Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η Gen Z αδιαφορεί για το Πανεπιστήμιο

Η γενιά Z (γεννημένοι μεταξύ 1998 και 2015) φαίνεται να συνεχίζει την εναλλακτική της διαδρομή προς την ενηλικίωση, διαταράσσοντας την παραδοσιακή πορεία από το Πανεπιστήμιο στην αγορά εργασίας, αδιαφορώντας για τα τετραετή πτυχία και προκαλώντας στα εκπαιδευτικά ιδρύματα ένα δυσαναπλήρωτο κενό.
Τα Πανεπιστήμια ανά τον κόσμο αρχίζουν και εμφανίζουν σημάδια άγχους. Ένα παγκόσμιο κύμα στρες για το μέλλον τους φαίνεται να προσκρούει πάνω τους, με το διοικητικό προσωπικό τους να αναρωτιέται τι το προκαλεί. Η νέα γενιά, πολλοί απαντούν. Ναι, η απάντηση κρύβεται εν μέρη στους ανθρώπους που ανήκουν σε αυτό το χρονικό παράθυρο από τα μέσα με τέλη της δεκαετίας του 1990 έως τις αρχές της δεκαετίας του 2010.

Μια γενιά που έχει υμνηθεί για την τεχνολογική της οξυδέρκεια, για την κοινωνική της αποδοχή και έχει επικριθεί πάνω κάτω για τους ίδιους λόγους. Τα παιδιά του iPhone που απορρίπτουν τα πρότυπα, τις πεποιθήσεις μας και τεστάρουν περισσότερο από ποτέ το αξιακό σύστημα, βάζουν στο στόχαστρό τους τα Πανεπιστήμια και την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Είναι τελικά οι νέοι οι ηθικοί αυτουργοί πίσω από την επικείμενη κρίση των Πανεπιστημίων;

Πώς αισθάνεται η γενιά Z για την τριτοβάθμια εκπαίδευση;

Οι Gen Zeders εισέρχονται δυναμικά και μαζικά στο εργατικό δυναμικό, ενώ φαίνεται να φέρνουν επανάσταση στους τρόπους με τους οποίους μαθαίνουμε, εργαζόμαστε και αλληλεπιδρούμε. Φυσικό επόμενο αυτού να τροποποιούν και την ιδέα της παραδοσιακής εκπαιδευτικής πορείας. Σύμφωνα λοιπόν, με πρόσφατη μελέτη της ECMC Group, από τον Ιανουάριο του 2022, μόνο το 51% των εφήβων της γενιάς Z ενδιαφέρεται να ακολουθήσει ένα τετραετές πτυχίο, σε σχέση με το 71% τον Μάιο του 2020.

Τι σημαίνει αυτό; Αυτό σημαίνει ότι η τριτοβάθμια εκπαίδευση πρέπει να βρει τρόπους να προσελκύσει την νέα γενιά και κυριότερα να εντοπίσει την παθογένειά που την κάνει τόσο αφιλόξενη για το νεαρό κοινό. Αντίστοιχα, η αγορά εργασίας καλείται να αλλάξει τα δεδομένα πρόσληψης, ανέλιξης, αποδοχών και συνθηκών εργασίας, ειδικά όταν το νέο εργατικό δυναμικό έχει μηδαμινές ανοχές στην καταπίεση και την κακομεταχείριση.

Η παραπάνω κατάρριψη των κατεστημένων εκπαιδευτικών οδών, δεν είναι τεκμαρτό της “επαναστατικής” φύσης των Gen Zeders. Αντιθέτως, η νέα γενιά δεν μοιάζει να είναι ιδεολογικά εναντίον των πτυχίων τετραετούς φοίτησης, αλλά να κατανοεί το ελαττωματικό της σύστημα, με τις συγκλονιστικά υψηλές τιμές του και να αναζητά τρόπους να κερδίσει ένα εισόδημα και να προωθήσει την καριέρα του χωρίς επιπρόσθετα επαχθή χρέη. Αυτό το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ της αξίας και του κόστους του πανεπιστημίου, είναι ο λόγος που έχει αρχίσει να μεταβάλλει τη στάση της γενιάς Z απέναντι στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

Ως αποτέλεσμα, οι Gen Zers που αποφασίζουν να φοιτήσουν στο κολέγιο υιοθετούν ένα εντελώς νέο σύνολο προτεραιοτήτων. Δεν ενδιαφέρονται τόσο πολύ για την τυπική "κολεγιακή εμπειρία" - να περάσουν δηλαδή, τέσσερα χρόνια στην επαρχία, ή μακριά από το σπίτι τους, μένοντας σε σπίτια με φίλους και πίνοντας σε πάρτι. Το Πανεπιστήμιο και τα μεταπτυχιακά σήμερα είναι απλά πολύ ακριβά για να προσφέρουν διασκέδαση και παιχνίδια.

