Τι λένε στρατιωτικές πηγές του Πενταγώνου για το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικών όπλων από έναν παρανοϊκό ηγέτη - Πώς μοιράζονται ανάμεσα στη Ρωσία και τις χώρες του ΝΑΤΟ
Η απόφαση του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν να θέσει σε αυξημένη ετοιμότητα τις ρωσικές δυνάμεις «πυρηνικής αποτροπής», αλλά και η αναφορά του Ρώσου υπουργού Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ για το ενδεχόμενο ενός Γ’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο οποίος θα είναι πυρηνικός και καταστροφικός, σε συνδυασμό με τον πόλεμο στην Ουκρανία και την αποστολή οπλισμού στις ουκρανικές Ενοπλες Δυνάμεις από το ΝΑΤΟ ξύπνησαν για πρώτη φορά έπειτα από 30 χρόνια μνήμες Ψυχρού Πολέμου, υπενθυμίζοντας σε όλο τον πλανήτη ότι το ενδεχόμενο χρήσης πυρηνικών όπλων βρίσκεται πάντα στο «τραπέζι των συζητήσεων», μεταξύ των μεγάλων πυρηνικών δυνάμεων. ΝΑΤΟ και Ρωσία, έχοντας περίπου ισοδύναμα πυρηνικά οπλοστάσια, επί σειρά δεκαετιών βρίσκονται σε μία ισορροπία τρόμου, η διασάλευση της οποίας θα μπορούσε να σκορπίσει τον τρόμο και τον όλεθρο σε όλο τον πλανήτη. Ως εκ τούτου, το ερώτημα που γεννάται πλέον είναι κατά πόσον η κίνηση του Ρώσου προέδρου να θέσει σε κατάσταση «ειδικού συναγερμού» τα ρωσικά πυρηνικά όπλα εμπεριέχει πιθανότητες χρήσης τους ή αποτελεί απλά μια υπενθύμιση προς τη Δύση ότι κατέχει πυρηνικό οπλοστάσιο προκειμένου να αποτρέψει Δυτική στρατιωτική επέμβαση στην Ουκρανία και να αμβλύνει πιθανές μελλοντικές κυρώσεις.
«Τόσο η Ρωσία όσο και οι ΗΠΑ τηρούν μέρος των πυρηνικών τους όπλων σε ετοιμότητα σύντομης χρήσης, στο πλαίσιο της αμοιβαίας αποτροπής, λόγω της εκατέρωθεν χρόνιας δυσπιστίας και γεωπολιτικού ανταγωνισμού. Η χρήση πυρηνικών έχει ολέθρια και καταστρεπτικά αποτελέσματα για τη χώρα που προσβάλλεται, ενώ ταυτόχρονα επηρεάζει υπό προϋποθέσεις και γειτονικές χώρες, αφού οι επιπτώσεις μιας πυρηνικής έκρηξης μεταφέρονται στις εγγύς ευρύτερες περιοχές, μολύνοντας περιβάλλον, υδροφόρο ορίζοντα, χλωρίδα και πανίδα. Υπό αυτές τις συνθήκες μια πυρηνική προσβολή σε γειτονική της Ρωσίας χώρα θα επηρέαζε και την ίδια, ενώ αντίστοιχη πυρηνική προσβολή εντός ρωσικού εδάφους θα επέφερε εξίσου καταστροφικά αποτελέσματα και σε διπλανές χώρες», σημειώνουν στρατιωτικές πηγές του ΥΠΕΘΑ, συμπληρώνοντας ταυτόχρονα ότι η δυνατότητα χρήσης πυρηνικών όπλων μεταξύ δύο πυρηνικών δυνάμεων αλληλοεξουδετερώνεται λόγω του βέβαιου, αμοιβαίου συντριπτικού αποτελέσματος. «Αυτός είναι και ένας λόγος που οι χώρες που διαθέτουν ήδη πυρηνικά όπλα αποτρέπουν άλλες χώρες από το να τα αποκτήσουν. Ως εκ τούτου η απειλή χρήσης πυρηνικών όπλων είναι κυρίως αποτελεσματική όταν απευθύνεται σε δυνητικό εχθρό που δεν διαθέτει πυρηνικά», αναφέρουν οι ίδιες πηγές.
