Ανάλυση «Guardian»: Γιατί το συνταξιοδοτικό αποτελεί σημείο πολιτικής ανάφλεξης στη Γαλλία

Ενεργοποιώντας το άρθρο 49 παράγραφος 3 του Συντάγματος, ο Εμανουέλ Μακρόν παρέκαμψε χθες την ψηφοφορία στη γαλλική Εθνοσυνέλευση για να επιβάλει την μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό.

Κάνοντας χρήση ειδικών εξουσιών για να επιβάλει το σχέδιό του, ο Γάλλος πρόεδρος βρίσκεται αντιμέτωπος μ' ένα τεράστιο κύμα διαμαρτυριών και τα κόμματα της αντιπολίτευσης να προχωρούν την Παρασκευή στην υποβολή πρότασης μομφής κατά της κυβέρνησης.



1. Ποιες είναι οι προτεινόμενες συνταξιοδοτικές αλλαγές του Μακρόν;

Το όριο ηλικίας συνταξιοδότησης θα αυξηθεί από τα 62 στα 64 έτη, ορισμένοι εργαζόμενοι του δημόσιου τομέα θα χάσουν προνόμια που απολάμβαναν μέχρι σήμερα ενώ θα αυξηθεί σημαντικά ο χρόνος εργασίας που απαιτείται για όσους θέλουν αποχωρήσουν με πλήρη σύνταξη.

Οι αλλαγές αυτές ήταν μέρος του «μανιφέστου« του Μακρόν για την επανεκλογή του το 2022.

2. Δεν έχει προσπαθήσει ο Μακρόν να κάνει αλλαγές στο συνταξιοδοτικό στο παρελθόν;

Ναι. Το 2019, κατά την πρώτη του θητεία, παρουσίασε ένα διαφορετικό σχέδιο για την ενοποίηση του περίπλοκου γαλλικού συνταξιοδοτικού συστήματος.

Υποστήριξε χαρακτηριστικά ότι, η απαλλαγή από τα 42 ειδικά καθεστώτα για τους τομείς που κυμαίνονται από τους εργαζόμενους στους σιδηροδρόμους και την ενέργεια έως τους δικηγόρους, ήταν ζωτικής σημασίας για να διατηρηθεί οικονομικά βιώσιμο το συνταξιοδοτικό σύστημα.

Τότε όμως δεν ήθελε να αυξήσει το όριο συνταξιοδότησης.

Οι διαμαρτυρίες ενάντια σε εκείνες τις προτάσεις, διήρκεσαν περισσότερο από οποιαδήποτε απεργία είχε παραλύσει τη Γαλλία από τον Μάη του 1968. Οι αλλαγές στο συνταξιοδοτικό τελικά έμειναν στο «ράφι» στην αρχή της πανδημίας του κορωνοϊού το 2020.

3. Ποιοι διαδηλώνουν στους δρόμους τις τελευταίες εβδομάδες;

Σε μια σπάνια επίδειξη ενότητας, όλα τα συνδικάτα – συμπεριλαμβανομένων και των κεντρώων που διακατέχονται από μετριοπάθεια – ηγήθηκαν των διαδηλώσεων από την αρχή του τρέχοντος έτους, συμμετέχοντας σε ορισμένες από τις μεγαλύτερες διαδηλώσεις των τελευταίων δεκαετιών.



Ωστόσο, οι κινητοποιήσεις των Γάλλων για το συνταξιοδοτικό κορυφώθηκαν την περασμένη Τρίτη, καθώς πάνω από ένα εκατομμύριο πολίτες ξεχύθηκαν στους δρόμους.

Οι εργαζόμενοι στις μεταφορές και την ενέργεια, λιμενεργάτες, δάσκαλοι και υπάλληλοι του δημόσιου τομέα, συμπεριλαμβανομένου του προσωπικού των μουσείων, συμμετείχαν δυναμικά στις απεργίες.



Στο μεταξύ, με την απεργία και των υπαλλήλων αποκομιδής σκουπιδιών, το μισό Παρίσι έχει μετατραπεί σ΄έναν απέραντο σκουπιδότοπο με τα γαλλικά ΜΜΕ να επισημαίνουν ότι η συσσώρευση περισσότερων από 7.000 τόνων σκουπιδιών έχει αμαυρώσει την εικόνα της οικοδέσποινας χώρας που θα φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2024.

Τα συνδικάτα από την πλευρά της επισημαίνουν ότι, η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού θα καταφέρει πλήγμα στους πολίτες χαμηλού εισοδήματος που κάνουν χειρωνακτικές εργασίες καθώς είθισται να ξεκινούν από μικρή ηλικία τη δουλειά τους, γεγονός που τους αναγκάζει να εργάζονται περισσότερο από τους πτυχιούχους, οι οποίοι επηρεάζονται λιγότερο από τις αλλαγές.



Οι δημοσκοπήσεις πάντως δείχνουν ότι, τα δύο τρίτα των Γάλλων αντιτίθενται στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού και υποστηρίζουν το κύμα διαμαρτυρίας.

4. Γιατί οι συντάξεις είναι σημείο πολιτικής ανάφλεξης στη Γαλλία;

Το συνταξιοδοτικό σύστημα θεωρείται ο ακρογωνιαίος λίθος του λατρεμένου μοντέλου κοινωνικής προστασίας της Γαλλίας.

Σε αντίθεση με το σύστημα του Ηνωμένου Βασιλείου που καθοδηγείται από την αγορά, η Γαλλία διαθέτει ένα συνταξιοδοτικό σύστημα που έχει δεχθεί τα εύσημα γι' αυτό που οι πολιτικοί αποκαλούν «αλληλεγγύη μεταξύ των γενεών» .

Σύμφωνα με αυτό, οι εργαζόμενοι καταβάλλουν υποχρεωτικά ασφαλιστικές εισφορές για να χρηματοδοτήσουν αυτούς που συνταξιοδοτούνται. Όλοι οι Γάλλοι εργαζόμενοι λαμβάνουν κρατική σύνταξη.

Επιπλέον, η Γαλλία διαθέτει το χαμηλότερο όριο ηλικίας συνταξιοδότησης μεταξύ των βασικών ευρωπαϊκών οικονομιών, ταυτόχρονα όμως δαπανά σημαντικά ποσά για την υποστήριξη του συστήματος.

Δηλαδή, ο ενεργά εργαζόμενος πληθυσμός καταβάλλει υψηλές μισθολογικές εισφορές και βλέπει τις συντάξεις ως το θεμέλιο λίθο του τρόπου λειτουργίας της κοινωνίας.

Για το λόγο αυτό, κάθε Γάλλος πρόεδρος τα τελευταία 40 χρόνια έχει κάνει κατά κάποιο τρόπο αλλαγές στους νόμους περί συνταξιοδότησης, προκαλώντας συνήθως οργή των πολιτών και διαδηλώσεις στους δρόμους της χώρας.

5. Γιατί ο Μακρόν επέβαλε ειδικές εξουσίες αντί να ζητήσει ψηφοφορία στην Εθνοσυνέλευση;

Η Κάτω Βουλή, δηλαδή η Εθνοσυνέλευση, ήταν έτοιμη να ψηφίσει χθες το απόγευμα την μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού.

Αλλά ο Μακρόν εξέπληξε τους πάντες καθώς, την τελευταία στιγμή, έκανε χρήση ειδικών συνταγματικών εξουσιών για να επιβάλει την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης χωρίς ψηφοφορία, επειδή δεν ήταν σίγουρος ότι θα στήριζαν την πρότασή του αρκετοί βουλευτές.

Το γεγονός ότι έκανε χρήση ειδικών εξουσιών δείχνει επίσης ότι ο Γάλλος πρόεδρος βρίσκεται σε δεινή θέση στο κοινοβούλιο.

Εξάλλου, η θέση του έχει υπονομευτεί στη γαλλική Εθνοσυνέλευση αφού η κεντρώα ομάδα του απέτυχε να κερδίσει την απόλυτη πλειοψηφία στις κοινοβουλευτικές εκλογές του περασμένου Ιουνίου με την Ακροδεξιά και την Ριζοσπαστική Αριστερά να αποσπούν σημαντικά κέρδη.

Χωρίς πλειοψηφία, η κυβέρνηση Μακρόν έπρεπε να στηριχθεί στους βουλευτές του δεξιού κόμματος, «Les Républicains» για να περάσει τις συνταξιοδοτικές μεταρρυθμίσεις. Όμως, παρά τις εντατικές διαπραγματεύσεις, ο αριθμός των Ρεπουμπλικανών που θα τον στήριζαν, δεν αυξήθηκε όσο έπρεπε.

6. Τι θα συμβεί στη συνέχεια;

Οι πολιτικοί της Αριστεράς έχουν καλέσει τα συνδικάτα να συνεχίσουν τις απεργίες και τις διαδηλώσεις στους δρόμους της χώρας ενώ η αντιπολίτευση καταθέτει πρόταση δυσπιστίας, με την ψηφοφορία να πραγματοποιείται πιθανότατα τη Δευτέρα.

Το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας θα εξαρτηθεί από την αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης: εάν δηλαδή, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν κοινό σημείο, θα μπορούσαν να ενώσουν τις δυνάμεις τους.

Πάντως, η Ριζοσπαστική Αριστερά του Ζαν Λικ Μελανσόν δεν επιθυμεί την σύμπλευση με το κόμμα της Ακροδεξιάς στο οποίο ηγείται η Μαρίν Λεπέν.

Οι προηγούμενες προτάσεις δυσπιστίας σε βάρος της κυβέρνησης Μακρόν έπεσαν στο κοινό επειδή δεν συγκέντρωσαν την απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή 287 ψήφους. Πολλά θα εξαρτηθούν από το δεξιό κόμμα, Les Républicains, αν, δηλαδή θα υπερψήφιζε την πρόταση δυσπιστίας, κάτι που δεν το έχει κάνει στο παρελθόν.

Εάν πάντως εγκριθεί η πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης, ο Μακρόν θα μπορούσε να παραιτηθεί από το υπουργικό συμβούλιο και να προχωρήσει σε ανασχηματισμό.

Έχει επίσης την εξουσία να αποφασίσει αν θα διαλύσει τη βουλή και να προκηρύξει πρόωρες γενικές εκλογές, αν και αυτό δεν είναι το πιο πιθανό σενάριο.


Ειδήσεις σήμερα:

Εξιχνιάστηκε διάρρηξη «μαμούθ» σε σπίτι γνωστής επιχειρηματικής οικογένειας στο Κολωνάκι

Έως τρεις μισθοί το κέρδος από την αύξηση του κατώτατου στα €780 - Δείτε πίνακες

Σκρέκας: Το νερό ήταν και παραμένει υπό δημόσιο έλεγχο