Όμως, αλλαγή φαίνεται να δημιουργείται και στην ιδέας της συνεχιζόμενης μάθησης, με πολλούς φοιτητές να μην έλκονται πλέον από την παραδοσιακή αποστολή της εκπαίδευσης: την προώθηση της κριτικής σκέψης και του τεκμηριωμένου διαλόγου. Η εστίαση τώρα, ειδικά εν μέσω τόσο μεγάλης αβεβαιότητας στην οικονομία, είναι στο να χρησιμοποιούν το Πανεπιστήμιο για να προετοιμάζονται για έναν και μόνο, πρωταρχικό στόχο, να βρουν μια καλή δουλειά. Μας θυμίζει κάτι αυτό; Μήπως τις γενιές των παππούδων και γιαγιάδων μας; Η γενιά Ζ φαίνεται λοιπόν να έχει περισσότερα κοινά με τους παππούδες τους, οι οποίοι επικεντρώνονταν περισσότερο σε τεχνικές δεξιότητες που τους επέτρεπαν σταθερή σταδιοδρομία σε επαγγέλματα, και λιγότερα κοινά με τη γενιά των γονέων τους, οι οποίοι είχαν πρόσβαση σε χαμηλού κόστους πτυχία τετραετούς φοίτησης και προγράμματα γενικής εκπαίδευσης.

Μια έρευνα της Pew Research του 2014 διαπίστωσε ότι το 63% των millennials εκτιμούσαν την κολεγιακή εκπαίδευση ή σχεδίαζαν να την αποκτήσουν, ενώ από αυτούς που αποφοίτησαν, το 41% θεωρούσε ότι η σχολική τους εκπαίδευση ήταν πολύ χρήσιμη για να τους προετοιμάσει για την είσοδο στο εργατικό δυναμικό. Αντίθετα, μια πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι το 56% των εφήβων της γενιάς Z πιστεύει ότι μια εκπαίδευση βασισμένη σε δεξιότητες (π.χ. εμπορικές δεξιότητες, νοσηλευτική, STEM κ.λπ.) έχει περισσότερο νόημα στον σημερινό κόσμο.

Τι αλλάζει στα εκπαιδευτικά ιδρύματα;

Η γενιά Z μοιάζει να σπάει το σύστημα, παρακάμπτοντας την παραδοσιακή εμπειρία του κολεγίου, για να μάθει και να αναπτυχθεί στη δουλειά. Η εστίαση στις θέσεις εργασίας, μεταμορφώνει το τι διδάσκουν στην πραγματικότητα τα Πανεπιστήμια και τα ξένα κολλέγια. Τα πτυχία που οδηγούν σε καλύτερα αμειβόμενες σταδιοδρομίες, όπως η επιστήμη των υπολογιστών, η μηχανική, οι επιχειρήσεις και οι επιστήμες υγείας, αυξάνουν συνεχώς τη δημοτικότητά τους.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η επιστήμη των υπολογιστών, όπου ως μάθημα στο UC Berkeley, είναι πλέον το πιο δημοφιλές, από την έβδομη θέση που κατείχε το 2014. Ανταποκρινόμενο στη ζήτηση, το πανεπιστήμιο παρουσίασε πρόσφατα το πρώτο του νέο κολέγιο: το κολέγιο της Πληροφορικής, της Επιστήμης Δεδομένων και της Κοινωνίας. Η επιστήμη των δεδομένων, ένα πτυχίο που καθιερώθηκε μόλις πριν από πέντε χρόνια, είναι πλέον το τρίτο πιο δημοφιλές πτυχίο που προσφέρει το εκπαιδευτικό ίδρυμα.

Ωστόσο, με πολλούς νέους να είναι πρόθυμοι να παρατήσουν εντελώς την φοιτητική ζωή, αφού δεν τους εγγυάται πλέον σίγουρη επαγγελματική αποκατάσταση και ορισμένες μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας να έχουν αφαιρέσει τα πτυχία τετραετούς φοίτησης από τις επαγγελματικές τους απαιτήσεις, τα Πανεπιστήμια φαίνεται να έρχονται στη δύσκολη - επιτέλους- θέση να βρουν τρόπους να προσελκύσουν τους νέους.