Πυρηνικά οπλοστάσια
Αν και ο αριθμός των πυρηνικών όπλων παγκοσμίως έχει μειωθεί δραστικά από τα μέσα της δεκαετίας του 1980 όταν είχε φτάσει στο αποκορύφωμά του με περίπου 70.000 τέτοιου είδους όπλα, εντούτοις εξακολουθούν να αποτελούν μία από τις βασικές απειλές αφανισμού της ανθρωπότητας. Μελέτη του Διεθνούς Ινστιτούτου Ερευνών της Στοκχόλμης για την Ειρήνη (SIPRI) αναφέρει πως το 2020 οι πυρηνικές δυνάμεις του πλανήτη (ΗΠΑ, Ρωσία, Βρετανία, Γαλλία, Κίνα, Ινδία, Πακιστάν, Ισραήλ και Βόρεια Κορέα) είχαν στην κατοχή τους 13.400 πυρηνικά όπλα. Οπως εκτιμάται, από αυτά περίπου 10.500 ανήκουν σε χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ και στη Ρωσία.
Σύμφωνα με αυτές τις εκτιμήσεις, από τις παραπάνω πυρηνικές κεφαλές περίπου οι 4.500 ανήκουν στη Ρωσία και οι υπόλοιπες στις πυρηνικές δυνάμεις της Συμμαχίας, δηλαδή στη Γαλλία, στη Μεγάλη Βρετανία και κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες. Πιο συγκεκριμένα, η Ρωσία φέρεται να έχει στην κατοχή της 4.447 πυρηνικές κεφαλές, ισχύος 550 κιλοτόνων, την πλειονότητα των οποίων μεταφέρουν βαλλιστικοί πύραυλοι που μπορούν να πλήξουν στόχους σε μεγάλη απόσταση, μέχρι και 18.000 χλμ. Από αυτές, κατά την τρέχουσα χρονική περίοδο, οι περίπου 1.500 ρωσικές πυρηνικές κεφαλές είναι ανεπτυγμένες στη ρωσική επικράτεια, ένας απροσδιόριστος αριθμός τους έχει τοποθετηθεί σε βάσεις βομβαρδιστικών και σε υποβρύχια, ενώ αρκετές είναι σε εφεδρεία.
Από τους βασικούς φορείς των ρωσικών πυρηνικών κεφαλών, θεωρείται πως είναι οι πύραυλοι κρουζ μεγάλου βεληνεκούς, Kalibr. Οι συγκεκριμένοι πύραυλοι μπορούν να εκτοξευτούν από αεροσκάφη, πλοία, υποβρύχια και χερσαίες δυνάμεις, ενώ αναπτύχθηκαν τη δεκαετία του 1990 ως απάντηση στους αμερικανικούς Tomahawk. Να σημειώσουμε ότι το 2018 στην ομιλία του για την Κατάσταση του Εθνους ο Πούτιν είχε ισχυριστεί ότι η Ρωσία έχει πλέον στην κατοχή της αρκετές νέες κατηγορίες πυρηνικών όπλων, επιβεβαιώνοντας κατά κάποιο τρόπο τις πληροφορίες Δυτικών μυστικών υπηρεσιών, ότι η Μόσχα είχε προχωρήσει, μεταξύ άλλων, στην ανάπτυξη μιας νέας πυρηνικής τορπίλης η οποία σχεδιάστηκε για να δημιουργεί ένα τεράστιο ραδιενεργό τσουνάμι ικανό να σαρώνει τις παράκτιες εχθρικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις και όχι μόνο.
Οι πυρηνικές βόμβες που κατέχει η Ρωσία, εκτιμάται με βάση σχετικές μελέτες, πως είναι λιγότερες από όσες έχουν στην κατοχή τους οι Ηνωμένες Πολιτείες, με την ψαλίδα να μεγαλώνει ακόμη περισσότερο εάν σε αυτές προστεθούν και οι πυρηνικές κεφαλές που είναι ενταγμένες στο οπλοστάσιο και των δύο ευρωπαϊκών πυρηνικών δυνάμεων, της Μεγάλης Βρετανίας και της Γαλλίας. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του SIPRI, οι ΗΠΑ διαθέτουν 6.185 πυρηνικές κεφαλές, εκ των οποίων οι 180 βρίσκονται αποθηκευμένες σε αμερικανικές βάσεις σε τρίτες χώρες. Εγγραφο του Καναδού γερουσιαστή Τζόζεφ Ντέι, μέλους της Επιτροπής Αμυνας και Ασφάλειας της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του ΝΑΤΟ, εμφανίζει τις ΗΠΑ να έχουν αποθηκευμένες περίπου 150 πυρηνικές βόμβες B61 σε έξι βάσεις: την Κλάινε-Μπρόγκελ στο Βέλγιο, την Μπίχελ στη Γερμανία, το Αβιάνο και το Γκέντι-Τόρε στην Ιταλία, το Φόλκεν στις Κάτω Χώρες και το Ιντσιρλίκ στην Τουρκία.
