Νύχτα χάους στο Καζακστάν - Μάχες με νεκρούς και τραυματίες στους δρόμους του Αλμάτι - Δείτε βίντεο

Ο πρόεδρος Τοκάγιεφ ζήτησε βοήθεια από τη Ρωσία και η Μόσχα ανταποκρίθηκε και στέλνει «ειρηνευτικές δυνάμεις» - Αναφορές για τουλάχιστον οκτώ νεκρούς και πάνω από 300 τραυματίες - Διαδηλωτές κατέλαβαν το αεροδρόμιο της πρωτεύουσας

Καζακστάν ώρα μηδέν. Η πολιτική ρευστότητα και η περιδίνηση της οικονομίας προκαλεί εικόνα γενικευμένης παράλυσης. Διαδηλωτές κατέλαβαν το αεροδρόμιο του Αλμάτι, της μεγαλύτερης πόλης του Καζακστάν, σύμφωνα με πηγές τις οποίες επικαλείται το πρακτορείο Reuters.

Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδουν τα διεθνή ΜΜΕ, από τις ταραχές υπάρχουν ήδη οκτώ νεκροί και τουλάχιστον 300 τραυματίες. Αντιμέτωπος με το αδιέξοδο της εξέγερσης, ο πρόεδρος Τοκάγιεφ ζήτησε τη βοήθεια της Ρωσίας, στο πλαίσιο της συμφωνίας που έχει συναφθεί μεταξύ Καζακστάν, Ρωσίας, Λευκορωσίας, Αρμενίας, Κιργιστάν και Τατζικιστάν. Λίγες ώρες αργότερα, η Μόσχα ανταποκρίθηκε και αποφάσισε την αποστολή «ειρηνευτικών δυνάμεων», ώστε να τερματιστεί η κρίση που έχει ξεσπάσει στη χώρα.






Όλες οι πτήσεις από και προς το Αλμάτι έχουν ανασταλεί προσωρινά, καθώς η χώρα βρίσκεται σε αναταραχή, με αφορμή την αύξηση στην τιμή των καυσίμων από τις αρχές του έτους. Η αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους Jazeera Airways του Κουβέιτ ήταν η πρώτη που ανακοίνωσε ότι διακόπτει τις πτήσεις από και προς το Αλμάτι, λόγω της κατάστασης που επικρατεί στην περιοχή.



Σχεδόν ταυτόχρονα, ο πετρελαϊκός όμιλος Chevron Corp ανακοίνωσε ότι «εργάζεται για να τερματίσει» τις κινητοποιήσεις στις οποίες προχώρησαν οι εργαζόμενοί του στην κοινοπραξία Tengizchevroil (TCO) με αφορμή τις κυβερνητικές πολιτικές. Η αμερικανική εταιρεία είναι ο μεγαλύτερος ξένος παραγωγός πετρελαίου στο Καζακστάν, αφού κατέχει το 50% των μετοχών της κοινοπραξίας Tengizchevroil. Ένας εκπρόσωπος διαβεβαίωσε ότι δεν έχει επηρεαστεί η παραγωγή πετρελαίου λόγω των κινητοποιήσεων διαμαρτυρίας.


To Kαζακστάν συγκλονίζεται από μαζικές διαδηλώσεις. Αυτές ξεκίνησαν με την έλευση του νέου έτους και την άρση των ελέγχων τιμών στο υγραέριο από την κυβέρνηση.

Με την πλάτη στον τοίχο η κυβέρνηση της χώρας και ο πρόεδρος αυτής Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγεφ ανακοίνωσε την παραίτησή του. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλιχάν Σμαΐλοφ θα αναλάβει προσωρινά καθήκοντα πρωθυπουργού εώς τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης. Η αστυνομία, η Εθνοφρουρά και μονάδες του στρατού συμμετέχουν στην επιχείρηση ασφαλείας στην πόλη, πρόσθεσε ο επικεφαλής της αστυνομίας Κανάτ Ταϊμερντένοφ.



Οι συγκεντρώσεις ξέφυγαν από κάθε έλεγχο και μετατράπηκαν σε πετροπόλεμο μεταξύ πολιτών και αστυνομίας. Οι αντικυβερνητικοί διαδηλωτές βγήκαν κατά χιλιάδες στους δρόμους της μεγαλύτερης πόλης του Καζακστάν, το Αλμάτι. Εισέβαλαν στο γραφείο του δημάρχου, κατέστρεψαν μνημεία.


