Πόλεμος στην Ουκρανία: Τα όπλα που δίνει η Κίνα στη Ρωσία τρομάζουν Ευρωπαϊκή Ένωση και ΗΠΑ

Την αίσθηση ότι Κίνα και Ρωσία βρίσκονται πιο κοντά από ποτέ στις κοινές, γεωπολιτικές τους επιδιώξεις αποκομίζουν ολοένα και περισσότερο τις τελευταίες ημέρες οι Δυτικοί ηγέτες, βαθιά προβληματισμένοι για τα επόμενα βήματα του Πεκίνου. Με δεδομένο ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή, η έντονη διπλωματική κινητικότητα που αναπτύσσει εσχάτως η Κίνα έχει θορυβήσει σοβαρά πλέον και τις δύο πλευρές του Ατλαντικού, υπό τον φόβο της εγκατάλειψης της στάσης ουδετερότητας, την οποία είχε επιλέξει το Πεκίνο τους τελευταίους δώδεκα μήνες.

Την παγκόσμια αγωνία απέναντι στα πραγματικά σχέδια της Κίνας εκτόξευσε το ξαφνικό ταξίδι του Λευκορώσου προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο στην κινεζική πρωτεύουσα, όπου έγινε δεκτός από τον ομόλογό του Σι Τζινπίνγκ, βαθαίνοντας το χάσμα της Χώρας του Κόκκινου Δράκου με τη Δύση. Σε αυτό το σκηνικό, η άρνηση του Πεκίνου να δικάσει -για άλλη μία φορά- τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία στα μέσα της εβδομάδας κατά τη Σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών των G20 ήρθε να ενισχύσει τις συσσωρευμένες υποψίες της Ουάσινγκτον ότι «κάτι κινείται» στα ρωσοσινικά σύνορα, ακόμα και αν πρόκειται για κινεζικά όπλα.

Σύμφωνα με τη «Wall Street Journal», σε αυτή τη φάση τα κινεζικά όπλα «θα μπορούσαν να στηρίξουν την πολεμική προσπάθεια της Ρωσίας στην Ουκρανία», καθώς οποιαδήποτε κίνηση του Πεκίνου προς αυτή την κατεύθυνση θα βοηθούσε καίρια τις ρωσικές δυνάμεις στην παρούσα χρονική συγκυρία, όπου και οι δύο πλευρές επιδιώκουν να ανοίξουν βηματισμό νίκης, δημιουργώντας νέα δεδομένα στο πεδίο της μάχης. Στην πραγματικότητα, οι στρατιωτικές προμήθειες από την Κίνα θα παρείχαν στη Ρωσία, όπως επισημαίνει η ίδια εφημερίδα, στρατηγικό πλεονέκτημα, αφενός «λόγω της συμβατότητας των κινεζικών και των ρωσικών οπλικών συστημάτων και αφετέρου λόγω της μεγάλης στρατιωτικής κατασκευαστικής βάσης του Πεκίνου».

Σε αυτή την προοπτική, Αμερικανοί αξιωματούχοι εκτιμούν ότι «η Κίνα εξετάζει το ενδεχόμενο να προμηθεύσει πυροβολικό και μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) στον ρωσικό στρατό», καθώς οι ρωσικές Ενοπλες Δυνάμεις καταναλώνουν πάρα πολλά πυρομαχικά σε καθημερινή βάση, ενώ υποφέρουν από ελλείψεις κρίσιμου εξοπλισμού. Παρά την έντονη φιλολογία, το Πεκίνο αρνείται πεισματικά οποιαδήποτε σχετική εμπλοκή, πετώντας το μπαλάκι στις Ηνωμένες Πολιτείες, αφού τις εγκαλεί για διαρκή -και προκλητικό- εξοπλισμό των ουκρανικών δυνάμεων από το Δυτικό οπλοστάσιο.