Σε ό,τι αφορά τις δύο ευρωπαϊκές δυνάμεις που κατέχουν πυρηνικά όπλα, η μεν Γαλλία εκτιμάται πως έχει στο οπλοστάσιό της περίπου 300 πυρηνικές κεφαλές και ακολουθεί η Μεγάλη Βρετανία με περίπου 200. Να σημειώσουμε ότι η Γαλλία θεωρείται η τρίτη πυρηνική δύναμη του πλανήτη, πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Ρωσία, έχοντας τη δυνατότητα να εξαπολύσει τους πυρηνικούς βαλλιστικούς πυραύλους που διαθέτει, τόσο από τις βάσεις της στην ξηρά όσο και από θαλάσσης (από τα τέσσερα πυρηνοκίνητα υποβρύχια της), αλλά και από αέρος, από τα μαχητικά Rafale. Από την άλλη πλευρά, η Μεγάλη Βρετανία φέρεται να μπορεί να εκτοξεύσει τις δικές της πυρηνικές κεφαλές μόνο από τα τέσσερα υποβρύχια κλάσης Vanguard του Πολεμικού Ναυτικού της.
Ρωσική πυρηνική απειλή
«Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η κύρια απειλή κατά της Δυτικής Ευρώπης δεν ήταν η χρήση πυρηνικών από την ΕΣΣΔ, αλλά η εκτόξευση μιας ευρείας κλίμακας συμβατικής επίθεσης. Αυτό γιατί ουσιαστικά η απειλή πυρηνικής προσβολής αλληλοεξουδετερωνόταν, αφού τόσο οι Δυτικές χώρες όσο και η Σοβιετική Ενωση διέθεταν πυρηνικά όπλα και τυχόν αμοιβαία προσβολή θα οδηγούσε σε αυτό που είναι γνωστό ως αμοιβαία εξασφαλισμένη καταστροφή (ΜΑD, Mutual Assured Destruction)», τονίζουν οι ίδιες στρατιωτικές πηγές του Πενταγώνου, συμπληρώνοντας ωστόσο ότι έτσι όπως διαμορφώνεται η παγκόσμια κατάσταση, ουδείς μπορεί να αποκλείσει μία αιφνιδιαστική χρήση πυρηνικών όπλων από έναν παρανοϊκό ηγέτη ή από μια πληγωμένη ηγεσία που βρίσκεται σε απόγνωση. «Σε αυτή την περίπτωση μιλάμε για τη δυνατότητα του πρώτου πλήγματος, δηλαδή την προσβολή του αντιπάλου όπου το ανταποδοτικό του πλήγμα δεν αναμένεται να επιφέρει μεγάλη ζημιά. Σε αυτήν την απόφαση θα βαρύνει και το τι διακυβεύεται, τι δηλαδή θα απολέσει ο καθένας από τους αντιμαχόμενους. Υπό αυτές τις συνθήκες η μόνη ίσως περίπτωση υπαρκτής απειλής χρήσης πυρηνικών όπλων θα μπορούσε να έχει λογική αν μια πυρηνική δύναμη φτάσει στο έσχατο σημείο της ύπαρξής της. Στην περίπτωσή μας, για τη Ρωσία αυτό δεν διαφαίνεται ορατό την τρέχουσα χρονική περίοδο, αλλά περισσότερο στο μέλλον, αν και εφόσον η εξέλιξη των επιχειρήσεων στην Ουκρανία δεν έχει τα αναμενόμενα αποτελέσματα και αυτό συνδυαστεί με εξαιρετικά σκληρά και μακροχρόνια μέτρα από τη Δύση που θα επιφέρουν την απόλυτη εξαθλίωση στον ρωσικό λαό. Το τελευταίο δεν διαφαίνεται προς το παρόν να είναι ορατό, αφού παρά τις σκληρές κυρώσεις υπάρχουν περιθώρια για τη Ρωσία, αν λάβουμε υπόψη τη στήριξη, τη στάση και την ουδετερότητα χωρών όπως η Κίνα, το Ιράν, η Τουρκία, η Αίγυπτος, οι αραβικές χώρες και οι χώρες του Καυκάσου», καταλήγουν οι ίδιες πηγές.