Εισβολή στην Ουκρανία: Το μεγαλύτερο πεδίο δοκιμών για νέα όπλα μετά τον Ψυχρό Πόλεμο

Σε ένα απέραντο δοκιμαστήριο όπλων αλλά και εξέλιξης στρατιωτικών τακτικών επί του πεδίου της μάχης έχει μετατραπεί ο πόλεμος Ρωσίας - Ουκρανίας. Οι χώρες της Δύσης (ιδιαίτερα οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι σύμμαχοί τους στο ΝΑΤΟ) ενισχύουν συνεχώς με νέα οπλικά συστήματα το Κίεβο, η κατίσχυση και η αποτελεσματικότητα των οποίων δοκιμάζεται για πρώτη φορά επιχειρησιακά εναντίον της δύναμης για την αντιμετώπιση της οποίας αρχικά είχαν κατασκευαστεί, δηλαδή της Ρωσίας.

Από την άλλη, η Μόσχα αξιοποιεί τη δυνατότητα να εξάγει πολύτιμα συμπεράσματα για την αξιοπιστία και την αντοχή του δυτικού οπλισμού σε συνθήκες πραγματικού πολέμου απέναντι στα δικά της οπλικά συστήματα και τη δική της τεχνολογία. Την ίδια στιγμή, η περαιτέρω εξισορρόπηση της δύναμης πυρός του ουκρανικού στρατού έναντι του ρωσικού (μέσω της συνεχούς ενίσχυσης με νέο δυτικό οπλισμό των Ε.Δ. της Ουκρανίας) και η σταδιακή κατάθεση όλο και περισσότερων ειρηνευτικών σχεδίων που προέρχονται από ουδέτερες κυρίως χώρες, οι οικονομίες των οποίων όμως πλήττονται από τη συνέχιση του πολέμου, όπως η Βραζιλία, η Ινδονησία και η Ινδία, δημιουργούν μια χαραμάδα αποδοχής ενός ειρηνευτικού σχεδίου που θα βάλει τέλος στη σύγκρουση Μόσχας - Κιέβου.

Πρόκειται για διαφορετικού τύπου ειρηνευτικά σχέδια, τα οποία μέχρις ώρας και οι δύο πλευρές -για διαφορετικούς λόγους- εμφανίζονται να απορρίπτουν. Σύμφωνα με Δυτικούς αναλυτές, οι δύο εμπόλεμες χώρες δεν αναμένεται να αλλάξουν σύντομα τη συγκεκριμένη στάση τους και σίγουρα για όσο οι συνθήκες στο πεδίο της μάχης παραμένουν απροσδιόριστες. Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία δεν δείχνουν διατεθειμένες να προχωρήσουν σε κατάπαυση του πυρός ή να μπουν σε μια διαδικασία σοβαρής διαπραγμάτευσης από τη στιγμή που η μεν πρώτη αρνείται να επιστρέψει στο Κίεβο τα εδάφη που έχει καταλάβει και η δεύτερη πιστεύει ότι έχει τη δυναμική και τη διεθνή υποστήριξη με το μέρος της.

Επί του παρόντος, ωστόσο, η κατάσταση εξακολουθεί να παραμένει πολύπλοκη στα νότια μέτωπα του πολέμου, στις περιοχές της Χερσώνας και της Ζαπορίζια, ενώ στο ανατολικό μέτωπο πλησίον της πόλης Μπαχμούτ οι Ρώσοι προχωρούν τις τελευταίες ημέρες στην ανάληψη συνεχών επιθετικών πρωτοβουλιών. Η ρωσική πίεση είχε ως αποτέλεσμα οι Αρχές του Κιέβου στα μέσα της περασμένης εβδομάδας να δώσουν εντολή εκκένωσης 37 κωμοπόλεων και χωριών της βορειοανατολικής Ουκρανίας, στην περιφέρεια του Χάρκοβο και κυρίως γύρω από την πόλη Κουπιάνσκ, βασικό στόχο των ρωσικών δυνάμεων. Αντίθετα, ελαφρά διαφορετική είναι η εικόνα του πολέμου στον Νότο, όπου η ουκρανική αντεπίθεση που ξεκίνησε πριν από περίπου δυόμισι μήνες έχει αποφέρει σημαντικά εδαφικά οφέλη.

