Πόλεμος στην Ουκρανία: Πακέτα κυρωσεων επιβάλλουν στη Ρωσία οι χώρες της Δύσης

Πολύ σκληρά πακέτα κυρώσεων κατά της Ρωσίας προκάλεσε η εισβολή στην Ουκρανία, κι ενώ οι παγκόσμιοι ηγέτες προσπαθούν να εντείνουν την πίεση στο Κρεμλίνο και να σταματήσουν τον Βλαντίμιρ Πούτιν.

Οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Ιαπωνία, ο Καναδάς και η Αυστραλία προχώρησαν την ανακοίνωση νέων κυρώσεων, ενώ η Γερμανία αποφάσισε να παγώσει τον αγωγό φυσικού αερίου Nord Stream 2.

Στη Βρετανία, ο Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωσε το μεγαλύτερο και πιο αυστηρό πακέτο μέτρων που έχει αντιμετωπίσει ποτέ η Ρωσία, ενώ κυρώσεις επιβάλλονται και σε πέντε ολιγάρχες, συμπεριλαμβανομένου του πρώην γαμπρού του Ρώσου προέδρου. Η χώρα έχει επίσης επιβάλλει κυρώσεις σε πάνω από 100 επιχειρήσεις και πρόσωπα, ενώ πρόθεση της κυβέρνησης είναι να πλήξει όλους τους μεγάλους κατασκευαστές που υποστηρίζουν την πολεμική μηχανή του Πούτιν, παράλληλα με το πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων όλων των μεγάλων τραπεζών. Επίσης, ο Τζόνσον απαγόρευσε της πτήσεις της Aeroflot.

Από την άλλη πλευρά, ο Τζο Μπάιντεν παρουσίασε μέτρα που πλήττουν τις ρωσικές τράπεζες, τους ολιγάρχες και τους τομείς υψηλής τεχνολογίας, ενώ η ΕΕ παρουσίασε κυρώσεις που αφορούν στον οικονομικό, ενεργειακό και τεχνολογικό τομέα.

Η Ρωσία είναι από τους μεγαλύτερους παραγωγούς ενέργειας στον κόσμο, ενώ από κοινού με την Ουκρανία είναι από τους κορυφαίους εξαγωγείς σιτηρών. Πλέον, η εισβολή αλλά και οι κυρώσεις αναμένεται ότι θα προκαλέσουν αναταραχή στην παγκόσμια οικονομία. Οι τιμές του πετρελαίου έχουν εκτοξευθεί, οι χρηματιστηριακές αγορές έχουν υποχωρήσει, ενώ οι επενδυτές προετοιμάζονται για τον αντίκτυπο των κυρώσεων στη Μόσχα, που είναι σημαντικός εξαγωγές αργού πετρελαίου.

Ωστόσο, τόσο η Ινδία όσο και η Κίνα αρνούνται να επιβάλλουν κυρώσεις. Η Ινδία διαθέτει στενούς δεσμούς με τη Μόσχα και είναι σημαντικός αγοραστής όπλων, ενώ η Κίνα υποστήριξε ότι οι κυρώσεις δεν έχουν επιλύσει ποτέ κανένα πρόβλημα.

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με την Daily Telegraph, ο Ιταλός πρωθυπουργός Μάριο Ντράγκι πέτυχε να βγουν από το ευρωπαϊκό πακέτο των οικονομικών κυρώσεων τα ιταλικά προϊόντα πολυτελείας. Μία πηγή δήλωσε μάλιστα στην εφημερίδα «Προφανώς το να πουλάς παπούτσια της Γκούτσι σε ολιγάρχες είναι μεγαλύτερη προτεραιότητα από το να αντιμετωπίσεις τον Πούτιν».

