώ κατά της 69χρονης βασίλισσας Νουρ και του πρίγκιπα Χάμζα, μετά την απόπειρα πραξικοπήματος κατά του βασιλιά, εξαπολύει η 75χρονη πριγκίπισσα Φίριαλ της Ιορδανίας, πρώην σύζυγος του πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Ταλάλ, αδελφού του βασιλιά Χουσεΐν. Με ανάρτησή της στο Twitter την Κυριακή η πριγκίπισσα έγραψε: «Η προφανής τυφλή φιλοδοξία της βασίλισσας Νουρ και των γιων της προκαλεί παραισθήσεις, είναι ανώφελη, αδικαιολόγητη, έχουν λανθασμένη αντίληψη για τα προνόμια. Όλοι τους θα έπρεπε να γνωρίζουν καλύτερα. Όπως την συνταγματική πράξη διαδοχής από τον πατέρα στον μεγαλύτερο γιο, η οποία υπηρετείται αδιάλειπτα. Μεγαλώστε αγόρια!».
Το παλάτι ανακοίνωσε πως ο θείος των δύο γαλαζοαίματων θα συνομιλήσει με τον πρίγκιπα Χάμζα
Ο βασιλιάς Αμπντάλα σε μια προσπάθεια για εκτόνωση της κρίσης με τον ετεροθαλή αδελφό του ανέθεσε σήμερα στον πρίγκιπα Χασάν, θείο και των δύο γαλαζοαίματων και αδελφό του εκλιπόντος βασιλιά Χουσεΐν, να μιλήσει με τον πρίγκιπα Χάμζα, σύμφωνα με ανακοίνωση του παλατιού. Ο πρίγκιπας Χασάν, τρίτος γιος του βασιλιά Ταλάλ και της βασίλισσας Ζέιν, έφερε τον τίτλο του διαδόχου του θρόνου από το 1965 μέχρι το 1999, αλλά του αφαιρέθηκε τρεις εβδομάδες πριν τον θάνατο του βασιλιά Χουσεΐν. Η ίδια ανακοίνωση αναφέρει πως ο πρίγκιπας Χάμζα αποδέχθηκε την πρόταση του μονάρχη να συνομιλήσει με τον πρίγκιπα Χασάν.