Έχει σωσίες ο Πούτιν; Οι θεωρίες και η αναγνώριση από… τους λοβούς των αυτιών

«Το πρώτο θύμα στον πόλεμο είναι η αλήθεια», ισχυρίζεται ένας από τους πιο γνωστούς αφορισμούς που ακούγονται τόσο κατά την έναρξη όσο και κατά τη διάρκεια μιας πολεμικής αναμέτρησης. Μόνο που στην περίπτωση της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία η παραπάνω ρήση απέκτησε μια επιπλέον διάσταση, αφού στο επίκεντρό της βρέθηκαν διάφορες θεωρίες, οι οποίες όχι μόνο συσκοτίζουν την πραγματικότητα γύρω από το τι αντικειμενικά συμβαίνει στα μέτωπα της σύγκρουσης, αλλά και φτάνουν στο σημείο να αμφισβητήσουν την ίδια την ύπαρξη του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν, υποστηρίζοντας ότι στην πλειονότητα των δημοσίων εμφανίσεών του δεν παρίσταται ο ίδιος, αλλά κάποιος σωσίας του.

Το αν ο Πούτιν έχει στις υπηρεσίες του μια πλειάδα από σωσίες ή όχι είναι κάτι που έχει απασχολήσει, μεταξύ άλλων, και τον διεθνή Τύπο, ήδη από το 1999 και πάλι κατά τη διάρκεια μιας εισβολής της Ρωσίας, αυτή κατά της Τσετσενίας. Ηταν η περίοδος όπου ο Πούτιν, έχοντας μόλις βρεθεί στο τιμόνι της Ρωσικής Ομοσπονδίας, διέταζε τις δυνάμεις του να εισέλθουν στην πρώην σοβιετική δημοκρατία, φαινομενικά για να υποστηρίξουν αυτονομιστές που επιθυμούσαν να παραμείνουν πιστοί στη Μόσχα, αλλά και ως αντίποινα για φερόμενες τρομοκρατικές επιθέσεις που λέγεται ότι διαπράχθηκαν στη Ρωσία από Τσετσένους μαχητές. Οι άνθρωποι της ασφάλειάς του φέρεται να του εισηγήθηκαν τότε να αρχίσει να χρησιμοποιεί στις δημόσιες εμφανίσεις του κάποιον ή κάποιους σωσίες, υπό τον φόβο πιθανόν αντιποίνων από τους Τσετσένους, τα οποία θα μπορούσαν να φτάσουν μέχρι τη δολοφονία του.

Σύμφωνα με τα ρωσικά ΜΜΕ, ο Πούτιν είχε αρνηθεί τις συγκεκριμένες παραινέσεις, οι οποίες πάντως από μόνες τους ήταν αρκετές για να τροφοδοτήσουν για τα επόμενα χρόνια ένα όργιο φημών όχι μόνο για το αν έχει ή όχι αντικαταστάτες που με τις κατάλληλες πλαστικές επεμβάσεις κατάφερναν να του μοιάζουν σαν σταγόνα νερού, αλλά και για το πόσοι ήταν στον αριθμό τους. Το θέμα μάλιστα είχε πάρει τέτοιες διαστάσεις που σε μία περίπτωση ένας δημοσιογράφος του ρωσικού πρακτορείου ειδήσεων TASS δεν κρατήθηκε και έδειξε στον Πούτιν όλα τα αποτελέσματα αναζήτησης στο Google σχετικά με το αν έχει σωσία ή όχι. Πριν από μερικά χρόνια ένας άλλος δημοσιογράφος, αυτή τη φορά Γάλλος, εργαζόμενος στο τηλεοπτικό δίκτυο FRANCE 24, είχε φτάσει στο σημείο να ρωτήσει ευθέως τον Ρώσο πρόεδρο αν είναι «αληθινός», για να εισπράξει τη μονολεκτική απάντησή του «ναι».

Αν και στην αρχαία Ελλάδα το όνομα «Σωσίας» σήμαινε «ασφαλής», δηλαδή επί της ουσίας καμία σχέση με κάποιον που έχει καταπληκτική ομοιότητα με κάποιον άλλον, υπό μια διασταλτική έννοια του όρου, η χρήση σωσία από έναν ηγέτη, τουλάχιστον στις δημόσιες εμφανίσεις του, ενίοτε γίνεται προκειμένου να προστατευτεί από πιθανές απόπειρες κατά της ζωής του ή για να αποφύγει να μεταβεί σε περιοχές όπου θα μπορούσε να κινδυνεύσει η σωματική του ακεραιότητα. Σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται όμως και για παραπλάνηση του λαού ή για να διασκεδαστούν πιθανές φήμες ως προς τη δυνατότητα να ασκεί τα καθήκοντά του, π.χ. λόγω κάποιου προβλήματος υγείας που αντιμετωπίζει. Στην περίπτωση του Πούτιν, πιθανότατα ισχύουν όλα τα παραπάνω.

Θεωρίες συνωμοσίας

Το 2015 οι συζητήσεις, ή, αν θέλετε, οι σχετικές θεωρίες συνωμοσίας αναφορικά με το αν έχει ή δεν έχει σωσία ο Ρώσος πρόεδρος έφτασαν στο αποκορύφωμά τους. Τον Μάρτιο του 2015 θα «εξαφανιστεί» για αρκετές ημέρες από τον δημόσιο βίο της χώρας. Οι θεωρίες για το τι συνέβη εκείνες τις ημέρες ποικίλλουν, ξεκινώντας από το ότι ήταν άρρωστος με καρκίνο και έκανε χημειοθεραπείες μέχρι ότι η ερωμένη του Αλίνα Καμπάεβα είχε μόλις γεννήσει τον καρπό του έρωτά τους, με αποτέλεσμα να κάνει ένα διάλειμμα από τα καθήκοντά του για να βρεθεί δίπλα της.

Στον Μάρτιο του 2015 ανάγεται χρονικά και το ξέσπασμα της φήμης ότι ο Πούτιν έχει πεθάνει και ότι αυτός που έκανε λίγες ημέρες αργότερα την εμφάνισή του δεν ήταν παρά ένας σωσίας του - φήμη που φούντωσε σε τέτοιον βαθμό που το Κρεμλίνο αναγκάστηκε να διοχετεύει πλάνα του για να δείξει ότι κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Η κίνηση αυτή όμως μάλλον επέτεινε παρά περιόρισε τις σχετικές θεωρίες συνωμοσίας, αφού οι πάντες πλέον άρχισαν να παρατηρούν τι φορούσε, πώς συμπεριφερόταν και πώς κινούνταν ο Ρώσος πρόεδρος προκειμένου να επιβεβαιώσουν πως δεν ήταν ο ίδιος, αλλά κάποιος που του έμοιαζε. Και σαν να μην έφτανε αυτό, δύο χρόνια αργότερα θα έρθει και η πρώην σύζυγός του Λουντμίλα Πούτινα να ρίξει επιπλέον λάδι στη φωτιά δηλώνοντας στη γερμανική εφημερίδα «Die Welt» ότι ο (πρώην) σύζυγός της έχει πεθάνει και αυτός που βλέπουμε είναι ο σωσίας του.

Οι Ουκρανοί για τους σωσίες

Με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, το ερώτημα πλέον δεν ήταν αν ο Πούτιν έχει σωσία ή όχι, αφού αυτό θεωρήθηκε δεδομένο, αλλά... πόσους. Ο επικεφαλής των ουκρανικών υπηρεσιών ασφαλείας Κιρίλο Μπουντάνοφ ανέφερε πριν από μερικούς μήνες ότι ο Ρώσος πρόεδρος χρησιμοποιεί τουλάχιστον τρεις σωσίες που έχουν υποβληθεί σε πλαστικές επεμβάσεις για να του μοιάζουν, διερωτώμενος παράλληλα αν ο πραγματικός Πούτιν υπάρχει ακόμη. «Γνωρίζουμε συγκεκριμένα για τρία άτομα που εμφανίζονται συνέχεια, αλλά πόσοι είναι δεν γνωρίζουμε. Ολοι έκαναν πλαστική για να του μοιάσουν», είπε ο Μπουτάνοφ προσθέτοντας πως αυτό που τον προδίδουν είναι «το ύψος, οι χειρονομίες, η γλώσσα του σώματος και οι λοβοί αυτιών, αφού είναι μοναδικοί για κάθε άνθρωπο». Μάλιστα, δεν είναι λίγοι οι Ουκρανοί αξιωματούχοι που εμφανίστηκαν να χλευάζουν τον Πούτιν υποστηρίζοντας ότι στην επίσκεψη υψίστης ασφαλείας που πραγματοποίησε στις 19 Μαρτίου στην κατεστραμμένη από τον πόλεμο Μαριούπολη έστειλε σωσία του, ενώ το ίδιο είχε κάνει μία ημέρα πριν και κατά την επίσκεψή του στο λιμάνι της Σεβαστούπολης στην Κριμαία.

Πριν από λίγες ημέρες το κανάλι General SVR στο Telegram επέμενε ότι ο Πούτιν δεν είχε πάει ούτε στη Σεβαστούπολη ούτε και στη Μαριούπολη. «Στον σωσία απαγορεύεται να κάνει ουσιαστικές συζητήσεις και μεγάλες συναντήσεις, καθώς φοβούνται την αμηχανία ή κάποιο λάθος», αναφέρει το κανάλι στο Telegram προσθέτοντας πως το «ίδιο ισχύει και για την επίσκεψη στη Μαριούπολη. Ο σωσίας βιντεοσκοπήθηκε, αλλά δεν μίλησε πολύ και δεν έμεινε πουθενά για πολλή ώρα. Οι αυθόρμητες βόλτες γύρω από τη Μαριούπολη με τον Πούτιν στο τιμόνι, χωρίς να μπλοκάρουν τους δρόμους, χωρίς αυτοκινητοπομπή φρουρών και με τον ίδιο να βγαίνει στον κόσμο στην πρώτη γραμμή της κατεχόμενης πόλης όχι μόνο δεν είναι ρεαλιστικές, αλλά ούτε καν αστείες. Εκείνη την ώρα ο πρόεδρος ήταν πολλές εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, ζεστός και απόλυτα ασφαλής», αναφέρθηκε χαρακτηριστικά.

Το αν έχει ή δεν έχει δίκιο το συγκεκριμένο κανάλι είναι κάτι που θα το δείξει ο χρόνος, εκείνο πάντως που προς το παρόν δεν έχει αμφισβητήσει κανείς είναι ότι ο τελευταίος άνθρωπος που επιβεβαιωμένα συνάντησε τον πραγματικό Βλαντιμίρ Πούτιν ήταν ο Κινέζος ηγέτης Σι Τζινπίνγκ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται τόσο για τη συνέχεια του πολέμου όσο και για την περαιτέρω στάση στήριξης του Πεκίνου έναντι της Μόσχας.