Ναός Αγίου Νικολάου: Ενα αρχιτεκτονικό θαύμα στο «σημείο Μηδέν» της Νέας Υόρκης
24.09.202213:31
Το σύγχρονο θαύμα και η ελπίδα του ανθρώπου, το μάρμαρο από την Πεντέλη, η ουράνια αίσθηση, οι εικόνες με τον Αγιο που σώζει φυλακισμένους και στρατηγούς και τον Παντοκράτορα που επιβλέπει - Ο αγιορείτης αγιογράφος π. Λουκάς κάνει στο «Θέμα» τα αποκαλυπτήρια του ναού και ξεναγεί τους αναγνώστες του στη σημειολογία των μοναδικών αγιογραφιών
Ένα σύγχρονο θαύμα συντελείται στο ναό του Αγίου Νικολάουστο «σημείο Μηδέν» της Νέας Υόρκης. Μια εντυπωσιακή αγιογράφηση που μέσα από μια μινιμαλιστική προσέγγιση και μοναδικές απεικονίσεις δημιουργεί στον πιστό μια ουράνια αίσθηση με τον Παντοκράτορα να επιβλέπει τα πάντα και τον Αγιο να σώζει φυλακισμένους, αλλά και στρατηγούς, και στέλνει σημειολογικά το μήνυμα της ελπίδας στο σημερινό κόσμο.
Ο περίφημος ελληνορθόδοξος ναός του Αγίου Νικολάου της Νέας Υόρκης, ο οποίος καταστράφηκε από το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, και ανοικοδομήθηκε με μάρμαρο από την Πεντέλη και σχέδια του διάσημου Ισπανού αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα και με μια πραγματικά εντυπωσιακή αγιογράφηση από τον εξίσου φημισμένο αγιορείτη αγιογράφο π. Λουκά, ετοιμάζεται να ανοίξει και πάλι τις πύλες του ύστερα από 21 χρόνια.
Τα αποκαλυπτήρια του ναού πριν γίνουν επισήμως κάνει το «ΘΕΜΑ» με τη βοήθεια του σπουδαίου σύγχρονου αγιογράφου, ιερομονάχου Λουκά από τη Μονή Ξενοφώντος του Αγίου Ορους, ο οποίος ταξίδεψε στην Νέα Υόρκη, όπου έχει αναλάβει να υλοποιήσει το έργο της αγιογράφησης του ναού του Αγίου Νικολάου, που αναμένεται να ολοκληρωθεί εσωτερικά μέχρι τις αρχές Νοεμβρίου και να μπορέσει να λειτουργήσει ώστε τα Χριστούγεννα να δεχθεί τους πιστούς.
Γάμος από τον π. Αλεξ Καρλούτσο
Στις 22 Οκτωβρίου, ημερομηνία που θα είναι σχεδόν έτοιμος ο ναός, θα σταματήσουν ωστόσο για λίγο οι εργασίες προκειμένου, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες μας, να τελεσθεί ένας γάμος από τον Άλεξ Καρλούτσος, γνωστό στους κύκλους της ομογένειας και ως Father Άλεξ, μια εμβληματική μορφή στους Έλληνες ομογενείς, που τιμήθηκε με το «Προεδρικό Μετάλλιο της Ελευθερίας».
Η απεικόνιση των θαυμάτων
Όπως λέει στο «ΘΕΜΑ» ο πατέρας Λουκάς, «είναι έτοιμος ο δυτικός τοίχος του Ναού στη μέση του οποίου απεικονίζεται η Κοίμηση του Αγίου Νικολάου. Από κάτω αγιογραφήθηκε η δέηση του Χριστού, της Παναγίας και του Αγίου Νικολάου».
Ο πατέρας Λουκάς απεικόνισε και τα θαύματα του Αγίου Νικολάου που διασώζει τρεις φυλακισμένους στους οποίους εμφανίζεται ο Αγιος Κωνσταντίνος, ενώ σε άλλη αγιογραφία υπάρχει το δεύτερο θαύμα του Αγίου Νικολάου το οποίο το έκανε εν ζωή διασώζοντας τρεις στρατηγούς που καταδικάστηκαν σε θάνατο και ο Αγιος τους απελευθέρωσε. Στην κορυφή απεικονίζεται η Πεντηκοστή.
Μινιμαλιστικά σχέδια
«Τα σχέδια είναι μινιμαλιστικά», εξηγεί ο ιερομόναχος, καθώς επελέγησαν «για να μην βαραίνει ο διάκοσμος τον χώρο, να υπάρχουν κενά και να μη δημιουργούνται εντάσεις στο μάτι». Η αγιογράφηση είναι βυζαντινή του 14ου αιώνα αυτής της τεχνοτροπίας, «πατάμε δηλαδή στα βυζαντινά και βάζω και εγώ τα προσωπικά μου στοιχεία», όπως μας λέει.
«Θέλουμε να μεταφέρουμε το μήνυμα ότι η βοήθεια του Αγίου Νικολάου δεν είναι μόνο στα θαύματα του παρελθόντος, αλλά μπορεί να είναι και σύγχρονη, ανά πάσα στιγμή που τον επικαλούμαστε». Εξάλλου η επιλογή να αγιογραφηθούν οι τοίχοι του Ιερού Ναού με παραστάσεις από τον βίο του και τα θαύματα του Αγίου Νικολάου έγινε για να δώσουν στους ανθρώπους την ελπίδα.
