Χαβιέρ Χεράρδο Μιλέι: Μπορεί ο «τρελός» να σώσει την Αργεντινή; - «Δεν έρχομαι να οδηγήσω αμνούς, αλλά να ξυπνήσω λιοντάρια»

Χλιαρά ζεστό ανοιξιάτικο -νότιο ημισφαίριο γαρ- βράδυ Κυριακής 19 Νοεμβρίου 2023. Το Μπουένος Aϊρες βιώνει μια ερεθιστική έξαψη. Η ηλεκτρισμένη διέγερση διασπείρεται παντού. Μεγάλη μερίδα των «πορτένιος», όπως αποκαλούνται οι κάτοικοι αυτής της μητρόπολης των 17 εκατομμυρίων ανθρώπων, ξεφεύγουν από την παγίδα της ρουτίνας τους και ξεχύνονται στους δρόμους.

Με ζητωκραυγές, κόρνες, φωτοβολίδες, πυροτεχνήματα, τρομπέτες, εθνικές σημαίες συνωστίζονται στην πλατεία της Δημοκρατίας, γύρω από τον εμβληματικό οβελίσκο ύψους 70 μέτρων. Το μετρό ξεφορτώνει μαζικά κόσμο από άλλες περιοχές της ευρύτερης πόλης και τα προάστια, που συγκεντρώνεται στη φαρδύτερη λεωφόρο του κόσμου, την μποτιλιαρισμένη Αβενίδα Νόβε ντε Χούλιο (9ης Ιουλίου), και συνωστίζεται στα ευρύχωρα πεζοδρόμια κάτω από τις δενδροστοιχίες με τις τζακαράντες.

Η πανηγυρική ατμόσφαιρα θυμίζει την ενθουσιώδη λαοθάλασσα που υποδέχτηκε την «Αλμπισελέστε», την εθνική ομάδα, μετά την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλου πριν από έναν χρόνο στο Κατάρ. Αυτή τη φορά, όμως, η σχεδόν εκστατική εκδήλωση έχει άλλον, διαφορετικό χαρακτήρα. Το συνεπαρμένο πλήθος προσέρχεται για να γιορτάσει τον θρίαμβο του ευλογημένου από τις προτιμήσεις του υποψήφιου στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Ο εκλεκτός τους επικράτησε με 56% στις εθνικές κάλπες, υπερίσχυσε άνετα του Περονιστή αντιπάλου του Σέρχιο Μάσα, που ως υπουργός Οικονομίας έχει εκτοξεύσει τον πληθωρισμό στη στρατόσφαιρα, με 12 μονάδες διαφορά. Κέρδισε τις 20 από τις 23 επαρχίες της χώρας, καθώς και την ομοσπονδιακή πρωτεύουσα, το Μπουένος Αϊρες.

Είναι το πρόσωπο της ημέρας. Οι πολυπληθείς υποστηρικτές του σπεύδουν να τον προϋπαντήσουν στο ξενοδοχείο «Libertador», πρώην «Sheraton», στην καρδιά της πόλης όπου είναι εγκατεστημένο το κέντρο της προεκλογικής του καμπάνιας. Στις αφίσες που το διακοσμούν πάνω από τη φράση «Η μόνη λύση» αποτυπώνεται το πρόσωπο ενός 53χρονου στρογγυλοπρόσωπου γαλανομάτη, με μπόι 1,78 μ. Με ατίθασο εκκεντρικά αχτένιστο μαλλί και μακριές φαβορίτες, που μάλλον το πήγαινε να μοιάσει φυσιογνωμικά με τον Ελβις και του βγήκε Γούλβεριν. Καθόλου άδικα έχει κερδίσει στα τοπικά ΜΜΕ το ειρωνικό παρωνύμιο «Εl Peluca» (η περούκα). Αν και το γνήσιο και πιο αντιπροσωπευτικό παρατσούκλι του είναι «El Loco» (ο τρελός), που του είχαν χαρίσει οι συμμαθητές του στα σχολικά του χρόνια λόγω του ακατάσχετου υβρεολόγιου και της παροξυσμικής επιθετικότητάς του.

