Ερντογάν: Πώς «φούντωσαν» οι φήμες για την υγεία του και πώς δόθηκε το «σύνθημα» για διαψεύσεις και διώξεις
Ακόμα και οι New York Times αναφέρθηκαν εχθές σε πιθανό εγκεφαλικό του Ερντογάν, εξαιτίας της έντονης φημολογίας που συνοδευόταν από το hashtag Erdogandead στα social media - Οι αναρτήσεις που έριξαν λάδι στη φωτιά, οι απαντήσεις για «σατανάδες» και η «αντεπίθεση» με διώξεις και στοχοποίηση
Η υγεία του Τούρκου προέδρου για ακόμα μία φορά απασχόλησε τη διεθνή κοινή γνώμη, ενώ ο υποτιθέμενος θάνατός του ήταν το ζήτημα που πρωταγωνίστησε στο Διαδίκτυο και στα σόσιαλ μίντια. Κατά τη διάρκεια της χθεσινής ημέρας, το hashtag Erdogandead (νεκρός Ερντογάν) διακινήθηκε όσο κανένα άλλο και τα βλέμματα παρέμειναν στραμμένα στο προεδρικό Μέγαρο. Ακόμα και πολιτικοί φίλοι ή συνεργάτες του Ταγίπ Ερντογάν δεν γνώριζαν για πολλές ώρες αν οι φήμες που τον ήθελαν να έχει υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιοευσταθούσαν ή όχι. Επικαλούνταν τη γνωστή ρήση: «όπου υπάρχει καπνός, υπάρχει και φωτιά», καθώς ακόμα και οι The New York Times, αναφέρθηκαν σε πιθανό εγκεφαλικό του Ερντογάν. Είχε προηγηθεί ένα βίντεο, στο οποίο ο Τούρκος πρόεδρος εμφανίστηκε να περπατάει με δυσκολία, μην μπορώντας να πάρει τα πόδια του. Ήταν το δεύτερο μέσα σε λίγες ημέρες. Κατά την άφιξή του στη Σύνοδο των G20 στη Ρώμη, άνδρες της προσωπικής του φρουράς επίσης είχαν σπεύσει να τον βοηθήσουν να μην καταρρεύσει.
Με ανάρτησή του στο Twitter, o βουλευτής Κωνσταντινούπολης του κεμαλικού κεντροαριστερού Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Αϊκούτ Ερντογντού έριξε λάδι στη φωτιά. Σχολίασε τα χιλιάδες μηνύματα που κυκλοφορούν για την υγεία του Ερντογάν, εντείνοντας την αγωνία. Τα ερωτηματικά για την κατάσταση της υγείας του Τούρκου προέδρου επανέρχονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, με τα ρεπορτάζ που υποστηρίζουν ότι περνάει το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας του απομονωμένος στο παλάτι του με μία στρατιά γιατρών της απολύτου εμπιστοσύνης του να πληθαίνουν. Μόλις λίγες ημέρες νωρίτερα το Foreign Policy είχε κυκλοφορήσει ένα άρθρο με τίτλο «πολύ άρρωστος ο Ερντογάν για να κυβερνήσει». Ο ερευνητικός ιστότοπος Nordic έχει δημοσιεύσει απόρρητες πληφορορίες σχετικά με τα χρόνια προβλήματα υγείας του, υποστηρίζοντας ότι πάσχει από καρκίνο και επιληψία, ενώ ο αμερικανός αναλυτής Μάικλ Ρούμπιν είπε ξεκάθαρα στο CNN ότι «η κλονισμένη υγεία του Ερντογάν θα αλλάξει το πολιτικό τοπίο στη γείτονα χώρα πολύ σύντομα». Όλα τα παραπάνω, προκαλούν αναστάτωση στην κυβέρνηση, καθώς προτάσσουν τα σενάρια διαδοχής, ειδικά σε μία περίοδο που ο Ερντογάν βλέπει τη δημοτικότητά του να κατακρημνίζεται στις δημοσκοπήσεις.