Οι κυρώσεις που έχουν επιβάλλει οι χώρες στη Μόσχα


Μεγάλη Βρετανία

• Παγώνουν τα περιουσιακά στοιχεία όλων των μεγάλων ρωσικών τραπεζών και της VTB
• Παύση της χρηματοδότησης για τις μεγάλες ρωσικές εταιρείες και το κράτος από αγορές του Ηνωμένου Βασιλείου
• Κυρώσεις σε πάνω από 100 πρόσωπα, εταιρείες και οντότητες 

Ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωσε το πακέτο των μέτρων, ενώ κατηγόρησε τον Πούτιν ότι είναι εμπρηστικός κι ότι προκαλεί ένα αιματοβαμμένο σκηνικό.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός δεσμεύεται, μέσα στην επόμενη εβδομάδα, να εφαρμόσει νομοθεσία, για να μπλοκάρει τις μεγάλες ρωσικές εταιρείες από το να αυξήσουν την χρηματοδότηση από τις αγορές του Ηνωμένου Βασιλείου.

Παράλληλα, μετά και τις ευρωπαϊκές αποφάσεις, το Λονδίνο αποφάσισε να επιβάλλει κυρώσεις και στον Ρώσο πρόεδρο και υπουργό Εξωτερικών. 

Οι κυρώσεις που ανακοίνωσε ο Μπόρις Τζόνσον:

- Θα «παγώσουν» τα περιουσιακά στοιχεία μεγάλων ρωσικών τραπεζών και θα αποκλειστούν από το χρηματοπιστωτικό σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου. Το μέτρο αυτό θα τους εμποδίσει να έχουν πρόσβαση σε στερλίνα και πληρωμές εκκαθάρισης μέσω του Ηνωμένου Βασιλείου. Σε αυτήν την απόφαση περιλαμβάνεται πλήρες πάγωμα για την τράπεζα VTB.

- Με τη νέα νομοθεσία θα παυθεί η χρηματοδότηση για τις μεγάλες ρωσικές εταιρείες και το κράτος από τις αγορές του Ηνωμένου Βασιλείου

- Θα δεσμευτούν περιουσιακά στοιχεία 100 φυσικών προσώπων ή φορέων.

- Στην αεροπορική εταιρεία Aeroflot θα απαγορευτεί η προσγείωση στο Ηνωμένο Βασίλειο.

- Παγώνουν οι άδειες με τις οποίες θα καλύπτονται όσα υλικά χρησιμοποιούνται για στρατιωτικούς σκοπούς.

- Εντός των επόμενων ημερών το Ηνωμένο Βασίλειο θα σταματήσει τις εξαγωγές ειδών υψηλής τεχνολογίας και εξοπλισμού για διυλιστήριο πετρελαίου

- Μπαίνει όριο στις καταθέσεις που μπορούν να κάνουν οι Ρώσοι σε τραπεζικούς λογαριασμούς του Ηνωμένου Βασιλείου.

- Υπάρχει πιθανότητα να αποκοπεί η Ρωσία από την Παγκόσμια Διατραπεζική Οικονομική Επικοινωνία

- Οικονομικές κυρώσεις θα επιβληθούν και στη Λευκορωσία

- Το Ηνωμένο Βασίλειο θα εφαρμόσει το ειδικό πακέτο πριν από τις διακοπές του Πάσχα.

Ευρωπαϊκή Ένωση

• Κυρώσεις στο 70% της ρωσικής τραπεζικής αγοράς
• Απαγόρευση εξαγωγών εξοπλισμού και τεχνολογίας για τον ενεργειακό τομέα
• Πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων του Βλαντίμιρ Πούτιν και του Σεργκέι Λαβρόφ όπως και του στενού περιβάλλοντος του Πούτιν

Ειδικότερα, το πακέτο μέτρων που συμφώνησε η Ευρωπαϊκή Ένωση περιλαμβάνει


- Στοχευμένα περιοριστικά μέτρα

Εντός του υφιστάμενου πλαισίου για τις κυρώσεις, η ΕΕ θα επεκτείνει τα περιοριστικά μέτρα για να καλύψει και τα 351 μέλη της Ρωσικής Κρατικής Δούμας, που ψήφισαν στις 15 Φεβρουαρίου υπέρ της έκκλησης προς τον Πρόεδρο Πούτιν να αναγνωρίσει την ανεξαρτησία των αυτοαποκαλούμενων «δημοκρατιών» του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ.

