Ναγκόρνο Καραμπάχ: Ο «πόλεμος 24 ωρών» του Μπακού - Γιατί τον εξαπέλυσε τώρα και τι πέτυχε

Αποφασισμένο να πάρει πλήρως τον έλεγχο του Ναγκόρνο Καραμπάχ, το Αζερμπαϊτζάν, το οποίο ξεκίνησε χθες μια στρατιωτική επιχείρηση εναντίον των αυτονομιστών του θύλακα, εκμεταλλεύτηκε πολλούς παράγοντες: μια αποδυναμωμένη και απομονωμένη Αρμενία, μια Δύση με στραμμένη την προσοχή της αλλού και τον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.

Η στρατιωτική επιχείρηση, που διήρκησε περίπου 24 ώρες, δείχνει να στέφθηκε με επιτυχία για το Μπακού: οι Αρμένιοι αυτονομιστές συνθηκολόγησαν και συμφώνησαν να καταθέσουν τα όπλα και να διαπραγματευτούν και ανακοινώθηκε εκεχειρία. Ωστόσο, πολλά παραμένουν άγνωστα σχετικά με τους στόχους του Αζερμπαϊτζάν, την εσωτερική κατάσταση στην Αρμενία και το ρόλο και τις επιδιώξεις περιφερειακών και διεθνών δυνάμεων.



Ποιοί είναι οι λόγοι της επίθεσης;

Από το τέλος του πολέμου του 2020, ο οποίος κατέληξε με μια ταπεινωτική ήττα για την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν είχε ανακτήσει τον έλεγχο των περιοχών γύρω από το Ναγκόρνο Καραμπάχ, αλλά όχι και των εδαφών του θύλακα.

«Το Αζερμπαϊτζάν έχει στόχο με πολύ ξεκάθαρο τρόπο να βάλει τέλος στην τρέχουσα κατάσταση», αναφέρει η Μαρί Ντιμουλάν του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR).

Αυτός ο θύλακας στο Αζερμπαϊτζάν, που κατοικείται κυρίως από Αρμένιους, βρίσκεται στο επίκεντρο μιας μακράς σύγκρουσης μεταξύ Μπακού και Γερεβάν, οι οποίοι έχουν πολεμήσει δύο πολέμους από τα τέλη της δεκαετίας του 1980, ο πρώτος πόλεμος μεταξύ 1988-1994 και ο δεύτερος τον φθινόπωρο του 2020.



Η διεθνής κοινότητα αναγνωρίζει ότι αυτή η μικρή ορεινή περιοχή είναι τμήμα του Αζερμπαϊτζάν. Η Αρμενία παραιτήθηκε από την διεκδίκηση της περιοχής μετά την ήττα της στον πόλεμο του 2020, αλλά επιζητούσε μια διαπραγμάτευση για το καθεστώς του θύλακα και τα δικαιώματα των κατοίκων του.

«Προφανώς, το Μπακού δεν ήταν έτοιμο να διαπραγματευτεί για αυτό το θέμα, το οποίο κρίνει ως εσωτερικό ζήτημα», τονίζει η Ντιμουλάν, προσθέτοντας: «Από την άποψη του Αζερμπαϊτζάν, αυτή είναι μια ακόμη περιοχή της χώρας και ο πληθυσμός εκεί δεν πρέπει να επωφελείται από διαφορετικά δικαιώματα».



«Υπάρχει η πρόθεση να πραγματοποιηθεί μια εθνοκάθαρση», λέει ο Τιγκράν Γεγκαβιάν, ερευνητής στο Χριστιανικό Ινστιτούτο της Ανατολής, διατυπώνοντας την κατηγορία Αρμενίων. «Δεν θα υπάρξει ένα καθεστώς πολιτιστικής αυτονομίας» για το Ναγκόρνο Καραμπάχ και οι Αρμένιοι κάτοικοί του θα έχουν τώρα «την επιλογή μεταξύ βαλίτσας και φέρετρου (σ.σ. ή να φύγουν ή να σκοτωθούν)», είπε.

Το Μπακού υποστηρίζει ότι Αρμένιοι και Αζέροι θα ζήσουν αρμονικά ο ένας δίπλα στον άλλον.

Ποιοί είναι οι λόγοι που αποφασίστηκε τώρα η στρατιωτική επιχείρηση;

Η επίθεση του Αζερμπαϊτζάν «έγινε μετά από τον επί εννέα μήνες αποκλεισμό (από το Αζερμπαϊτζάν) του Ναγκόρνο Καραμπάχ, ένας αποκλεισμός που έχει ενταθεί από τα μέσα Ιουνίου. Ο αρμένικος πληθυσμός είναι σωματικά αποδυναμωμένος, υπάρχουν ελλείψεις σε τρόφιμα και φάρμακα», ανέφερε στο Twitter ο Λοράνς Μπρουρς του Chatham House. «Το Αζερμπαϊτζάν παίρνει το Ναγκόρνο Καραμπάχ μαζεύοντας το σαν ώριμο φρούτο», λέει ο Γεγκαβιάν.