«Κλέφτες και άχρηστοι»

Εν τω μεταξύ οι λεγεώνες των οπαδών του ανασύρουν το σύνθημα «Qué se vayan todos!», κάτι σαν το «Ξεκουμπιστείτε όλοι», που κυριάρχησε κατά τη χρεοκοπία της χώρας το 2001, απαιτώντας τη μαζική παραίτηση των κυβερνώντων. Εκείνη η βροντερή ιαχή απελπισίας για την πολιτική εκπροσώπηση του λαού από τους ηγέτες του έχει πλέον εμπλουτιστεί με το «La casta tiene miedo!», που περίπου σημαίνει ότι η πολιτική κάστα τρέμει από φόβο. Πρόκειται για αναμάσημα των σλόγκαν του ήδη εκλεγμένου προέδρου που κατήγγειλε αδιαλείπτως τους παραδοσιακούς πολιτικούς ως υπερπρονομιούχα παρασιτική κάστα «εγκληματιών, διεφθαρμένων, κλεφτών, άχρηστων και ανεπρόκοπων που δεν έχουν δουλέψει ποτέ».

Ταυτόχρονα, υποσχόταν βρυχώμενος ως δημαγωγικός ιεροκήρυκας ότι «δεν έρχομαι για να οδηγήσω αμνούς, αλλά για να ξυπνήσω λιοντάρια και να ξεκαθαρίσω τον τόπο». Διόλου παράδοξα οι παθιασμένοι πιστοί του ανεμίζουν με ζήλο κίτρινες παντιέρες με το σκίτσο μιας λεοντοκεφαλής που φέρει το όνομά του. Oταν ο ίδιος πια εμφανίζεται στο παράθυρο για να χαιρετήσει τους θερμόαιμους ψηφοφόρους του, αποθεώνεται. Εχει στο πλευρό του την αδελφή του, Καρίνα, η οποία διηύθυνε την ακραία προεκλογική εκστρατεία του, την αποκαλεί «αφεντικό» και, ανύπαντρος ον, την προορίζει για την πρώτη κυρία της χώρας.

Αλλη μία εκκεντρικότητα του Χαβιέρ Χεράρδο Μιλέι. Μιας, δίχως άλλο, ενδιαφέρουσας κοινωνικά και ψυχαναλυτικά φιγούρας, ενός πολιτικά άπειρου συντηρητικού αουτσάιντερ και ενός φονταμενταλιστικά δεξιόστροφου οικονομολόγου, ο οποίος αυτοπροσδιορίζεται ως «αναρχοκαπιταλιστής» και δεσμεύεται να εφαρμόσει άμεσα στην ταλαιπωρημένη χώρα του θεραπεία-σοκ. Ενδεχομένως διαθέτει τα απαιτούμενα φόντα ως φανατικός υπέρμαχος της ελεύθερης αγοράς που υπερβαίνει το δόγμα «Δεν υπάρχει κοινωνία» της Θάτσερ και τις εμμονές του στρατοπέδου των ultra ρεϊγκανικών οικονομολόγων της δεκαετίας του ’80. Στα νοτιοαμερικανικά πλαίσια φαντάζει ως ακραιφνής θιασώτης της σχολής των μονεταριστικών θεωριών των Chicago Boys που με τις συμβουλές τους στον δικτάτορα Πινοσέτ έκαναν ρημαδιό την οικονομία και μπάχαλο την κοινωνία στη Χιλή των 70s.