Δημόσια έκκληση από Σολτς

Η κατηγορηματική άρνηση της Κίνας, ωστόσο, ως προς την παροχή οπλικών συστημάτων στη Ρωσία δεν φαίνεται να πείθει ούτε ως προς το ελάχιστο τη Δύση, καθώς ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς απηύθυνε δημόσια έκκληση στο Πεκίνο να απόσχει από κάθε σχετική πρωτοβουλία, επιπλήττοντάς το παράλληλα για την «ουδέτερη» στάση του απέναντι στην καταδίκη της ρωσικής εισβολής, κατά την πρόσφατη Σύνοδο των Υπουργών Εξωτερικών των G20, στην Ινδία.

Μιλώντας από το πλέον επίσημο βήμα, δηλαδή αυτό της Bundestag, και λίγες ώρες πριν αναχωρήσει για τον Λευκό Οίκο προκειμένου να συναντήσει τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ο Γερμανός καγκελάριος επέκρινε την Κίνα ότι δεν συζητά τις ειρηνευτικές προτάσεις της με την Ουκρανία, δηλαδή το θύμα της επίθεσης, στέλνοντας ταυτόχρονα ένα αυστηρό μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση. Αν και δεν παραγνώρισε το ειρηνευτικό σχέδιο των 12 σημείων που παρουσίασε, «το μήνυμά μου προς το Πεκίνο είναι σαφές: χρησιμοποιήστε την επιρροή σας στη Μόσχα για να πιέσετε αποχώρηση των ρωσικών στρατευμάτων», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Γερμανός καγκελάριος, σε πρωτόγνωρα για τον ίδιο υψηλούς τόνους.

Την ίδια ώρα, η αυστηρή προειδοποίηση Σολτς δεν έρχεται στο κενό, αλλά απεναντίας αντικατοπτρίζει, κατά το Politico, «τη γενική απογοήτευση και την κριτική» των ηγετών της Δύσης απέναντι στο χλιαρό «ειρηνευτικό σχέδιο» που εισηγήθηκε η Κίνα, το οποίο μεροληπτεί καταφανώς υπέρ των ρωσικών συμφερόντων, αγνοώντας βασικά ζητούμενα, όπως η αποκατάσταση της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας. Τίποτα, εξάλλου, δεν θεωρείται θέσφατο για το ευρωπαϊκό status quo μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, με το νέο πλαίσιο διατλαντικής ασφάλειας να τίθεται στην κορυφή της ατζέντας της συνάντησης Μπάιντεν - Σολτς, μαζί με μια νέα ενεργειακή αρχιτεκτονική στη Γηραιά Ηπειρο.

Ταυτόχρονα, όμως, «ο πρωταρχικός σκοπός αυτής της συνάντησης ήταν μια ευκαιρία για τους δύο ηγέτες να μπορέσουν να συντονιστούν ειδικά για την Ουκρανία», ανέφερε στο CNN υψηλόβαθμος Αμερικανός κυβερνητικός αξιωματούχος, καθώς αμφότεροι οι ηγέτες των ΗΠΑ και της Γερμανίας έχουν γίνει κοινωνοί πληροφοριών που θέλουν την Κίνα να εξετάζει σοβαρά πλέον το ενδεχόμενο παροχής στρατιωτικής βοήθειας στη Ρωσία. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, οι κύριοι Μπάιντεν και Σολτς φέρονται να συμμερίζονται τον ίδιο φόβο για αιματηρή παράταση του πολέμου στην Ουκρανία, με τον Λευκό Οίκο να έχει ήδη προετοιμάσει ένα νέο πακέτο βοήθειας προς το Κίεβο, το οποίο περιέχει κυρίως πυρομαχικά για τα Δυτικά οπλικά συστήματα που προσφέρθηκαν στις ουκρανικές δυνάμεις.

