«Αmsterdam»: Η άγνωστη συνωμοσία των ισχυρών της Wall Street για ν' ανατρέψουν τον Ρούσβελτ
16.10.2022
12:42
Πώς συγκέντρωσαν έναν ιδιωτικό στρατό 500.000 ατόμων, ξοδεύοντας 300 εκατ. δολάρια - Η αντιθεσή τους στο New Deal και την κατάργηση του «κανόνα του χρυσού»
Η νέα ταινία του Χόλιγουντ «Amsterdam» σε σενάριο, σκηνοθεσία και παραγωγή του Ντέιβιντ Ο. Ράσελ με πρωταγωνιστές διάσημους πρωταγωνιστές όπως οι Μάργκοτ Ρόμπι, Κρίστιαν Μπέιλ, Τζον Ντέιβιντ Ουάσινγκτον, Κρις Ροκ και Ράμι Μάλεκ, έκανε πρεμιέρα στις ΗΠΑ αυτό το Σαββατοκύριακο και συγκέντρωσε ανάμεικτες κριτικές, καθώς πολλοί θεατές μπλέχτηκαν λίγο με την πλοκή της ταινίας.
Η ιστορία πίσω από την ταινία είναι ένα πραγματικά συναρπαστικό πολιτικό θρίλερ: Η δραματική - και κωμική - πλοκή λέγεται ότι είναι εμπνευσμένη από μια πραγματική συνωμοσία, στην οποία η ελίτ της Wall Street λέγεται ότι συγκέντρωνε το 1934 έναν ιδιωτικό στρατό 500.000 ατόμων, ξοδεύοντας 300 εκατομμύρια δολάρια, για να προχωρήσει σε στρατιωτικό πραξικόπημα προκειμένου να ανατρέψει τον Δημοκρατικό Πρόεδρο Φρανγκλίνο Ρούσβελτ!
Το κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον της εποχής της συνωμοσίας
Η δεκαετία του 1930 είχε σοβαρές εντάσεις μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών στις ΗΠΑ, με τη χώρα να υποφέρει από τις οικονομικές συνέπειες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και του κραχ της Wall Street. Μέχρι το 1933, σιγά σιγά πολλά μεμονωμένα γεγονότα αποτέλεσαν αυτό που φημολογείται ότι ήταν μια συνωμοσία για την ανατροπή του Προέδρου της εποχής του πολέμου.
Η αρχή έγινε όταν, εν μέσω της Μεγάλης Ύφεσης, οι βετεράνοι του στρατού που επέστρεψαν από τον Μεγάλο Πόλεμο στην Ευρώπη και είχαν πολεμήσει σκληρά, έχοντας αφάνταστα ταλαιπωρηθεί στις μάχες και στα χαρακώματα, εξοργίσθηκαν καθώς το κράτος τους έδωσε ελάχιστη έως καθόλου υποστήριξη. Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία από διάφορες πηγές, το 1932 χιλιάδες βετεράνοι και οι οικογένειές τους πλημμύρισαν την Ουάσιγκτον και στρατοπέδευσαν μπροστά από τον Λευκό Οίκο για να ζητήσουν τις πληρωμές μπόνους που τους είχαν υποσχεθεί βάσει του «Νόμου Προσαρμοσμένης Αποζημίωσης του Παγκόσμιου Πολέμου» του 1924.
Μετά από 11 ημέρες και καθώς τα Μέσα Ενημέρωσης κάλυπταν κάθε δευτερόλεπτο , ο τότε Γενικός Εισαγγελέας Γουίλιαμ Μίτσελ διέταξε τους βετεράνους και τις οικογένειές τους να φύγουν από το «στρατόπεδό» τους, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερες ταραχές, που ανέδειξαν την προσωπικότητα του δημοφιλούς Ταγματάρχη Σμέντι Μπάτλερ.
Έχοντας γίνει μια φιγούρα στενά συνδεδεμένη με αυτό που έγινε γνωστό ως «διαδηλωτές του Στρατού Μπόνους» , ο Μπάτλερ υποστήριξε τον Ρούσβελτ - έναν υποψήφιο που υποσχόταν να αμβλύνει τα οικονομικά ζητήματα της χώρας με έλεγχο, ρυθμίσεις της αγοράς και κοινωνικά προγράμματα - έναντι του Ρεπουμπλικανού Χέρμπερτ Χούβερ ( 31ος Πρόεδρος ΗΠΑ 1929-1933), που ήταν κατεξοχήν υποστηρικτής της ελεύθερης οικονομίας και πίστευε στον καπιταλισμό. Πολλοί του καταλογίζουν πως η έλλειψη παρεμβάσεων από την διακυβέρνησή του επιδείνωσε τις συνέπειες της Μεγάλης ΄Υφεσης.
