Τρίτη φορά «Σουλτάνος» ο Ερντογάν - Πώς ο «νέος αιώνας» της Τουρκίας νίκησε την ακρίβεια
28.05.202322:34
Καθαρή νίκη με τα δύσκολα μπροστά - Η επόμενη μέρα για την Τουρκία
Άνετη επικράτηση πέτυχε ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, καθώς ο δεύτερος γύρος των Προεδρικών εκλογών της Τουρκίας τον ανέδειξε απόλυτο νικητή με ποσοστό 52,1% και χωρίς ιδιαίτερες εκπλήξεις έναντι ποσοστού 47,8% του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, σε μια εκλογική διαδικασία που κύλησε ομαλά, από την αρχή μέχρι το τέλος.
Στα καλά νέα για τον Τούρκο Πρόεδρο, ο οποίος πέτυχε την ανανέωση της θητείας του για τρίτη φορά είναι η αναβάπτισή του στις 195.000 κάλπες που στήθηκαν σε όλη την τουρκική επικράτεια, στις οποίες προσήλθαν σχεδόν 62 εκατομμύρια Τούρκοι ψηφοφόροι.
Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος κρατά τα ηνία της χώρας του από το 2003, υπηρετώντας αρχικά ως Πρωθυπουργός και μετέπειτα ως Πρόεδρος (μετά τις απαιτούμενες συνταγματικές αλλαγές) κατάφερε να επικρατήσει του μετριοπαθούς επικεφαλής της αντιπολίτευσης, Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου και παρότι για πρώτη φορά βρέθηκε αντιμέτωπος με ένα εναίο μέτωπο έξι κομμάτων, κατάφερε, ωστόσο, να βγει αλώβητος.
Το «όραμα» Ερντογάν
Οι επιτελείς, άλλωστε, του Τούρκου Προέδρου είχαν καταστρώσει εξαρχής «στρατηγική δεύτερου γύρου» εξαερώνοντας στο δρόμο προς την κάλπη όλους τους αντιπάλους τους και πρωτίστως προβάλλοντας δυναμικά το όραμα του «Σουλτάνου» για τον «νέο αιώνα της Τουρκίας», ένα μείγμα εθνικισμού και θρησκευτικού φανατισμού με υπερβατικά στοιχεία, προβάλλοντας την εικόνα μιας «υπερήφανης» χώρας και αναβαθμισμένης σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, παρά την οριακή κατάσταση της οικονομίας της, το ράλι του πληθωρισμού και το ρεκόρ ακρίβειας, ακόμη και σε βασικά είδη διατροφής.
Ταϊζοντας… μέλλον, ο Τούρκος πρόεδρος κατάφερε να υπερπηδήσει τα εμπόδια από το δίδυμο καταστροφικό σεισμό της 6ης Φεβρουαρίου, που κόστισε τη ζωή σε περισσότερους από 50.000 Τούρκους πολίτες, ισοπεδώνοντας ολόκληρες πόλεις και επηρεάζοντας άμεσα την καθημερινότητα σε τουλάχιστον δέκα τουρκικές επαρχίες. Παράλληλα, κράτησε σχεδόν όλες του τις δυνάμεις στις αγροτικές περιοχές και τα βάθη της Ανατολίας, σε αντίθεση με τα μεγάλα αστικά κέντρα.
Χωρίς, επιπλέον, να αμβλύνει την σκληρή ρητορική του προς τη Δύση, αλλά και να υποχωρήσει από την ευφάνταστη οικονομική του πολιτική, ιδίως στα επιτόκια των τραπεζών, ο Τούρκος Πρόεδρος εισήλθε στο δεύτερο γύρο με αέρα νικητή και ποσοστό 49,51% και με ποσοστό συμμετοχής ρεκόρ 88,92%, αποθαρρύνοντας ψυχολογικά τους οπαδούς της ενωμένης αντιπολίτευσης, οι οποίοι ένιωσαν ότι χάνουν μια ιστορική ευκαιρία να επικρατήσουν του νεο-οθωμανισμού του «Σουλτάνου».
Τα «κακά νέα»
Στα όποια «κακά νέα» για τον Τούρκο Πρόεδρο, όπως προκύπτουν από τη σημερινή κάλπη, αθροίζεται το γεγονός ότι δεν κατάφερε να ανακτήσει τον έλεγχο της Κωνσταντινούπολης, την οποία έχασε με ποσοστό 48,23% έναντι ποσοστού 51,77% του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, παρότι υπήρξαν πολλές φορές κατά τη σημερινή μετάδοση των αποτελεσμάτων που οι δυο τους έδιναν μάχη στήθος με στήθος για τον έλεγχο της πόλης.
Παράλληλα, ο Τούρκος Πρόεδρος δεν μπόρεσε να «σπάσει» την πρωτοκαθεδρία του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου στα παράλια της Τουρκίας και παρά την προσπάθεια των μελών του ΑΚΡ να διεισδύσουν στο σκληρό πυρήνα των οπαδών του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος. Με βάση τα αποτελέσματα, το «κεμαλικό τόξο» παρέμεινε σχεδόν ανέπαφο από τον πρώτο γύρο των Προεδρικών εκλογών στις 14 Μαΐου, διατηρώντας μάλιστα σαρωτικό προβάδισμα σε περιοχές, όπως η Σμύρνη και η Μερσίνα και στην επαναληπτική αναμέτρηση.
Κρίνοντας από τον εκλογικό χάρτη, κρίσιμο ρόλο φέρεται να έχουν διαδραματίσει οι ψηφοφόροι του εθνικιστή υποψήφιου Προέδρου, Σινάν Ογάν, ο οποίος είχε καταφέρει να συγκεντρώσει ποσοστό 5,31% στον πρώτο γύρο, επιμένοντας στην απομάκρυνση των τεσσάρων εκατομμυρίων Σύρων προσφύγων από την Τουρκία. Παρά την «επίθεση φιλίας» που δέχτηκε από τον Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος δεσμεύτηκε δημόσια για την απομάκρυνσή τους, δεν φαίνεται, ωστόσο, να κερδίζει σημαντικά από τις δυνάμεις του Ογάν, ο επικεφαλής της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Αντίθετα, σε μια προεκλογική εκστρατεία που διήρκεσε δύο εβδομάδες, ο «οραματικός» λόγος του Ερντογάν, αλλά και η κατάσταση της τουρκικής οικονομίας κυριάρχησαν στη δημόσια σφαίρα, αλλά και στα κριτήρια με τα οποία ψήφισαν οι Τούρκοι ψηφοφόροι, δίνοντας προβάδισμα στην ασφάλεια και τη σταθερότητα με εγγυητή τον Ερντογάν.
Η επόμενη πενταετία
Την ίδια ώρα, τα δύσκολα είναι μπροστά επισημαίνουν οι περισσότεροι αναλυτές, καθώς στην τρίτη του προεδρική θητεία ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα πρέπει να δρομολογήσει άμεσα λύσεις για τη ρευστότητα της τουρκικής οικονομίας και να επιχειρήσει να βρει μια δημοσιονομική ισορροπία, όταν ο κίνδυνος της επιστροφής του ΔΝΤ στη γειτονική χώρα είναι προ των πυλών.
Παράλληλα, ο Τούρκος πρόεδρος θα κληθεί να εξομαλύνει τη σχέση του με τη Δύση, καθώς την επομένη των εκλογών τον αναμένουν:
- η διεύρυνση του ΝΑΤΟ,
- οι σχέσεις του με τη Ρωσία και την Κίνα και τις υπόλοιπες αναθεωρητικές δυνάμεις,
- η διμερής σχέση Τουρκίας – ΕΕ και η νέα συμφωνία για την τελωνιακή ένωση
- οι εύθραυστες ισορροπίες στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά και
- η ανάγκη “διαπιστευτηρίων” απέναντι σε ένα αυταρχικό μοντέλο διακυβέρνησης της χώρας του, για το οποίο τον εγκαλεί το μεγαλύτερο μέρος της διεθνούς κοινότητας.
BBC: «Ξέρει πώς να δουλεύει» ο Ερντογάν
Σύμφωνα με το BBC, «μετά από δύο δεκαετίες στην εξουσία και περισσότερες από δώδεκα εκλογικές αναμετρήσεις, ο αυταρχικός ηγέτης της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ξέρει πώς να δουλεύει».
Περιγράφοντας μια σκηνή από ένα συνέδριο οδηγών ταξί στην Κωνσταντινούπολη, το ειδησεογραφικό μέσο περιγράφει για τον Τούρκο πρόεδρο ότι «δεν μπορούσαν να τον "χορτάσουν". Έλεγχε το πλήθος σαν μαέστρος ορχήστρας. Ζητωκραύγαζαν και χειροκροτούσαν και γιουχάριζαν την αντιπολίτευση. Ο χώρος διεξαγωγής ήταν ένα παραθαλάσσιο συνεδριακό κέντρο στην Κωνσταντινούπολη, το οποίο χτίστηκε κατά τη διάρκεια της θητείας του ως δήμαρχος της πόλης», όπως επισημαίνεται, την ώρα που «η συγκέντρωση έφτασε σε κρεσέντο ο πρόεδρος έδωσε την αποχαιρετιστήρια βολή του: "Ένα έθνος, μια σημαία, μια πατρίδα, ένα κράτος"».
Την ίδια ώρα, «το εθνικιστικό μήνυμα του προέδρου άρεσε σε πολλούς στο πλήθος, μεταξύ των οποίων και ο Kadir Kavlioglu, ηλικίας 58 ετών, ο οποίος οδηγεί ένα μικρό λεωφορείο εδώ και 40 χρόνια. "Εφόσον αγαπάμε την πατρίδα μας και το έθνος μας, βαδίζουμε σταθερά πίσω από τον πρόεδρο"."Είμαστε μαζί του σε κάθε του βήμα", είπε, "είτε η τιμή των πατατών και των κρεμμυδιών ανεβαίνει είτε πέφτει. Ο αγαπητός μου πρόεδρος είναι η ελπίδα μας"», περιέγραφαν Τούρκοι πολίτες, που «δεν δεν ψήφισαν με το πορτοφόλι τους. Οι τιμές των τροφίμων έχουν εκτοξευθεί στα ύψη. Ο πληθωρισμός είναι στο τιμωρητικό 43%».
Ζητούμενο για το BBC παραμένει «γιατί οι περισσότεροι ψηφοφόροι έμειναν μαζί του παρά την οικονομική κρίση και την αργή αντίδραση της κυβέρνησης στους καταστροφικούς δίδυμους σεισμούς του Φεβρουαρίου», με τον Καθηγητή Soli Ozel, ο οποίος διδάσκει διεθνείς σχέσεις στο Πανεπιστήμιο Kadir Has της Κωνσταντινούπολης να εξηγεί πως «έχει επίσης την κοινή επαφή. Δεν μπορείς να το αρνηθείς. Αποπνέει δύναμη. Αυτό είναι ένα πράγμα που δεν έχει ο Κιλιτσντάρογλου».
«Ο κ. Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος υποστηρίζεται από μια εξακομματική συμμαχία της αντιπολίτευσης, συνήθιζε να αποπνέει ελπίδα και να υπόσχεται ελευθερία και δημοκρατία. Αλλά μετά την απογοήτευσή του στον πρώτο γύρο, έκανε μια απότομη δεξιά στροφή» περιγράφει το BBC, σχολιάζοντας πως «ο εθνικισμός είναι ήδη νικητής εδώ. Οι ψηφοφόροι εξέλεξαν το πιο εθνικιστικό και συντηρητικό κοινοβούλιο όλων των εποχών, στο οποίο ο συνασπισμός του κυβερνώντος κόμματος AK (Δικαιοσύνη και Ανάπτυξη) του κ. Ερντογάν διατήρησε τον έλεγχο».
«Ένας νέος τουρκικός αιώνας»
Σε κάθε περίπτωση, το αφήγημα του Ερντογάν κατάφερε να υπερκεράσει κάθε μορφή κριτικής και αποδοκιμασίας εναντίον του, καθώς »αυτά που λέει η κυβέρνηση έχουν αντίκτυπο στους ανθρώπους. Το βλέπεις να αντανακλάται στους πιο κοντινούς σου ανθρώπους, ακόμη και στην οικογένειά σου. Αν αυτό συνεχιστεί, τότε τι θα γίνει μετά; Καταλήγουμε να ζούμε πάντα σε επιφυλακή, πάντα σε ένταση, πάντα υπό φόβο», παρατηρούν Τούρκοι πολίτες.
Με την Τουρκική Δημοκρατία να συμπληρώνει φέτος έναν χρόνο ζωής με ιδρυτή της τον Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ ως κοσμική δημοκρατία, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπόσχεται έναν νέο «τουρκικό αιώνα». «Οι υποστηρικτές του λένε ότι θα προσφέρει περισσότερη ανάπτυξη και μια ισχυρότερη Τουρκία. Οι επικριτές του λένε ότι θα είναι λιγότερο Ατατούρκ, περισσότερος εξισλαμισμός και ένα πιο σκοτεινό μέλλον», καταλήγει το BBC, αν και όλοι συνηγορούν ότι οι προκλήσεις για τη γειτονική χώρα είναι μεγάλες και επείγουσες, το αμέσο επόμενο χρονικό διάστημα.
Οδηγός εκλογών 2023: Πως ψηφίζω - Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για την ΝΕΑ εκλογική αναμέτρηση
Εκλογές 2023: Όλες οι ειδήσεις για την ΝΕΑ εκλογική αναμέτρηση, τον προεκλογικό αγώνα των κομμάτων, τις δημοσκοπήσεις, τα αποτελέσματα των εκλογών, τα exit polls.