Ουκρανία: Σοκ από τον ενεργειακό πόλεμο και τις πυρηνικές απειλές του Πούτιν

Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η Δύση τις ακραίες και επικίνδυνες κινήσεις απελπισίας που κάνει ο Βλαντιμίρ Πούτιν στην προσπάθειά του να κερδίσει τον πόλεμο στην Ουκρανία, καθώς η εισβολή της 24ης Φεβρουαρίου μοιάζει να είναι σε αδιέξοδο και μοιάζει εξαιρετικά δύσκολο να πετύχει η Μόσχα τη νίκη που θέλει έως τις 9 Μαΐου.

Ο ρώσος πρόεδρος αφενός κατέφυγε ευθέως την Τετάρτη σε πυρηνικές απειλές και «αστραπιαία χτυπήματα» κατά της Δύσης, απαντώντας έτσι τον συνασπισμό των 40 χωρών, που υπό την ηγεσία των ΗΠΑ δεσμεύτηκαν να στηρίξουν την Ουκρανία με βαρέα όπλα για να αντιμετωπίσει την ρωσική επίθεση. Απαντώντας σε αυτή την απειλή, με μία δραματική δήλωση ο υπουργός Άμυνας της Ουκρανίας ο Ολέκσιι Ρέζνικοφ, προειδοποίησε ότι «τα δύσκολα είναι μπροστά μας, η Ρωσία γνωρίζει την ήττα της και θα προκαλέσει πόνο». Προέβλεψε δε κλιμάκωση της ρωσικής επιθετικότητας, λέγοντας «μας περιμένουν εξαιρετικά δύσκολες εβδομάδες».

Και αφετέρου, ο Πούτιν κλιμακώνει την «ενεργειακή πίεση», καθιστώντας σαφές, μετά τη διακοπή παροχής φυσικού αερίου σε Πολωνία και Βουλγαρία, ότι δεν θα διστάσει να πράξει το ίδιο και για όλες τις χώρες της Ευρώπης, εάν δεν πληρώνουν με ρούβλια τις προμήθειες.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση απέρριψε τον εκβιασμό Πούτιν, με τις Βρυξέλλες να εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι θα βρεθεί βραχυπρόθεσμη λύση μέσω της αλληλεγγύης των μελών της και μεσομακροπρόθεσμα με την πλήρη απεξάρτηση από το ρωσικό αέριο, αλλά ήδη υπάρχουν ρωγμές σε αυτό το μέτωπο. Γερμανοί αναλυτές εκτιμούν ότι η Ρωσία δεν θα επιμείνει στον ενεργειακό πόλεμο, διότι «είναι σαν αν πυροβολεί τα πόδια της», αλλά στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες υπάρχει έντονος προβληματισμός για το πού μπορεί να φτάσει ο Πούτιν.

Η Ουγγαρία επιβεβαίωσε ότι επέλεξε να πληρώνει σε ρούβλια όπως απαίτησε η Μόσχα, καθώς δεν έχει εναλλακτική λύση, ενώ διχασμός υπάρχει και στη Γερμανία. Σύμφωνα με το Bloomberg υπάρχουν ήδη τέσσερις ευρωπαϊκές εταιρείες που πληρώνουν με το ρωσικό σύστημα, ενώ συνολικά δέκα εταιρείες έχουν ήδη ανοίξει λογαριασμούς στην Gazprombank για να χρησιμοποιούν ρούβλια, όπως απαίτησε ο Πούτιν.

Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντιμίρ Ζελένσκι κάλεσε τη νύχτα την Ευρώπη να μην υποκύψει στον «ενεργειακό εκβιασμό» της Ρωσίας, για την οποία είπε ότι «θεωρεί οποιοδήποτε εμπόριο ως όπλο και βλέπει μια ενωμένη Ευρώπη ως στόχο». Ο Ζελένσκι δήλωσε ότι «όσο πιο γρήγορα η Ευρώπη παραδεχτεί ότι είναι ανεπίτρεπτο να εξαρτάται από τη Ρωσία στο εμπόριο, τόσο πιο γρήγορα θα είναι δυνατή η εγγύηση της σταθερότητας στις ευρωπαϊκές αγορές».

Η Ευρώπη απορρίπτει τον εκβιασμό, αλλά με… ρωγμές

Με την Ευρώπη να καλύπτει το 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο με εισαγωγές από τη Ρωσία, αμέσως μόλις έγινε διακοπή της ροής σε Πολωνία και Βουλγαρία σήμανε συναγερμός στις Βρυξέλλες. Η πρόεδρος της Κομισιόν Φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι «δεν πέτυχε ο εκβιασμός της Μόσχας» και ανακοίνωσε ότι οι Πολωνία και Βουλγαρία θα πάρουν φυσικό αέριο από γειτονικές τους χώρες.