Επιπλέον, θα επιβληθούν στοχευμένα περιοριστικά μέτρα σε επιπλέον 27 άτομα και οντότητες υψηλού προφίλ, που διαδραμάτισαν ρόλο στην υπονόμευση ή την απειλή της εδαφικής ακεραιότητας, της κυριαρχίας και της ανεξαρτησίας της Ουκρανίας. Αυτά περιλαμβάνουν φορείς λήψης αποφάσεων, όπως μέλη της κυβέρνησης, που συμμετείχαν στις παράνομες αποφάσεις, τράπεζες και επιχειρηματίες/ολιγάρχες που υποστηρίζουν οικονομικά ή υλικά τις ρωσικές δραστηριότητες στα εδάφη του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ ή επωφελούνται από αυτές, ανώτερους στρατιωτικούς, που έπαιξαν ρόλο στις ενέργειες εισβολής και αποσταθεροποίησης και άτομα που είχαν ηγετικό ρόλο στον πόλεμο παραπληροφόρησης κατά της Ουκρανίας.

Τα περιοριστικά μέτρα περιλαμβάνουν δέσμευση περιουσιακών στοιχείων και απαγόρευση διάθεσης κεφαλαίων στα άτομα και τις οντότητες που είναι στη λίστα. Επιπλέον, η ταξιδιωτική απαγόρευση που ισχύει για τα πρόσωπα που αναφέρονται στον κατάλογο εμποδίζει την είσοδο ή τη διέλευση από το έδαφος της ΕΕ.

- Περιορισμοί στις οικονομικές σχέσεις με τις μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές των περιφερειών Ντόνετσκ και Λουχάνσκ

Τα νέα μέτρα θα στοχεύουν στο εμπόριο από τις δύο μη ελεγχόμενες από την κυβέρνηση περιοχές προς και από την ΕΕ, ώστε να διασφαλιστεί ότι οι υπεύθυνοι θα νιώσουν ξεκάθαρα τις οικονομικές συνέπειες των παράνομων και επιθετικών ενεργειών τους.

Η απόφαση θα θεσπίσει ειδικότερα απαγόρευση εισαγωγής αγαθών από τις μη κυβερνητικά ελεγχόμενες περιοχές των περιφερειών Ντόνετσκ και Λουχάνσκ, περιορισμούς στο εμπόριο και τις επενδύσεις που σχετίζονται με ορισμένους οικονομικούς τομείς, απαγόρευση παροχής τουριστικών υπηρεσιών και απαγόρευση εξαγωγών για ορισμένα αγαθά και τεχνολογίες.

- Οικονομικοί περιορισμοί

Το Συμβούλιο αποφάσισε την εισαγωγή τομεακής απαγόρευσης για τη χρηματοδότηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της κυβέρνησής της και της Κεντρικής Τράπεζας. Περιορίζοντας την ικανότητα του ρωσικού κράτους και της κυβέρνησης να έχουν πρόσβαση στις αγορές κεφαλαίων και στις χρηματοπιστωτικές αγορές και υπηρεσίες της ΕΕ, η ΕΕ στοχεύει να περιορίσει τη χρηματοδότηση επιθετικών πολιτικών και πολιτικών κλιμάκωσης.

Η ΕΕ προτρέπει τη Ρωσία να ανακαλέσει την αναγνώριση των μη κυβερνητικά ελεγχόμενων περιοχών των περιφερειών του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ, να τηρήσει τις δεσμεύσεις της, να τηρήσει το διεθνές δίκαιο και να επιστρέψει στις συζητήσεις στο πλαίσιο του φορμάτ της Νορμανδίας και της Τριμερούς Ομάδας Επαφής. Η ΕΕ καλεί επίσης τα άλλα κράτη να μην ακολουθήσουν την παράνομη απόφαση της Ρωσίας να αναγνωρίσει αυτή την ανακηρυχθείσα ανεξαρτησία.


