Nord Stream1: Το πρόσχημα της τουρμπίνας, οι «χρησμοί» Πούτιν και ο «Ενωσιακός Συναγερμός»

Στο ερώτημα του ενός εκατομμυρίου εξελίσσεται το εάν θα επαναλειτουργήσει σήμερα ο Nord Stream1, δηλαδή ο βασικός αγωγός παροχέτευσης φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μετά τη δεκαήμερη διακοπή στη ροή για εργασίες συντήρησής του, με την ευρωπαϊκή ηγεσία, τις οικονομίες των κρατών-μελών της ΕΕ, αλλά και τις διεθνείς αγορές να αναμένουν με περίσσια δόση αγωνίας το τι πρόκειται να πράξει ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν.

Υποβάλλοντας τους αξιωματούχους της ΕΕ, αλλά και τους επικεφαλής των 27 κρατών-μελών σε «σκωτσέζικο ντους», ο Ρώσος Πρόεδρος απεφάνθη αρχικά από την Τεχεράνη (όπου συναντήθηκε με τους ομολόγους του, του Ιράν και της Τουρκίας) πως η Gazprom θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της «μέχρι κεραίας, τις έχει εκπληρώσει, τις εκπληρώνει και θα συνεχίσει να το κάνει και στο μέλλον». Μόνο που δεν μεσολάβησε ούτε ένα εικοσιτετράωρο, για να επανέλθει χθες, ανακρούοντας πρύμναν με όχημα μια… τουρμπίνα. Ο ίδιος άφησε να εννοηθεί ότι εφόσον ο αγωγός επαναλειτουργήσει, αυτό θα συμβεί με ακόμη πιο μειωμένη χωρητικότητα, όταν το τελευταίο διάστημα αυτή είχε περιοριστεί στο 40% των δυνατοτήτων μεταφοράς του αγωγού.

«Υπάρχουν συνολικά πέντε τουρμπίνες της Siemens Energy, η μία εκ των οποίων είναι εκτός λειτουργίας, επειδή η εσωτερική επένδυση μόνωσης είναι προβληματική» περιέγραψε χθες ο Ρώσος Πρόεδρος και συνέχισε, λέγοντας πως «οι δύο τουρμπίνες, που λειτουργούν κανονικά εκεί, αντλούν 60 εκ. κυβικά μέτρα την ημέρα». «Εάν δεν έρθει η μία υπάρχει η άλλη που αντλεί 30 εκ. κυβικά μέτρα. Τί σχέση έχει η Gazprom;» διερωτήθηκε ταυτόχρονα στο ίδιο πλαίσιο, χαμηλώνοντας ακόμη περισσότερο τις ήδη μικρές, ευρωπαϊκές προσδοκίες.

«Καυτό» ενεργειακό εξάμηνο

Ο νέος «χρησμός» του Ρώσου προέδρου ερμηνεύτηκε τελικά χθες στις Βρυξέλλες, με την επικεφαλής της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να ανακοινώνει την προτροπή της Επιτροπής προς τα κράτη-μέλη να μειώσουν κατά 15% τη χρήση φυσικού αερίου, για το χρονικό διάστημα από 1ης Αυγούστου 2022- 31 Μαρτίου 2023. Για το «καυτό» αυτό, ενεργειακό εξάμηνο, η Κομισιόν ζητά επίσης τον περιορισμό της κατανάλωσης ενέργειας για ψύξη, θέρμανση και δημόσιο φωτισμό, ενώ οι Βρυξέλλες θα είναι σε θέση να ενεργοποιήσουν συναγερμό σε όλη την ΕΕ («Ενωσιακός Συναγερμός»), εάν κρίνουν ανά πάσα στιγμή ότι υπάρχει «ουσιαστικός κίνδυνος σοβαρής έλλειψης φυσικού αερίου», καθιστώντας έτσι υποχρεωτικό τον στόχο της περικοπής του 15%.

Το χρονοδιάγραμμα

Η χθεσινή πρόταση της Κομισιόν με κεντρικό σύνθημα «Εξοικονομήστε φυσικό αέριο για έναν ασφαλή χειμώνα», αναμένεται να συζητηθεί διεξοδικά στην έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου των Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις 26 του μηνός και εφόσον αυτή εγκριθεί, τότε τα κράτη-μέλη θα πρέπει να επικαιροποιήσουν τα εθνικά τους σχέδια έκτακτης ανάγκης μέχρι τον Σεπτέμβριο, όπως και να διευκρινίσουν πώς σχεδιάζουν να επιτύχουν τις εθελοντικές περικοπές. Παράλληλα, υποχρεούνται να ενημερώνουν ανά δύο μήνες την Επιτροπή για την πρόοδο των εργασιών περιορισμού της ενεργειακής κατανάλωσης.

Σε περίπτωση, ωστόσο, που οι Βρυξέλλες πατήσουν το κουμπί του «Ενωσιακού Συναγερμού», αν δηλαδή τα διαθέσιμα αποθέματα σε φυσικό αέριο τείνουν να μηδενιστούν, τότε όσες χώρες που υπόκεινται στο οριζόντιο «ψαλίδι» του 15% και δεν το επιθυμούν, μπορούν να υποβάλουν αίτηση για αναθεώρηση προς τα κάτω του υποχρεωτικού στόχου τους κατά 5 τοις εκατό, πάντα υπό ορισμένες συνθήκες.

Πάντως, η Πρόεδρος της Κομισιόν έκανε ανοιχτά χθες λόγο για απόπειρα εκβιασμού της ΕΕ από το Ρώσο Πρόεδρο, ο οποίος έχει ήδη διακόψει ή μειώσει την προμήθεια για 12 χώρες -μέλη της ΕΕ, τη στιγμή που τα στοιχεία από τη Διεθνή Υπηρεσία Ενέργειας αποτυπώνουν τον τριπλασιασμό των κερδών για τη Ρωσία στις πωλήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου το φετινό χειμώνα.

«Είτε πρόκειται για μερική, είτε για μεγάλη διακοπή του ρωσικού αερίου, είτε για πλήρη διακοπή του ρωσικού φυσικού αερίου, η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη», τόνισε χθες η κ. φον ντερ Λάιεν. Ακόμη επισήμανε πως «η Ρωσία μας εκβιάζει, η Ρωσία χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο» και παρατήρησε ακόμη πως «μήνες πριν από το ξέσπασμα του πολέμου, η Ρωσία διατήρησε σκόπιμα την παροχή φυσικού αερίου όσο το δυνατόν χαμηλότερα... επομένως μειώνοντας την προσφορά, συσφίγγοντας την αγορά και ανεβάζοντας τις τιμές».

Προβληματισμός στη Γερμανία

Τα αμφίσημα μηνύματα που έστειλε από την Τεχεράνη ο Ρώσος Πρόεδρος προβληματίζουν περισσότερο από όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες το Βερολίνο, καθώς η εξάρτησή του από το ρωσικό φυσικό αέριο δεν έχει ακόμη αντιμετωπιστεί δραστικά. Ως γραμμή άμυνας από τη γερμανική πλευρά μπροστά στις αιτιάσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν έχει επιλεγεί η υπόμνηση των συμβατικών υποχρεώσεων της Gazprom, τις οποίες υπενθύμισε για μια ακόμη φορά η Αναπληρώτρια Κυβερνητική Εκπρόσωπος, Κριστιάνε Χόφμαν. «Η γερμανική κυβέρνηση περιμένει ότι μετά την ολοκλήρωση των εργασιών τεχνικής συντήρησης του αγωγού θα ξαναρχίσει η ροή φυσικού αερίου από τη Ρωσία, και μάλιστα εξ ολοκλήρου» ανέφερε χθες, ενώ απάντηση από γερμανικής πλευράς δόθηκε και στα περί… τουρμπίνας.

