Πολ Μέισον: Το ντοκιμαντέρ στο Μαξίμου, ο «Μετακαπιταλισμός» που τον έκανε σταρ και τα emails που τον βγάζουν... πράκτορα
27.06.202221:37
Ο... καλύτερα πληροφορημένος δημοσιογράφος για τα ελληνικά πράγματα του 2015 κατηγορείται ότι δίνει ιδέες σε υπηρεσίες Πληροφοριών για τη φίμωση και την οικονομική εξάντληση ΜΜΕ και προσωπικοτήτων, που χαρακτηρίζονται από τις ίδιες τις Υπηρεσίες είτε ως φιλορώσοι είτε ως αντινατοϊκοί
Λίγα λεπτά μετά τα μεσάνυχτα της 26ης Ιουνίου του 2015, ο Αλέξης Τσίπρας έπαιρνε τη θέση του μπροστά στην κάμερα της ΕΡΤ, στο Μέγαρο Μαξίμου, για να ανακοινώσει το περίφημο δημοψήφισμα της 5ης Ιουλίου. Λίγα λεπτά αργότερα, σχηματίζονταν ουρές μπροστά από τα ΑΤΜ των τραπεζών... Ομως, εκείνη τη νύχτα στην αίθουσα υπήρχε και άλλη μία κάμερα - που παρέμεινε στο κυβερνητικό μέγαρο για τη συνέχεια: Η κάμερα που γύριζε το «Τhis is a coup», με παραγωγό τον Πολ Μέισον. Τέσσερα επεισόδια που καταγράφουν εκ των έσω το πρώτο εξάμηνο της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛ., με αποκορύφωμα το δημοψήφισμα και το μνημόνιο του Δεκαπενταύγουστου.
Ο Μέισον, που σήμερα κατηγορείται ότι «κάρφωνε» ΜΜΕ και δημοσιογράφους ως αντινατοϊκούς ή φιλορώσους, είχε ήδη πίσω του μία σημαντική καριέρα στο BBC, όταν έγινε ο αγαπημένος δημοσιογράφος του Μεγάρου Μαξίμου, με απρόσκοπτη πρόσβαση στο πρωθυπουργικό γραφείο ως τις δεύτερες εκλογές του 2015. Ξεκίνησε ως μουσικός -μέγας θαυμαστής του Βάγκνερ- που ονειρευόταν να γίνει συνθέτης κλασικής μουσικής. Εργάστηκε για χρόνια ως καθηγητής μουσικής και ξεκίνησε τη δημοσιογραφία αργά, στα 30 του, πρώτα με τα καλλιτεχνικά και στη συνέχεια με τα οικονομικά.
O Πολ Μέισον το 2016 φωτογραφήθηκε φορώντας ένα δερμάτινο μπουφάν στυλ Βαρουφάκη, προκαλώντας σχόλια ότι βρισκόταν σε κρίση μέσης ηλικίας (Getty images/ideal images)
Εναν χρόνο πριν από την πρώτη εκλογική νίκη του ΣΥΡΙΖΑ σε εθνικές εκλογές, είχε αναλάβει διευθυντής στο οικονομικό ρεπορτάζ του Channel 4. Είχε ήδη εντυπωσιαστεί από το «πείραμα ΣΥΡΙΖΑ», που θα επιδίωκε μια διαπραγμάτευση με τους δανειστές για τη λήξη της λιτότητας των μνημονίων. Στις συνεντεύξεις του για το «Τhis is a coup» λέει ότι θεωρούσε πως ήταν το πιο ενδιαφέρον οικονομικό story του 2015. Η επαφή του Μέισον με τον ΣΥΡΙΖΑ έγινε στενή πολύ πριν από την πρώτη εκλογική νίκη του Αλέξη Τσίπρα: οι φίλοι του διηγούνται ότι αυτό συνέβη στις αρχές του 2011. Είχε ενθουσιαστεί όταν γνώρισε κάποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και έλεγε μάλιστα παντού ότι σε λίγο καιρό θα αναλάμβαναν τη διακυβέρνηση της Ελλάδας που μετρούσε ήδη έναν χρόνο στα μνημόνια, παρότι στις εκλογές του 2009 είχαν λάβει 4,60%.