Επιβολή κυρώσεων στον Ρώσο πρόεδρο και τον υπουργό Εξωτερικών

Παράλληλα, ο Ύπατος εκπρόσωπος της ΕΕ Ζοζέπ Μπορέλ ανακοίνωσε κυρώσεις κατά του Βλαντίμιρ Πούτιν και του Σεργκέι Λαβρόφ. Ωστόσο και οι δύο αξιωματούχοι εξαιρούνται από το απαγορευτικό για μετακινήσεις, καθώς το ευρωπαϊκό μπλοκ θέλει να διατηρήσει ανοιχτές κάποιες συμβολικές διπλωματικές διόδους.

Εξετάζεται επίσης ο αποκλεισμός της Ρωσίας από το παγκόσμιο σύστημα διατραπεζικών πληρωμών SWIFT.

Παράλληλα, ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς ανακοίνωσε το πάγωμα της διαδικασίας πιστοποίησης του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2.

ΗΠΑ

• Πάγωμα των εισαγωγών τεχνολογίας και εμπορίου
• Κυρώσεις σε ρωσικές τράπεζες και «διεφθαρμένους δισεκατομμυριούχους»
• Απαγόρευση σε 13 εταιρείες να αντλήσουν χρηματοδότηση στις ΗΠΑ

Νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας ανακοίνωσε χθες ο Τζο Μπάιντεν, λέγοντας ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν επέλεξε τον πόλεμο και ότι η χώρα του θα πρέπει να υποφέρει με τις συνέπειες. Το πακέτο στοχεύει ρωσικές τράπεζες, ολιγάρχες και τομείς υψηλής τεχνολογίας. Οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοι, επιβάλουν πάγωμα των περιουσιακών στοιχείων τεσσάρων μεγάλων τραπεζών, συμπεριλαμβανομένης της δεύτερης μεγαλύτερης ρωσικής Sberbank και της VTB, ενώ θα επιβάλλει ελέγχους εξαγωγών και ποινές σε ολιγάρχες. Οι ΗΠΑ αναμένεται να στείλουν επιπλέον 7.000 στρατιώτες στη Γερμανία για να ενισχύσει το ΝΑΤΟ.

Η Gazprom και άλλες 13 μεγάλες επιχειρήσεις απαγορεύεται να αναζητήσουν κεφάλαια στις δυτικές χρηματοπιστωτικές αγορές. Παράλληλα, θα επιβληθούν κυρώσεις σε τράπεζες και σε «διεφθαρμένους δισεκατομμυριούχους» και τα μέλη των οικογενειών τους που βρίσκονται κοντά στο Κρεμλίνο.

Περιορισμοί τίθενται στις εξαγωγές αμυντικής και αεροναυτικής τεχνολογίας, ενώ 24 άτομα και οντότητες της Λευκορωσίας κατηγορούνται ότι στηρίζουν και βοηθούν τη ρωσική εισβολή και αναμένεται να αντιμετωπίσουν αντίποινα.

Πάντως η κυβέρνηση Μπάιντεν δείχνει διστακτική στο να αποκόψει τη Ρωσία από το σύστημα Swift, τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, λόγω της μεγάλης αναταραχής που θα προκαλέσει.


Οι κυρώσεις που ανακοίνωσε ο Μπάιντεν

- Περιορισμός των δυνατοτήτων της Ρωσίας να συναλλάσσεται σε δολάρια, ευρώ, λίρες και γιεν, ώστε να μην είναι μέρος της παγκόσμιας οικονομίας.

- Περιορισμός της ικανότητας χρηματοδότησης και ανάπτυξης του ρωσικού στρατού (σ.σ. εννοώντας την αμυντική βιομηχανία)

- Περιορισμός της ικανότητας ανταγωνισμού σε επίπεδο υψηλής τεχνολογίας με την απαγόρευση παροχής πρώτων υλών.

- Κυρώσεις σε ρωσικές τράπεζες, πρόσωπα και εταιρείες που μαζί κατέχουν περίπου 1 τρισεκατομμύριο δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία.