Ο Αγ Νικόλαος σπεύδει στους Δίδυμους Πύργους για βοήθεια
«Υπάρχει μία αγιογραφία που θα γίνει η οποία θα απεικονίζει την ώρα που πέφτουν οι Δίδυμοι Πύργοι ο Αγιος Νικόλαος σπεύδει για βοήθεια και γενικά η Εκκλησία έρχεται να μας συνδράμει στην ανημπόρια μας μέσω του Αγίου Νικολάου. Το μήνυμα μέσα σε αυτό το κομφούζιο που ζει ο άνθρωπος και τον τεχνικό πολιτισμό είναι ότι η Εκκλησία έρχεται να βοηθήσει τον άνθρωπο να βγει από το τέλμα» λέει ο πατέρας Λουκάς.
Και τονίζει: «Τα χρώματα που επικρατούν στον Ναό που σχεδίασε ο Καλατράβα είναι το άσπρο και για αυτό και εγώ χρησιμοποιώ στις αγιογραφίες παστέλ χρώματα και πιο χαλαρά».
Ουράνια αίσθηση
«Πιο ανάλαφρα χρώματα για να αισθάνεται ο πιστός ότι βρίσκεται περισσότερο στον ουρανό παρά σε κλειστό χώρο. Μινιμαλιστική προσέγγιση και μάρμαρο από την Πεντέλη. Δημιουργούμε έτσι μία αίσθηση απλωσιάς του ουρανού με τον Παντοκράτορα να επιβλέπει» περιγράφει ο ιερομόναχος , επισημαίνοντας ότι «το σημείο που βρίσκεται ο Ναός στο Σημείο Μηδέν είναι φορτισμένο για αυτό θέλουμε να δίνουμε την ελπίδα να μην πέφτει βάρος επάνω μας. Είναι ένα σημείο που έγινε μία μεγάλη καταστροφή και η Εκκλησία έρχεται να δώσει ελπίδα στον άνθρωπο. Οπως και στην Ανάσταση ο άνθρωπος που θυσιάστηκε ο Χριστός τον καλεί κοντά του και τον σώζει».
Συνεχίζοντας την παράδοση αιώνων, του αγιογραφικού Εργαστηρίου της Μονής Ξενοφώντος του Αγίου Ορους, ο π. Λουκάς, θέλει να μεταφέρει την πλούσια καλλιτεχνική και πνευματική παράδοση του Αγίου Ορους στην Νέα Υόρκη και λέει ότι «με τις γιορτές του Ευαγγελισμού, της Γεννήσεως του Χριστού, μέχρι και την Ανάληψή του και την Πεντηκοστή δίδεται το μήνυμα της Ορθοδόξου Πίστεως περί των γεγονότων που διαδραμάτισαν αποφασιστικό ρόλο στην σωτηρία του ανθρωπίνου γένους».
Ο μοναχός περιγράφει τις αγιογραφίες : «Ο Παντοκράτωρ Κύριος στην κορυφή του ακτινωτού τρούλου επιβλέπει την κτίση όλη. Οι Προφήτες ολόγυρά του μαρτυρούν την αδιάψευστη ενανθρώπησή του. Η δε Μητέρα του Κυρίου και όλου του ανθρωπίνου γένους μεσίτρια μεταξύ ουρανού και γης στην κόγχη του Ιερού σκεπάζει με το Μαφόριό της όλη την πόλη και τον κόσμο άπαντα. Χαμηλότερα της Παναγίας η Θεία μετάληψις των Αποστόλων που προσέρχονται στον Κύριο για να λάβουν το Σώμα και το Αίμα του, τα ζωοποιά και σωτήρια εχέγγυα της Βασιλείας των Ουρανών. Παρακάτω οι μεγάλοι Ιεράρχες συμμετέχουν στην τέλεση της Θείας Λειτουργίας όπου συμπαρίσταται όλη η Εκκλησία η στρατευομένη και η θριαμβεύουσα».
Μεταφέροντάς μας με τη δύναμη της εικόνας ο π. Λουκάς περιγράφει τα σχέδιά του λέγοντας ότι «το Ιερό Βήμα χωρίζεται από τον κυρίως Ναό με μαρμάρινο τέμπλο φέρον εικόνες του Ιησού Χριστού, της Παναγίας του Προδρόμου και του Αγίου Νικολάου. Τα βημόθυρα κοσμούνται ως συνήθως με τον Ευαγγελισμό οι δε βορεία και νοτία πύλη από τους Αρχαγγέλους Μιχαήλ και Γαβριήλ».
Ξενάγηση Μητσοτάκη
O Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέφθηκε τον Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου.Τον πρωθυπουργό και τη σύζυγό του Μαρέβα Γκραμπόφσκι Μητσοτάκη υποδέχτηκε ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Ελπιδοφόρος και τους ξενάγησε στον χώρο με τον π. Λουκά, ενώ ο αρχιτέκτονας που έχει σχεδιάσει τον νέο ναό, Σαντιάγο Καλατράβα, εξήγησε το σχέδιο έως την τελική περάτωση του έργου.
«Πρόκειται όντως για ένα εξαιρετικό κτίριο. Θα έλεγα πως το κτίριο είναι πλήρως ευθυγραμμισμένο με την ιδιαίτερη πνευματική σημασία αυτού του χώρου. Βρίσκεται ακριβώς δίπλα σε ένα σημείο που σημαδεύτηκε από πόνο και βάσανα. Είναι μία εκκλησία που συμβολίζει την ελπίδα και την ενότητα. Είμαι βέβαιος πως θα εξελιχθεί σε σημείο αναφοράς για τη Νέα Υόρκη και φάρο ελπίδας για όλους τους επισκέπτες της», ανέφερε ο Πρωθυπουργός.