Ρόμπερτ Μενέντεζ: Τον έπιασαν στα πράσα... ή είναι πολύ σκληρός για να πεθάνει;
05.10.202316:10
Οι υποψίες για πόλεμο συμφερόντων πίσω από τις κατηγορίες για δωροληψία - Ως προέδρος της πανίσχυρης Επιτροπής Εξωτερικών της Γερουσίας είχε προκαλέσει την οργή της αμερικανικής πολεμικής βιομηχανίας μπλοκάροντας πωλήσεις όπλων στην Τουρκία
«Πρόκειται για μία ακόμη μάχη σε έναν πόλεμο που ξεπερνά το αμερικανικό δικαστικό και πολιτικό πλαίσιο, όπως και τα σύνορα των ΗΠΑ, και απλώνεται σε ένα πεδίο όπου τα συμφέροντα της αμερικανικής πολεμικής βιομηχανίας διαπλέκονται με ισχυρά λόμπι. Παράλληλα, η εξέλιξή της μοιάζει να ικανοποιεί και μια σειρά από κέντρα εξουσίας στην Ουάσινγκτον, τα οποία επιδιώκουν να επαναχαράξουν τις οικονομικές και στρατηγικές γραμμές της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής σε περιοχές όπου οι ΗΠΑ διατηρούν ζωτικά συμφέροντα. Μεταξύ αυτών των περιοχών συμπεριλαμβάνεται βεβαίως τόσο η ΝΑ Μεσόγειος όσο και οι αραβικές χώρες…» σημειώνει ανώτερος κυβερνητικός αξιωματούχος, σχολιάζοντας την παραπομπή σε δίκη του γερουσιαστή του Νιου Τζέρσεϊ Ρόμπερτ Μενέντεζ με την κατηγορία ότι δέχθηκε εκατοντάδες χιλιάδες δολάρια σε μετρητά και ράβδους χρυσού για να χρησιμοποιήσει την επιρροή του προς όφελος της Αιγύπτου, αλλά και να παρέμβει υπέρ τριών επιχειρηματιών στις υπηρεσίες επιβολής του νόμου που τους ερευνούσαν.
Μια κατηγορία που οδήγησε στην προσωρινή αποχώρησή του από την προεδρία της πανίσχυρης Επιτροπής Εξωτερικών της Γερουσίας (λόγω κανονισμών του Σώματος), προκαλώντας από τη μια πλευρά προβληματισμό σε χώρες όπως η Ελλάδα, η Κύπρος, το Ισραήλ, η Αίγυπτος και η Αρμενία και από την άλλη χαμόγελα σε κράτη με καθεστωτική αντίληψη, όπως η Κούβα, το Ιράν, το Αζερμπαϊτζάν και η Τουρκία.
Το κατηγορητήριο ξετυλίγεται μέσα σε 39 σελίδες. Εκτός από τον ίδιο, ανάλογες κατηγορίες καταλογίστηκαν στην 56χρονη σύζυγό του Ναντίν Μενέντεζ, σε έναν επιφανή εργολάβο ακινήτων του Νιου Τζέρσεϊ, τον Φρεντ Ντάιμπες, σε έναν ακόμη επιχειρηματία, τον Χοσέ Ουρίμπε, και στον Αμερικανοαιγύπτιο επιχειρηματία Ουαέλ Χάνα, μακροχρόνιο φίλο της κυρίας Μενέντεζ, ο οποίος ίδρυσε επιχείρηση πιστοποίησης κρέατος χαλάλ στο Νιου Τζέρσεϊ προμηθεύοντας τον αμερικανικό Στρατό.
Στο κατηγορητήριο αναφέρεται επίσης ότι ο Μενέντεζ έκανε κατάχρηση της εξουσίας του για να επηρεάσει τις πωλήσεις όπλων στην Αίγυπτο, προχωρώντας σε ενέργειες ώστε να αυξηθεί η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια στη χώρα του Νείλου.
Από την πρώτη στιγμή ο κουβανικής καταγωγής γερουσιαστής απορρίπτει τις κατηγορίες κάνοντας λόγο για προσπάθειες που γίνονται με στόχο να του σκάψουν τον «πολιτικό τάφο» όπως και για «παρασκηνιακές δυνάμεις» που κινούν τα νήματα με σκοπό να τον εκπαραθυρώσουν από τη Γερουσία, κατηγορώντας την Εισαγγελία της Ν. Υόρκης ότι παρουσίασε τα σχετικά γεγονότα όσο πιο «τονισμένα» μπορούσε.
