Βασίλισσα Ελισάβετ: Πώς άλλαξε την πορεία της Βρετανίας - Σήμερα το διάγγελμα του Κάρολου
09.09.202211:50
Η ήρεμη δύναμη με το αστείρευτο χιούμορ που πέρασε στην αιωνιότητα αφήνοντας την παρακαταθήκη της στην ιστορία της μοναρχίας
Στη Βασίλισσα Ελισάβετ που άφησε την Πέμπτη (8/9) την τελευταία της πνοή σε ηλικία 96 ετών, «υποκλίνεται» η διεθνής κοινότητα με την είδηση του θανάτου της να κάνει τον γύρο του κόσμου ραγίζοντας καρδιές μικρών και μεγάλων.
Η μονάρχης, με το αβίαστο χαμόγελο, πέρασε στην αιωνιότητα με τους ηγέτες χωρών ανά τον τον κόσμο, την βρετανική ηγεσία αλλά και τους απλούς πολίτες της Γηραιάς Αλβιώνας να έχουν βυθιστεί στο πένθος.
Η απώλεια της Βασίλισσας Ελισάβετ, ενός κοριτσιού που από το ντροπαλό κορίτσι του μπαμπά, κατάφερε να αλλάξει τη ζωή των πολιτών ενός ολόκληρου έθνους, αφήνει ένα τεράστιο κενό στη βρετανική μοναρχία, το οποίο καλείται να καλύψει ο πρωτότοκος γιος της, ο βασιλιάς Κάρολος Γ΄, ο οποίος σήμερα αναμένεται να εκφωνήσει το πρώτο του διάγγελμα.
Αύριο Σάββατο ο νέος βασιλιάς της χώρας θα ανακηρυχθεί επισήμως μονάρχης του Ηνωμένου Βασιλείου από το Συμβούλιο Ενθρόνισης ώστε να αποκαλείται και επίσημα Κάρολος ο Γ΄, ενώ η σύζυγός του Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς θα φέρει τον τίτλο της «βασιλικής συζύγου». Όπως ανακοινώθηκε το βασιλικό πένθος θα διαρκέσει έως και επτά ημέρες μετά την κηδεία της βασίλισσας Ελισάβετ.
Η τελετή ανακήρυξης του βασιλιά Καρόλου θα πραγματοποιηθεί στο St James's Palace στο Λονδίνο. Το Συμβούλιο Ενθρόνισης θα ανακοινώσει τον θάνατο της βασίλισσας Ελισάβετ καθώς και την ανακήρυξη του νέου βασιλιά. Θα ακολουθήσει μια δεύτερη συνάντηση του βασιλιά Καρόλου Γ' με τα μέλη του συμβουλίου στην οποία θα κάνει την πρώτη διακήρυξή του και θα ορκιστεί να προστατεύει την εκκλησία.
Ξεχωριστά από το εθνικό πένθος που πρόκειται να κηρύξει η βρετανική κυβέρνηση, το «βασιλικό πένθος», που ξεκινά σήμερα θα διαρκέσει επτά ημέρες μετά την κηδεία της και τηρείται από τα μέλη της βασιλικής οικογένειες και το προσωπικό που εργάζεται για αυτή, όπως και για τα στρατεύματα που συμμετέχουν στις τελετές.
Η κηδεία της Ελισάβετ στο Αββαείο του Ουέστμινστερ αναμένεται να πραγματοποιηθεί περίπου δέκα ημέρες μετά τον θάνατό της, γύρω στις 19 Σεπτεμβρίου. Στη συνέχεια θα ταφεί στο παρεκκλήσι του πύργου Ουίνδσορ.