Η αλήθεια είναι ότι εκείνη την περίοδο στη Βρετανία ελάχιστοι γνώριζαν την ύπαρξη του Αλέξη Τσίπρα, γνώριζαν όμως τον media star Γιάνη Βαρουφάκη. Αυτόν προσέγγισε αρχικά ο Βρετανός και μάλιστα το 2016 φωτογραφήθηκε φορώντας κι εκείνος ένα δερμάτινο μπουφάν, προκαλώντας σχόλια ότι βρισκόταν σε κρίση μέσης ηλικίας - και στη συνέχεια τον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Αυτοί τον έφεραν σε επαφή με τον Αλέξη Τσίπρα... Οπως και 130.000 ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ εκείνης της εποχής, ο Μέισον γοητεύτηκε από τις θεωρίες του Γιάνη Βαρουφάκη.
Αλλωστε, ο πραγματικός πρωταγωνιστής του «This is a coup» είναι ο πρώτος υπουργός Οικονομικών της «εποχής ΣΥΡΙΖΑ» και όχι ο πρωθυπουργός της, παρά την άμεση πρόσβαση που είχε στο Μέγαρο Μαξίμου, διότι στην πραγματικότητα αυτό που φαίνεται να ενδιέφερε τον Μέισον ήταν το κεφάλαιο που αρνήθηκε να παίξει ο Αλέξης Τσίπρας: τη ρήξη με τους δανειστές και την έξοδο της Ελλάδας από την Ενωμένη Ευρώπη, παρότι ο Βαρουφάκης επιμένει σήμερα ότι ο Μέισον τασσόταν υπέρ του συμβιβασμού. Ο Βρετανός είχε υιοθετήσει εκείνη την εποχή ένα αφήγημα για την Ελλάδα που έμοιαζε πολύ με εκείνο του πρώιμου ΣΥΡΙΖΑ: όπως χαρακτηριστικά έγραφε, το 90% των μέσων ενημέρωσης ανήκαν σε ολιγάρχες, τα συμφέροντα των οποίων και υπηρετούσαν, ενώ στο υπόλοιπο 10% υπήρχαν πολλοί καλοί δημοσιογράφοι «που είχαν να δουν χρήματα από την έναρξη των μνημονίων».
Στις 21 Ιουνίου του 2015, πέντε ημέρες πριν από την προκήρυξη του δημοψηφίσματος -και ενώ κανείς στην Ελλάδα δεν είχε πληροφόρηση επί του θέματος- ο Μέισον έγραψε ένα μεγάλο κείμενο για το Channel 4, το οποίο κατέληγε ως εξής: «Απόψε βγήκε στην κομματική εφημερίδα του ΣΥΡΙΖΑ μία δημοσκόπηση που δείχνει ότι το 47% των Ελλήνων ψηφίζει Τσίπρα. Αυτοί που είναι κοντά του λένε ότι είναι περισσότερο διατεθειμένος από ποτέ να μην παραδοθεί στους δανειστές - και αν δεν υπάρξει ένας συμβιβασμός μέσα στην εβδομάδα, το πιθανότερο είναι ότι θα πάει σε εκλογές. Μάλιστα, μπορεί να μην έχει άλλη επιλογή, καθώς ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος έχει διαμηνύσει ότι θα παραιτηθεί σε περίπτωση χρεοκοπίας της Ελλάδας, ώστε να προκαλέσει εκλογές. Αλλά τι θα αφορούσαν οι εκλογές;
Για το γύρισμα του ντοκιμαντέρ «Τhis is a coup», ο Μέισον είχε απεριόριστη πρόσβαση στα άδυτα του Μεγάρου Μαξίμου
Ο Τσίπρας ανέβηκε στην εξουσία πάνω σε ένα κύμα ελπίδας που προκάλεσε ο ριζοσπαστισμός του προγράμματός του, το λεγόμενο “πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης”. Στην πορεία των διαπραγματεύσεων το τράβηξε πίσω - οπότε στην περίπτωση μιας ρήξης με την Ευρώπη, θα ακολουθούσε τον δρόμο του Grexit, της σκληρής χρεοκοπίας, της πάλης των τάξεων και της επιστροφής στο ριζοσπαστικό του πρόγραμμα; Ή θα ζητούσε από τους Ελληνες να στηρίξουν τον 47σέλιδο συμβιβασμό που οι διαπραγματευτές τού προσέφεραν στην Ε.Ε δύο εβδομάδες νωρίτερα;».
Εκ των υστέρων, είναι σαφές ότι κάτι είχε πάρει το αυτί του καθώς τριγύριζε στο Μέγαρο Μαξίμου... Η αλήθεια είναι ότι ο Αλέξης Τσίπρας φλέρταρε για καιρό με την ιδέα ενός δημοψηφίσματος και ο Πολ Μέισον, που περνούσε ώρες στο πρωθυπουργικό γραφείο, αποκλείεται να μην είχε ακούσει το παραμικρό. Αλλωστε, ο τότε πρωθυπουργός είχε εκμυστηρευθεί σε αρκετούς συνομιλητές του την άποψη ότι ο Γιώργος Παπανδρέου θα έπρεπε να είχε προχωρήσει την ιδέα του δημοψηφίσματος τον Νοέμβριο του 2011.
Τα βιβλία, τα χρήματα και ο Κόρμπιν
Ο Μέισον πηγαινοερχόταν στην Ελλάδα εκείνους τους μήνες: ταξίδευε business class και έμενε στο «Intercontinental» - καθόλου άσχημα για έναν δημοσιογράφο. Αλλωστε, λεφτά υπήρχαν και υπάρχουν: ο άνθρωπος έχει γράψει αρκετά βιβλία - υπολογίζεται ότι έχουν αποφέρει έσοδα πάνω από 1 εκατ. στερλίνες.
Μάλιστα, την επομένη της ψήφισης του τρίτου μνημονίου, στις 15 Αυγούστου του 2015, ενώ η Ελλάδα δεν είχε ακόμα συνέλθει από την ολονύχτια κοινοβουλευτική παρωδία που είχε προκαλέσει η Ζωή Κωνσταντοπούλου, ο «Guardian» -μία αξιοσέβαστη βρετανική εφημερίδα της ευρύτερης Αριστεράς, με την οποία συνεργάζεται ο Μέισον- δημοσίευε μία παρουσίαση του βιβλίου του «Μετακαπιταλισμός - Ενας Οδηγός για το μέλλον μας», που έμελλε να γίνει ο πλέον εμπορικός του τίτλος. Μέσα σε έναν χρόνο είχε κάνει 60.000 πωλήσεις.
Σήμερα πωλείται στο Amazon προς 24,35 δολάρια -για όποιον επιθυμεί σκληρό εξώφυλλο- και έχει κάνει διάσημο τον Μέισον. Επηρεασμένος από τη μεγάλη κρίση του 2008, ο Μέισον «προφητεύει» στο βιβλίο του ότι ο καπιταλισμός θα μεταλλαχθεί σε κάτι εντελώς καινούριο και βλέπει ένα μέλλον πιο δίκαιο κοινωνικά, μέσα από τη δράση συλλογικοτήτων, έξω από το σημερινό σύστημα. Ωστόσο, το προφητικό χάρισμα δεν τον βοήθησε τον Οκτώβριο του 2016, όταν κάποιος τον ηχογράφησε κρυφά καθώς έπινε μπίρα με έναν φίλο του σε μία παμπ του Λίβερπουλ, μετά από μία διάσκεψη των Εργατικών. Ο Μέισον ήταν πια μια διασημότητα και όχι ένας απλώς γνωστός δημοσιογράφος και τα όσα έλεγε ιδιωτικά είχαν αξία για τη φιλοσυντηρητική «The Sun», που πλήρωσε για να παραλάβει την ηχογράφηση.
Τότε, αρχηγός των Εργατικών ήταν ο Τζέρεμι Κόρμπιν, αρχηγός της «αριστερής» πτέρυγας του κόμματος , που πάλευε να «δραπετεύσει» από τη ρετσινιά του «δεξιού» κόμματος που του είχε κολλήσει η ηγεσία του Τόνι Μπλερ. Σε αντίθεση με όσα έλεγε δημοσίως, ακουγόταν στην ηχογράφηση να λέει καθαρά ότι ο Κόρμπιν δεν μπορούσε να απευθυνθεί στους ψηφοφόρους της εργατικής τάξης και ότι έπρεπε να αντικατασταθεί από ένα άλλο στέλεχος - τον τότε «σκιώδη» υπουργό Αμυνας των Εργατικών.
Ο Μέισον ήταν από τους «γκουρού» του Κόρμπιν και μάλιστα είχε προσκληθεί σε συναντήσεις «για λίγους», με όλα τα «μεγάλα κεφάλια» των Εργατικών, όπου κατέθετε εντυπωσιακά λεπτομερείς προτάσεις για την οικονομική πολιτική, εντυπωσιάζοντας τους πάντες -ιδιαίτερα τον Κόρμπιν- με τις αναλύσεις του για τη δυνατότητα που είχαν τα αριστερά κινήματα να κερδίσουν τις εκλογές σε όλη την Ευρώπη. Μάλιστα, σε εκείνες τις συναντήσεις έφερνε ως παράδειγμα τον ΣΥΡΙΖΑ, με τα στελέχη του οποίου εξακολουθούσε να διατηρεί πολύ καλές σχέσεις. Το «Spectator» είχε καταγράψει πάντως και κάποιες απόψεις του Μέισον που δεν ήταν δημοφιλείς στην ηγεσία των Εργατικών και τον Κόρμπιν: Ηταν υπέρ του ΝΑΤΟ, υπέρ των πυρηνικών και εναντίον του Κρεμλίνου.
Τα email που «στρίμωξαν» τον «γκουρού»
Εξι χρόνια μετά, ο Μέισον φαίνεται ότι έχει βρει άλλους τρόπους για να κάνει τις ιδέες του πραγματικότητα: η ιστοσελίδα Grayzone δημοσίευσε email, τα οποία τον εμφανίζουν να δίνει ιδέες για τη συμμετοχή υπηρεσιών πληροφοριών, κρατικών και ιδιωτικών, στη φίμωση και την οικονομική εξάντληση αντινατοϊκών ΜΜΕ, όπως και media που θεωρείται ότι τάσσονται υπέρ του Κρεμλίνου στην υπόθεση της εισβολής στην Ουκρανία. Ο ίδιος ο Πολ Μέισον δεν έχει αρνηθεί, αλλά ούτε έχει επιβεβαιώσει την αλήθεια αυτών των email.
Το μόνο που έχει πει είναι ότι είτε πρόκειται για αλλοιωμένα, είτε για πλαστά στοιχεία. Πρόκειται για email που αντάλλαξε με τον Αμιλ Καν, τον επικεφαλής μιας ιδιωτικής εταιρείας πληροφοριών, με την ονομασία Valent Projects. Ο Καν προτείνει στον Μέισον την πραγματοποίηση ενός brain storming για το θέμα στο γραφείο του και προσκαλεί -πέρα από τον δημοσιογράφο- κρατικούς πράκτορες να συμμετάσχουν.
Από την πλευρά του, ο ίδιος ο Μέισον προτείνει ιδέες για -τι άλλο;- τον οικονομικό αποκλεισμό αυτών των ΜΜΕ, όπως και κάποιων προσωπικοτήτων, ως «φιλορωσικών»: μία από αυτές τις προσωπικότητες είναι ο Τζέρεμι Κόρμπιν, ο οποίος είναι μεν εναντίον του ΝΑΤΟ, αλλά προειδοποιούσε για τον κίνδυνο που αντιπροσώπευε ο πρόεδρος της Ρωσίας από νωρίς, όταν κανείς άλλος στη Δύση δεν τον είχε καταγγείλει.