Εκτιμήσεις επιτελών

Ο συγκεκριμένος πόλεμος πάντως, ο πρώτος που φέρνει σε τόσο μεγάλη έκταση, ένταση και κυρίως απευθείας αντιπαράθεση το δυτικό με το ρωσικό οπλοστάσιο, έχει χρησιμεύσει για την εξαγωγή μιας σειράς κρίσιμων αλλά και χρήσιμων συμπερασμάτων στις χώρες της Δύσης τόσο για τη μαχητική ικανότητα του ρωσικού στρατού όσο και για την αποτελεσματικότητα του οπλισμού του. Σύμφωνα με στρατιωτικούς κύκλους του υπουργείου Εθνικής Αμυνας, ο ρωσο-ουκρανικός πόλεμος και οι συνεχιζόμενες επιχειρήσεις οδηγούν σε χρήσιμα συμπεράσματα ένθεν κακείθεν αφού, παρά τις αρχικές προβλέψεις, συνεχίζεται μέχρι σήμερα - και μάλιστα χωρίς ακόμη κανείς να μπορεί να προεξοφλήσει την τελική του έκβαση.

«Σε μια πρώτη ανάγνωση ίσως κάποιοι θεωρήσουν ότι η πολεμική αντιπαράθεση προκαλεί ζημιά στις χώρες της Δύσης - κυρίως από οικονομικής πλευράς. Ωστόσο από τις μάχες μεταξύ Ουκρανών και Ρώσων αλλά και τη γενικότερη περιρρέουσα ατμόσφαιρα εντός και εκτός Ρωσίας εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα, τα οποία η Δύση θα αξιοποιήσει μεσομακροπρόθεσμα αναλόγως, σε μελλοντικές αντιπαραθέσεις με τη Μόσχα. Ειδικότερα, φαίνεται ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία σταδιακά μεταφέρεται και εντός Ρωσίας, ενώ παράλληλα αναδεικνύει τον τρόπο που ασκεί την εξουσία ο Βλαντιμίρ Πούτιν, τις μεθόδους που χρησιμοποιεί, τους ευνοούμενους πέριξ αυτού, τις πολιτικές ίντριγκες, αλλά και το modus operandi του ρωσικού κρατικού μηχανισμού. Οι εξαφανίσεις, οι περίεργες αυτοκτονίες, η απομάκρυνση αξιωματούχων από τα καθήκοντά τους και οι λοιπές πολιτικο-οικονομικές διεργασίες επιβεβαιώνουν και αποκαλύπτουν τον τρόπο διακυβέρνησης του Ρώσου προέδρου», τονίζουν οι ίδιοι κύκλοι, προσθέτοντας ότι ο πόλεμος βοήθησε τα μέγιστα το ΝΑΤΟ ώστε να αποκομίσει σημαντικά τεκμήρια για τη μαχητική ικανότητα του ρωσικού στρατού.

«Ο πόλεμος βοήθησε ώστε οι χώρες της Δύσης να μπορέσουν να κάνουν μία ενδελεχή ανάγνωση και στο θέατρο του πολέμου, τόσο του στρατηγικού δόγματος των ρωσικών Ενόπλων Δυνάμεων όσο και της επιχειρησιακής τους σχεδίασης. Εχουν σίγουρα ανιχνευτεί χρήσιμα στοιχεία για τον τρόπο επιτελικής λειτουργίας και για το κατά πόσο η ευρύτερη σχεδίαση μπορεί να αντεπεξέλθει στο σύγχρονο πεδίο μάχης και να προσαρμοστεί σύμφωνα με τις εξελίξεις. Συμπεράσματα σίγουρα έχουν εξαχθεί και για την αποτελεσματικότητα διεξαγωγής διακλαδικών επιχειρήσεων και κατά πόσο επιτυγχάνεται ο κατάλληλος συντονισμός. Χρήσιμα στοιχεία θα έχουν σίγουρα συλλεχθεί και για το ηθικό των Ρώσων στρατευμένων και των επαγγελματιών στρατιωτικών, αλλά και την εμπλοκή και μαχητική αξία είτε των Τσετσένων μαχητών είτε των μισθοφόρων της Wagner, και τελικά τη συνοχή που έχουν οι τελευταίοι με τον ρωσικό στρατό.

Σε αντίστοιχα συμπεράσματα θα έχουν ήδη καταλήξει οι δυτικές χώρες για το επίπεδο εκπαίδευσης του ρωσικού στρατού, τις αδυναμίες του και ενδεχομένως την έλλειψη επαγγελματισμού. Επιπλέον θεωρείται σίγουρο ότι έχουν αποκαλυφθεί μειονεκτήματα και προβλήματα στο ρωσικό οπλοστάσιο ως προς την αποτελεσματικότητα, την παλαιότητα και την επάρκεια των πυρομαχικών. Τέλος, σίγουρα έχουν αποκαλυφθεί σε μεγάλο βαθμό οι αδυναμίες υποστήριξης παρατεταμένων επιχειρήσεων από πλευράς διοικητικής μέριμνας, οι οποίες θα πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι σε ένα απομακρυσμένο από τη Ρωσία μέτωπο θα είναι ακόμα πιο έντονες», καταλήγουν στις εκτιμήσεις τους οι στρατιωτικοί επιτελείς του Πενταγώνου.

Παράλληλα, όσο συνεχίζεται ο πόλεμος οι δύο πλευρές εμφανίζονται όλο και περισσότερο αποφασισμένες να ρίξουν νέα οπλικά συστήματα στο πεδίο της μάχης, τα οποία μέχρι πρότινος προτιμούσαν να διατηρήσουν σε εφεδρεία προκειμένου να μη δώσουν τη δυνατότητα επιχειρησιακής αξιολόγησής τους από τις αντίπαλες δυνάμεις. Ενώ τους πρώτους μήνες του πολέμου οι χώρες της Δύσης έδιναν στους Ουκρανούς κυρίως μεταχειρισμένο οπλισμό, αποφεύγοντας την παραχώρηση στρατηγικών όπλων, τους τελευταίους μήνες τα πράγματα έχουν αλλάξει άρδην.

■ Πύραυλοι πλεύσεως (cruise) μεγάλου βεληνεκούς τύπου Storm Shadow, βρετανικής κατασκευής, που φέρονται ανά δύο από ουκρανικά μαχητικά Su-24 και είναι σχεδιασμένοι για επιθέσεις εναντίον στόχων υψηλής αξίας, όπως ενισχυμένα μπούνκερ και σημαντικές υποδομές.

■ Πύραυλοι αέρος-εδάφους μεγάλης εμβέλειας τύπου SCALP, γαλλικής κατασκευής, οι οποίοι δίνουν τη δυνατότητα στην ουκρανική Π.Α. να πραγματοποιεί πλήγματα ακριβείας εναντίον ρωσικών στρατηγικών στόχων.

■ Εκσυγχρονισμός με δυτικά συστήματα των ουκρανικών επιθετικών αεροσκαφών Su-25, των βομβαρδιστικών Su-24M και των μαχητικών αεροσκαφών Su-27 και MiG-29 για να εκτοξεύουν όπλα όπως οι πύραυλοι αέρος-εδάφους ZUNI και αντι-ραντάρ AGM HARM.

Είναι μερικά μόνο από τα σύγχρονα δυτικά οπλικά συστήματα που χρησιμοποιούν οι Ουκρανοί για να υποστηρίξουν την αντεπίθεσή τους εναντίον των ρωσικών δυνάμεων.

13 δισ. δολ. από Μπάιντεν

Παράλληλα οι ΗΠΑ, όπως και μια σειρά από ευρωπαϊκές χώρες, και κυρίως η Γερμανία, εμφανίζονται αποφασισμένες να συνεχίσουν να εξοπλίζουν το Κίεβο με νέα σύγχρονα οπλικά συστήματα. Ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να ζητήσει από το Κογκρέσο να εγκρίνει επιπλέον χρηματοδότηση 13 δισ. δολαρίων για να προσφερθεί στρατιωτική βοήθεια στην Ουκρανία. Από την άλλη πλευρά, η γερμανική κυβέρνηση ανακοίνωσε την απόφασή της να στείλει δύο ακόμη συστοιχίες του συστήματος αντιαεροπορικής άμυνας Patriot στο Κίεβο, πλαισιωμένες από 10 ερπυστριοφόρα οχήματα πολλαπλών ρόλων Bandvagn 206, πολυβόλα, οπλισμό εξουδετέρωσης ναρκοπεδίων, οβίδες και άλλα πυρομαχικά.

Την ίδια στιγμή οι ουκρανικές δυνάμεις, αξιοποιώντας και τις προτάσεις των Δυτικών συμβούλων τους, επιχειρούν να μεταφέρουν τον πόλεμο εντός των ρωσικών συνόρων πραγματοποιώντας συνεχείς επιθέσεις με drones, αρκετές από τις οποίες έχουν εντυπωσιακά αποτελέσματα, όπως αυτές που πραγματοποιήθηκαν στις αρχές της περασμένης εβδομάδας στο αεροδρόμιο Ντομοντέντοβο της Μόσχας και σε αποθήκη του εργοστασίου οπτικοηλεκτρονικών και πυροτεχνικών ειδών Zagorsk, πλησίον της ρωσικής πρωτεύουσας.

Drones και αντι-drones

Να σημειώσουμε ότι το Κίεβο χρησιμοποιεί μεγάλο αριθμό drones προκειμένου να διασπάσει τη ρωσική αεράμυνα αφενός χτυπώντας στόχους εντός της ρωσικής επικράτειας, αφετέρου για να προκαλέσει πλήγματα σε κόμβους logistics κατά μήκος βασικών ρωσικών επίγειων γραμμών επικοινωνίας και ιδιαίτερα αυτών που συνδέουν την προσαρτηθείσα Κριμαία με την κατεχόμενη περιφέρεια της Χερσώνας.

Σε γενικές γραμμές οι επιθέσεις με UAVs και USVs -θαλάσσια drones- έχουν πολλαπλασιαστεί τις τελευταίες εβδομάδες στη ρωσική επικράτεια, έχοντας πιο συχνά στο στόχαστρό τους τη Μόσχα και τη χερσόνησο της Κριμαίας, που προσαρτήθηκε από τη Ρωσία το 2014. Οι Ουκρανοί χρησιμοποιούν συνήθως για τις επιθέσεις τους drones τύπου UJ-22, εμβέλειας έως και 800 χιλιομέτρων. Παράλληλα ο ουκρανικός στρατός χρησιμοποιεί δεκάδες παραλλαγές drones τα οποία έχουν αναπτύξει οι περισσότερες από 30 ουκρανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο, κυρίως με δυτική υποστήριξη και τεχνολογία.

Από την άλλη πλευρά και σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσει τις ουκρανικές επιθέσεις με UAVs, ο ρωσικός στρατός εμφανίζεται να στρέφει το ενδιαφέρον του ειδικά στην ανάπτυξη αντι-drones συστημάτων. Εξάλλου το γεγονός ότι οι ρωσικές Ε.Δ. χρησιμοποιούν για τις επιθέσεις τους drones ιρανικής κατασκευής τύπου Shahed δείχνει ότι έχουν μείνει αρκετά πίσω στην ανάπτυξη τέτοιου τύπου τεχνολογίας.

Στο πλαίσιο αυτό να επισημάνουμε πως, σύμφωνα με πληροφορίες, η Μόσχα εμφανίζεται να δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ανάπτυξη όπλων τεχνολογίας λέιζερ, η οποία θα χρησιμοποιείται μεταξύ άλλων και για την αντιμετώπιση επιθέσεων από UAVs. Πρόκειται για νέας γενιάς ισχυρά όπλα λέιζερ, τα οποία καίνε τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) και θεωρείται πως ορισμένα πρωτότυπα έχουν μεταφερθεί πλέον και στην εμπόλεμη ζώνη της Ουκρανίας. Αν και ελάχιστα στοιχεία είναι γνωστά για τα χαρακτηριστικά του, ένα από τα νέα αυτά όπλα λέιζερ είναι το Peresvet, όνομα που πήρε από έναν ορθόδοξο πολεμιστή μοναχό του Μεσαίωνα, τον Αλεξάντερ Περεσβέτ, που σκοτώθηκε σε μια μάχη. Ενα ακόμη όπλο λέιζερ που φέρεται να έχει αναπτυχθεί είναι το Zadira, το οποίο επίσης χρησιμοποιείται για το κάψιμο μη επανδρωμένων αεροσκαφών.


Ειδήσεις σήμερα:

Σε εξέλιξη η επιχείρηση μετάγγισης του υγροποιημένου αερίου από το βυτιοφόρο - Παραμένει κλειστή η Αθηνών-Κορίνθου

Μιχάλης Κατσουρής: Τα συγκλονιστικά βίντεο από τη δικογραφία για τη δολοφονία του

«Η μεγάλη χίμαιρα», «Οι Πανθέοι»: Τα βιβλία της νιότης μας θα γίνουν σίριαλ στην τηλεόραση