Παράλληλα, οι διμερείς συνομιλίες Μπάιντεν - Σολτς σηματοδοτούν, κατά αρκετούς αναλυτές, έναν πρώτο κύκλο διαπραγματεύσεων για την παροχή Δυτικών εγγυήσεων ασφαλείας στην Ουκρανία, ούτως ώστε να εκκινήσει η διαδικασία διαπραγμάτευσης για το τέλος του πολέμου, την οποία αρνούνται μέχρι τώρα σθεναρά και οι δύο εμπόλεμες πλευρές. Ο Γερμανός καγκελάριος, μιλώντας στην Bundestag, εμφανίστηκε απαισιόδοξος για τη στάση της Μόσχας. «Είναι ακόμη έτοιμος ο Πούτιν... να διαπραγματευτεί μια δίκαιη ειρήνη; Τίποτα δεν το υποδηλώνει αυτή τη στιγμή», σχολίασε. Στο παρασκήνιο, πάντως, οι ΗΠΑ φέρονται να έχουν εκκινήσει το τελευταίο διάστημα σειρά διαβουλεύσεων με τους Ευρωπαίους συμμάχους τους αναφορικά με την επιβολή κυρώσεων ευθέως προς την Κίνα, εάν αυτή προχωρήσει τελικά στην προμήθεια όπλων προς τη Μόσχα, εξέλιξη που θα συμπίεζε ιδιαίτερα το Βερολίνο λόγω των ισχυρών εμπορικών δεσμών του με το Πεκίνο.

Σε κάθε περίπτωση, η συζήτηση περί εγγυήσεων ασφαλείας δεν ακουμπά τους σχεδιασμούς της Μόσχας, όταν μόλις δέκα λεπτά διήρκεσε η συνάντηση του επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Αντονι Μπλίνκεν με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Λαβρόφ στα μέσα της εβδομάδας στην Ινδία, με την αμερικανική πλευρά να απέρχεται από τη συνάντηση με την εντύπωση ότι η θέση της Μόσχας για την Ουκρανία παραμένει αμετάβλητη. «Είναι η Δύση που έχει απομονωθεί και τελικά θα το συνειδητοποιήσει», αντέτεινε ο Ρώσος ΥΠΕΞ μετά το σύντομο τετ α τετ με τον Αμερικανό ομόλογό του, δηλώνοντας παράλληλα πως η χώρα του παραμένει ανοιχτή σε συνομιλίες, για τον τερματισμό της σύγκρουσης στην Ουκρανία.

Παγωμένες σχέσεις

Ψυχρές θερμοκρασίες επικρατούν, πλην της Ρωσίας, και στις διμερείς σχέσεις των ΗΠΑ με την Κίνα, καθώς στην ένταση με την Ταϊβάν, στην πίεση για σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα και τελευταία στα κατασκοπευτικά μπαλόνια, που έχουν εξασθενίσει τους δεσμούς εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο χωρών, προστέθηκε και η όψιμη εμβάθυνση των ρωσοσινικών σχέσεων.

Με ακόμη μεγαλύτερο σκεπτικισμό παρακολούθησε η Ουάσινγκτον το Πεκίνο να στρώνει στα μέσα της εβδομάδας κόκκινο χαλί για να υποδεχθεί τον Λευκορώσο πρόεδρο Αλεξάντερ Λουκασένκο, όταν έχουν κοπεί -μετά τις σαρωτικές κυρώσεις- οι όποιοι δεσμοί της χώρας του με τη Δύση. Σε αυτή την κατεύθυνση, η σύσφιξη των εμπορικών σχέσεων των δύο χωρών, αλλά και τυχόν οικονομική στήριξη της Κίνας προς τη Λευκορωσία φέρεται να οδήγησαν τα βήματα του Λουκασένκο στο μακρινό Πεκίνο, όταν το διμερές τους εμπόριο αυξήθηκε πέρυσι κατά 33%, ξεπερνώντας τα 5 δισ. δολάρια, σύμφωνα με το Xinhua.

Από το Πεκίνο, ο Λευκορώσος πρόεδρος τάχθηκε υπέρ της άποψης της Κίνας για μια «πολιτική λήξη» στον πόλεμο της Ουκρανίας, συμμεριζόμενος την αγωνία του Κινέζου προέδρου Σι Τζινπίνγκ για μια «παρατεταμένη ένοπλη σύγκρουση». Κυρίως, όμως, οι δύο ηγέτες εξέφρασαν την ευθυγράμμισή τους απέναντι στην απόρριψη της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων, οικοδομημένης με βάση τις αρχές της Δύσης, ενώ δεσμεύτηκαν για περαιτέρω συνέργειες στην εκπαίδευση του στρατιωτικού τους προσωπικού.

Στη μεγάλη εικόνα, ωστόσο, οι παρατηρητές είδαν το ταξίδι του Λουκασένκο στο Πεκίνο «ως άλλο ένα σημάδι ότι η Κίνα ισχυροποιεί τους δεσμούς με τη Ρωσία και τους συμμάχους της», όπως ανέφερε το BBC, καταγράφοντας τις προσπάθειες της Κίνας να οικοδομήσει με υψηλές ταχύτητες το αντίπαλο δέος απέναντι στη Δυτική, διεθνή οργάνωση. Στο ίδιο πλαίσιο, αναλυτές διάβασαν ανάμεσα στις γραμμές των ανακοινώσεων του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών, οι οποίες έκαναν λόγο για «μια ολοκληρωμένη στρατηγική εταιρική σχέση παντός καιρού».

«Υπήρξε μια σαφής ώθηση από το Πεκίνο, τη Μόσχα, το Μινσκ και την Τεχεράνη για να επιδείξουν ένα αφήγημα που λέει “Οι επιλογές μας είναι άλλες και θα τις δείξουμε περήφανα - μπορείτε να μας επιβάλετε ό,τι κυρώσεις θέλετε, δεν πειράζει», δήλωσε ο Ραφαέλο Παντούτσι, ανώτερος συνεργάτης στο Royal United Services Institute for Defense and Security Studies, μιλώντας στη «Washington Post». Πάντως, «ο Λουκασένκο μόλις συναντήθηκε με τον Πούτιν και αναμφίβολα μπορεί να λειτουργήσει ως αγγελιαφόρος μεταξύ Κίνας και Ρωσίας», εξήγησε ο Γουάν Κινγκσόνγκ, αναπληρωτής καθηγητής στο Normal University, όταν η συνάντηση μεταξύ των Σι Τζινπίνγκ και Λουκασένκο αποτυπώνει το «διευρυνόμενο χάσμα μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας για τον πόλεμο στην Ουκρανία», σύμφωνα με τον «Guardian».

Στο ενδιάμεσο, ο Γουίλιαμ Μπερνς, επικεφαλής της CIA, δήλωσε στο CBS News ότι οι ΗΠΑ «ανησυχούν πολύ για το αν η Κίνα παράσχει θανατηφόρο εξοπλισμό στη Ρωσία», στη σκιά του δημοσιεύματος του «Spiegel», το οποίο αποκάλυψε ότι ο ρωσικός στρατός βρισκόταν σε διαπραγματεύσεις με την Xi’an Bingo Intelligent Aviation Technology, μια κινεζική εταιρεία κατασκευής drones, με ζητούμενο τη μαζική παραγωγή drones-καμικάζι για λογαριασμό της Ρωσίας.

Δουλεύοντας μεθοδικά και αθόρυβα, το Πεκίνο φέρεται να επιθυμεί τώρα να σπάσει το αρραγές ευρωατλαντικό μέτωπο, προκειμένου να επιστρέψει σε υψηλά επίπεδα τις εμπορικές σχέσεις του με την Ε.Ε., οι οποίες ανήλθαν σε 472 δισ. ευρώ, το 2021. Για τον λόγο αυτό η απόρριψη του κινεζικού ειρηνευτικού σχεδίου -ως αναμενόμενη- από την Ουάσινγκτον δεν επηρέασε τους σχεδιασμούς του Πεκίνου, το οποίο, ωστόσο, είδε με καλό μάτι τη διαφοροποίηση του Εμανουέλ Μακρόν. Ο Γάλλος πρόεδρος δήλωσε πως «το γεγονός ότι η Κίνα συμμετέχει σε ειρηνευτικές προσπάθειες είναι καλό», διαγράφοντας μια πρώτη ρωγμή στην ευρωατλαντική βιτρίνα άμυνας και ασφάλειας.

Ειδήσεις σήμερα:

Σύγκρουση τρένων στα Τέμπη: Ποινική δίωξη κατά του επιθεωρητή και των δύο σταθμαρχών

Ούτε συζήτηση για εκλογές στο υπουργικό συμβούλιο - Αποκλείεται να γίνουν πριν το Πάσχα

Ευδοκία Τσαγκλή: «Έδωσα όλη μου τη δύναμη για να βγω από τα φλεγόμενα σίδερα»