Το Μπακού εκμεταλλεύτηκε ένα ευνοϊκό περιφερειακό και διεθνές περιβάλλον για να ξεκινήσει τη στρατιωτική του επιχείρηση. Σε περιφερειακό επίπεδο, η Τουρκία έχει αποκτήσει μεγαλύτερη στήριξη, και η Ρωσία, παραδοσιακά βαρύνουσα δύναμη στον Καύκασο και σύμμαχος της Αρμενίας, είναι απασχολημένη με τον πόλεμό της στην Ουκρανία.

«Η Μόσχα αναμφίβολα δεν είναι πλέον σε θέση να παίξει τον ρόλο της ως διαιτητής και σήμερα χρειάζεται περισσότερο το Αζερμπαϊτζάν, ιδιαίτερα επειδή μέσω του Αζερμπαϊτζάν περνούν τα όπλα από το Ιράν προς τη Ρωσία», εξηγεί η Μαρί Ντιμουλάν.

«Η Ρωσία δεν έχει ούτε τη βούληση ούτε τις δυνατότητες να υποστηρίξει την αρμενική (αποσχισθείσα) κυβέρνηση στο Καραμπάχ», γράφει ο Κίριλ Σαμίεφ από το ECFR.



Όσο για τους Ευρωπαίους, που προσπαθούν από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία να μειώσουν την εξάρτησή τους από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες και υπέγραψαν με το Μπακού το 2022 μια συμφωνία για παροχή φυσικού αερίου, «χωρίς αμφιβολία ήταν διατεθειμμένοι να κάνουν τα στραβά μάτια», σύμφωνα με την Ντιμουλάν.

Ποιες είναι πιθανές συνέπειες;

Προς το παρόν, το σενάριο ενός νέου πολέμου μεταξύ Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν φαίνεται να έχει αποκλειστεί, με τον Αρμένιο πρωθυπουργό Νικόλ Πασινιάν να δηλώνει ότι δεν εμπλέκεται ο αρμενικός στρατός.

Αλλά αυτή η πολιτική αμφισβητείται έντονα στην ίδια την Αρμενία, όπου ο Πασινιάν κατηγορείται ότι «θυσίασε» το Ναγκόρνο Καραμπάχ στο βωμό μιας απατηλής ειρήνης με τον γείτονά του. Χθες Τρίτη στο Γερεβάν διαδηλωτές που συγκεντρώθηκαν μπροστά από τα κεντρικά γραφεία της κυβέρνησης φώναζαν «προδότη» τον Πασινιάν, ζητώντας την παραίτησή του. Ο Αρμένιος πρωθυπουργός, από την πλευρά του, κατήγγειλε εκείνους που καλούν σε «πραξικόπημα» στη χώρα του.



Ένα άλλο ερώτημα που προκύπτει είναι αν θα σταματήσουν οι πολεμικοί στόχοι του Αζερμπαϊτζάν στο Ναγκόρνο Καραμπάχ. Ορισμένοι αναλυτές εκτιμούν ότι το Μπακού ενδέχεται να επιδιώξει να προωθήσει το πλεονέκτημα που κέρδισε και να ξεκινήσει επιχειρήσεις στη νότια Αρμενία προκειμένου να δημιουργήσει εδαφική συνέχεια με τον θύλακα του Ναχιτσεβάν του Αζερμπαϊτζάν.

«Η Αρμενία θα αναγκαζόταν τότε να πάει σε πόλεμο», εκτιμά η Ντιμουλάν, η οποία επίσης προειδοποιεί για «ένα πραγματικό κίνδυνο κλιμάκωσης» σε αυτή την περιοχή που συνορεύει με το Ιράν.

Πηγή: ΑΠΕ - ΜΠΕ


Ειδήσεις σήμερα

Βίντεο: «Είναι ιδιωτικός χώρος, υπάρχουν όρια» - Η αντίδραση Κασσελάκη όταν οι κάμερες τον ακολούθησαν στο γυμναστήριο

Τη Δευτέρα ανοίγουν τα σχολεία στη Θεσσαλία - Σε εκκρεμότητα πόσες σχολικές μονάδες θα επαναλειτουργήσουν

Κολυδάς κατά Μαρουσάκη για την πρόγνωση νέας ισχυρής κακοκαιρίας - «Θα έχουμε βροχές, αλλά όχι κάτι σημαντικό»