Δείτε το βίντεο: To τρέιλερ της ταινίας «Αμστερνταμ» με θέμα την συνωμοσία κατά του Ρούσβελτ
Η ιστορία πίσω από την ταινία είναι ένα πραγματικά συναρπαστικό πολιτικό θρίλερ: Η δραματική - και κωμική - πλοκή λέγεται ότι είναι εμπνευσμένη από μια πραγματική συνωμοσία, στην οποία η ελίτ της Wall Street λέγεται ότι συγκέντρωνε το 1934 έναν ιδιωτικό στρατό 500.000 ατόμων, ξοδεύοντας 300 εκατομμύρια δολάρια, για να προχωρήσει σε στρατιωτικό πραξικόπημα προκειμένου να ανατρέψει τον Δημοκρατικό Πρόεδρο Φρανγκλίνο Ρούσβελτ!
Το κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον της εποχής της συνωμοσίας
Η δεκαετία του 1930 είχε σοβαρές εντάσεις μεταξύ των πλουσίων και των φτωχών στις ΗΠΑ, με τη χώρα να υποφέρει από τις οικονομικές συνέπειες του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και του κραχ της Wall Street. Μέχρι το 1933, σιγά σιγά πολλά μεμονωμένα γεγονότα αποτέλεσαν αυτό που φημολογείται ότι ήταν μια συνωμοσία για την ανατροπή του Προέδρου της εποχής του πολέμου.
Η αρχή έγινε όταν, εν μέσω της Μεγάλης Ύφεσης, οι βετεράνοι του στρατού που επέστρεψαν από τον Μεγάλο Πόλεμο στην Ευρώπη και είχαν πολεμήσει σκληρά, έχοντας αφάνταστα ταλαιπωρηθεί στις μάχες και στα χαρακώματα, εξοργίσθηκαν καθώς το κράτος τους έδωσε ελάχιστη έως καθόλου υποστήριξη. Σύμφωνα με ιστορικά στοιχεία από διάφορες πηγές, το 1932 χιλιάδες βετεράνοι και οι οικογένειές τους πλημμύρισαν την Ουάσιγκτον και στρατοπέδευσαν μπροστά από τον Λευκό Οίκο για να ζητήσουν τις πληρωμές μπόνους που τους είχαν υποσχεθεί βάσει του «Νόμου Προσαρμοσμένης Αποζημίωσης του Παγκόσμιου Πολέμου» του 1924.
Μετά από 11 ημέρες και καθώς τα Μέσα Ενημέρωσης κάλυπταν κάθε δευτερόλεπτο , ο τότε Γενικός Εισαγγελέας Γουίλιαμ Μίτσελ διέταξε τους βετεράνους και τις οικογένειές τους να φύγουν από το «στρατόπεδό» τους, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερες ταραχές, που ανέδειξαν την προσωπικότητα του δημοφιλούς Ταγματάρχη Σμέντι Μπάτλερ.
Έχοντας γίνει μια φιγούρα στενά συνδεδεμένη με αυτό που έγινε γνωστό ως «διαδηλωτές του Στρατού Μπόνους» , ο Μπάτλερ υποστήριξε τον Ρούσβελτ - έναν υποψήφιο που υποσχόταν να αμβλύνει τα οικονομικά ζητήματα της χώρας με έλεγχο, ρυθμίσεις της αγοράς και κοινωνικά προγράμματα - έναντι του Ρεπουμπλικανού Χέρμπερτ Χούβερ ( 31ος Πρόεδρος ΗΠΑ 1929-1933), που ήταν κατεξοχήν υποστηρικτής της ελεύθερης οικονομίας και πίστευε στον καπιταλισμό. Πολλοί του καταλογίζουν πως η έλλειψη παρεμβάσεων από την διακυβέρνησή του επιδείνωσε τις συνέπειες της Μεγάλης ΄Υφεσης.
Δείτε το βίντεο: To τρέιλερ της ταινίας «Αμστερνταμ» με θέμα την συνωμοσία κατά του Ρούσβελτ
Ο Ρούσβελτ ανέλαβε καθήκοντα Προέδρου των ΗΠΑ το 1933.Οι πρώτες 100 μέρες του στην εξουσία έχουν ιστορικά επαινεθεί για την παραγωγικότητα και τις πρωτοβουλίες του, συμπεριλαμβανομένου του New Deal (σ.σ. : μια σειρά οικονομικών μέτρων που θεσπίστηκαν στις ΗΠΑ μεταξύ 1933 και 1938, μέσω προεδρικών διαταγμάτων και νόμων κατά τη διάρκεια της προεδρίας του ως απάντηση στην Μεγάλη Ύφεση του 1929. Τα προγράμματα στόχευαν στην ανακούφιση των φτωχότερων και των ανέργων, την ανάκαμψη της οικονομίας σε φυσιολογικά επίπεδα και την αναμόρφωση του χρηματοπιστωτικού συστήματος της χώρας ώστε να μην επαναληφθεί παρόμοια κατάσταση).
