Άμεση ανάλυση της Washington Post: Οι τρεις απειλές του καθεστώτος Πούτιν

Ανεξάρτητα από το αποτέλεσμα, ο πόλεμος του Βλαντιμίρ Πούτιν στην Ουκρανία θα έχει άσχημες συνέπειες για το καθεστώς του, όπως υποστηρίζει ο Λέον Αρόν, επικεφαλής του ρωσικού ερευνητικού τμήματος στο American Enterprise Institute (AEI).

Ούτε το να πάρει το Κίεβο και να κηρύξει τη νίκη επί της Ουκρανίας αλλά ούτε το να ξεκινήσει ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με την ηγεσία της Ουκρανίας, θα γλιτώσουν τον Ρώσο πρόεδρο από τις σοβαρές, αν όχι μοιραίες, εσωτερικές επιπτώσεις αυτού του πολέμου.

Καθώς μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο κίνδυνος για τη βασιλεία του Πούτιν έρχεται από τρία κυρίως μέτωπα: τους ολιγάρχες, τους στρατιωτικούς και αυτούς που αποκαλούμε «απλούς Ρώσους».

Οι ολιγάρχες, που πρόκειται να χάσουν σημαντικό κομμάτι της περιουσίας τους από τις κυρώσεις της Δύσης, εμφανίζονται δημοσίως επιφυλακτικοί, ανεξάρτητα από τα πραγματικά τους αισθήματα.

Από τη σύλληψη του Μιχαήλ Χοντορκόφσκι το 2003, ορισμένοι από τους πάμπλουτους Ρώσους αποχώρησαν από την πατρίδα Ρωσία, ενώ άλλοι δείχνουν συμφιλιωμένοι να διαχειρίζονται (στην πραγματικότητα) τις εταιρείες τους για λογαριασμό του κράτους αντί να είναι οι ίδιοι «αφεντικά».

Από τους τέσσερις που έχουν εκφράσει την ανησυχία τους μέχρι στιγμής, οι τρεις ζήτησαν κατάπαυση του πυρός από το Λονδίνο - Μιχαήλ Φρίντμαν, Ρομάν Αμπράμοβιτς και Όλεγκ Τινκόφ. Μόνο ένας, ο Όλεγκ Ντεριπάσκα, προέβη σε σχόλιο από τη Μόσχα. Όλοι τους αναφέρθηκαν στην τραγωδία του πολέμου και ζητούν ειρήνη χωρίς όμως να κατηγορούν τον Πούτιν. Μόνο ο Tινκόφ δήλωσε ρητά ότι είναι αντίθετος στον πόλεμο του Πούτιν.

Στην ιστορία της Ρωσίας, ο στρατός γενικά έμεινε μακριά από την πολιτική (με εξαίρεση τη εξέγερση των Δεκεμβριστών, το 1825). Όπως και άλλοι αυταρχικοί ηγέτες, ο Πούτιν είχε πολλές ευκαιρίες να επιλέξει ανώτατους αξιωματικούς για την πίστη τους και όχι για της ικανότητές τους. Ο υπουργός Άμυνας της Ρωσίας, Σεργκέι Σοιγκού, δεν έχει στρατιωτικό υπόβαθρο: Πολιτικός μηχανικός στο επάγγελμα, είχε αναλάβει το υπουργείο καταστάσεων έκτακτης ανάγκης όταν ο Πούτιν τον διόρισε επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων της χώρας.

Την ίδια ώρα, χιλιάδες Ρώσοι συλλαμβάνονται από τις αρχές γιατί διαδηλώνουν κατά του πολέμου. Αλλά η πλειοψηφία των πολιτών είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα συσπειρωθεί γύρω από τον Πούτιν, όπως έκανε μετά και την πρώτη επίθεση του Πούτιν στην Ουκρανία το 2014.