Απάντηση στις φήμες έδωσε πρώτος ο διευθυντής επικοινωνίας της τουρκικής προεδρίας Φαχρετίν Αλτούν. Δημοσίευσε, μάλιστα, και ένα βίντεο στο οποίο ο Τούρκος πρόεδρος εξέρχεται της προεδρικής λιμουζίνας με το σχόλιο «Να εμπιστεύεστε τους φίλους, να φοβάστε τους εχθρούς». Ακολούθησε ο βουλευτής του AKP Αχμέτ Χαμντί Τσαμλ. «Μην εμπιστεύεστε τους σατανάδες», σχολίασε. Ο σύμβουλος του Ερντογάν, δημοσιογράφος και πρώην αρχισυντάκτης σε τουρκικά δίκτυα Γιγκίτ Μπουλούτ επίσης ανήρτησε ένα βίντεο με τον Ερντογάν να κατεβαίνει από το αεροσκάφος που τον μετέφερε στην τουρκική πρωτεύουσα από την Κωνσταντινούπολη συνοδεία της συζύγου του Εμινέ.
Κλείσιμο
Τη σκυτάλη πήραν τα φιλοκυβερνητικά Μίντια. Η εφημερίδα Υeni Akit επέριψε την ευθύνη για τη φημολογία στα social media, στην αντιπολίτευση και στα τρολ της. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι «Τα αριστερόστροφα τρολ που εκτόξευαν το μίσος τους για τον Ερντογάν στις αναρτήσεις με το hashtag #dead αποκάλυψαν πώς έχασαν εντελώς τα ανθρώπινα συναισθήματά τους». Και με το «σύνθημα» αυτό ξεκίνησαν και οι διώξεις. Η Διεύθυνση Ασφαλείας ανάφερε ότι ασκήθηκαν δικαστικές διώξεις κατά 30 χρηστών που δημοσίευσαν «ψευδή και αβάσιμα» μηνύματα για την κατάσταση της υγείας του Ερντογάν. Η ανακοίνωση στοχοποιούσε και το δημοσιογράφο Φατίχ Τεζτζάν για την ανάρτησή του περί «κακών νέων που θα σας λυπήσουν, αλλά σταθείτε δυνατοί».
Οι διώξεις δεν είναι κάτι νέο στην Τουρκία. Η υπόθεση του Οσμάν Καβαλάάνοιξε τον ασκό του Αιόλου, αποτυπώνοντας την κατάσταση που επικρατεί. Ο 64χρονος άνδρας δεν είναι ούτε ο πρώτος, ούτε ο τελευταίος που κρατείται για χρόνια δίχως δίκη στις τουρκικές φυλακές. Είναι, όμως, ο πλέον προβεβλημένος. Δισεκατομμυριούχος, φιλοδυτικός, με υψηλές γνωριμίες και σχετική επιρροή ανάγκασε τη Δύση να ασχοληθεί ξανά με τη συστηματική παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία.
Ακόμα και μετά την αποκλιμάκωση, εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, μετά από ερώτηση δημοσιογράφων, διευκρίνισε πως οι ΗΠΑ «είναι σταθερές στις δεσμεύσεις τους για προώθηση του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων». Χιλιάδες κρατούμενοι στιβάζονται στις φυλακές της Τουρκίας, σε άθλιες συνθήκες, οι περισσότεροι εξ’ αυτών στην απομόνωση. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που δίχως δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με οικείους και δικηγόρους, αλλά και χωρίς να ορίζεται ημερομηνία δίκης, οδηγούνται στην αυτοκτονία.
Η τουρκική κυβέρνηση αρνείται να δημοσιοποιήσει επίσημα στοιχεία, αλλά παρατηρητήρια για τα ανθρώπινα δικαιώματα κάνουν λόγο για χιλιάδες άτομα. Τη στιγμή που η τουρκική Δικαιοσύνη κάνει πως δεν βλέπει το τι συμβαίνει με τους πολιτικούς κρατούμενους, κοινοί εγκληματίες αφήνονται καθημερινά ελεύθεροι εξαιτίας της πανδημίας. Αντιθέτως, κανένας δημοσιογράφος ή μέλος της αντιπολίτευσης, ακόμα και άτομα με επιβαρυμένη υγεία δεν έχουν την ίδια τύχη. Σε απεργία πείνας υπολογίζεται ότι βρίσκονται πάνω από 4.000 άτομα.
Εκτός από την Οσμάν Καβαλά, στη φυλακή βρίσκεται και ο επικεφαλής του κουρδικού κόμματος HDP Σελαχατίν Ντεμιρτάς. Βρίσκεται σε φυλακή υψίστης ασφαλείας από το Νοέμβριο του 2016 με την κατηγορία ότι είναι «τρομοκράτης», ότι προέβη σε «προπαγάνδα υπέρ της τρομοκρατίας», ότι «εντάχθηκε σε τρομοκρατική οργάνωση» και ότι «υποκινούσε σε βία».
Ο Ντεμιρτάς, ηγέτης του τρίτου σε δύναμη κόμματος στην Τουρκίας θεωρείται μία από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες της αντιπολίτευσης. Η σύζυγός του δίνει το δικο της αγώνα. Δίνει συνεντεύξεις σε διεθνή Μέσα. Δεν έχει κρύψει ότι φοβάται και η ίδια για τη ζωή της και για τη ζωή των παιδιών της. Υποστηρίζει ότι οι ισχυρισμοί εναντίον του συζύγου της είναι εντελώς αβάσιμοι και παράνομοι.
Δεν έχει άδικο, αν αναλογιστεί κανείς ότι δικαστήριο της Άγκυρας επέβαλε –μετά από πέντε χρόνια που ο Ντεμιρτάς βρίσκεται στη φυλακή– ακόμη μία ποινή κάθειρξης στον Κούρδο ηγέτη. Ο λόγος; Καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης δύο ετών και έξι μηνών, επειδή έκανε δηλώσεις για τη φυλάκισή του που κρίθηκαν απειλητικές!
Το κουρδικό HDP, το τρίτο σε εκλογική δύναμη κόμμα της Τουρκίας, απειλείται με απαγόρευση. Εδώ και μήνες χαρακτηρίζεται από την κυβέρνηση «τρομοκρατικό κόμμα»! Σχεδόν οι μισοί βουλευτές του είναι στη φυλακή! Εκτός από Κούρδους, το καθεστώς Ερντογάν έχει απολύσει ή θέσει σε διαθεσιμότητα πάνω από 150.000 δικαστές, ακαδημαϊκούς, κρατικούς λειτουργούς και άλλους.
Κατηγορεί όλους αυτούς για δεσμούς τους με το δίκτυο FETO του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο η Άγκυρα κατηγορεί σαν ενορχηστρωτή της απόπειρας πραξικοπήματος το 2016. Από αυτούς, οι 77.000 βρέθηκαν στη φυλακή, αναμένοντας να δικαστούν. Χιλιάδες στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων σαπίζουν από το 2016 στη φυλακή, πολλοί δίχως να έχουν ακόμα δει την αίθουσα του δικαστηρίου.
Ο 49χρονος Μεβλούτ Ονσέλ ήταν από τους τυχερούς που πέρασε δίκη δύο χρόνια μετά τη σύλληψή του. Κατά τη διάρκειά της, αναφέρθηκε με συγκλονιστικές λεπτομέρειες στη σωματική, ψυχολογική και σεξουαλική κακοποίηση που υπέστη μέσα στη φυλακή. Η υπόθεσή του έγινε γνωστή και από την αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία του πήρε συνέντευξη μέσα στη φυλακή. Η τουρκική κυβέρνηση άσκησε βέτο στη δημοσίευση της συγκεκριμένης συνέντευξης, η οποία τεκμηρίωσε τα βασανιστήρια που έχει υποστεί. Ανατριχιαστική λεπτομέρεια είναι και η σεξουαλική κακοποίηση που υπέστη η σύζυγος και η ανήλικη κόρη του τη νύχτα της σύλληψής του μέσα στην οικία του.
Ο πτέραρχος Ακίν Οζτούρκ βρίσκεται στη φυλακή από τις πρώτες ώρες μετά το πραξικόπημα. Είχε προηγηθεί η διαπόμπευσή του, καθώς ημίγυμνος περιφερόταν στο δρόμο, με τον όχλο να τον λιθοβολεί. Πριν συμβούν όλα αυτά, ήταν διοικητής της Τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας Μετά την αποστράτευσή του συνέχισε να υπηρετεί ως μέλος του ανώτατου στρατιωτικού συμβουλίου της Τουρκίας, από το οποίο συνταξιοδοτήθηκε. Είχε, μάλιστα, τη δεκαετία του 1990 υπηρετήσει ως στρατιωτικός ακόλουθος της Τουρκίας στο Ισραήλ.
Χιλιάδες είναι και οι φυλακισμένοι δημοσιογράφοι με κατηγορίες που σχετίζονται με το πραξικόπημα του 2016 και την «τρομοκρατία», δηλαδή για σχέσεις ή με την αδελφότητα Γκιουλέν ή με το κουρδικό κίνημα. Περισσότεροι από 120 παραμένουν έγκλειστοι χωρίς δίκη και περίπου χίλιοι βρίσκονται αντιμέτωποι με διώξεις μετά από την απόπειρα πραξικοπήματος.
Ακτιβιστές υποστηρίζουν ότι οι αριθμοί είναι πλασματικοί, στην πραγματικότητα είναι μεγαλύτεροι. Μία χαρακτηριστική περίπτωση είναι αυτή του διακεκριμένου δημοσιογράφου και συγγραφέα Αχμέτ Αλτάν. Η υπόθεση Αλτάν έχει προκαλέσει παγκόσμιες επικρίσεις από οργανώσεις προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο συγγραφέας και πρώην διευθυντής της εφημερίδας Taraf καταδικάστηκε ισόβια με την αστήρικτη κατηγορία ότι συμμετείχε στο αποτυχημένο πραξικόπημα ενάντια στον Ερντογάν και πως είναι μέλος τρομοκρατικής οργάνωσης!
Προσωπικότητες από όλο τον κόσμο, μεταξύ των οποίων νομπελίστες και πολιτικοί ζήτησαν την αποφυλάκισή του. Κατά τη διάρκεια της απομόνωσής του σε ενα μικροσκοπικό κελί έγραψε το βιβλίο «Δεν θα δω τον κόσμο ξανά». Περιέγραφε την εμπειρία του εγκλεισμού του και τον φόβο ότι η ζωή του τελείωσε «Ο αέρας και το φως στο κελί μας δεν άλλαζαν ποτέ. Κάθε λεπτό ήταν ίδιο με το προηγούμενο. Ήταν λες κι ένας παραπόταμος του ποταμού του χρόνου είχε χτυπήσει σ’ ένα φράγμα και δημιούργησε μια λίμνη. Καθόμασταν στον πάτο τούτης της ασάλευτης λίμνης».
Ούτε οι καλλιτέχνες αισθάνονται ασφαλείς στην Τουρκία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ο Αλί Αβτζί, ο οποίος συνελήφθη πέρυσι μετά την κυκλοφορία του τρέιλερ για την ταινία του «Αφύπνιση». Το κινηματογραφικό του εγχείρημα αφορούσε στο αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του 2016. Η σύλληψή του πραγματοποιήθηκε μετά από εντολή του ίδιου του Ερντογάν, ο οποίος εξοργίστηκε όταν είδε το τρέιλερ. Σε αυτό παρουσιαζόταν ο ίδιος, η οικογένεια του και ο γαμπρός του (τότε υπουργός Οικονομικών) Μπεράτ Αλμπαϊράκ να δολοφονούνται.
Παραπάνω από εκατό καλλιτέχνες βρίσκονται σε καθεστώς κράτησης, λόγω του έργου τους. Σειρές, ντοκιμαντέρ, εκπομπές και ταινίες, αν κριθούν επιβλαβείς για το προφίλ του Ερντογάν, οδηγούν τους δημιουργούς τους ή ακόμα και άτομα που εργάστηκαν γι’ αυτές, στη φυλακή. Ο 40χρονος Χακάν Κανάτ συνελήφθη και καταδικάστηκε λόγω των υποτιθέμενων διασυνδέσεών του με το κίνημα Γκιουλέν. Ο λόγος; Εργαζόταν σε μία ιδιωτική φοιτητική εστία που συνδέεται με το κίνημα. Καταδικάστηκε σε 15 χρόνια, αλλά το Εφετείο ακύρωσε την ποινή του. Παραμένει στη φυλακή μέχρι τη νέα δίκη του, η οποία αναμένεται να ξεκινήσει στις 2 Νοεμβρίου 2021.
Λίγες εβδομάδες νωρίτερα, διαγνώστηκε με καρκίνο του θυρεοειδούς. Δύο ημέρες μετά το χειρουργείο επέστρεψε στο κελί του. Αναγκάστηκε να καθαρίσει μόνος του το κελί για να αποφύγει τυχόν μολύνσεις παρά το γεγονός ότι είχε 35 ράμματα στο λαιμό του. Του παρείχαν μονάχα μια βρώμικη κουβέρτα και οι φρουροί αρνήθηκαν να του δίνουν τα φάρμακά του. Ακόμα και πολιτικοί κρατούμενοι που πάσχουν από ανίατες ασθένειες και έχουν λίγους μήνες ζωής δεν αποφυλακίζονται.
Όπως είναι φυσικό μετά τις μαζικές διώξεις και την παραμονή δεκάδων χιλιάδων στη φυλακή δίχως δίκη, το 69% των πολιτών στην Τουρκία δήλωσε ότι δεν εμπιστεύεται το δικαστικό σύστημα της χώρας. Το 72% λέει ότι στην Τουρκία οι περισσότεροι φυλακίζονται άδικα. Και λίγα λέει…