Όπως είπε η Φον ντερ Λάιεν «η Ρωσία προσπαθεί να μας εκβιάσει, αλλά η απάντηση της ΕΕ θα είναι άμεση, ενωμένη και συντονισμένη», τονίζοντας ότι «η εποχή των ρωσικών ορυκτών καυσίμων στην Ευρώπη φτάνει στο τέλος της».

Προκειμένου να αποτρέψει χώρες μέλη της ΕΕ από το πληρώσουν με ρούβλια, διαφοροποιούμενες από την κεντρική ευρωπαϊκή γραμμή, η πρόεδρος της Κομισιόν ξεκαθάρισε ότι κάτι τέτοιο «συνιστά παραβίαση των κυρώσεων που έχουν επιβληθεί κατά της Μόσχας».

Πρόσθεσε ακόμα ότι «η τελευταία επιθετική κίνηση της Ρωσίας μας υπενθυμίζει ότι χρειαζόμαστε να εργαστούμε με αξιόπιστους εταίρους και να χτίσουμε την ενεργειακή μας ανεξαρτησία» και σημείωσε ότι «η κίνηση της Μόσχας χτυπάει και την ίδια τη ρωσική οικονομία, γιατί χάνει σημαντικά έσοδα».

Η Πολωνία, η πρώτη που υπέστη τη διακοπή φυσικού αερίου από τη Ρωσία, διαμήνυσε δια του πρωθυπουργού της Ματέους Μοραβιέτσκι ότι δεν πρόκειται να πληρώσει σε ρούβλια, κάλεσε τους ευρωπαίους εταίρους να πράξουν το ίδιο και κατηγόρησε τη Μόσχα για ότι «ξεπέρασε τα όρια του ενεργειακού ιμπεριαλισμού» και ότι «επιτίθεται στην ευρωπαϊκή οικονομία μέσω πληθωριστικών μέτρων».

Αλλά και η Φινλανδία ξεκαθάρισε ότι δεν θα πληρώσει σε ρούβλια για το ρωσικό φυσικό αέριο, ισχυριζόμενη ότι η απαίτηση της Μόσχας παραβιάζει τα συμβόλαια που έχουν υπογραφεί. Ωστόσο η Ουγγαρία επιλέγει να συμμορφωθεί με το Κρεμλίνο, κάνοντας γνωστό ότι θα χρησιμοποιήσει το σύστημα πληρωμών που απαιτεί η Ρωσία.

Ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας Πέτερ Σιγιάρτο δήλωσε ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικές πηγές ή διαδρομές που να επιτρέπουν στην Ουγγαρία να σταματήσει την εισαγωγή ρωσικής ενέργειας τα επόμενα χρόνια.

«Το 85% της προμήθειας φυσικού αερίου μας και το 65% της προμήθειας πετρελαίου μας προέρχεται από τη Ρωσία» σημείωσε χαρακτηριστικά ο Σιγιάρτο. Το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα κάνει η Γερμανία, καθώς μέσα στα επόμενα δύο με τρία 24ωρα πρέπει να ξεκαθαρίσει τη στάση της, αφού έχει πληρωμές.

Οι όλο και πιο δυσμενείς προβλέψεις για την πορεία της γερμανικής οικονομίας λειτουργούν ως μέσο πίεσης στο Βερολίνο και δεν διευκολύνουν για μία άμεση απόρριψη του ρωσικού εκβιασμού.

Η γερμανική κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι το συμβόλαιο με τη Μόσχα θα πληρωθεί σε ευρώ ή σε δολάρια, και όχι σε ρούβλια, αλλά δεν είναι λίγοι εκείνοι που αναζητούν παράθυρο, ώστε να ξεφύγει η χώρα από το δίλλημα. «Επί του παρόντος, η ενεργειακή επάρκεια της χώρας είναι εξασφαλισμένη» ανακοίνωσε την Τετάρτη ο κρατικός φορέας διαχείρισης του ενεργειακού δικτύου, προσθέτοντας πάντως ότι «παρακολουθεί την κατάσταση με πολλή προσοχή».

Το γερμανικό υπουργείο Οικονομίας ανακοίνωσε ότι «η ροή του φυσικού αερίου παραμένει σε φυσιολογικά επίπεδα», αλλά εξέφρασε και την ανησυχία του για την κίνηση της Μόσχας να σταματήσει τις ροές προς Πολωνία και Βουλγαρία. Να σημειωθεί ότι Γερμανοί αναλυτές πιστεύουν ότι η Ρωσία δεν μπορεί να οδηγήσει σε κατάρρευση την ευρωπαϊκή οικονομία, διότι εξαρτάται και η ίδια σε κάποιον βαθμό από την Ευρώπη.

Καμία συμφωνία για συνάντηση Πούτιν – Ζελένσκι, στο Κίεβο ο Γκουτέρες

Το Κίεβο διέψευσε χθες αργά το βράδυ ότι επίκειται συνάντηση ανάμεσα στους προέδρους της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι, όπως είχε δηλώσει νωρίτερα ο υπουργός Άμυνας της Τουρκίας Χουλουσί Ακάρ.