Ωστόσο, παρά τα δέκα οικονομικά του συγγράμματα, τα δελεαστικά ατού του Μιλέι είχαν πιο επικοινωνιακά ελκυστικές προδιαγραφές δημοφιλίας. Η φλογερή ρητορική του έγινε ελκυστική στους ψηφοφόρους κάτω των 30 ετών που γεννήθηκαν λίγο πριν ή κατά τη διάρκεια της ολέθριας ύφεσης του 2000 και οι οποίοι 20 χρόνια αργότερα αντιμετωπίζουν με απόγνωση τις καταστροφικές συνέπειες της τωρινής κρίσης. Παράλληλα αξιοποίησε εντατικά κατά την προεκλογική του εκστρατεία τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπως το TikTok και το YouTube, προβάλλοντας ένα νεανικό προφίλ για τον εαυτό του, φορώντας δερμάτινα μπουφάν και υιοθετώντας ένα εικονοκλαστικό στυλ, αταίριαστο στους παραδοσιακούς πολιτικούς.

Διέθετε ακόμη ως άσο στο μανίκι την προσβασιμότητά του σε δημόσια θέα που του χάριζε αναγνωρισιμότητα. Ηταν πρώην τηλεοπτικός σχολιαστής, πρώην ραδιοφωνικός παραγωγός της εκπομπής «Demoliendo Μitos» (Αποδομώντας τους μύθους), πρώην επαγγελματίας τερματοφύλακας στην Τσακαρίτα Τζούνιορς, τους λεγόμενους «Νεκροθάφτες» επειδή το γήπεδο της ομάδας ήταν κάποτε δίπλα σε νεκροταφείο. Ακόμη διατέλεσε τραγουδιστής της ροκ μπάντας Εverest που έπαιζε διασκευές των Rolling Stones.

Για την ώρα, αναμένει στις 10 Δεκεμβρίου να αναλάβει επίσημα τα καθήκοντά του και να εγκατασταθεί στην Casa Rosada, το επιβλητικό ροζ μέγαρο του προεδρικού γραφείου, το οποίο στην πρόσφατη Ιστορία της Αργεντινής έχει συνδεθεί με την παραίτηση και την αναχώρηση με ελικόπτερο από τη στέγη του τού προέδρου Φερνάντο ντε λα Ρούα το πρωινό της 20ής Δεκεμβρίου του 2001. Την προηγούμενη μέρα, λόγω της σφοδρής και παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, είχαν ξεσπάσει στο Μπουένος Αϊρες δυναμικές κινητοποιήσεις, διαδηλώσεις και κάποιες λεηλασίες σε καταστήματα, κυρίως σούπερ μάρκετ. Το θλιβερό αποτέλεσμα αυτών των ορμητικών διαμαρτυριών που κορυφώθηκαν στην ιστορική Plaza de Mayo, δυο βήματα από την προεδρική έπαυλη, ήταν να σκοτωθούν στους δρόμους 39 άνθρωποι και να τραυματιστούν εκατοντάδες, προϊόν της βίαιης αστυνομικής καταστολής. Παλιές ιστορίες που δεν αγγίζουν τον νεοκλεγέντα πρόεδρο, παρότι η σημερινή οικονομική κατάσταση στη χώρα είναι χειρότερη από τότε.

Ως εκ τούτου, ο ίδιος προληπτικά έχει υποσχεθεί ότι θα πατάξει τις «εκτός νόμου» διαδηλώσεις. Αισθάνεται, άλλωστε, πλέον περήφανος και δυνατός που διαθέτει τη συγκατάθεση των συμπολιτών του. Λες και του τη χρώσταγαν σε αυτόν τον δάσκαλο «ταντρικού» σεξ και ιδιοκτήτη πέντε κλωνοποιημένων σκύλων της υπερμεγέθους βρετανικής φυλής Μαστίφ. Τα αποκαλεί τετράποδα παιδιά του και ισχυρίζεται ότι επικοινωνεί μαζί τους για να τον συμβουλεύουν μέσω μυστικιστικού μέντιουμ! Ποιος ξέρει, ίσως τα διαπεραστικά, αλά Χάσκι γαλάζια μάτια του να κοιτάζουν την πραγματικότητα από έναν άλλο, πιο «κυνικό» κόσμο.