Σύμφωνα με μαρτυρίες σημειώθηκαν και πλιάτσικα σε τράπεζες και καταστήματα. Χιλιάδες κόσμου τραυματίστηκε, ενώ 100 αστυνομικοί χρειάστηκε να διακομιστούν στο νοσοκομείο με ελαφρά τραύματα οι περισσότεροι.

Αν και ο πρόεδρος επιχείρησε να καταλαγιάσει τα πνεύματα, διαβεβαιώνοντας ότι οι χαμηλότερες τιμές των καυσίμων θα αποκατασταθούν, η κοινωνική οργή είχε ξεφύγει.

Οι διαδηλώσεις είναι σπάνιες στην πλούσια σε πετρέλαιο πρώην σοβιετική χώρα, η οποία ελέγχεται αυστηρά από την κυβέρνηση. Οι αρχές της πόλης κάλεσαν τους κατοίκους να μείνουν στα σπίτια τους, λέγοντας ότι η επιχείρηση επιβολής του νόμου συνεχίζεται.



Ο πρόεδρος του Καζακστάν Κασίμ Ζομάρτ Τοκάγεφ νωρίτερα προειδοποίησε ότι θα απαντήσει «με τη μέγιστη σκληρότητα» στις διαδηλώσεις, κάνοντας λόγο για «μαζικές επιθέσεις» εναντίον των δυνάμεων της τάξης και για «νεκρούς και τραυματίες» μεταξύ των αστυνομικών.

«Αναρχία στους δρόμους»

Το Ίντερνετ και τα κινητά τηλέφωνα δε λειτουργούν σήμερα στη χώρα. Στο Αλμάτι, την οικονομική πρωτεύουσα του Καζακστάν, το πλήθος κατέλαβε κυβερνητικά κτίρια. Μετά τις συγκρούσεις με τους διαδηλωτές οι αστυνομικοί φαίνεται να αποχώρησαν από ορισμένους δρόμους της πόλης. Ένας κάτοικος, που μίλησε στο πρακτορείο Reuters αφού αναμίχθηκε με τους διαδηλωτές, είπε ότι οι περισσότεροι από αυτούς φαίνεται ότι προέρχονται από τα φτωχά προάστια ή από γειτονικά χωριά και κωμοπόλεις.


Στην κεντρική πλατεία κάποιοι μοίραζαν βότκα και συζητούσαν αν θα πρέπει να κατευθυνθούν προς την αγορά ή προς τα εύπορα προάστια για να λεηλατήσουν την περιοχή. «Επικρατεί αναρχία στον δρόμο. Η αστυνομία δεν φαίνεται πουθενά», είπε ο κάτοικος.


Βίντεο που αναρτήθηκαν στο διαδίκτυο δείχνουν διαδηλωτές να φωνάζουν συνθήματα κάτω από ένα γιγαντιαίο άγαλμα του πρώην προέδρου Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, το οποίο έχουν δέσει με σχοινιά, προσπαθώντας να το κατεδαφίσουν. Η γυναίκα που ανάρτησε το βίντεο στο Twitter ανέφερε ότι το τράβηξε στην πόλη Ταλντικόργκαν, στο ανατολικό Καζακστάν.


Νωρίτερα, μέσω του Instagram, ένας Καζάκος μπλόγκερ έδειχνε σε ζωντανή μετάδοση την πυρκαγιά στο γραφείο του δημάρχου του Αλμάτι, ενώ στο βάθος ακούγονταν πυροβολισμοί. Σε άλλα βίντεο φαίνεται να καίγονται τα γραφεία της εισαγγελίας.

«Κυβέρνηση παραιτήσου»

Το κίνημα διαμαρτυρίας ξεκίνησε την Κυριακή από μια επαρχιακή πόλη με αφορμή την αύξηση της τιμής του υγραερίου και επεκτάθηκε στο Αλμάτι τη νύχτα της Τρίτης προς την Τετάρτη. Δημοσιογράφοι του Γαλλικού Πρακτορείου είπαν ότι είδαν αστυνομικούς να ρίχνουν δακρυγόνα και βομβίδες κρότου-λάμψης για να διαλύσουν ένα πλήθος 5.000 ανθρώπων. «Κυβέρνηση παραιτήσου» και «Έξω ο γέρος» (σ.σ. ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ), φώναζαν οι συγκεντρωμένοι.