Οι βασιλικές κατοικίες - κάποιες από τις οποίες είναι ανοικτές στο κοινό, όπως τα μουσεία στα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, το Μπαλμόραλ στη Σκωτία και το Σάντριγχαμ στην ανατολική Αγγλία- θα παραμείνουν κλειστές μέχρι την ημέρα της κηδείας. Οι σημαίες σε αυτά θα κυματίζουν μεσίστιες ως τις 08:00 (τοπική ώρα, 10:00 ώρα Ελλάδας) της επόμενης ημέρας από αυτή κατά την οποία θα λήξει το βασιλικό πένθος.
Οι πολίτες καλούνται, επίσης, να αφήσουν λουλούδια στις βασιλικές οικίες σε όλη τη Βρετανία, αλλά δεν θα ανοίξει βιβλίο συλλυπητηρίων, με τα μηνύματα να στέλνονται μόνο διαδικτυακά.
Η παρακαταθήκη της στην ιστορία της μοναρχίας
Από το Μπάκιγχαμ, η βασίλισσα Ελισάβετ είχε πάντα έναν λόγο σε σημαντικά εσωτερικά και διεθνή γεγονότα και ο ρόλος της ήταν κάθε άλλο παρά διακοσμητικός. Η Ελισάβετ είχε άποψη για τα πάντα. Με επικοινωνιακή μαεστρία και πάνω απ΄όλα, με ταπεινότητα, εξέφραζε την άποψή της όταν η ίδια έκρινε απαραίτητο.
Στο άκουσμα της είδησης του θανάτου της, πρωθυπουργοί, πρόεδροι, και διασημότητες από όλο τον κόσμο έσπευσαν να εκφράσουν την βαθύτατη θλίψη τους για τη γυναίκα που επί 70 χρόνια υπηρέτησε πιστά τα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ.
Η μακροβιότερη μονάρχης στη Βρετανία διακρινόταν μεταξύ άλλων, όχι μόνο για το χιούμορ και την ευγένειά της αλλά και για την γενναιοδωρία της .
Πριν από λίγους μήνες, στις 17 Απριλίου, που είχε την τιμητική της γιορτάζοντας 70 χρόνια στο βρετανικό θρόνο, και, προτού ξεκινήσουν οι φαντασμαγορικές εκδηλώσεις για το «Πλατινένιο Ιωβηλαίο», ήθελε να αφήσει μια γλυκιά γεύση στο προσωπικό του Μπάκιγχαμ. Ανακοίνωσε αύξηση μισθού στο προσωπικό των Ανακτόρων έως και 5%, με το επιχείρημα ότι επιθυμεί να βοηθήσει τους υπαλλήλους να ανταποκριθούν στο πιεστικό κόστος ζωής. Όπως αναφέρει η βρετανική εφημερίδα «Daily Mail», το προσωπικό των Βρετανικών Ανακτόρων έλαβε αύξηση 2,5% αλλά η πλειοψηφία των εργαζομένων 5%.
Στο Πλατινένιο Ιωβηλαίο της, έλαβε, όμως, καίριες αποφάσεις για τη μοναρχία ανακοινώνοντας τον διάδοχό της. Η Ελισάβετ ανακοίνωσε ότι ο πρωτότοκος γιος της θα είναι ο νέος «Βασιλιάς» της Βρετανίας και η δεύτερη σύζυγός του, Καμίλα Πάρκερ Μπόουλς, «Βασιλική Σύζυγος» .
Το γεγονός ότι η Βασίλισσα Ελισάβετ έδωσε «ψήφο εμπιστοσύνης» στην Καμίλα μεταφράστηκε από τους Βρετανούς ως πισώπλατη μαχαιριά στους επικριτές της που την θεωρούσαν μια ζωή «αντροχωρίστρα» και το «τρίτο πρόσωπο» στο γάμο Καρόλου - Νταιάνας. Οι δύο γυναίκες, Ελισάβετ και Καμίλα, είχαν εξαιρετικές σχέσεις, όπως αναφέρει η γερμανική εφημερίδα «Bild».
Για να κλείσει τα στόματα στις «κακές γλώσσες», η μονάρχης έσπευσε να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα στους Βρετανούς καλώντας τους να στηρίξουν την δεύτερη σύζυγο του Καρόλου όταν ο γιος της λάβει επισήμως το στέμμα: «Ξέρω ότι θα δώσετε στον Κάρολο και τη σύζυγό του την ίδια υποστήριξη που δώσατε σε εμένα»
Η βρετανική μοναρχία αλλάζει από σήμερα χέρια με τον Κάρολο και την Καμίλα να μετακομίζουν στα Ανάκτορα του Μπάκιγχαμ. Το 2005, δύο μήνες πριν από το γάμο του Καρόλου με την Καμίλα, το Παλάτι του Μπάκιγχαμ είχε ξεκαθαρίσει ότι, η δεύτερη σύζυγος του διαδόχου του βρετανικού θρόνου θα φέρει τον τίτλο της πριγκίπισσας μόνο αν ανέβαινε στο θρόνο. Κι αυτό γιατί η Καμίλα ήταν για τους Βρετανούς η γυναίκα που κατέστρεψε το γάμο του Καρόλου και της Λαίδης Ντι.
Όταν όμως ο πρίγκιπας Κάρολος παντρεύτηκε την «αιώνια ερωμένη του» (σύμφωνα με τη βιογραφία του πρίγκιπα Καρόλου, η σχέση τους ξεκίνησε το 1986), οι Βρετανοί άρχισαν να γνωρίζουν καλύτερα την πέτρα του σκανδάλου.
H Καμίλα κατάφερε από «παρίας» των βρετανικών ανακτόρων να γίνει αρεστή όχι μόνο στη Βασίλισσα Ελισάβετ αλλά και τις βρετανικές εφημερίδες που πλέον δεν την στοχοποιούν, όπως έκαναν επί μία δεκαετία μετά τον θάνατο το 1997 της πρώτης συζύγου του Καρόλου, της πριγκίπισσας Νταϊάνα.
Το 1947, όταν ο Φίλιππος παντρεύτηκε την Ελισάβετ , απέκτησε τον τίτλο : «Δούκας του Εδιμβούργου » και το 1953 με την στέψη της Ελισάβετ, έγινε «πρίγκιπας της Μεγάλης Βρετανίας».
Το γεγονός ότι ο αξέχαστος σύζυγος της εκλιπούσας Βασίλισσας, δεν έγινε ποτέ Βασιλιάς, οφείλεται στο κοινοβουλευτικό δίκαιο και στους πατριαρχικούς κανόνες των βασιλικών μελών: Η σύζυγος ενός βασιλιά είναι «βασιλική σύζυγος ενώ ο σύζυγος μιας μονάρχη αποκτά τον τίτλο του «πριγκιπικού συζύγου».
Η ήρεμη δύναμη με το αστείρευτο χιούμορ και το πάθος για τη ζωή
Το ντροπαλό κορίτσι του μπαμπά δεν είχε ποτέ βασιλικές βλέψεις. Πίστευε ότι ο θρόνος ήταν κάτι που σίγουρα δεν την αφορούσε, όταν όμως ο θείος της παραιτήθηκε κι ο πατέρας της έγινε βασιλιάς, εκείνη άρχισε να προετοιμάζεται για τη διαδοχή.
Εκεί που πίστευε ότι θα ζήσει μία ζωή χωρίς σκάνδαλα, κάποια από τα παιδιά της φρόντισαν να πάρουν διαζύγιο, κάποια να εμπλακούν σε ροζ σκάνδαλα - όπως ο πρίγκιπας Aντριου- αλλά και να ξαναπαντρευτούν, ακόμη κι αν η εκκλησία της οποίας υπήρξε αρχηγός λόγω αξιώματος, απαγόρευε κάτι τέτοιο.
Υπολόγιζε τα εγγόνια της να είναι πάντα στο πλευρό της κι όμως ο κοκκινομάλλης «αντάρτης» πρίγκιπας Χάρι εγκατέλειψε την πολυαγαπημένη του γιαγιά για να ζήσει στο πλευρό της συζύγου του Μέγκαν Μαρκλ μία «πιο κανονική» ζωή στις ΗΠΑ.
Η ζωή της ήταν ανατρεπτική αλλά από την άλλη ανατρεπτική ήταν και η ίδια. Η βασίλισσα Ελισάβετ ήταν εκείνη που σταθερά για 70 χρόνια κράτησε το τιμόνι της οικογένειάς της και της Βρετανίας, ακόμα κι αν το τελευταίο το έκανε χωρίς να της επιτρέπεται να εκφραστεί πολιτικά μόνο με το κύρος και τη διακοσμητική αξία του ρόλου της.
Η μακροβιότερη μονάρχης της σύγχρονης ιστορίας, η οποία γεννήθηκε στην καλή συνοικία Μέιφερ του Λονδίνου, «έφυγε ήρεμη» στο Κάστρο Μπαλμόραλ της Σκωτίας σύμφωνα με την ανακοίνωση του παλατιού.
Το σπίτι όπου γεννήθηκε το πρώτο παιδί του τότε δούκα και της δούκισσας του York, δηλαδή του μετέπειτα βασιλιά Γεώργιου και της βασιλομήτωρος, βρισκόταν στο νούμερο 17 της Bruton Street. To σπίτι αυτό ανήκε στους παππούδες της από την πλευρά της μητέρας της και τελικά κατεδαφίστηκε το 1937. Πλέον στέκει στη θέση του ένα κτίριο γραφείων, που στο πλάι του έχει ένα κινέζικο εστιατόριο.
Όλοι μιλούσαν για την αίσθηση του χιούμορ της. Mπορεί να είχε ταχθεί στο καθήκον της αλλά δεν έχανε ποτέ την αίσθηση του χιούμορ της. Λίγο πριν ανακοινωθεί ο θάνατός της, δημοσιογράφος του BBC διηγήθηκε τη στιγμή που είχε συναντήσει έναν Αμερικανό τουρίστα στους κήπους του Μπάκιγχαμ που περπατούσε φορώντας το μαντίλι της και κανένα πολύχρωμο ταγέρ από αυτά με τα οποία την είχαμε συνηθίσει. Ο δημοσιογράφος τη ρώτησε αν είχε συναντήσει ποτέ τη βασίλισσα και η Ελισάβετ απάντησε δείχνοντας τον άνθρωπο που τη συνόδευε: «Εγώ όχι, αλλά αυτός ναι».
Ο πρίγκιπας Χάρι είχε μιλήσει πολλές φορές για το χιούμορ της που τους ένωνε και που ήταν για εκείνον το καλύτερο χαρακτηριστικό της. Ήταν επίσης πολύ καλή μίμος κατά γενική ομολογία όσων την γνώρισαν.
Τα γενέθλια και οι Ένοπλες Δυνάμεις
Μπορεί να γεννήθηκε στις 21 Απριλίου του 1926 αλλά οι πολλαπλοί εορτασμοί τους θα μπορούσαν να μπερδέψουν τον καθένα. Δεν υπήρχε σταθερή ημερομηνία για τα επίσημα γενέθλιά της. Γιορτάζονταν είτε το πρώτο, το δεύτερο ή το τρίτο Σάββατο του Ιουνίου και την ημερομηνία καθόριζε κάθε φορά η κυβέρνηση.
Στην Αυστραλία γιόρταζαν τα γενέθλιά της τη δεύτερη Δευτέρα του Ιουνίου, ενώ στον Καναδά τα γιόρταζαν την πλησιέστερη Δευτέρα στις 24 Μαΐου, στα γενέθλια της βασίλισσας Βικτόριας. Μόνο η βασίλισσα Ελισάβετ και οι κοντινοί της άνθρωποι γιόρταζαν τα γενέθλιά της ιδιωτικά την αληθινή ημερομηνία της γέννησής της.
Ήταν η πρώτη γυναίκα μέλος της βασιλικής οικογένειας που ήταν ενεργό μέλος των ενόπλων δυνάμεων. Υπήρχαν πριγκίπισσες πριν από εκείνη που είχαν υπηρετήσει τιμητικά ως στρατηγοί τμημάτων του στρατού αλλά η βασίλισσα Ελισάβετ πήρε έναν πιο ενεργό ρόλο στις ένοπλες δυνάμεις κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1945 έμαθε, μάλιστα, να οδηγεί στρατιωτικά οχήματα και υπηρέτησε στο τμήμα γυναικών του Βρετανικού Στρατού.
Την ημέρα που η Ευρώπη γιόρτασε τη νίκη κατά του ναζισμού στον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο, η βασίλισσα Ελισάβετ ξεχύθηκε στους δρόμους του Λονδίνου για την αυτοσχέδια, αυθόρμητη γιορτή φορώντας τη στρατιωτική στολή της. Ήταν άλλωστε η μονάρχης, που ως βασίλισσα είναι η αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων.
Τα διαγγέλματα και τα ρεκόρ
Το 1947 η μέλλουσα βασίλισσα Ελισάβετ πραγματοποίησε την πρώτη της περιοδεία στη Νότιο Αφρική και τη Ζιμπάμπουε, με τους γονείς της και τη μικρότερη αδερφή της, πριγκίπισσα Μαργαρίτα. Γιόρτασε τα 21α της γενέθλια στο Κέιπ Τάουν και σε ένα ραδιοφωνικό της μήνυμα προς το λαό της Κοινοπολιτείας, υποσχέθηκε να αφιερώσει τη ζωή της στην εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.
Τον Φεβρουάριο του 1952, απεβίωσε ο βασιλιάς Γεώργιος και στις 2 Ιουνίου του 1953, η Ελισάβετ στέφθηκε βασίλισσα στο Αβαείο του Ουέστμινστερ.
Ήταν η πρώτη μονάρχης που στέφθηκε μπροστά σε τηλεοπτικές κάμερες. Όλη η διαδικασία της στέψης, εκτός από το μύρωμά της, κινηματογραφήθηκε και μεταδόθηκε σε 277 εκατομμύρια τηλεθεατές σε όλο τον κόσμο. Πολλοί άνθρωποι πήραν μάλιστα την πρώτη τους τηλεόραση με αυτή την αφορμή.
Αφιέρωνε αρκετό χρόνο στην εξοχή, έκανε ιππασία και της άρεσε να βγάζει βόλτα τους σκύλους της. Τα βασιλικά σκυλιά έγιναν μέρος της δημόσιας εικόνας της ως βασίλισσα. Μάλιστα ένα βρετανικό νόμισμα που κυκλοφόρησε στο Χρυσό Ιωβηλαίο της, το 2002, απεικόνιζε τη βασίλισσα με ένα από αυτά. Έκανε τα περισσότερα ταξίδια ως μονάρχης στην ιστορία. Οι γονείς και οι παππούδες της βασίλισσας Ελισάβετ είχαν ταξιδέψει πολύ στην βρετανική Αυτοκρατορία, μία συνήθεια που υιοθέτησε και εκείνη.
Η βασίλισσα Ελισάβετ έχει το ρεκόρ των περισσότερων χωρών που έχει επισκεφτεί ένας μονάρχης: Περισσότερες από 120 χώρες σε 6 ηπείρους. Τον Σεπτέμβριο του 2015, έγινε η μακροβιότερη μονάρχης της Βρετανίας και στην ιστορία της Κοινοπολιτείας, όταν πέρασε την βασίλισσα Βικτόρια που ήταν μονάρχης επί 64 χρόνια.