Το 1934 ο Ρούσβελτ υπέγραψε τον νόμο για τα αποθεματικά χρυσού. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Federal Reserve History, η αμφιλεγόμενη κίνηση «μεταβίβασε την κυριότητα όλου του νομισματικού χρυσού στις Ηνωμένες Πολιτείες στο Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ και απαγόρευσε στο Υπουργείο Οικονομικών και στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να εξαργυρώνουν δολάρια για χρυσό». Το τέλος του κανόνα του χρυσού λέγεται ότι συγκλόνισε τη Wall Street επειδή έβλεπαν το δολάριο που δεν υποστηριζόταν σταθερά από χρυσό ως πληθωριστικό, υπονομεύοντας τόσο την ιδιωτική όσο και την επιχειρηματική περιουσία . Η οικονομικοπολιτική και κοινωνική μεταρρύθμιση του Ρούσβελτ είχε αρχίσει να προκαλεί εχθρότητα προς το πρόσωπό του από τους πλούσιους.
H συνομωσία, το πραξικόπημα που δεν έγινε και το κουκούλωμα
Όλο και περισσότερο ο Δημοκρατικός Πρόεδρος - που είχε μεγαλώσει σε μια πλούσια οικογένεια – θεωρούνταν από πολλούς προδότης του λαού και της τάξης του. Ως εκ τούτου, η συνωμοσία για την ανατροπή του υπέβοσκε.
΄Ηταν ο Μπάτλερ – αυτός ο πολυπαρασημοφορημένος πεζοναύτης, που έχαιρε του σεβασμού των βετεράνων- που αποκάλυψε το σχέδιο ανατροπής. Κατέθεσε, δίνοντας όρκο, ότι τον προσέγγισε για να ηγηθεί ενός ιδιωτικού στρατού από χιλιάδες πρώην στρατιώτες ο πωλητής ομολόγων Τζέραλντ Μαγκουάιρ - ο οποίος ήταν μέλος της Οργάνωσης Υπηρεσιών Βετεράνων της Αμερικανικής Λεγεώνας του Κονέκτικατ.
Δείτε το βίντεο: Σύγκριση του φιλμ με την πραγματικότητα από τους συντάκτες του περιοδικού Mojo
Η επιλογή ενός υποστηρικτή του Ρούσβελτ για την ηγεσία του στρατού «πραξικοπηματιών» μπορεί να φαινόταν περίεργη, αλλά όπως εξηγείται από την Washington Post: «Δεδομένης της αντίθεσής του στον φασισμό, ο Μπάτλερ μπορεί να μην φαινόταν κατάλληλος για τη δουλειά του πραξικοπηματία, αλλά η υποστήριξή του από βετεράνους ήταν πιο σημαντική για τα κοράκια της Wall Street, που διοργάνωναν το πραξικόπημα. Εκείνη την εποχή, υπήρχαν πολύ περισσότεροι βετεράνοι παρά εν ενεργεία στρατιώτες. Αν κάποιος μπορούσε να τους συγκεντρώσει, θα έφταναν τις 500.000 άτομα, που θα βάδιζαν προς την Ουάσιγκτον και η κυβέρνηση θα μπορούσε να πέσει χωρίς ούτε ένα πυροβολισμό». Ο στόχος ήταν να ανατραπεί ο Ρούσβελτ και να αντικατασταθεί από τον στρατηγό Χιου Τζόνσον, ο οποίος όχι μόνον είχε βοηθήσει στην ανάπτυξη του New Deal, αλλά είχε διορισθεί επικεφαλής της Εθνικής Διοίκησης Ανάκαμψης (NRA) από τον ίδιο τον Ρούσβελτ.
Ο Τζ.Π. Μόργκαν φέρεται να χρηματοδότησε την επιχείρηση, σύμφωνα με τον Μπάτλερ, που ισχυρίστηκε επίσης ότι οι αρχικές προσεγγίσεις του ΜακΓκουάιρ φαίνονταν ακίνδυνες, φαινομενικά συζητώντας μαζί του ζητήματα βετεράνων, πριν του αποκαλυφθεί η πλήρης κλίμακα της επιχείρησης. Ο Μαγκουάιρ φέρεται να προσέφερε χρήματα για την εκπαίδευση των παιδιών του Μπάτλερ και για την αποπληρωμή της
υποθήκης του σπιτιού του, σε αντάλλαγμα για την επιρροή του.