Την περασμένη Τετάρτη μετέβη στο Ομοσπονδιακό Δικαστήριο του Μανχάταν, απ’ όπου, αφού δήλωσε αθώος, αφέθηκε ελεύθερος με εγγύηση μόλις 100.000 δολαρίων και την υποχρέωση να παραδώσει όλα τα προσωπικά του διαβατήρια, εκτός από το επίσημο διαβατήριο που κατέχει και το οποίο του επιτρέπει να ταξιδεύει εκτός των ΗΠΑ για κυβερνητικές υποθέσεις. Το ίδιο αθώοι δήλωσαν και οι συγκατηγορούμενοί του.
«Το γεγονός ότι του υπεβλήθη ένα εξαιρετικά μικρό πρόστιμο σε σχέση με τις κατηγορίες που τον βαραίνουν δείχνει ότι οι δικαστές δεν έχουν πειστεί για το βάσιμο όλων εκείνων που του προσάπτουν οι εισαγγελείς», σημειώνει ο ίδιος κυβερνητικός αξιωματούχος, προσθέτοντας με νόημα πως είναι η τρίτη φορά που ο Μενέντεζ μπαίνει στο στόχαστρο ομοσπονδιακής έρευνας, χωρίς ωστόσο ποτέ να καταδικαστεί. Η ίδια η δικογραφία, άλλωστε, χαρακτηρίστηκε από αρκετές πλευρές ως επικοινωνιακή υπερβολή και προσπάθεια δολοφονίας χαρακτήρα, αφού η αξία των «ευρημάτων» είναι ευτελής.
Επικίνδυνος αντίπαλος
Ο Μπομπ Μενέντεζ ήταν και παραμένει ο πιο επικίνδυνος αντίπαλος του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στις ΗΠΑ. Θεωρώντας τον κουβανικής καταγωγής πολιτικό ως τον κατεξοχήν εκφραστή του ελληνικού, αρμενικού αλλά και ισραηλινού λόμπι στις ΗΠΑ, η τουρκική πλευρά τις τελευταίες 10 ημέρες εμφανίζεται πιο αισιόδοξη για την περαιτέρω αναβάθμιση των αμερικανοτουρκικών σχέσεων και -κυρίως- για την άρση των εμποδίων που σθεναρά έθετε η Γερουσία αναφορικά με την υλοποίηση του τουρκικού εξοπλιστικού προγράμματος.
«Ενα από τα σημαντικότερα προβλήματά μας όσον αφορά τα F-16 ήταν οι δραστηριότητες του Αμερικανού γερουσιαστή Μπομπ Μενέντεζ εναντίον της χώρας μας», ήταν η φράση με την οποία σχολίασε τις σχετικές εξελίξεις ο Ερντογάν, μιλώντας στους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν κατά την επιστροφή του από το Αζερμπαϊτζάν την περασμένη Δευτέρα.
Φάκελοι με δολάρια και ράβδοι χρυσού που - σύμφωνα με τις ανακοινώσεις των Αρχών - βρέθηκαν στην κατοχή του Ρόμπερτ Μενέντεζ
Το τουρκικό λόμπι
Πέρα από τον Ερντογάν, ωστόσο, ο 69χρονος Δημοκρατικός πολιτικός εκτιμάται πως τα τελευταία χρόνια είχε μπει στη μύτη και του αμερικανικού βιομηχανικού συμπλέγματος παραγωγής όπλων, το οποίο έβλεπε να χάνει περισσότερα από 20 δισ. δολάρια από το μπλόκο του Κογκρέσου στις πωλήσεις όπλων προς την Τουρκία, μόνο από την αναβάθμιση 80 F-16 σε επίπεδο Viper και για την αγορά 40 καινούριων μαζί με τα όπλα τους. Αν δίπλα σε αυτά βάλουμε και τα περίπου 100 F-35 που επίσης επιδιώκουν να παραλάβουν οι Τούρκοι, τότε το ποσό εκτοξεύεται σε πάνω από 50 δισ. δολάρια, μέσα σε μόλις μία δεκαετία.
Το συγκεκριμένο σύμπλεγμα φέρεται να διατηρεί υπόγειες διαδρομές τόσο με το τουρκικό όσο και με το καταριανό λόμπι, τα οποία επίσης έχουν αναπτύξει μια μορφή συνεργασίας μεταξύ τους. Εκτιμάται πως κάθε χρόνο η τουρκική πλευρά ρίχνει για την προώθηση των θεμάτων της στην αμερικανική αγορά περισσότερα από 10 εκατ. δολάρια, αν και το συγκεκριμένο ποσό είναι μάλλον η κορυφή του παγόβουνου, χρήματα τα οποία κατευθύνονται σε δεξαμενές σκέψεις, αλλά και προς στελέχη της αμερικανικής διοίκησης, όπως και ΜΜΕ με σκοπό την προώθηση των θέσεών της, αλλά και για την αντιμετώπιση των πολιτικών της αντιπάλων στην Ουάσινγκτον.