«Θα γίνει το παν για να αφαιρέσουμε το πρόσχημα από τη ρωσική πλευρά» σχολίασε η Εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών Μπεάτε Μπαρόν, αφού η τουρμπίνα επρόκειτο να χρησιμοποιηθεί το Σεπτέμβριο, όπως είπε. Η ίδια σήκωσε και το γάντι του Ρώσου Προέδρου, ο οποίος έθεσε θέμα προώθησης του αγωγού Nord Stream2, με την κ. Μπαρόν να απαντά στην Μόσχα πως «ο αγωγός δεν είναι πιστοποιημένος και ως εκ τούτου δεν έχει άδεια λειτουργίας».

Η παγίδα Πούτιν

Το γεγονός ότι ο Ρώσος Πρόεδρος έδειξε προς την πλευρά της προώθησης του αγωγού Nord Stream2, κρύβει κατά πολλούς αναλυτές τις πραγματικές του προθέσεις, καθώς το έργο «πάγωσε» με την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ενώ έχει προκαλέσει σειρά κυρώσεων από τις ΗΠΑ. «Έχουμε έτοιμη άλλη μια διαδρομή. Είναι το Nord Stream 2», υποστήριξε ο Βλαντιμίρ Πούτιν και συμπλήρωσε πως «μπορεί να εκτοξευθεί», προκαλώντας νέο, ευρωπαϊκό πονοκέφαλο.

Και αυτό γιατί, η αναφορά του Βλαντιμίρ Πούτιν στον Nord Stram2, έρχεται να βραχυκυκλώσει το αρραγές, δυτικό μέτωπο, διχάζοντας το εσωτερικό της Γερμανίας ως προς τη δυνατότητά του να ανακουφίσει (για την μεγαλύτερη βιομηχανία της Ευρώπης) τις απώλειες από το κλείσιμο της στρόφιγγας του Nord Stream1.

Η φορά της στρόφιγγας

Μετά και τα νέα δεδομένα από πλευράς του Ρώσου Προέδρου, οι ευρωπαίοι ηγέτες κάθε άλλο παρά ανακουφισμένοι αισθάνονται, καθώς η ρωσική πλευρά έχει επιλέξει επαμφοτερίζουσα στάση, η οποία εκτιμάται ότι θα εκδηλωθεί το επόμενο διάστημα είτε με καθυστέρηση στις παραδόσεις του αερίου, είτε σε περαιτέρω μείωση της προσφερόμενης από την Μόσχα ποσότητας, μειώνοντας δηλαδή κι άλλο τα εκ. κυβικά μέτρα που θα κατευθύνονται προς την Ευρώπη.

Στο μέτωπο των καθυστερήσεων, δεν αποκλείεται η Μόσχα να προκαλέσει παράταση στην αγωνία, μεταφέροντας το άνοιγμα του αγωγού τελικά για την Κυριακή, έως ότου καταφθάσει η τουρμπίνα, που εστάλη προς συντήρηση, από τον Καναδά.

Τα ελάχιστα, καλά νέα στην ιστορία του ανεφοδιασμού της Ευρώπης με ρωσικό φυσικό αέριο, εντοπίζονται στα στοιχεία της Gascade, η οποία διαχειρίζεται το δίκτυο φυσικού αερίου στη Γερμανία, όπως και τα δύο σημεία σύνδεσης του αγωγού με το γερμανικό σύστημα ενέργειας. Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία, η Gascade καλείται να παραδώσει αύριο μεγάλες ποσότητες φυσικού αερίου, κίνηση που προϋποθέτει την κανονική λειτουργία του αγωγού Nord Stream1, σε ποσοστό (με βάση τις προγραμματισμένες παραδόσεις) περίπου 30%.

Επιπλέον, αν ο αγωγός επαναλειτουργήσει– ακόμη και με λιγότερα εκ. κυβικά μέτρα- τότε θα δοθεί το «φιλί της ζωής» που άμεσα χρειάζεται στην εταιρία Uniper, τον κυριότερο πάροχο ρωσικού φυσικού αερίου στη Γερμανία, ο οποίος κινδυνεύει με κατάρρευση και χρεοκοπία.