Η επιχείρηση προφανώς υποστηρίχθηκε από ένα εξαιρετικά πλούσιο λόμπι, που ονομαζόταν American Liberty League και αποτελούνταν από την ελίτ των μεγάλων επιχειρήσεων όπως ο Τζ.Π.Μόργκαν Τζούνιορ και οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι της General Motors και της Birds Eye (σ.σ. κατεψυγμένα προϊόντα) . Ωστόσο η επιχείρηση της Wall Street δεν έγινε ποτέ - ο Μπάτλερ πήγε στην υπηρεσία που θα γινόταν αργότερα το FBI, ενημερώνοντας τον επικεφαλής της Τζ. Έντγκαρ Χούβερ για τα σχέδια της επιχείρησης. Σύντομα ξεκίνησαν ακροάσεις στο Κογκρέσο για να διερευνηθεί το θέμα.
Τα νέα δεν άργησαν να φθάσουν στον Τύπο, που όμως αντιμετώπισε όλη την υπόθεση ως «φάρσα». ΄Ολοι όσοι κατονομάσθηκαν ότι συμμετείχαν στην επιχείρηση, αρνήθηκαν τις κατηγορίες και τους ισχυρισμούς του Μπάτλερ. ΄Εκθεση της επιτροπής που διερεύνησε το θέμα δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Ο Τύπος έγραψε ότι το Κογκρέσο ενημερώθηκε πως «ελήφθησαν στοιχεία ότι ορισμένα άτομα είχαν κάνει απόπειρα να ιδρύσουν μια φασιστική οργάνωση στη χώρα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτές οι απόπειρες συζητήθηκαν, σχεδιάστηκαν και θα μπορούσαν να είχαν τεθεί σε εκτέλεση ότε και αν οι οικονομικοί υποστηρικτές το έκριναν σκόπιμο».
Αργότερα, ο Μπάτλερ επέκρινε το αποτέλεσμα της επιτροπής και σε μια ραδιοφωνική συνέντευξη φέρεται να ισχυρίστηκε: «Όπως οι περισσότερες επιτροπές, «έσφαξε» τους μικρούς και επέτρεψε στους μεγάλους να δραπετεύσουν. Το βαρύ πυροβολικό δεν κλήθηκε καν να καταθέσει».
Το 1934 ο Ρούσβελτ υπέγραψε τον νόμο για τα αποθεματικά χρυσού. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα Federal Reserve History, η αμφιλεγόμενη κίνηση «μεταβίβασε την κυριότητα όλου του νομισματικού χρυσού στις Ηνωμένες Πολιτείες στο Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ και απαγόρευσε στο Υπουργείο Οικονομικών και στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να εξαργυρώνουν δολάρια για χρυσό». Το τέλος του κανόνα του χρυσού λέγεται ότι συγκλόνισε τη Wall Street επειδή έβλεπαν το δολάριο που δεν υποστηριζόταν σταθερά από χρυσό ως πληθωριστικό, υπονομεύοντας τόσο την ιδιωτική όσο και την επιχειρηματική περιουσία . Η οικονομικοπολιτική και κοινωνική μεταρρύθμιση του Ρούσβελτ είχε αρχίσει να προκαλεί εχθρότητα προς το πρόσωπό του από τους πλούσιους.
H συνομωσία, το πραξικόπημα που δεν έγινε και το κουκούλωμα
Όλο και περισσότερο ο Δημοκρατικός Πρόεδρος - που είχε μεγαλώσει σε μια πλούσια οικογένεια – θεωρούνταν από πολλούς προδότης του λαού και της τάξης του. Ως εκ τούτου, η συνωμοσία για την ανατροπή του υπέβοσκε.
΄Ηταν ο Μπάτλερ – αυτός ο πολυπαρασημοφορημένος πεζοναύτης, που έχαιρε του σεβασμού των βετεράνων- που αποκάλυψε το σχέδιο ανατροπής. Κατέθεσε, δίνοντας όρκο, ότι τον προσέγγισε για να ηγηθεί ενός ιδιωτικού στρατού από χιλιάδες πρώην στρατιώτες ο πωλητής ομολόγων Τζέραλντ Μαγκουάιρ - ο οποίος ήταν μέλος της Οργάνωσης Υπηρεσιών Βετεράνων της Αμερικανικής Λεγεώνας του Κονέκτικατ.
