Ιταλία: Η Ευρώπη στην πιο βαθιά κρίση χωρίς τον «Σούπερ Μάριο»

Σε πρόωρες εκλογές στις 25 Σεπτεμβρίου, κόντρα στις πολιτικές της παραδόσεις, που θέλουν τις κάλπες να στήνονται την άνοιξη, οδεύει η Ιταλία, καθώς ο πρώην κεντρικός τραπεζίτης και πρωθυπουργός της, Μάριο Ντράγκι, υπέβαλε οριστικά την παραίτησή του, στα τέλη της εβδομάδας.

Ο αποκαλούμενος και «Σούπερ Μάριο» έκλεισε με θόρυβο την πόρτα του Παλάτσο Κίτζι πίσω του μετά το μποϊκοτάζ των λαϊκιστικών δεξιόστροφων πολιτικών κομμάτων κατά τη διαδικασία παροχής ψήφου εμπιστοσύνης στην κυβέρνησή του, που έληξε χωρίς ο πρώην πρωθυπουργός εξασφαλίσει καθολική πολιτική υποστήριξη, δηλαδή ένα νέο «σύμφωνο εμπιστοσύνης», όπως ζητούσε για να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις.

Η επόμενη μέρα, ωστόσο, βρίσκει τη γειτονική χώρα όχι μόνο χωρίς πρωθυπουργό (αν και ο Μάριο Ντράγκι θα παραμείνει ως υπηρεσιακός), αλλά περισσότερο χωρίς αναπτυξιακή προοπτική και με τις ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις να έχουν αναθαρρήσει, εκτιμώντας ότι μετά την έξοδο Ντράγκι ανοίγεται ένα παράθυρο ευκαιρίας για τον επανακαθορισμό της σχέσης της Ιταλίας με την Ε.Ε., τη διεθνή οργάνωση, αλλά και το φιλελεύθερο μοντέλο οικονομίας.

Κοντολογίς, με προεκλογικό όχημα ένα νέο πακέτο στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων, οι πολιτικοί αντίπαλοι του Ντράγκι οραματίζονται μια Ιταλία πιο εσωστρεφή, πιο «γαλαντόμα» στο κοινωνικό πεδίο (φοροαπαλλαγές ύψους 50 δισ. υποσχέθηκε ήδη ο Ματέο Σαλβίνι) και πρωτίστως πιο κοντά στο στρατόπεδο της Μόσχας, μολονότι η οικονομική σταθερότητα που προϋποθέτει όλα τα παραπάνω κρέμεται αυτή τη στιγμή από μια λεπτή, κόκκινη κλωστή.

Και αυτό γιατί, το διεθνές εκτόπισμα του πρώην επικεφαλής της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, αλλά και οι δεινές διαπραγματευτικές του ικανότητες είχαν ως αποτέλεσμα η Ιταλία να επανέλθει ταχύτατα στην πρώτη ευρωπαϊκή ταχύτητα μετά την πανδημία του κορωνοϊού, εξασφαλίζοντας το γενναιότερο ποσό (συνολικά 182,5 δισ.) από το Ταμείο Ανάκαμψης της Ε.Ε. με αντάλλαγμα σειρά βαλτωμένων μεταρρυθμίσεων, τις οποίες η κυβέρνηση έφερε ως τώρα εις πέρας. Η απουσία του Ντράγκι, ωστόσο, αγχώνει ήδη τους επενδυτές, οι οποίοι έσπευσαν να ξεπουλήσουν ομόλογα και μετοχές ιταλικών εταιρειών, στην προοπτική η νέα ιταλική κυβέρνηση να φρενάρει τον οίστρο των απαιτούμενων αλλαγών στην οικονομία, τη Δικαιοσύνη, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την πράσινη μετάβαση.

Ανήμερα, μάλιστα, της παραίτησης Ντράγκι το σπρεντ της γειτονικής χώρας ξεπέρασε τις 240 μονάδες, φτάνοντας στο υψηλότερο επίπεδο από τον περασμένο Ιούνιο. Χαρακτηριστικά, οι αποδόσεις των ιταλικών 10ετών ομολόγων έφτασαν στο 3,75% και υποχώρησαν περίπου στο 3,60%, στέλνοντας το πρώτο ανησυχητικό μήνυμα απέναντι στο ενδεχόμενο η κρίση χρέους να επιστρέψει με τα πρωτοβρόχια, για πρώτη φορά μετά το 2009, στον ευρωπαϊκό Νότο. Ακόμη και αν αυτή τη φορά ο αδύναμος κρίκος είναι άλλος, και όχι η Ελλάδα, το ενδεχόμενο το ιταλικό δημόσιο χρέος ύψους 2,7 τρισ. ευρώ (και 150% επί του ΑΕΠ) να καταστεί μη βιώσιμο δεν αποκλείεται να συμπαρασύρει ομόλογα και αποδόσεις ακόμη και όμορων χωρών, πυροδοτώντας μια νέα κρίση στην περιφέρεια της Ευρωζώνης.

Τραγική ειρωνεία στην ιστορία της πρωθυπουργίας Ντράγκι αποτέλεσε το γεγονός ότι τις ώρες που ο «Σούπερ Μάριο» του χρηματοπιστωτικού συστήματος αποχαιρετούσε την ιταλική πολιτική σκηνή στη Ρώμη, στη Φρανκφούρτη η διάδοχός του στην ηγεσία της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ ανακοίνωνε την εισαγωγή ενός νέου εργαλείου για την προστασία των ευρωπαϊκών ομολόγων από τον κατακερματισμό, το οποίο θα μπορούσε υπό όρους να συνδράμει στην προσπάθεια αντιμετώπισης της διαφαινόμενης ιταλικής κρίσης.

Η «Λεπέν της Ιταλίας»

Οι εξελίξεις, όμως, πρόλαβαν τις αγαθές προθέσεις και στην προεκλογική κούρσα της Ιταλίας, που έχει ήδη εκκινήσει, προβάδισμα (22%-23%) διατηρεί το νεοφασιστικό κόμμα της Τζόρτζια Μελόνι, «Αδέλφια της Ιταλίας», το οποίο τηρούσε όλο αυτό το διάστημα επικριτική στάση απέναντι στους χειρισμούς Ντράγκι, παραμένοντας σταθερά στα έδρανα της αντιπολίτευσης. Με επωδό το αυξημένο κόστος ζωής, η 45χρονη Μελόνι καλοβλέπει την ανάδειξή της στην πρωθυπουργία, επιχειρώντας τα τελευταία δύο χρόνια να κρύψει το πολιτικό της παρελθόν, ακολουθώντας τα επικοινωνιακά χνάρια της Μαρίν Λεπέν.

Στην υπονόμευση της πρωθυπουργίας Ντράγκι συνέβαλαν παράλληλα το Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, αλλά και η Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι (που καταγράφει ποσοστό 15%), επενδύοντας σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό της Κεντροδεξιάς μόλις κλείσουν οι κάλπες. Στο πλαίσιο αυτό, σχεδόν ταυτόχρονα με την αποχώρηση Ντράγκι, η Gazprom ανακοίνωσε την αύξηση κατά 71,4% των προμηθειών της χώρας σε φυσικό αέριο, κλείνοντας το μάτι προς την ευρωσκεπτικιστική ψήφο των Ιταλών.

Την ίδια ώρα, οι Δημοκρατικοί της Ιταλίας σταθμίζουν πιθανές συμμαχίες για τις εθνικές εκλογές της χώρας τον Σεπτέμβριο και θα αποφασίσουν τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες για τη σύνθεση τυχόν νέων συνασπισμών, όπως δήλωσε ο ηγέτης του κόμματος, Ενρίκο Λέτα, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα La Repubblica, που δημοσιεύθηκε σήμερα, σύμφωνα με το Bloomberg.

Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Δημοκράτες, ή PD, έρχονται δεύτεροι μετά το δεξιό κόμμα Αδελφοί της Ιταλίας, του οποίου ηγείται η Τζόρτζια Μελόνι. Οι δεξιοί αποτελούν ήδη μέρος ενός ευρύτερου εκλογικού συνασπισμού, που περιλαμβάνει τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και τη Forza Italia του πρώην πρωθυπουργού Σίλβιο Μπερλουσκόνι.

Μολονότι το πουλόβερ της κυβέρνησης Ντράγκι άρχισε να ξεχειλώνει η στάση του Κινήματος Πέντε Αστέρων, ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι έσπευσε να κατηγορήσει τον πρώην πρωθυπουργό ότι «ίσως είχε κουραστεί να κυβερνά και επωφελήθηκε της ευκαιρίας», εκτιμώντας πως «η δουλειά του πρωθυπουργού, βέβαια, προϋποθέτει βαρύτερο ωράριο εργασίας από εκείνο ενός κεντρικού τραπεζίτη».

Ο τελευταίος αποχαιρέτησε τα μέλη της κυβέρνησής του και τους βουλευτές αφήνοντας ως παρακαταθήκη το γεγονός ότι «πρέπει να αντιμετωπίσουμε τις καταστάσεις έκτακτης ανάγκης που σχετίζονται με την πανδημία, τον πόλεμο στην Ουκρανία, τον πληθωρισμό και το κόστος της ενέργειας», όπως είπε, με τις χρηματοπιστωτικές αγορές να προετοιμάζονται τώρα να δοκιμάσουν το νέο εργαλείο της ΕΚΤ κατά του κατακερματισμού στην Ιταλία, χωρίς τη βαριά σκιά του Ντράγκι να πέφτει προστατευτικά πάνω από τα ιταλικά ομόλογα.

Ειδήσεις σήμερα:

Ρούλα Πισπιρίγκου: Έφτασε στην ανακρίτρια για να απολογηθεί

«Φρένο» Μητσοτάκη στον ανασχηματισμό, «γκάζι» στο κυβερνητικό έργο

Φωτιά στη Δαδιά: Ξεκίνησε η βροχή - Σηκώθηκαν τρία εναέρια μέσα