Εξάλλου έχουν και οι Τούρκοι τους υποστηρικτές τους όπως τους γερουσιαστές Λίντσεϊ Γκράχαμ από τη Νότια Καρολίνα και Πιτ Σέσιονς από το Τέξας, που ήταν από τους πρώτους οι οποίοι κάλεσαν τον Μενέντεζ να παραιτηθεί όχι μόνο από τη θέση του στην Επιτροπή Εξωτερικών, αλλά και από την έδρα του στη Γερουσία.
Στο πλαίσιο αυτό, μόνο τυχαία δεν είναι η χρονική ταύτιση της προσπάθειας αναθέρμανσης των τουρκοαμερικανικών σχέσεων με την απαγγελία κατηγοριών κατά του Μενέντεζ, αφού λίγες ώρες μετά την άσκηση της σχετικής δίωξης από την Εισαγγελία της Ν. Υόρκης, την προπερασμένη Παρασκευή, πραγματοποιήθηκε μια ξαφνική και μη προγραμματισμένη συνάντηση ανάμεσα στους υπουργούς Εξωτερικών των ΗΠΑ και της Τουρκίας Αντονι Μπλίνκεν και Χακάν Φιντάν, αντίστοιχα.
Εξάλλου, όσο μεγάλος πονοκέφαλος ήταν για τον Ερντογάν η δράση του Μενέντεζ στο αμερικανικό Κογκρέσο, άλλος τόσος, ίσως και μεγαλύτερος, ήταν επίσης και για τον Δημοκρατικό Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν. Να επισημάνουμε πως ο Τζο Μπάιντεν εδώ και περίπου έναν χρόνο είχε επανειλημμένα καταβάλει μεγάλες προσπάθειες προκειμένου να πείσει το Κογκρέσο να ξεμπλοκάρει τις πωλήσεις όπλων προς την Τουρκία, χωρίς ωστόσο αποτέλεσμα. Η άρνηση να αρθούν οι αντιρρήσεις του Κογκρέσου και να απελευθερωθεί η πώληση όπλων στην Τουρκία δεν ήταν όμως το μόνο θέμα αντιπαράθεσης ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο και τον μέχρι πρότινος πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών της Γερουσίας.
Το «γυαλί» ανάμεσά τους είχε αρχίσει να ραγίζει εξαιτίας και των συνεχών αντιδράσεων του Μενέντεζ σε μια σειρά από πρωτοβουλίες του Λευκού Οίκου και, κυρίως, του Στέιτ Ντιπάρτμεντ αναφορικά με την επανεκκίνηση του διαλόγου με το Ιράν, την ομαλοποίηση των σχέσεων με την Κούβα, αλλά και την εγκατάλειψη των Αρμενίων στην αντιπαράθεσή τους με το Αζερμπαϊτζάν.
Φίλος των Ελλήνων
Από την αρχή της πολιτικής του καριέρας, το 1991, όταν εξελέγη για πρώτη φορά, στη Βουλή των Αντιπροσώπων, η σχέση του Δημοκρατικού γερουσιαστή με τον Ελληνισμό και ιδιαίτερα με την Κύπρο θα καταστεί ιδιαίτερα εμφανής. Τις τοποθετήσεις του σε ζητήματα που άπτονται των ελληνικών εθνικών θεμάτων, την προστασία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και κυρίως το Κυπριακό, θα τις ζηλέψουν ακόμη και οι Ελληνες ομογενείς συνάδελφοί του.
Την αγάπη για οτιδήποτε ελληνικό θα μεταλαμπαδεύσει στον Μενέντεζ ένας Ελληνοκύπριος με καταγωγή από την κατεχόμενη Μόρφου. Πρόκειται για τον Τάσο Ζάμπα, έναν καταξιωμένο Ελληνοκύπριο επιχειρηματία. Οι δύο τους, μένοντας στην ίδια γειτονιά, θα γνωριστούν και θα συνδεθούν με στενή φιλία η οποία θα μετουσιωθεί και σε πολιτική στήριξη κατά τη διάρκεια της καθόδου του Μενέντεζ για την κατάληψη της δημαρχίας στη Γιούνιον Σίτι του Νιου Τζέρσεϊ. Ο Τάσος Ζάμπας μάλιστα θα είναι και η βασική αιτία που θα μυήσει, θα μάθει και θα δείξει από πρώτο χέρι στον Μενέντεζ τι σημαίνει τουρκική θηριωδία και αγριότητα, όταν το 1995 θα τον προσκαλέσει να επισκεφθούν μαζί την ιδιαίτερη πατρίδα του, την κατεχόμενη πόλη Μόρφου στη Βόρεια Κύπρο.