Αν, ωστόσο, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν κάνει πράξη την απειλή του, τότε οι συνέπειες για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και οικονομίες θα φαντάζουν ανεξέλεγκτες. Ήδη κορυφαίες εταιρίες του πλανήτη έχουν απευθύνει κραυγή αγωνίας για το τι μέλλει γενέσθαι, αλλά και για την επιδείνωση των ευρωπαϊκών και όχι μόνο οικονομικών μεγεθών, σε περίπτωση που ο Ρώσος Πρόεδρος φτάσει στα άκρα με την εργαλειοποίηση του φυσικού αερίου.

Σύμφωνα, όμως, με τον επικεφαλής της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας της Γερμανίας, Κλάους Μίλερ, «μιλάμε για χρήση στο 30%, όμως είναι πιθανόν να υπάρξουν αλλαγές», όπως σχολίασε ο ίδιος στο Twitter, ενώ ο Ρώσος Πρόεδρος εκτίμησε νωρίτερα πως οι ροές προς την Ευρώπη θα μπορούσαν να μειωθούν περαιτέρω στο 20% της χωρητικότητας, λόγω προβλημάτων με τον εξοπλισμό.

Στο ομιχλώδες ακόμα τοπίο ως προς την επαναλειτουργία του Nord Stream1, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισήμανε χθες τη δυνατότητα χρήσης άνθρακα το επόμενο διάστημα, λέγοντας πως «η μετάβαση στον άνθρακα, το πετρέλαιο ή την πυρηνική ενέργεια μπορεί να είναι απαραίτητη ως προσωρινό μέτρο, αρκεί να αποφεύγεται η μακροπρόθεσμη δέσμευση άνθρακα».

Αντάρτικο από την Μαδρίτη

Παρά την προσπάθεια της Κομισιόν να ισορροπήσει ανάμεσα στα κύματα της ακρίβειας και της ενεργειακής θωράκισης της ΕΕ, οι πρώτες αντιδράσεις καταγράφηκαν ήδη από ισπανικής πλευράς.

Ειδικότερα, η ισπανική κυβέρνηση γνωστοποίησε χθες ότι είναι αντίθετη στη μείωση της κατανάλωσης φυσικού αερίου κατά τουλάχιστον 15%, όπως ζητούν οι Βρυξέλλες για το σύνολο των κρατών -μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κρίνοντας ότι το μέτρο αυτό δεν είναι κατ΄ ανάγκην, ούτε «δίκαιο» ούτε «αποτελεσματικό».

«Η Ισπανία δεν υποστηρίζει την πρόταση αυτή», δήλωσε η υπουργός Οικολογικής Μετάβασης, Τερέζα Ριμπέρα. «Θα αντιταχθούμε στην επιβολή υποχρεώσεων που υπερβαίνουν, σε επίπεδο προσπαθειών, αυτό μου μας αναλογεί» σημείωσε η ίδια.

«Οι ισπανικές οικογένειες δεν θα υποστούν διακοπές φυσικού αερίου ή ηλεκτρικού ρεύματος στο σπίτι τους" και "η Ισπανία θα υποστηρίξει τη θέση της ισπανικής βιομηχανίας», υποσχέθηκε ακόμη η Ισπανίδα Υπουργός, η οποία, ωστόσο, δηλώνει ότι θέλει να επιδείξει αλληλεγγύη προς τα άλλα μέλη της ΕΕ. «Γνωρίζουμε ότι πολλοί Ευρωπαίοι εταίροι περνούν μια δύσκολη περίοδο και βλέπουν το φθινόπωρο και τον χειμώνα με μεγάλη ανησυχία. Θέλουμε να τους βοηθήσουμε, θέτοντας όλες μας τις υποδομές», στην υπηρεσία της ΕΕ, κατέληξε.

Ειδήσεις σήμερα:

Θέμα χρόνου η παραίτηση Ντράγκι, μία ανάσα από πρόωρες εκλογές η Ιταλία

Υπό έλεγχο και τα τρία μέτωπα της φωτιάς στη Σαλαμίνα

Άννα Φόνσου για Γιώργο Μαρίνο: «Έκοψε όλες τις επαφές που είχε μαζί μας, δεν τον ενόχλησα ξανά»