Ο σύμβουλος του Ζελένσκι, Μιχαΐλο Ποντολιάκ είπε ότι «ο χρόνος της συνάντησης μεταξύ των προέδρων των δύο χωρών και το πλαίσιο αυτής της συνάντησης δεν έχουν αποφασιστεί ακόμη», προσθέτοντας ότι συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις σε επίπεδο ομάδων εργασίας.

Με ενδιαφέρον πάντως αναμένεται η επίσκεψη του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στο Κίεβο, όπου θα έχει σήμερα συνάντηση με τον Ουκρανό πρόεδρο, αλλά και τον υπουργό Εξωτερικών Ντμίτρο Κουλέμπα. Στόχος του, όπως έγραψε ο ίδιος, είναι να συνεχιστούν οι προσπάθειες για την επέκταση της ανθρωπιστικής βοήθειας και τη διασφάλιση της απομάκρυνσης των αμάχων από τα πεδία των μαχών.

Ο επικεφαλής των Ηνωμένων Εθνών θα μεταβεί πριν τη συνάντηση στην Μποροντιάνκα, το Ιρπίν και την Μπούκα, δηλαδή μερικές από τις περιοχές όπου καταγγέλθηκαν εγκλήματα πολέμου στη διάρκεια της ρωσικής κατοχής.

Αμείωτες οι συγκρούσεις σε Χερσώνα και Ντονμπάς

Οι ελπίδες για κάποια ειρηνευτική διαδικασία πάντως χάνονται στα πεδία των μαχών, πριν καν εκδηλωθούν σε οποιαδήποτε συζήτηση ή μεσολαβητική προσπάθεια. Την Τετάρτη έγινε γνωστό ότι η Χερσώνα πέρασε στον έλεγχο των ρωσικών στρατευμάτων και χθες το βράδυ σημειώθηκαν ισχυρές εκρήξεις στην πόλη, οι οποίες αποδόθηκαν σε πυραυλικές επιθέσεις από τον ουκρανικό στρατό.

Οι μάχες στα ανατολικά της Ουκρανίας συνεχίζονται για τον έλεγχο του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ, με την ουκρανική πλευρά να παραδέχεται ότι οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν τα τελευταία 24ωρα αρκετές περιοχές στην περιφέρεια του Χαρκόβου και εντός του Ντονμπάς.

Επιπλέον η κατάσταση στα πολεμικά μέτωπα περιπλέκεται ακόμα περισσότερο, μετά τις πληροφορίες ότι ακούστηκαν εκρήξεις στο Μπέλγκοροντ μία ρωσική πόλη, που απέχει περίπου 40 χιλιόμετρα από τα σύνορα με την Ουκρανία, βόρεια του Χάρκοβο.

Οι πληροφορίες αυτές έρχονται μετά από δηλώσεις ηγετών και παραγόντων της Δύσης ότι η Ουκρανία έχει κάθε δικαίωμα να επιτίθεται σε ρωσικούς στόχους για να προστατευτεί.

Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δήλωσε χαρακτηριστικά ότι η Ουκρανία έχει το δικαίωμα να αμυνθεί. «Δέχονται επίθεση από έδαφος εντός της Ρωσίας… έχουν το δικαίωμα να προστατευθούν και να υπερασπίσουν τους εαυτούς τους» ήταν η φράση του, όταν κλήθηκε να απαντήσει στην ερώτηση αν συμφωνεί να χρησιμοποιηθούν τα βρετανικά όπλα εναντίον στόχων όπως διυλιστήρια εντός της Ρωσίας. Πρόσθεσε πάντως ότι «δεν θέλουμε να κλιμακωθεί η κρίση πέρα από τα σύνορα της Ουκρανίας».

Οι σχέσεις της Ρωσίας με τη Δύση χειροτερεύουν διαρκώς και σε όλα τα επίπεδα. Σε απάντηση απελάσεων Ρώσων διπλωματών που έχει κάνει δυτικές κυβερνήσεις, η Μόσχα απαντά πλέον με τον ίδιο τρόπο.

Όπως ανακοινώθηκε, η Ρωσία θα απελάσει τρεις Νορβηγούς διπλωμάτες, λίγο καιρό αφότου το Όσλο απέλασε αντίστοιχο αριθμό Ρώσων διπλωματών. Θα απελάσει επίσης και οκτώ Ιάπωνες διπλωμάτες, ως αντίποινα στο Τόκιο, για το οποίο θεωρεί ότι τηρεί «ανοιχτά εχθρική αντιρωσική στάση». Σημειωτέον ότι η Ιαπωνική κυβέρνηση απέλασε πριν λίγες μέρες οκτώ Ρώσους διπλωμάτες, ενώ μετέχει και στον συνασπισμό των 40 χωρών, που στέλνουν όπλα στην Ουκρανία.