Δείτε το βίντεο: Σύγκριση του φιλμ με την πραγματικότητα από τους συντάκτες του περιοδικού Mojo
Η επιλογή ενός υποστηρικτή του Ρούσβελτ για την ηγεσία του στρατού «πραξικοπηματιών» μπορεί να φαινόταν περίεργη, αλλά όπως εξηγείται από την Washington Post: «Δεδομένης της αντίθεσής του στον φασισμό, ο Μπάτλερ μπορεί να μην φαινόταν κατάλληλος για τη δουλειά του πραξικοπηματία, αλλά η υποστήριξή του από βετεράνους ήταν πιο σημαντική για τα κοράκια της Wall Street, που διοργάνωναν το πραξικόπημα. Εκείνη την εποχή, υπήρχαν πολύ περισσότεροι βετεράνοι παρά εν ενεργεία στρατιώτες. Αν κάποιος μπορούσε να τους συγκεντρώσει, θα έφταναν τις 500.000 άτομα, που θα βάδιζαν προς την Ουάσιγκτον και η κυβέρνηση θα μπορούσε να πέσει χωρίς ούτε ένα πυροβολισμό». Ο στόχος ήταν να ανατραπεί ο Ρούσβελτ και να αντικατασταθεί από τον στρατηγό Χιου Τζόνσον, ο οποίος όχι μόνον είχε βοηθήσει στην ανάπτυξη του New Deal, αλλά είχε διορισθεί επικεφαλής της Εθνικής Διοίκησης Ανάκαμψης (NRA) από τον ίδιο τον Ρούσβελτ.
Ο Τζ.Π. Μόργκαν φέρεται να χρηματοδότησε την επιχείρηση, σύμφωνα με τον Μπάτλερ, που ισχυρίστηκε επίσης ότι οι αρχικές προσεγγίσεις του ΜακΓκουάιρ φαίνονταν ακίνδυνες, φαινομενικά συζητώντας μαζί του ζητήματα βετεράνων, πριν του αποκαλυφθεί η πλήρης κλίμακα της επιχείρησης. Ο Μαγκουάιρ φέρεται να προσέφερε χρήματα για την εκπαίδευση των παιδιών του Μπάτλερ και για την αποπληρωμή της
υποθήκης του σπιτιού του, σε αντάλλαγμα για την επιρροή του.
Η επιχείρηση προφανώς υποστηρίχθηκε από ένα εξαιρετικά πλούσιο λόμπι, που ονομαζόταν American Liberty League και αποτελούνταν από την ελίτ των μεγάλων επιχειρήσεων όπως ο Τζ.Π.Μόργκαν Τζούνιορ και οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι της General Motors και της Birds Eye (σ.σ. κατεψυγμένα προϊόντα) . Ωστόσο η επιχείρηση της Wall Street δεν έγινε ποτέ - ο Μπάτλερ πήγε στην υπηρεσία που θα γινόταν αργότερα το FBI, ενημερώνοντας τον επικεφαλής της Τζ. Έντγκαρ Χούβερ για τα σχέδια της επιχείρησης. Σύντομα ξεκίνησαν ακροάσεις στο Κογκρέσο για να διερευνηθεί το θέμα.
Τα νέα δεν άργησαν να φθάσουν στον Τύπο, που όμως αντιμετώπισε όλη την υπόθεση ως «φάρσα». ΄Ολοι όσοι κατονομάσθηκαν ότι συμμετείχαν στην επιχείρηση, αρνήθηκαν τις κατηγορίες και τους ισχυρισμούς του Μπάτλερ. ΄Εκθεση της επιτροπής που διερεύνησε το θέμα δεν κυκλοφόρησε ποτέ. Ο Τύπος έγραψε ότι το Κογκρέσο ενημερώθηκε πως «ελήφθησαν στοιχεία ότι ορισμένα άτομα είχαν κάνει απόπειρα να ιδρύσουν μια φασιστική οργάνωση στη χώρα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτές οι απόπειρες συζητήθηκαν, σχεδιάστηκαν και θα μπορούσαν να είχαν τεθεί σε εκτέλεση ότε και αν οι οικονομικοί υποστηρικτές το έκριναν σκόπιμο».
Αργότερα, ο Μπάτλερ επέκρινε το αποτέλεσμα της επιτροπής και σε μια ραδιοφωνική συνέντευξη φέρεται να ισχυρίστηκε: «Όπως οι περισσότερες επιτροπές, «έσφαξε» τους μικρούς και επέτρεψε στους μεγάλους να δραπετεύσουν. Το βαρύ πυροβολικό δεν κλήθηκε καν να καταθέσει».
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr