Η Ρωσία ο μόνος ωφελημένος από τη σύγκρουση στο Καραμπάχ

Όπως τονίζει σε νέα του έκδοση ο Ουκρανός πολιτικός αναλυτής και επικεφαλής του Κέντρου Ανάλυσης και Στρατηγικής Ιγκόρ Τσαλένκο, αυτή η πρωτοβουλία προωθήθηκε από την Βαλερί Μπουαγιέ, αντιπρόεδρο του κόμματος των Ρεπουμπλικάνων, τον Μπρούνο Ρεταγιέ, επικεφαλής των γερουσιαστών αυτού του κόμματος, και τη Γαλλίδα ευρωβουλευτή, Ναταλί Λουαζιέ. Ακολούθησε μια έκκληση των Γάλλων σοσιαλιστών, κομμουνιστών και οικολόγων στις 27 Ιουλίου προς τον Πρόεδρο Μακρόν να επιβάλει κυρώσεις στο Αζερμπαϊτζάν.

Σύμφωνα με τον εξέχοντα Βρετανό ειδικό σε θέματα του Καυκάσου και συγγραφέα του βιβλίου για το Καραμπάχ με τον τίτλο “Black Garden”, Thomas de Waal (https://engelsbergideas.com/notebook/armenia-azerbaijan-on-the-brink-again/) , “ένας τρίτος πόλεμος για το Καραμπάχ, θεωρείται αναπόφευκτος, γεγονός το οποίο επιτείνεται από τη ρητορική των Γάλλων πολιτικών”.

Όπως αναφέρει ο Ι. Τσαλένκο, η δράση αυτή των συγκεκριμένων Γάλλων πολιτικών έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τη γενικότερη στάση της ΕΕ, η οποία επιδιώκει να αντικαταστήσει τις ρωσικές ενεργειακές προμήθειες με τη βοήθεια του Αζερμπαϊτζάν.

Σύμφωνα με δημοσίευμα του μεγαλύτερου ρουμανικού εντύπου, Digi, το Αζερμπαϊτζάν “έχει καταστεί μία απο τις κύριες χώρες μέσω των οποίων πραγματοποιείται η αντικατάσταση των ενεργειακών πόρων από τη Ρωσία στην ευρωπαϊκή αγορά”. Ομοίως, τα πολωνικά ΜΜΕ (εν προκειμένω το Salon 24 (https://www.salon24.pl/u/wolodymyrsoniuk/1304694,szczyt-w-kiszyniowie-zabezpiecza-specjalny-status-placowki-ue-na-kaukazie)), τονίζουν πως “οι παραδόσεις αζέρικου αερίου στην ΕΕ άγγιξαν τα 12 δισ. κυβικά μέτρα το 2022 και το Μπακού σχεδιάζει να διπλασιάσει αυτά τα δεδομένα μέχρι το 2027. Η ύπαρξη τέτοιων υποδομών είναι ζωτικής σημασίας για την ανεξάρτητη ενεργειακή πολιτική του Μπακού προς το συμφέρον της ΕΕ”.

Χαρακτηριστικό είναι, εξηγεί ο Ι. Τσαλένκο, “πως η απόκλιση της γενικής πολιτικής γραμμής των Βρυξελλών και του Παρισιού αναφορικά με τον Νότιο Καύκασο, δεν περιορίζεται σε αυτό. Ορισμένοι Γάλλοι πολιτικοί υποστηρίζουν ενεργά τους αυτονομιστές στο Καραμπάχ, οι οποίοι έχουν τεθεί εναντίον στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις με το Αζερμπαϊτζάν. Ενώ η ΕΕ συμβάλει στη συμφιλίωση μεταξύ του Μπακού και του Γιερεβάν, η γαλλική πολιτική δεν βοηθάει προς αυτή την κατεύθυνση. Πολλά ευρωπαϊκά ΜΜΕ είχαν προειδοποιήσει για αυτό τον Ιούλιο”.

“Η πολιτική του Μακρόν για τον Νότιο Καύκασο επίσης, δεν ευθυγραμμίζεται πλήρως με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ, η οποία στοχεύει στην εδραίωση της ειρήνης μεταξύ της Αρμενίας και του Αζερμπαϊτζάν”, ανέφερε από την πλευρά του το μεγαλύτερο ειδησεογραφικό μέσο της Λιθουανίας, Alfa.

Στο μεταξύ, μία από τις τρεις κορυφαίες ιστοσελίδες της Ρουμανίας, το Stiri (https://www.stiripesurse.ro/de-ce-macron-se-opune-intereselor-ue-in-sprijinul-separatismului-pro-rus_2976928.html), ανέφερε ότι “ο πρόεδρος της Γαλλίας έχει αναγνωρίσει πως τη θέση της χώρας του δεν τη συμμερίζεται η υπόλοιπη Ευρώπη. Θα συνεχίσω τις προσπάθειές μου, ακόμη και αν είμαι σχεδόν ο μόνος στη διεθνή οικογένεια με αυτή την ατζέντα”.

Η βουλγαρική εφημερίδα Fakti (https://fakti.bg/world/796416-zashto-makron-podkrepa-proruskia-separatizam) επιβεβαιώνει την ξεκάθαρη στάση του Μακρόν: “Ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, υποστηρίζει δημοσίως τον φιλορωσικό αυτονομισμό στον Νότιο Καύκασο, δηλαδή στο Καραμπάχ, που καταλαμβάνεται από μια ομάδα πιστή στο Κρεμλίνο”. Αυτό την αίσθηση απηχεί και δημοσίευμα του λετονικού μέσου La.lv (https://www.la.lv/kapec-makrons-iebilst-pret-es-interesem-atbalstot-prokrievisko-seperatismu) : “To Κρεμλίνο διαθέτει ακόμη συμμάχους με επιρροή στη Δύση που υποστηρίζουν την αυτονόμηση στις μετά-Σοβιετικές χώρες, των οποίων οι πολιτικές έρχονται σε αντίθεση με τη θέση της ΕΕ. Μεταξύ αυτών είναι και ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν”.

Σύμφωνα με την κροατική ιστοσελίδα Direktno (https://direktno.hr/eu-i-svijet/zasto-se-macron-protivi-interesima-eu-i-podrzava-ruski-separatizam-320368/), “η πολιτική του Μακρόν στον Νότιο Καύκασο έρχεται πλήρως σε αντίθεση με την εξωτερική πολιτική της ΕΕ που στόχο έχει να εδραιώσει την ειρήνη μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν”.

Ο Ι. Τσαλένκο υπενθυμίζει ότι μετά το τέλος του δεύτερου πολέμου στο Καραμπάχ τον Νοέμβριο του 2020, το Αζερμπαϊτζάν και η Αρμενία κάθισαν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με προσωπική ανάμειξη του επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ. Στις 17 Μαΐου, ο Αρμένιος πρωθυπουργός Πασινιάν αναγνώρισε δημοσίως (https://ru.armeniasputnik.am/20230517/pashinyan-vpervye-zayavil-o-priznanii-azerbaydzhana-v-predelakh-866-tys-kv-kilometrov--59743993.html) το Καραμπάχ ως έδαφος του Αζερμπαϊτζάν. Ως αποτέλεσμα, στις 24 Ιουλίου, ο πρόεδρος Αλίεφ του Αζερμπαϊτζάν (https://news.cgtn.com/news/2023-07-24/Exclusive-with-Azerbaijani-President-Ilham-Aliyev-1lHrBRF2Cw8/index.html) δήλωσε ότι σχεδιάζεται μια ειρηνευτική συμφωνία, ακόμη και μέχρι το τέλος του 2023. Ωστόσο, ριζοσπαστικές ομάδες στο Γιερεβάν, άσκησαν μαζικά πίεση στον Πασινιάν, που αναγκάστηκε να κάνει πίσω, υπογραμμίζει στην ανάλυσή του ο Ι. Τσαλένκο.

Μάλιστα ο ίδιος επισημαίνει ότι μέχρι το τέλος Ιουλίου και αρχές Αυγούστου, παρατηρήθηκε μια εκστρατεία στα διεθνή ΜΜΕ αναφορικά με το θέμα του Καραμπάχ για επιβολή κυρώσεων στο Αζερμπαϊτζάν, κάτι που οδήγησε στην κατάρρευση των διαπραγματεύσεων. Η ρουμανική έκδοση του Newsweek (https://newsweek.ro/international/cum-este-ajutat-kremlinul-sa-controleze-caucazul-de-o-mare-putere-din-europa), προειδοποίησε για το ενδεχόμενο αυτό στις 19 Ιουνίου: “Έχοντας την αυξανόμενη στρατιωτική και πολιτική υποστήριξη από το Παρίσι, οι Αρμένιοι ριζοσπαστικοί ασκούν αυξημένη πίεση στην κυβέρνηση, με αποτέλεσμα ο Πασινιάν να εμφανίζεται όλο και πιο αναποφάσιστος σχετικά με μια ειρηνική διευθέτηση με το Μπακού”.

Αντίστοιχο ήταν και το δημοσίευμα της ιστοσελίδας του Μαυροβούνιου, Portalanalitika (https://www.portalanalitika.me/clanak/kako-francuska-pomaze-kremlju-da-kontrolise-kavkaz): “Το επίσημο Παρίσι υπονομεύει τις προσπάθειες της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών για επίλυση της σύγκρουσης Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν”.

Ο Ουκρανός αναλυτής παρατηρεί ότι ορισμένα ΜΜΕ διακρίνουν παραλληλισμούς με τη δράση των αυτονομιστών στο Καραμπάχ και των ριζοσπαστικών στο Γιερεβάν, με την πριν από τον πόλεμο κατάσταση στην Ουκρανία, όταν ο Πούτιν υποστήριξε ανοιχτά τους αυτονομιστές στο Ντονμπάς.

“Ο στόχος του Κρεμλίνου από το 2014, είναι πλέον προφανής: η έναρξη ενός πολέμου πλήρους κλίμακας, που ήδη έχει στοιχίσει μισό εκατομμύριο ζωές”, ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ι. Τσαλένκο. Ο παραλληλισμός αυτός επισημάνθηκε από το βρετανικό EuToday (https://eutoday.net/armenia-russia-and-france-a-triangle-in-the-caucasus/) στις 19 Μαϊου: “Όπως η Ρωσία, η Γαλλία δεν έχει κανένα συμφέρον να λυθεί η σύγκρουση Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν. Χρησιμεύει ως πρόσχημα για να διατηρεί και να αυξηθεί η επιρροή τους στον Νότιο Καύκασο”. 

Η απώλεια ενός ενεργειακού εταίρου θα ήταν καταστροφική για την ΕΕ

Καταλήγοντας στη δημοσίευση του ο Ι. Τσαλένκο, τονίζει πως “η απειλή ενός νέου πολέμου στον Νότιο Καύκασο, μιας στρατηγικής σημασίας περιοχή για την αντικατάσταση των ρωσικών ενεργειακών πόρων, είναι κάτι που δεν είναι αποδεκτό για την ΕΕ, καθώς εάν ξεκινούσε ένας πόλεμος, θα σταματούσαν οι ενεργειακές προμήθειες από το Αζερμπαϊτζάν”.

Σημειώνει ακόμη ότι “η Ευρώπη σίγουρα δεν θέλει να ρισκάρει τον ενεργειακό της εφοδιασμό με τον πόλεμο στην Ουκρανία να μαίνεται ακόμη, ούτε να έχει έναν δεύτερο πόλεμο στα σύνορά της. Είναι σαφές ότι μια σύγκρουση στον Καύκασο θα εξυπηρετούσε μόνο τη Ρωσία και τους συμμάχους της (Ιράν), καθώς θα διάβρωνε τη δυνατότητα της ΕΕ να διατηρήσει τα τρέχοντα επίπεδα βοήθειας προς την Ουκρανία”.

Ο συγγραφέας Thomas de Waal, εκτιμά πως ο πόλεμος στον Νότιο Καύκασο θα μπορούσε να ξεκινήσει ακόμη και πριν από τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές το 2024. Όπως επισημαίνει το think tank Carnegie (https://carnegieendowment.org/politika/90435), το Αζερμπαϊτζάν, για να επιλυθεί η σύγκρουση, προσφέρει στους Αρμένιους του Καραμπάχ μια επιλογή: να ενσωματωθούν πλήρως στην κοινωνία του Αζερμπαϊτζάν ή να φύγουν από την περιοχή. “Ο Αλίεφ στέλνει ένα ξεκάθαρο μήνυμα στους Αρμένιους του Καραμπάχ: πρέπει να αποδεχθούν την πλήρη ενσωμάτωση στο κρατικό σύστημα του Αζερμπαϊτζάν. Η εδαφική αυτονομία είναι εκτός συζήτησης. Οι Αρμένιοι πρέπει να γίνουν κανονικοί πολίτες του Αζερμπαϊτζάν”, ανέφερε χαρακτηριστικά το Carnegie.