Καναδάς

• Κυρώσεις σε 58 άτομα και οντότητες
• Ακυρώνονται οι άδειες εξαγωγής αγαθών αεροναυτικής και εξόρυξης

Ο πρωθυπουργός του Καναδά Τζάστιν Τριντό ανακοίνωσε κυρώσεις εναντίον 58 ατόμων και οντοτήτων. Ανάμεσά τους μέλη της ρωσικής ελίτ, αξιωματούχοι ασφαλείας, τράπεζες και η ρωσική παραστρατιωτική οργάνωση Wagner group.

Παράλληλα, ακυρώθηκαν άδειες εξαγωγής αγαθών 550 εκατομμυρίων δολαρίων στην αεροναυτική, την τεχνολογία πληροφοριών και τις εξορύξεις, ενώ 3.400 στρατιώτες βρίσκονται σε επιφυλακή για να αποβιβαστούν στην Ευρώπη.

Παράλληλα, οι κυρώσεις στοχεύσουν στο Ρωσικό Συμβούλιο Ασφαλείας, όπως και στους υπουργούς Άμυνας, Οικονομικών και Δικαιοσύνης.

Οι Καναδοί πολίτες και μόνιμοι κάτοικοι θα έχουν ασφαλές πέρασμα στα σύνορα με την Πολωνία, τη Σλοβακία, την Ουγγαρία, τη Ρουμανία και τη Μολδαβία, ενώ θα μπουν σε προτεραιότητα οι αιτήσεις Ουκρανών που θα υποβάλλουν αίτημα ασύλου.

Αυστραλία

• Κυρώσεις σε 25 άτομα και τέσσερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα
• Στόχευση οντοτήτων που εμπλέκονται στην ανάπτυξη και πώληση στρατιωτικού εξοπλισμού

Δεύτερη φάση κυρώσεων κατά της Ρωσίας ανακοίνωσε ο Αυστραλός πρωθυπουργός Σκοτ Μόρισον. Στο δεύτερο πακέτο προβλέπονται κυρώσεις για 25 άτομα, τέσσερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και οντότητες που εμπλέκονται στην ανάπτυξη και πώληση στρατιωτικών εξοπλισμών.

Ο Μόρισον προανήγγειλε νέο κύμα κυρώσεων όταν εντοπιστούν οι υπεύθυνοι των αποτρόπαιων πράξεων,που θα μπορούσε να περιλαμβάνει μέλη του ρωσικού κοινοβουλίου. Επίσης, ο Μόρισον χαρακτήρισε απαράδεκτο το γεγονός ότι η Κίνα χαλαρώνει τους εμπορικούς δεσμούς με τη Μόσχα.

Ο Αυστραλός πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι οι κυρώσεις θα επιβληθούν σε ολιγάρχες με στρατηγικής σημασίας οικονομική βαρύτητα για τη Μόσχα και πάνω από 300 μέλη της Δούμα που ψήφισαν θετικά στην αποστολή ρωσικών στρατευμάτων στην Ουκρανία. Παράλληλα, η Αυστραλία συνεργάζεται με τις ΗΠΑ για να ευθυγραμμίσουν τις κυρώσεις κατά ατόμων και οντοτήτων της Λευκορωσίας.



Νέα Ζηλανδία

• Απαγόρευση εξαγωγών αγαθών στον ρωσικό στρατό
• Πάγωμα του εμπορίου με τη Ρωσία και ταξιδιωτική απαγόρευση

Η Νέα Ζηλανδία επέβαλε στοχευμένες ταξιδιωτικές απαγορεύσεις στη Ρωσία και απαγόρευσε το εμπόριο αγαθών σε στρατιωτικές δυνάμεις και δυνάμεις ασφαλείας.

«Ο κόσμος στέλνει ένα πολύ καθαρό μήνυμα στη Ρωσία πως ό,τι έκανε είναι άλλο και θα αντιμετωπίσει την καταδίκη» είπε η πρωθυπουργός.

Ιαπωνία

• Μέτρα που στοχεύουν στις εξαγωγές ημιαγωγών
• Πάγωμα περιουσιακών στοιχείων σε χρηματοπιστωτικά ιδρύματα
• Αναστολή βίζας για Ρώσους

Η Ιαπωνία αναμένεται ότι θα προσθέσει νέες κυρώσεις κατά της Ρωσίας για να συμπεριλάβει χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και εξαγωγές στρατιωτικού εξοπλισμού. Παράλληλα, στο στόχαστρο θα βρεθούν και άτομα ή οντότητες.

Οι κυρώσεις θα επιβληθούν άμεσα, καθώς θα σταματήσουν οι εξαγωγές αγαθών στρατιωτικής χρήσης, όπως οι ημιαγωγοί στους οποίους υπάρχει προς το παρόν παγκόσμια έλλειψη.

Ο πρωθυπουργός της χώρας προσβλέπει σε συντονισμένη δράση με άλλα μέλη της G7 για να σταλεί μήνυμα στη Ρωσία.

Ταϊβάν

• Σκληρός έλεγχος των εξαγωγών στη Ρωσία
• Στενός συντονισμός με τις ΗΠΑ και άλλες χώρες

Η Ταϊβάν ακολουθεί το παράδειγμα άλλων χωρών της Δύσης και αποφάσισε να επιβάλλει κυρώσεις στη Ρωσία, με πολύ σκληρό έλεγχο των εξαγωγών. Παράλληλα, θα ευθυγραμμιστεί με τις ΗΠΑ και άλλες χώρες για να υιοθετήσουν τα κατάλληλα μέτρα για να απελευθερώσουν την Ουκρανία από τη φρίκη του πολέμου.



Ερωτηθείσα για τις κυρώσεις, η Taiwan Semiconductor Manufacturing Co Ltd (TSMC), που είναι σημαντικός προμηθευτής της Apple και η μεγαλύτερη εισηγμένη εταιρεία της Ασίας, είπε ότι θα ακολουθήσει τους κανόνες ελέγχου των εξαγωγών. Η εταιρεία δεσμεύεται να συμμορφωθεί με τους νέους κανόνες ελέγχου, συμπεριλαμβανομένης και μιας ισχυρής διαδικασίας αξιολόγησης και επανεξέτασης για να διασφαλίσει ότι τηρούνται οι περιορισμοί.


Νότια Κορέα

• Συμμετοχή στις διεθνείς κυρώσεις χωρίς να επιβάλλει μονομερή μέτρα

Συμμετοχή στην προσπάθεια της διεθνούς κοινότητας να επιβάλλει οικονομικές κυρώσεις προτίθεται να έχει η Νότια Κορέα, ωστόσο αξιωματούχοι αναφέρουν ότι δεν θα επιβάλλει μεμονωμένες διμερείς κυρώσεις.

Ο πρόεδρος Μουν είπε στο Εθνικό Συμβούλιο Ασφαλείας ότι η εδαφική ακεραιότητα και ανεξαρτησία της Ουκρανίας πρέπει να γίνουν σεβαστά.

Αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών αναφέρθηκε στις πιθανές διεθνείς κυρώσεις στον τομέα των ελέγχων στις εξαγωγές.

Καμία κύρωση από Ινδία και Κίνα

Εντύπωση προκαλεί πάντως που Ινδία και Κίνα δεν προτίθενται να επιβάλλουν κυρώσεις κατά της Ρωσίας.

Η Ινδία διαθέτει πολύ στενούς δεσμούς με τη Μόσχα και είναι μεγάλος αγοραστής ρωσικών όπλων, ενώ η Κίνα αρνείται να αποκαλέσει τις πράξεις της Ρωσίας ως «εισβολή» ή να επικρίνει τις ρωσικές ενέργειες.

Το Πεκίνο εκφράζει τον σεβασμό στην εδαφική ακεραιότητα όλων των χωρών, ωστόσο υποστηρίζει ότι το ουκρανικό είναι ένα ξεχωριστό σύνθετο ζήτημα με συγκεκριμένο ιστορικό παρελθόν.

Παράλληλα, η Κίνα υποστηρίζει ότι «οι κυρώσεις δεν ήταν ποτέ ένας αποτελεσματικός τρόπος για να λυθούν προβλήματα».