Εξωφρενικό, από κάθε άποψη, για τη δυστυχή συγκυρία της χώρας. Ωστόσο, το τολμηρό, το παιχνιδιάρικο, το απειλητικό και το παράλογο που σκιαγραφούν μια παραπαίουσα κοινωνία παρασυρμένη κάθε τόσο στην άκρη της αβύσσου είναι ένα συνηθισμένο μοτίβο στην αργεντίνικη κουλτούρα. Σε μια μεγάλη χώρα που, 40 χρόνια μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας, ταλαντεύεται ακόμη στενόχωρα ανάμεσα στη μουσική υπόκρουση του «Don’t Cry for Me Argentina» της Μαντόνα και του βαμμένου στα μαύρα για κηδεία τέμπο του «Paint It Black» των Rolling Stones. Ισως τώρα στο πρόσωπο του ηγέτη και ιδρυτή του δεξιού, ελευθεριακού, αντισυστημικού κόμματος La Libertad Avanza (Η ελευθερία προχωρά), η Αργεντινή να βρήκε τον υπό την προεδρική αίγλη κορυφαίο, υστερικά φιλόδοξο μέχρι μεγαλομανίας ερμηνευτή και για τα δύο αυτά αγγλόφωνα σουξέ. Αλλωστε τα φωνητικά του χαρίσματα, ως λάτρη της όπερας και δεινού αοιδού αριών του Βέρντι, δεν τα διέθεταν ποτέ οι σχετικά ομοϊδεάτες του στην αμερικανική ήπειρο. Ούτε ο Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ, ούτε ο Ζαΐρ Μπολσονάρο στη Βραζιλία, προτού χαντακωθούν αμφότεροι στις εθνικές τους κάλπες.

Η χώρα των ηρώων

Για τους απανταχού της Γης φίλους της Αργεντινής η χώρα δεν αποτελεί ιδιάζουσα περίπτωση στον παγκόσμιο χάρτη. Για τους ρομαντικούς εραστές της παραμένει η πατρίδα του βασιλιά του τάνγκο Κάρλος Γαρδέλ, της «αγίας» Εβίτας Περόν, του σπουδαίου συγγραφέα Χόρχε Λουίς Μπόρχες, του απαράμιλλου «El Pibe de Oro» (Χρυσό Αγόρι) Ντιέγκο Μαραντόνα, του ασυναγώνιστου θαυματοποιού των γηπέδων «La Pulga» (Ψύλλος) Λιονέλ Μέσι. Είναι η γενέτειρα του επαναστάτη Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα και του σημερινού πάπα Φραγκίσκου, το εφαλτήριο της εκτόξευσης του μεγιστάνα Αριστοτέλη Ωνάση, ο προνομιούχος τόπος για τις ψησταριές που με τις σχάρες τους αναβαθμίζουν σε πεδίο τέχνης το ψήσιμο του asado.

Για τους γεωγραφημένους εγκυκλοπαιδιστές, επίσης, είναι μια χώρα 46 εκατομμυρίων κατοίκων με άφθονο ορυκτό πλούτο, εκτεταμένες αγροτικές καλλιέργειες και ισχυρή βιομηχανική παραγωγή. Είναι ακόμη η 8η μεγαλύτερη σε έκταση χώρα στον κόσμο, η 23η κατά σειρά μεγαλύτερη οικονομία διεθνώς και, με βάση το ΑΕΠ της, κατατάσσεται 3η στη Λατινική Αμερική πίσω από τη Βραζιλία και το Μεξικό. Με αυτές τις προδιαγραφές όλα συνηγορούν πως θα έπρεπε να είναι μια ευημερούσα χώρα για τον λαό της. Αλίμονο, όλες αυτές οι κατατάξεις αποτελούν για τους ρεαλιστές αναλυτές περιτύλιγμα που συγκαλύπτει -αν δεν συσκοτίζει- μια παρακμιακή πραγματικότητα.