Σήμερα το απόγευμα, χιλιάδες άνθρωποι κατέλαβαν το δημαρχείο της πόλης. Άνδρες που φορούσαν αστυνομικές στολές θεάθηκαν να κατεβάζουν τις ασπίδες και τα κράνη τους και να αγκαλιάζουν τους διαδηλωτές. «Πέρασαν με το μέρος μας», φώναξε μια γυναίκα.

Σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα ο πρόεδρος Τοκάγεφ αποδέχτηκε την παραίτηση της κυβέρνησης και κήρυξε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης όλη τη χώρα, συμπεριλαμβανομένης και της πρωτεύουσας Νουρ-Σουλτάν (πρώην Αστάνα). Απαγορεύτηκε επίσης η κυκλοφορία από τις 23.00 μέχρι τις 7 το πρωί.

Ο Τοκάγεφ ανέλαβε επίσης επικεφαλής του ισχυρού Συμβουλίου Ασφαλείας στη θέση του Ναζαρμπάγεφ ο οποίος, στα 81 του, μολονότι παραιτήθηκε από την προεδρία το 2019, συνεχίζει να ασκεί σημαντική επιρροή στα πολιτικά πράγματα της χώρας.


Νωρίτερα ο Τοκάγεφ είχε απομακρύνει τον ανιψιό του Ναζαρμπάγεφ από τη θέση του ως δεύτερου στην ιεραρχία της Επιτροπής Κρατικής Ασφαλείας, διαδόχου της σοβιετικής KGB.

Η Ρωσία, για την οποία το Καζακστάν είναι ένας πολύ σημαντικός οικονομικός εταίρος, έκανε έκκληση να επιλυθεί η κρίση μέσω του διαλόγου και όχι «με ταραχές στον δρόμο».

Η κρίση του υγραερίου

Το κίνημα διαμαρτυρίας ξεκίνησε την Κυριακή, μετά την αύξηση της τιμής του υγραερίου, στην πόλη Ζαναοζέν, στο δυτικό Καζακστάν. Κατόπιν επεκτάθηκε στο Ακτάου, στις όχθες της Κασπίας και στο Αλμάτι.

Η κυβέρνηση προσπάθησε αρχικά να κατευνάσει τα πνεύματα, χωρίς επιτυχία, ανακοινώνοντας τη μείωση της τιμής του υγραερίου στα 50 τένγκε (0,1 ευρώ) το λίτρο, αντί για 120.

Η αύξηση της τιμής θεωρείται άδικη από τους πολίτες, δεδομένου ότι το Καζακστάν διαθέτει τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου.



Σήμερα η κρατική τηλεόραση μετέδωσε ότι συνελήφθη ο διευθυντής μιας μονάδας υγραερίου και ένας άλλος αξιωματούχος στην περιφέρει Μανγκιστάου, όπου βρίσκεται η Ζαναοζέν. Κατηγορούνται ότι «αύξησαν την τιμή του αερίου χωρίς λόγο» γεγονός που «υποκίνησε μαζικές διαδηλώσεις σε όλη τη χώρα».


Το Καζακστάν, η μεγαλύτερη οικονομία της κεντρικής Ασίας, που στο παρελθόν έβλεπε διψήφια ποσοστά ανάπτυξης, είδε το τένγκε να υποτιμάται και τον πληθωρισμό να εκτινάσσεται, λόγω της μείωσης της τιμής του πετρελαίου και της οικονομικής κρίσης στη Ρωσία. Η περιοχή Μανγκιστάου εξαρτάται από το υγραέριο, το οποίο είναι βασικό καύσιμο για τα αυτοκίνητα και κάθε αύξηση της τιμής του συμπαρασύρει και τις τιμές των τροφίμων που ήδη έχουν αυξηθεί από την αρχή της πανδημίας της Covid-19.



Ειδήσεις σήμερα:

Δεκάδες τα κρούσματα «Flurona» σε Ισραήλ, Ισπανία, Βραζιλία, Κροατία και ΗΠΑ

Υπόθεση Κορφιάτη: Αποφυλακίστηκε η 27χρονη «τσιλιαδόρος»

Η Omicron σαρώνει τον κόσμο, ανησυχία για τη νέα μετάλλαξη από το Καμερούν
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις

Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr