Κίνα: Πώς κατασκοπεύει με μπαλόνια, TikTok και ψυγεία

Στην «Τέχνη του Πολέμου», ο Σουν Τζου αφιερώνει σχεδόν ένα κεφάλαιο στον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να χρησιμοποιούνται οι κατάσκοποι. Στη σημερινή εποχή του ανταγωνισμού των υπερδυνάμεων, οι κατάσκοποι δεν είναι όπως εκείνης του Σουν Τζου, ούτε καν όπως τους φανταζόμαστε με βάση τις ταινίες του Τζέιμς Μποντ.

Μπορεί, όπως είδαμε τις προηγούμενες μέρες, να έχουν τη μορφή... μπαλονιού που αιωρείται από πάνω μας, υποκλέπτοντας τηλεπικοινωνίες και άλλα δεδομένα και φωτογραφίζοντας στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Για τους Αμερικανούς, οι οποίοι όχι τυχαία κατέρριψαν με πύραυλο το (κατά την Κίνα μετεωρολογικό) μπαλόνι που αιωρούνταν πάνω από τη Βόρεια Καρολίνα, αυτό δεν ήταν η πρώτη, ούτε -προφανώς- η τελευταία προσπάθεια της Κίνας να κατασκοπεύσει έδαφος και δραστηριότητες των Δυτικών.

Οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές αρχές μιλούν ξεκάθαρα για μια κινεζική «εκστρατεία κατασκοπείας» στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, μέσω υπερσύγχρονων τεχνολογικών μέσων, όπως οι δορυφόροι, ή εργαλεία τεχνητής νοημοσύνης, quantum computing και επιστήμες βιολογίας-βιοτεχνολογίας, αλλά και καθημερινών μέσων, όπως τα κινητά και τα τάμπλετ, οι πύργοι κινητής τηλεφωνίας, τα μικροτσίπ που βρίσκονται παντού, ακόμα και τα κοινωνικά δίκτυα.

Θα πει κανείς πως η κατασκοπεία είναι ένα παιχνίδι που παίζεται από πολλές πλευρές, όμως σε ό,τι αφορά την Κίνα, φαίνεται πως «αυτιά και μάτια» υπάρχουν παντού, διαθέσιμα για όλους.

Κυριολεκτικά δισεκατομμύρια, κρυμμένα στα πιο απίθανα μέρη, συλλέγουν στοιχεία που θα βοηθήσουν τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη να γίνει ο παγκόσμιος κυρίαρχος και τις εταιρείες του να προσπεράσουν τεχνολογικά -και άρα εμπορικά- τις ευρωπαϊκές και αμερικανικές. Πώς όμως γίνεται αυτή η κατασκοπεία;

Από αέρος

Σε ό,τι αφορά το πιο πρόσφατο περιστατικό, οι Αμερικανοί θεωρούν ότι η εμφάνιση του κατασκοπευτικού μπαλονιού πάνω από το έδαφός τους το περασμένο Σάββατο, κάθε άλλο παρά μεμονωμένο είναι. Οι διαρροές και τα ρεπορτάζ στις ΗΠΑ αποκαλύπτουν διαρκώς στοιχεία που καταδεικνύουν ότι το συγκεκριμένο μπαλόνι αποτελεί κομμάτι ενός διεθνούς κατασκοπευτικού προγράμματος του Πεκίνου, το οποίο χρησιμοποιεί διαφόρους τύπους πλατφορμών επιτήρησης και συλλογής πληροφοριών.

Το μπαλόνι -ή αερόστατο, αν προτιμάτε- που καταρρίφθηκε στη Βόρεια Καρολίνα είχε το μέγεθος ενός μεγάλου επιβατικού αεροσκάφους και πέταγε σε ύψος περίπου 6 χιλιομέτρων. Το ύψος αυτό, εξηγούν ειδικοί, είναι «ιδανικό», καθώς δύσκολα επιχειρούν σε αυτό πολεμικά αεροσκάφη, είναι δυσκολότερο να εντοπιστεί από τα συστήματα εναέριας επιτήρησης, ενώ έχει πιο εύκολη πρόσβαση από τους δορυφόρους στα επίγεια δεδομένα.

Οι αμερικανικές Ενοπλες Δυνάμεις αναφέρουν πως η Κίνα έχει έναν ολόκληρο στόλο από τέτοια μπαλόνια, διαφόρων μεγεθών, σχημάτων και χρησιμοτήτων. Το Πεντάγωνο, μάλιστα, εκτιμά ότι τα κινεζικά μπαλόνια παρακολούθησης είναι... παλιοί γνωστοί του. Κι αυτό γιατί έχουν επιβεβαιωθεί τουλάχιστον τρεις πτήσεις πάνω από τις ΗΠΑ στη διάρκεια της διακυβέρνησης Τραμπ και μία φορά προηγουμένως επί θητείας Μπάιντεν και διέφυγαν του αμερικανικού συστήματος ανίχνευσης και αεράμυνας.

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Αντονι Μπλίνκεν λέει με νόημα ότι «δεν είμαστε μόνοι σε αυτό» και τονίζει ότι οι ΗΠΑ δεν είναι ο μόνος στόχος του κινεζικού προγράμματος επιτήρησης και παρακολούθησης. Προς επίρρωση τούτου, έρχεται η αποκάλυψη από την αμερικανική Πολεμική Αεροπορία ότι ένα κινεζικό κατασκοπευτικό μπαλόνι «πέρασε τη Χαβάη και διέσχισε τη Φλόριντα» καθώς «έκανε τον γύρο του πλανήτη» το 2019.

Η πρώτη σχετική επιβεβαίωση έγινε από το Τόκιο, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος του οποίου, Χιροκάζου Ματσούνο, ανέφερε ότι η Ιαπωνία εξετάζει και εξέτασε περιπτώσεις ύποπτων μπαλονιών που πετούσαν πάνω από τη χώρα, μεταξύ άλλων, στα ύδατα στα ανοικτά της νοτιοδυτικής περιοχής Κιούσου το 2022. Τι είναι όμως αυτά τα μπαλόνια; Πρόκειται για συνδυασμό (πολύ) παλιάς με την πλέον σύγχρονη τεχνολογία. Οπως εξηγούν ειδικοί, τα μπαλόνια είναι αερόπλοια χωρίς συστήματα πρόωσης, τα οποία είναι φτιαγμένα από υλικά που δεν αντανακλούν το φως.

Με τη χρήση τεχνητής νοημοσύνης, τα μπαλόνια αυτά «διαβάζουν» τους ανέμους και τις κατευθύνσεις τους ώστε να φτάσουν στον προορισμό τους εναλλάσσοντας το ύψος τους. Λόγω των υλικών και του ύψους που πετούν δεν εντοπίζονται από τα ραντάρ και τα συστήματα αεράμυνας και στέλνουν δεδομένα, όπως για στρατιωτικές εγκαταστάσεις και θέσεις στρατιωτικών στόχων, ενώ μπορούν να παρεμβαίνουν στα συστήματα τηλεπικοινωνιών διενεργώντας υποκλοπές.

Εχουν επιπλέον το πλεονέκτημα ότι μπορούν να πετούν απεριόριστο διάστημα επάνω από τους στόχους τους, σε αντίθεση με τους δορυφόρους που βρίσκονται σε τροχιά. Και, λόγω της τεχνολογίας που χρησιμοποιούν, εμφανίζονται σχεδόν... άτρωτα μπροστά στα υπερσύγχρονα μέσα αεράμυνας. Οπως δηλαδή στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, το πλέον σύγχρονο πλοίο του Χίτλερ, το «Μπίσμαρκ», ακινητοποιήθηκε και κατέληξε στη βύθιση, όταν τα πολυβόλα του ήταν πολύ... γρήγορα για να καταρρίψουν δύο πολύ αργά, απαρχαιωμένα, μονοκινήρια βρετανικά μαχητικά του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Κατά τον ίδιο τρόπο, με τους πυραύλους εδάφους-αέρος να διαθέτουν συστήματα καθοδήγησης για κινούμενους, ταχείς στόχους, τα μπαλόνια είναι «αόρατα» γι’ αυτούς, γεγονός που εξηγεί τον λόγο που οι ΗΠΑ τώρα χρησιμοποίησαν το πλέον σύγχρονο αεροσκάφος τους, F-22 Raptor, με τηλεκατευθυνόμενο πύραυλο, για να καταρρίψουν το μπαλόνι. Σε παρόμοιο περιστατικό, το 1998, ο Καναδάς είχε επιχειρήσει να καταρρίψει ανεξέλεγκτο μετεωρικό μπαλόνι, γαζώνοντάς το με πυρομαχικά 20 χιλιοστών. Ακριβώς, όμως, επειδή το μπαλόνι χρησιμοποιεί ήλιο για να αιωρείται, έκανε έξι μέρες για να κατέβει…

Το 5G και η Huawei

Στα τέλη των 00s, όταν άρχισε να προγραμματίζεται η μετάβαση των τηλεπικοινωνιών στο 5G, ο παγκόσμιος κυρίαρχος στην προμήθεια υλικών τηλεπικοινωνιακών δικτύων ήταν ο κινεζικός κολοσσός Huawei, ο οποίος ξεκίνησε από ένα μικρό μαγαζάκι του πρώην στρατιωτικού Γουέν Ζενγκφέι στη Χώρα του Κόκκινου Δράκου.

Με τις χώρες να εκκινούν τους διαγωνισμούς για την προμήθεια του νέου υλικού με το οποίο θα εξέλισσαν τα δίκτυά τους σε 5G, η υπόθεση εξελίχθηκε σε ένα τρομακτικό roller coaster εξελίξεων με κατηγορίες κατασκοπείας.

Ολα ξεκίνησαν όταν οι αμερικανικές αρχές κατηγόρησαν τη Huawei, τον μεγαλύτερο παραγωγό τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού στον κόσμο, για στενούς δεσμούς με την κινεζική κυβέρνηση και χρήση του τηλεπικοινωνιακού εξοπλισμού από τον κινεζικό γίγαντα σε επιχειρήσεις για κατασκοπεία υπέρ της Κίνας. Με την κυβέρνηση Τραμπ να ζητά από τους συμμάχους της να αποφύγουν την προμήθεια εξοπλισμού για τη Huawei, την οποία κατηγορούσε για κλοπή πνευματικής ιδιοκτησίας και μεταφορά τεχνολογίας σε κινεζικές εταιρείες, ακολούθησε ομοσπονδιακή έρευνα με κατηγορίες για υποκλοπή εμπορικών απόρρητων στοιχείων από αμερικανικές εταιρείες και κατάχρησης της ρομποτικής τεχνολογίας Tappy που χρησιμοποιείτο στις δοκιμές smartphones από ένα εργαστήριο της T-Μοbile.

Ακολούθησαν συλλήψεις στελεχών της Huawei σε διάφορες χώρες, με την κατηγορία της κατασκοπείας και κυρίως της κόρης του Ζενγκφέι και στελέχους του ομίλου από τις καναδικές αρχές. Οι ευρωπαϊκές χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Μ. Βρετανία, Πολωνία, Ελλάδα κ.ά.) έδειξαν να αποδέχονται τις αμερικανικές αιτιάσεις ότι η Huawei είναι όργανο της κινεζικής κυβέρνησης και ότι ο εξοπλισμός της ενδέχεται να κρύβει «πίσω πόρτες» που επιτρέπουν στις μυστικές υπηρεσίες της Κίνας να επιδίδονται ευκολότερα σε κατασκοπεία και απέκλεισαν την κινεζική εταιρεία από τους διαγωνισμούς προμήθειας εξοπλισμού για τη μετάβαση στα δίκτυα επόμενης γενιάς - δηλαδή τις κεραίες του 5G.

Φυσικά, η ασφάλεια του 5G, με δεδομένο ότι στα δίκτυα αυτά στηρίζεται η 4η Βιομηχανική Επανάσταση και είναι καθοριστικά για όλες τις δραστηριότητες του μέλλοντος, από την αυτοκίνηση ως τη βιομηχανία και τη λειτουργία των σπιτιών, έχει μπει σε πρώτο πλάνο.

Μαύρη λίστα

Το αμερικανικό Πεντάγωνο έχει δημιουργήσει μαύρη λίστα εταιρειών που συνδέονται με το καθεστώς του Πεκίνου και ενδέχεται να αποτελούν όργανα κατασκοπείας του. Σε αυτές, το 2018 προστέθηκε ο κινεζικός κατασκευαστής κινητών τηλεφώνων Xiaomi. Η Xiaomi απειλούσε τη Huawei, η οποία ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος κατασκευαστής κινητών τηλεφώνων του πλανήτη και τέθηκε επίσης στην black list όπως και η (επίσης κινεζική) ΖΤΕ.

Το Πεντάγωνο απαγόρευσε στο προσωπικό του αμερικανικού υπουργείου Αμυνας να χρησιμοποιεί κινητά τηλέφωνα, τάμπλετ, υπολογιστές και router (δρομολογητές) από αυτές τις εταιρείες για προφανείς λόγους: ότι οι εταιρείες μπορούν να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία τους για να κατασκοπεύσουν τους Αμερικανούς που θέτουν ως στόχους.

Πώς θα μπορούσε να συμβεί αυτό; Ερευνα των αμερικανικών αρχών για τη ZTE κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ένα τμήμα του εξοπλισμού της είχε κωδικοποιηθεί με συγκεκριμένο τρόπο ώστε να αναμεταδίδει ευαίσθητες πληροφορίες στην Κίνα. Η αλήθεια είναι ότι η τεχνολογία για να γίνει αυτό δεν είναι... εξωπραγματική.

Η συσκευή μπορεί να είναι προγραμματισμένη να ενεργοποιεί το μικρόφωνο και την κάμερα ακούγοντας συγκεκριμένες λέξεις -ή όταν δέχεται σχετική απομακρυσμένη εντολή- και να ανεβάζει συνομιλίες και άλλες καταγραφές δεδομένων σε clouds συνδεδεμένα με κακόβουλο χρήστη. Με παρόμοιο τρόπο, μια συσκευή μπορεί να «σκανάρει» συνομιλίες μέσω κοινωνικών δικτύων, έγγραφα που αποστέλλονται μέσω e-mail, ακόμα και ό,τι δείχνει η οθόνη της συσκευής.

Αυτό είχε «κυκλοφορήσει» ευρύτατα στους επιχειρηματικούς κύκλους, οδηγώντας σε ένα μάλλον περίεργο φαινόμενο: οι ισχυρότεροι επιχειρηματίες του κόσμου άρχισαν να χρησιμοποιούν συσκευές πολύ παλιότερης τεχνολογίας, ώστε να αποφύγουν την κατασκοπεία. Σήμερα είναι φυσικά δεδομένο ότι σε συνομιλίες που απαιτούν μυστικότητα, τα κινητά τηλέφωνα και οι άλλες ηλεκτρονικές συσκευές αφήνονται σε απομακρυσμένο σημείο από τον τόπο διεξαγωγής τους.

Τα Μικροτσίπ

Στον «πόλεμο» των ημιαγωγών που προκάλεσε τεράστιο disruption στην παγκόσμια αγορά όταν σταμάτησε η μεταφορά τεχνολογίας από αμερικανικές επιχειρήσεις στην Κίνα και η προμήθεια μικροτσίπ από τη χώρα, έχουν γίνει αποκαλύψεις οι οποίες κάνουν το πιο εξωφρενικό σενάριο ταινίας κατασκοπείας να μοιάζει με απαρχαιωμένη κωμωδία.

Αν η απόφαση της Μεγάλης Βρετανίας να περιορίσει τη χρήση καμερών που έχουν κατασκευαστεί από τον κινεζικό γίγαντα τηλεπικοινωνιών Hikvision, τον μεγαλύτερο κατασκευαστή CCTV στον κόσμο, ενέχει μια λογική (υπό την έννοια ότι η καταγγελία αναφέρει πως τα μικροτσίπ του αποθηκεύουν εικόνα που αποστέλλουν σε cloud των κινεζικών μυστικών υπηρεσιών), αυτά που ακούστηκαν για τις υπόλοιπες συσκευές -και μάλιστα οικιακές- από την Κίνα, ξεπερνούν κάθε λογική.

Σύμφωνα με έκθεση του think tank OODA, οικιακές συσκεύες Internet of Things, όπως έξυπνα ψυγεία, τηλεοράσεις, αυτοκίνητα -όχι απαραίτητα κινεζικής προέλευσης- έχουν ενσωματωμένα κατασκευασμένα στην Κίνα μικροτσίπ, τα οποία επιτρέπουν στο Πεκίνο να διενεργεί κατασκοπεία σε ανυποψίαστους πολίτες και όχι μόνο. Η έκθεση μάλιστα αναφέρει ότι τα κινεζικής κατασκευής κυψελωτά ΙοΤ αποτελούν μεγαλύτερη απειλή από τα εξαρτήματα 5G.

Σκεφτείτε το: κάποιος μπορεί να καταγράφεται απλά όταν ανοίγει την πόρτα του ψυγείου του για να φάει ένα σνακ τη νύχτα ή μπορεί να μιλά ανυποψίαστος μπροστά στην τηλεόρασή του, η οποία να μεταδίδει τη συνομιλία του. Η απειλή γίνεται πολύ πιο τρομακτική αν λάβει κανείς υπ' όψιν του ότι υπάρχουν συσκευές, όπως τα smartwatches, τα οποία έχουν πρόσβαση σε βιομετρικά δεδομένα του χρήστη.

Η έρευνα λέει ότι τα μικροτσίπ που είναι ενσωματωμένα σε μια γκάμα συσκευών, όπως λάπτοπ, ρολόγια και κινητά, ψυγεία, κάμερες με κουδούνια πόρτας, POS, αυτοκίνητα, κάρτες SIM, ως και... λάμπες, μπορούν να παίξουν τον ρόλο του Δούρειου Ιππου, συλλέγοντας και αποστέλλοντας στον κατασκευαστή τους δεδομένα. Πλέον, φαίνεται πως η απειλή αυτή γίνεται δεκτή, καθώς γίγαντες της τεχνολογίας, όπως η Dell, σταματούν να χρησιμοποιούν όχι μόνο μικροτσίπ κινεζικής προέλευσης, αλλά ακόμα και ημιαγωγούς από προμηθευτές τους, δυτικές εταιρείες που τα κατασκεύασαν σε εγκαταστάσεις τους σε κινεζικό έδαφος.  

Ο ρόλος του TikTok

Το κινεζικό κοινωνικό δίκτυο TikTok που βασίζεται σε μικρής διάρκειας βίντεο με τη χρήση φίλτρων ΑΙ, δεν έγινε τυχαία δημοφιλές σε όλο τον πλανήτη, καθώς έχει μια εθιστικότητα για τους χρήστες του. «Ψηφιακό ναρκωτικό» το χαρακτηρίζουν οι νομοθέτες των ΗΠΑ που έχουν βάλει την απαγόρευσή του στο τραπέζι. Χρησιμοποιούμενο αρχικά από τους εφήβους, συνδέθηκε με την αθωότητα των νέων κοριτσιών που γύριζαν και ανέβαζαν χαριτωμένα βίντεο.

Στη συνέχεια, ωστόσο, αποδεικνύεται ότι τα πράγματα είναι πολύ διαφορετικά. Και η μητρική εταιρεία του κοινωνικού δικτύου ByteDance, βρίσκεται στη δίνη του κυκλώνα για κατασκοπεία υπέρ της Κίνας σε βάρος των χρηστών του, από τις αμερικανικές και ευρωπαϊκές αρχές. Αυτές οι κατηγορίες μόνο έωλες δεν αποδείχθηκαν όταν -προ περίπου ενός μηνός- το TikTok παραδέχθηκε ότι χρησιμοποίησε το δικό του application ώστε να κατασκοπεύσει δημοσιογράφους, σε μια επιχείρηση εντοπισμού των πηγών τους.

Για τους Ευρωπαίους και Αμερικανούς δημοσιογράφους, η πηγή πληροφοριών είναι «ιερή» και προστατεύεται σε ορισμένες χώρες διά νόμου, οπότε με αυτό τον τρόπο η Κίνα προσπάθησε να αποκτήσει πρόσβαση σε κάτι στο οποίο ελάχιστοι ως... κανείς είχαν ως τώρα.  Η ByteDance μπορεί να απέλυσε τους υπαλλήλους που εμπλέκονται στο σκάνδαλο, όμως το σκάνδαλο είναι υπαρκτό.

Το TikTok εντόπιζε τις διευθύνσεις ΙΡ των δημοσιογράφων που χρησιμοποιούσαν το app του TikTok, προσπαθώντας να διαπιστώσουν εάν βρίσκονταν στην ίδια τοποθεσία με ανθρώπους που θεωρούνται ύποπτοι για διαρροές εμπιστευτικών πληροφοριών. Μέχρι σήμερα έγινε γνωστό ότι παρακολουθήθηκαν, μεταξύ άλλων, οι ρεπόρτερ των «Financial Times» Κριστίνα Κριντλ και του BuzzFeed, Εμιλι Μπέικερ-Γουάιτ.

Και ενώ η κινεζική εφαρμογή έχει αποκλειστεί από τις συσκευές ομοσπονδιακών υπαλλήλων στις ΗΠΑ σε ένα ακόμα βήμα προς την καθολική απαγόρευση, στην Ευρώπη, όπου χρησιμοποιούν το κοινωνικό δίκτυο περισσότεροι από 250 εκατομμύρια πολίτες, εκφράζεται έντονος προβληματισμός για την «έλλειψη ασφάλειας και προστασίας δεδομένων», για την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων και ιδιαίτερα των παιδιών, με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν να χαρακτηρίζει την εφαρμογή «παραπλανητικά αθώα» και αιτία «πραγματικού εθισμού» και τη γαλλική εφημερίδα «Le Parisien» να κάνει λόγο για «πραγματικό κίνδυνο για τον εγκέφαλο των παιδιών μας».

Ο διευθυντής του FBI Κρίστοφερ Ρέι λέει ότι το γραφείο του ανοίγει κάθε 10 ώρες μια υπόθεση οικονομικής κατασκοπείας που να αφορά την Κίνα. Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ αναφέρει ότι ποσοστό που ξεπερνά το 80% των περιπτώσεων οικονομικής κατασκοπείας, συνδέεται με την Κίνα.

Η «συνήθης επιχειρηματική πρακτική» που χρησιμοποιεί το Πεκίνο είναι να συλλέγουν πληροφορίες κατάσκοποι που είναι (ή φέρονται να είναι) επιχειρηματίες, φοιτητές, ερευνητές, επενδυτές, σχετικά με συμβάσεις, συγχωνεύσεις, σχέδια εξαγορών και κυρίως τεχνολογία. Για τον σκοπό αυτό χρησιμοποιούνταν και χρησιμοποιούνται διάφοροι τρόποι.

Εκτός από τον άμεσο, που θέλει έναν Κινέζο επενδυτή να εισχωρεί μέσω των κεφαλαίων του σε μια ευρωπαϊκή ή αμερικανική εταιρεία, αποκτώντας πρόσβαση στις τεχνολογίες της, υπάρχει και ο άμεσος. Μια από τις πιο κοινές περιπτώσεις είναι η προσέγγιση στελεχών μεγάλων επιχειρήσεων και επιχειρηματιών από νεαρές Κινέζες συναδέλφους τους, μέσω του κοινωνικού δικτύου LinkedIn.

Η γνωριμία με την -κατά κανόνα- νέα και γοητευτική επιχειρηματία ή επαγγελματία ξεκινά με αυστηρά επαγγελματική σύνδεση, όπου το πραγματικό πρόσωπο στην άλλη άκρη της γραμμής αποκτά την εμπιστοσύνη του συνομιλητή. Αρχικά ξεκαθαρίζοντας ότι έχει μεγαλύτερη οικονομική δύναμη από τον συνομιλητή της, με συνομιλίες για επενδύσεις και μετοχές, βιντεοκλήσεις για την καθημερινότητα, η σχέση μετατρέπεται αργά-αργά σε ρομαντική. Τα υπόλοιπα είναι ιστορία με διαφορετικές καταλήξεις...

Πολύ ενδιαφέρουσα είναι και η εκδοχή που δίνει ο Βρετανός, ειδικός σε θέματα κατασκοπείας καθηγητής Μάικλ Κλαρκ, ο οποίος επισημαίνει ότι το 2017 τέθηκε σε ισχύ ο νόμος περί Εθνικών Πληροφοριών της Κίνας, βάσει του οποίου κάθε Κινέζος πολίτης, κινεζική οργάνωση και κάθε κινεζική εταιρεία είναι υποχρεωμένοι να συνδράμουν τις εθνικές υπηρεσίες πληροφοριών, αν ποτέ τους ζητηθεί. Aρα περισσότεροι από 1,5 δισεκατομμύριο άνθρωποι έχουν νομικό καθήκον να γίνουν κατάσκοποι υπηρετώντας την πατρίδα, εάν τους το ζητήσει η κυβέρνησή τους.

Ο Κλαρκ εξηγεί πώς παραλίγο να πέσει θύμα και ο ίδιος: «Ενώ ήμουν διευθυντής του ανεξάρτητου αμυντικού think tank RUSI (Royal United Services Institute), για πρώτη φορά φιλοξενήσαμε μια ομάδα 15 νεαρών Κινέζων αξιωματικών στο αρχηγείο μας στο Λονδίνο για μiα ενημέρωση. Μόλις κάθισαν, όλοι άνοιξαν τους φορητούς υπολογιστές τους για να κρατήσουν σημειώσεις ενώ ήμασταν φιλικοί και ευγενικοί μαζί τους για τις διμερείς σχέσεις.

Μέσα σε δέκα λεπτά καταγράψαμε περισσότερες από 1.000 προσπάθειες των Κινέζων να χακάρουν τα συστήματα του Ινστιτούτου μας, χωρίς όμως επιτυχία. Οι Κινέζοι διέρρηξαν το κτίριο δύο φορές, ενώ μας ακολουθούσαν σχεδόν συνέχεια στο Λονδίνο». Ο ιδρυτής και CEO της με έδρα τη Silicon Valley εταιρεία Constellation Research Ρέι Γουάνγκ (εξειδικεύεται στη Νανοτεχνολογία και τη Βιοφαρμακευτική), λέει ότι ο επικεφαλής μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες των ΗΠΑ του εξήγησε πως «το πρόσωπο που εμπιστευόταν περισσότερο στη ζωή του κάποιος τόσο κοντά που μεγάλωναν μαζί τα παιδιά τους διαπιστώθηκε τελικά ότι ήταν στο μισθολόγιο του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Μου εξήγησε ότι οι κατάσκοποι βρίσκονται παντού».

Η Τεχνητή Νοημοσύνη

Πριν από μερικές ημέρες, στις Ηνωμένες Πολιτείες ένας Αμερικανός πολίτης καταδικάστηκε σε δύο χρόνια φυλάκιση για την κλοπή εμπιστευτικών φακέλων από τους εργοδότες του. Ο καταδικασθείς έκρυψε τους φακέλους στον κώδικα μιας ψηφιακής φωτογραφίας ενός ηλιοβασιλέματος. Φαινομενικά, οι Αρχές που ερεύνησαν τα αρχεία του είδαν ότι είχε στείλει μέσω e-mail μια φωτογραφία ενός γραφικού τοπίου στον εαυτό του.

Στην πραγματικότητα, χρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζεται στεγανογραφία, ο δράστης έκρυψε τα δεδομένα στον κώδικα ενός άλλου φακέλου - της φωτογραφίας. Το θύμα ήταν η πολυεθνική GE που εξειδικεύεται στην Υγεία, στην ενέργεια και τον αεροδιαστημικό τομέα, κατασκευάζοντας τα πάντα, από ψυγεία έως κινητήρες αεροσκαφών. Οι πληροφορίες που εκλάπησαν αφορούν τα σχέδια κατασκευής κινητήρων που εστάλησαν ήδη στην Κίνα.

Με τον ίδιο τρόπο, αλλά και πολλούς ακόμα, τη «δουλειά» του κατασκόπου για εντοπισμό, κλοπή και μεταφορά ευαίσθητων πληροφοριών από εταιρείες και πρόσωπα προς το Πεκίνο κάνουν εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης. Πολύ δε περισσότερο όταν αυτές έχουν πρόσβαση ακόμα και στις πιο ιδιωτικές στιγμές των προσώπων που «επιτηρούν». Και όσο οι κινεζικές φίρμες γίνονται όλο και πιο καινοτόμες και η τεχνολογία προχωρά, τέτοιες «επιχειρήσεις» είναι πιο εύκολες...

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: AFP / VISUALHELLAS.GR