Χούντα και Δημοκρατία

Οταν το 1983, ύστερα από την ήττα από τις βρετανικές Ενοπλες Δυνάμεις στον Πόλεμο των Φόκλαντ, κατέρρευσε το στυγνό καθεστώς της επτάχρονης στρατιωτικής χούντας των μακελάρηδων πραξικοπηματιών, η Αργεντινή φάνηκε να αναπνέει και πάλι. Η αποχώρηση από την εξουσία της απροκάλυπτα βάρβαρης μάστιγας, που διέπραξε με ωμή βία φρικαλεότητες εξαπολύοντας «βρόμικο πόλεμο» κατά του εγχώριου πληθυσμού, χάρισε στους καταπονημένους πολίτες το δικαίωμα να τρέφουν δυναμικά και πάλι προσδοκίες για ένα καλύτερο μέλλον. Με την επιστροφή στη Δημοκρατία άπαντες πόνταραν στην προοπτική της οικονομικής άνθησης και κοινωνικής ευμάρειας. Απατήθηκαν οικτρά. Δεκαετίες πολιτικής κακοδιαχείρισης και καιροσκοπισμού από διαδοχικές κυβερνήσεις οδήγησαν την Αργεντινή σε επαναλαμβανόμενες κρίσεις.

Η χώρα αθέτησε τρεις φορές την αποπληρωμή των κεφαλαίων του δημόσιου χρέους της. Εντάχθηκε δύο φορές σε προγράμματα διάσωσης και αναδιάρθρωσης χρέους για την αποφυγή διεθνούς χρεοκοπίας. Και αφού συνδέθηκε, σε διάφορες εποχές, με το ιστορικό ρεκόρ των 20 προγραμμάτων στήριξης από το ΔΝΤ, υπέγραψε, εξουθενωμένη, τον Μάρτιο του 2023 ένα ακόμη δάνειο 44 δισ. δολαρίων από το Ταμείο με έδρα την Ουάσινγκτον. Με τους συνήθεις αμείλικτα σκληρούς έως ακρωτηριαστικούς όρους επιβολής λιτότητας προς συμμόρφωση.

Ηδη η χώρα πλέει σε αχαρτογράφητα οικονομικά νερά που προμηνύουν φουρτουνιασμένα την πρόσκρουσή της στον βράχο μιας νέας χρεοκοπίας. Το ανεξέλεγκτο δημόσιο χρέος της ανέρχεται στα 400 δισ. δολάρια, αντιπροσωπεύοντας το 98% του ΑΕΠ της, ενώ τα συναλλαγματικά αποθέματα της κεντρικής τράπεζας της χώρας έχουν βυθιστεί στο κόκκινο. Την ίδια ώρα το προστατευόμενο εθνικό νόμισμα, το πέσο, τρικλίζει παρά τα αυστηρά capital controls, η μαύρη αγορά δολαρίων ανθεί, ενώ ο πληθωρισμός αγγίζει το 142% με τάση έως το τέλος της χρονιάς να ξεπεράσει το 210%.

Εν τω μεταξύ, το ποσοστό φτώχειας διευρύνεται ραγδαία επιβαρυμένο και από τον αυξανόμενο πληθωρισμό. Κοντά στα 15 εκατομμύρια άνθρωποι ζουν σε συνθήκες εξευτελιστικής ένδειας, ενώ άλλες 3,5 εκατομμύρια ψυχές βιώνουν αφόρητη ακραία φτώχεια, ανήμπορες να αντεπεξέλθουν στις πιο βασικές διατροφικές τους ανάγκες. Περισσότερα από τα μισά παιδιά κάτω των 14 υποφέρουν, ενώ οι κοινότητες των αυτοχθόνων καλλιεργητών -που κατά το 70% δεν έχουν τίτλους αγροτικής ιδιοκτησίας και συχνά εξαναγκάζονται σε εξώσεις- λιμοκτονούν. Χώρια τα εμπόδια που βρίσκουν στην πρόσβαση στη Δικαιοσύνη, στην εκπαίδευση, στην υγειονομική περίθαλψη. Το ίδιο στενάζει το ήμισυ του εργατικού δυναμικού που απασχολείται άτυπα σε ραφτάδικα μαζικής παραγωγής ρούχων, στα καμίνια των τουβλάδικων, σε συνεργεία, σιδεράδικα, βοσκοτόπια, καθώς και ως υπηρετικό προσωπικό. Στερούνται εργασιακών δικαιωμάτων και νομικής προστασίας υπό την παντελή κρατική αδιαφορία.

Πολιτική βία

Αναπόδραστα σχεδόν, στις περιστάσεις οικονομικής δυσφορίας και κοινωνικού αναβρασμού, η αυταρχική κρατική καταστολή διογκώνεται, ενώ η πολιτική βία επεκτείνεται δυσοίωνα. Τον Σεπτέμβριο του 2022 εκδηλώθηκε απόπειρα δολοφονίας της επί οκταετία 2007-2015 πρώην προέδρου Κριστίνα Φερνάντες ντε Κίρχνερ έξω από το σπίτι της στην εύπορη συνοικία της Ρεκολέτα. Η ίδια επέζησε της επίθεσης, αλλά τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς ένα δικαστήριο την καταδίκασε σε έξι χρόνια φυλάκιση και ισόβια απαγόρευση κατοχής δημόσιου αξιώματος λόγω της φερόμενης αθέμιτης ανάθεσης κατά τη διάρκεια της προεδρικής της θητείας περίπου 1 δισ. δολαρίων σε δημόσιες συμβάσεις σε οικογενειακό φίλο.

Προφανώς, η ποινή δεν θα τεθεί σε ισχύ μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία έφεσης. Προφανέστερα με ένα αδύναμο θεσμικό πλαίσιο που εναποθέτει τον έλεγχο της διαφθοράς σε μέρος της εκτελεστικής εξουσίας και ένα δικαστικό σώμα ευρέως πολιτικοποιημένο και αναποτελεσματικής εποπτείας, πάντα θα υπάρχουν ορθάνοικτα παράθυρα ασυλίας και προνομιακής παράκαμψης των συνεπειών των νόμων για τους ασύδοτους πολιτικούς και τους επίορκους κρατικούς αξιωματούχους. Το είδος αμφότερων, που δίχως λογοδοσία είναι πιο τοξικό κι από τον υπερμολυσμένο Rio Matanza (ποταμός της σφαγής) που διατρέχει κομμάτι της επαρχίας του Μπουένος Αϊρες.

Ολο αυτό το αξεδιάλυτο, μπερδεμένο κουβάρι που πνιγεί ασφυκτικά τη χώρα, καλείται τώρα να ξεμπλέξει ή να τεμαχίσει σαν τον Γόρδιο Δεσμό ο νεοεκλεγμένος πρόεδρος. Εν ανάγκη, ας χρησιμοποιήσει το αλυσοπρίονο που εμφάνιζε στις προεκλογικές του συγκεντρώσεις για να συμβολίσει τις αιματηρές του περικοπές στις δημόσιες δαπάνες. Μόνο που με την εκ μέρους του έλλειψη μαστοριάς στη διαχείριση, τον αθυρόστομο οίστρο και τη διαγνωσμένη συναισθηματική του αστάθεια κινδυνεύει να πετσοκοπεί αποκαρδιωτικά και ο ίδιος.

Ακαδημαϊκή καριέρα

Στην αργεντίνικη αργκό, η λέξη «burro» σημαίνει αδαής ή αμόρφωτος. Ο Χαβιέρ Μιλέι μπορεί να εκπροσωπεί πολιτικά την πρώτη περιγραφή, αλλά όχι επιστημονικά τη δεύτερη. Απέκτησε δύο μεταπτυχιακά στις Οικονομικές Επιστήμες από ένα ιδιωτικό και ένα δημόσιο πανεπιστήμιο και εργάστηκε για πολλές χρηματοοικονομικές εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της τράπεζας HSBC. Πάνω από 20 χρόνια δίδαξε ως καθηγητής Μακροοικονομία, Οικονομικά της Ανάπτυξης και Μαθηματικά για οικονομολόγους, συγγράφοντας παράλληλα περισσότερες από πενήντα ακαδημαϊκές εργασίες. Ωστόσο πτυχία, καθηγητιλίκι, προϋπηρεσίες, ερευνητικά δοκίμια και από το 2021 βουλευτιλίκι δεν τον καθιστούν αυτομάτως διαλλακτικό ακαδημαϊκό. Ούτε φέρει την ετικέτα του πολιτισμένου διανοούμενου. Για τη συμπεριφορά του αυτή είναι από άλλον πλανήτη. Παραμένει ολόψυχα στρατευμένος στον υπερ-νεοφιλελεύθερο εξτρεμισμό του. Δογματικός στις πεποιθήσεις του, δεν εγγυάται απλώς τη μετάδοση των βεβαιοτήτων του, αλλά θέλει επειγόντως, δραστικά και φανατικά να τις εφαρμόσει. Οσο ακραίες και αν φαντάζουν.

Υποσχέσεις και κωλοτούμπες

Στις άμεσες, πλην αμφιλεγόμενες προτεραιότητές του είναι «να ανατινάξει την κεντρική τράπεζα», να μειώσει τους φόρους και να περικόψει μέχρι μηδενισμού τα προγράμματα πρόνοιας. Να βάλει λουκέτο και να ιδιωτικοποιήσει τις δημόσιες επιχειρήσεις, να καταργήσει τα υπουργεία Υγείας, Παιδείας και Περιβάλλοντος, να επιβάλει χρεώσεις στους ασφαλισμένους ασθενείς που χρησιμοποιούν το δημόσιο σύστημα υγείας. Επιπλέον προτίθεται να απελευθερώσει την αγορά ιδιωτικών όπλων, την οπλοφορία και την οπλοκατοχή και να επιβάλει απαγόρευση εισόδου στη χώρα μεταναστών. Ανάμεσα σε άλλα, έχει ακόμη υποσχεθεί να απονομιμοποιήσει τις αμβλώσεις και να απελευθερώσει την πώληση ανθρώπινων οργάνων σε στυλ «αν τραβάς οικονομικά ζόρια, πούλα ένα νεφρό».

Σκοπεύει επίσης να διακόψει τις διπλωματικές σχέσεις με τους δύο σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους της χώρας του, τη Βραζιλία και την Κίνα. Ολόκληρος οικονομολόγος λησμονούσε υπό τον θερμοκέφαλο αντικομμουνισμό του ότι η «δολοφονική» -όπως τη χαρακτήριζε- Κίνα είχε προμηθεύσει με άφθονο σκληρό συνάλλαγμα τα τελευταία χρόνια την Αργεντινή.

Μετά την εκλογή του βέβαια άλλαξε τροπάρι, χαμήλωσε τους τόνους και εμφανίστηκε ανοιχτός και εγκάρδιος προς τους Βραζιλιάνους και τους Κινέζους. Και φυσικά έκανε την κωλοτούμπα, διαβεβαιώνοντας καθησυχαστικά τους συμπολίτες του ότι δεν θα ιδιωτικοποιήσει την Υγεία και την Παιδεία. Προσεχώς αναμένεται να μετατοπίσει και τις εκδηλωμένες επιθυμίες του να ευθυγραμμίσει τη χώρα του με τις ΗΠΑ και το Ισραήλ. Και να αποσύρει τις δηλώσεις ότι σκέφτεται να απαρνηθεί τον Ρωμαιοκαθολικισμό και να ασπαστεί τον Ιουδαϊσμό εξαιτίας της αντιπάθειάς του προς τον συμπατριώτη του πάπα Φραγκίσκο, τον οποίο είχε εξυβρίσει χυδαία ως «εκπρόσωπο του διαβόλου στη Γη» και «πουτ... γιο». Κάπως, βέβαια, μπάλωσε εσχάτως την ιταμή φρασεολογία του για τον προκαθήμενο της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, αποκαλώντας τον, αντί «κάθαρμα», όπως συνήθιζε, «Παναγιώτατο». Παρότι, όμως, επιδεικνύει φιλότιμα ρητορική προσαρμοστικότητα, αντίστοιχη του αξιώματός του, δύσκολα θα ανακαλέσει την καυχησιά του ότι ως μύστης της χαράς του ταντρικού σεξ «εκσπερματίζει κάθε τρεις μήνες». Κομπασμός για τον οποίο από λεπτότητα δεν ρωτάται η 42χρονη κωμική ηθοποιός και εγχώρια σταρ Φατίμα Φλόρες που από τον περασμένο Αύγουστο είναι σύντροφός του.