Γείτονες και φίλοι στο Νιου Τζέρσεϊ: Ο Ελληνοκύπριος επιχειρηματίας Τάσος Ζάμπας μεταλαμπάδευσε στον Ρόμπερτ Μενέντεζ την αγάπη για οτιδήποτε ελληνικό
Αρχικά το ελληνικό στοιχείο των ΗΠΑ και εν συνεχεία και η ισραηλινή διασπορά θα συνταχθούν πίσω από τον Μενέντεζ, οδηγώντας τον από τη μια εκλογική επικράτηση στην άλλη. Από το 1991 έως και την πιο πρόσφατη εκλογή του το 2018 στη Γερουσία, ο Δημοκρατικός πολιτικός δεν θα χάσει ούτε μία εκλογική μάχη. Σε αυτή την πορεία του δεν θα ξεχάσει ούτε για μια στιγμή τους Ελληνες και οι Ελληνες δεν θα τον ξεχάσουν ποτέ στα δύσκολα, σε σημείο που σήμερα πολλοί ομογενείς στις ΗΠΑ να θεωρούν ότι δεν διώκεται ένας πολιτικός, αλλά κι ένας προσωπικός φίλος.
Γεννημένος την Πρωτοχρονιά του 1954 στη Νέα Υόρκη, από Κουβανούς γονείς μετανάστες, θα βιώσει από πρώτο χέρι τι σημαίνει να μεγαλώνεις σε μια οικογένεια προσφύγων, ακόμη και σε μια χώρα που τότε είχε ακόμη ανοιχτά τα σύνορά της στους ξένους. Τα πρώτα του βήματα θα τα κάνει σε μια μικροαστική γειτονιά της Γιούνιον Σίτι στο Νιου Τζέρσεϊ.
Αρχικά θα σπουδάσει Πολιτικές Επιστήμες στο Saint Peters University του Τζέρσεϊ Σίτι, παίρνοντας πτυχίο το 1975. Γρήγορα όμως θα διαπιστώσει την κλίση του στα Νομικά οπότε και θα συνεχίσει τις σπουδές του στο Rutgers, απ’ όπου και το 1979 θα αποφοιτήσει με ένα πτυχίο που θα αποδειχθεί διαβατήριο ζωής για τη μετέπειτα πορεία του. Εναν χρόνο αργότερα, το 1980, θα γίνει δεκτός και στον Δικηγορικό Σύλλογο.
Στη δίνη του κυκλώνα
Η σταθερή στάση και ενασχόλησή του με την αμερικανική εξωτερική πολιτική και την προάσπιση των αμερικανικών συμφερόντων σε περιοχές με έντονο γεωπολιτικό ενδιαφέρον σταδιακά θα τον φέρουν αντιμέτωπο με ισχυρά λόμπι και οικονομικά και πολιτικά παράκεντρα του αμερικανικού κατεστημένου. Το 1999 μέσα από τη Βουλή των Αντιπροσώπων θα είναι ο βασικός συγγραφέας του πρώτου νόμου για την επιβολή κυρώσεων κατά του Ιράν, προκειμένου η Ισλαμική Δημοκρατία να εγκαταλείψει το πυρηνικό της πρόγραμμα.
Παράλληλα, η συμμετοχή του σε διάφορα ψηφίσματα καταδίκης χωρών που καταπατούν τα ανθρώπινα δικαιώματα θα τον αναγάγει σε ένα από τους βασικούς υποστηρικτές εφαρμογής του διεθνούς δικαίου σε διάφορες περιοχές του πλανήτη, μεταξύ άλλων και στη ΝΑ Μεσόγειο. Από το 2013 έως το 2015 θα αναλάβει πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, ενώ από το 2017 έως το 2021 θα βρεθεί αρκετές φορές απέναντι από τον τότε πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ, ιδιαίτερα στο θέμα που αφορούσε την απόσυρση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη Συρία και το Αφγανιστάν, με την οποία διαφωνούσε θεωρώντας ότι υπονόμευε τα εθνικά συμφέροντα των ΗΠΑ.
Σταδιακά, η σθεναρή στάση του στα παραπάνω θέματα θα αρχίσει να ενοχλεί διάφορα κέντρα εξουσίας στις ΗΠΑ, τα οποία αντλούν δύναμη αλλά και χρηματοδοτήσεις από συγκεκριμένα λόμπι. Το 2013 (όλως τυχαίως τη χρονιά που θα αναλάβει την προεδρία της Επιτροπής Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας) θα βρεθεί για πρώτη φορά αντιμέτωπος με τη Δικαιοσύνη. Θα κατηγορηθεί για φοροδιαφυγή και για ύποπτες σχέσεις που θεωρήθηκε ότι είχε συνάψει με ορισμένα μέλη της κουβανικής κοινότητας στη Φλόριντα. Επειτα από πέντε χρόνια δικαστικών ερευνών και μια δίκη που κράτησε αρκετούς μήνες, το 2018, ο Μπομπ Μενέντεζ θα απαλλαχθεί οριστικά από το κατηγορητήριο.