Αυτό άλλωστε ελπίζει ο Πούτιν μέχρι τις προεδρικές εκλογές του Μαρτίου του 2024, όταν, σε ηλικία 71 ετών, θα προσπαθήσει ίσως να ανανεώσει την προεδρική του θητεία. Είναι αδύνατο να προβλέψουμε πότε και εάν τα φέρετρα και οι τάφοι των Ουκρανών θα οδηγήσουν σε δυσαρέσκεια των Ρώσων πολιτών, μετά σε λαική οργή και σε μαζικές διαμαρτυρίες.

Ακριβώς για ένα τέτοιο ενδεχόμενο ο Πούτιν έχει επιστρατεύσει από το 2016 την Εθνοφρουρά , με επικεφαλής τον πρώην σωματοφύλακά του, Βίκτορ Ζολότοφ.

Τα τελευταία έξι χρόνια, τα μέλη της Εθνοφρουράς απαριθμούν από 200.000 έως 400.00 άνδρες που φέρεται να είναι απολύτως πιστοί στο Κρεμλίνο.

Ωστόσο, άλλο είναι να χτυπάς φοιτητές στο κεφάλι που διαδηλώνουν στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη και άλλο να πυροβολείς τις μητέρες των στρατιωτών που έχασαν την ζωή τους στο μέτωπο.

Μπορεί τα μέλη της Εθνοφρουράς να διστάσουν, ο στρατός να μην προστατεύσει τον Πούτιν, και οι ολιγάρχες να αλλάξουν «στρατόπεδο» ενισχύοντας τους διαδηλωτές, όπως έκαναν οι Ουκρανοί με την «Πορτοκαλί Επανάσταση».

Η ρωσική παράδοση δεν συγχωρεί εξάλλου τις στρατιωτικές αποτυχίες. Σχεδόν κάθε μεγάλη ήττα έχει οδηγήσει σε ριζικές αλλαγές.

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι, περισσότερο από κάθε άλλο Ρώσο ηγεμόνα, ο Πούτιν έχει αναδείξει τον πόλεμο ή την απειλή του πολέμου, ως το θεμέλιο της λαϊκής του υποστήριξης. Ξεκίνησε την προεδρία του υποσχόμενος οικονομικό εκσυγχρονισμό, αλλά όταν η ανάπτυξη επιβραδύνθηκε, άλλαξε την τακτική του σε αυτό που οι Ρώσοι μελετητές αποκαλούν «πατριωτική κινητοποίηση» ή «στρατιωτικοποιημένο πατριωτισμό εν καιρό ειρήνης».

Η ρωσική προπαγάνδα άρχισε σύντομα να εστιάζει σε δύο βασικά θέματα:«Η Δύση βρίσκεται σε πόλεμο με τη Ρωσία. Ένας ακήρυχτος, κακός, διαρκής πόλεμος. Αλλά η Πατρίδα δεν έχει τίποτα να ανησυχεί για όσο ο Πούτιν είναι επικεφαλής. Όχι μόνο θα προστατεύσει τη Ρωσία, αλλά θα της αποκαταστήσει τουλάχιστον ένα μέρος της νικηφόρας δόξας της σοβιετικής υπερδύναμης».

Σε σύγκριση με τον μαρξισμό-λενινισμό, η εθνική ιδεολογία του Πούτιν για στρατιωτικοποιημένο πατριωτισμό στερείται συνοχής και δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί από αντιξοότητες.

Η λογοκρισία εν καιρώ πολέμου έχει ήδη ξεκινήσει, με τεράστια πρόστιμα και έως και 15 χρόνια φυλάκιση για όσους «διαστρεβλώνουν τον σκοπό, το ρόλο και τα καθήκοντα των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων, και συλλήψεις χιλιάδων Ρώσων που διαδηλώνουν κατά του πολέμου».

Ειδήσεις σήμερα:

Πόλεμος στην Ουκρανία: Βομβάρδισαν παιδιά και αμάχους στη Σούμι

Εισβολή Πούτιν: Τα 5+1 σενάρια για το πώς θα τελειώσει ο εφιάλτης

Πόλεμος στην Ουκρανία: Ξαναγράφεται ο «ενεργειακός» χάρτης - Ποιες εναλλακτικές εξετάζει η Ελλάδα