Η ονείρωξή του, πάντως, που κατοπτρίζει τη μεγάλη ιδέα που τον συνεπαίρνει ηδονικά είναι να δολαριοποιήσει την οικονομία. Ηδη την έχουν εφαρμόσει τρεις άλλες χώρες της Λατινικής Αμερικής, ο Ισημερινός, το Ελ Σαλβαδόρ και ο Παναμάς, αλλά αυτές είναι πολύ μικρότερες από την Αργεντινή. Η περίπτωση να λειτουργήσει η οικονομία της χώρας των θρυλικών γκαούτσο με δολάρια αλλά χωρίς δολάρια είναι τόσο παρακινδυνευμένη όσο η απόπειρα να αρμέξει ταύρο στην αχανή πάμπα του Ρίο ντε λα Πλάτα. Με δεδομένο ότι η Αργεντινή χρωστάει περισσότερα χρήματα σε ξένα νομίσματα απ’ όσα διαθέτει, είναι σαν να θέλει να αγοράσει ορίτζιναλ Gucci, τα οποία ούτε παράγει, ούτε το υποτιμημένο της πέσο τής φτάνει για να ψωνίσει «μαϊμού» από το πανέρι. Περισσότερο από οικονομολόγος ο Μιλέι, ως παλιός τερματοφύλακας σε μια ομάδα με κόκκινη - μαύρη φανέλα που ίδρυσαν αναρχικοί στις αρχές του περασμένου αιώνα, οφείλει να οργανώσει την άμυνά του.

Εχοντας αποκλείσει το ενδεχόμενο να εφαρμόσει τις πολιτικές του με προεδρικά διατάγματα, θα πρέπει να τις περάσει από τα δύο νομοθετικά σώματα όπου κυριαρχούν τα κόμματα της Κεντροδεξιάς και της Κεντροαριστεράς. Το δικό του κόμμα ελέγχει μόλις 38 από τις 257 έδρες στην Κάτω Βουλή της Αργεντινής και 8 από τις 72 στη Γερουσία, πράγμα που σχεδόν προαναγγέλλει οδυνηρούς συμβιβασμούς για τα οράματά του. Εκτός πια αν σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή για τη Δημοκρατία της Αργεντινής δόλιες δυνάμεις απεργάζονται σκοτεινά αυταρχικά σενάρια που θα πυροδοτήσουν μαζικές κοινωνικές αναταραχές, εθνικές απεργίες από τα συνδικάτα, πιθανή πολιτική βία και πιέσεις κατά των δημοκρατικών θεσμών. Για όλα αυτά τα ύποπτα ενδεχόμενα ο κατά τα άλλα σκληρός εκλεγμένος πρόεδρος δεν βγάζει μιλιά.

Σήμερα είναι υποχρεωμένος να υλοποιήσει το πολιτικό του αφήγημα. Τα βλέμματα κιόλας των Ευρωπαίων ακροδεξιών Ματέο Σαλβίνι, Βίκτορ Ορμπαν, Γκέερτ Βίλντερς και του Σαντιάγο Αμπασκάλ, του ισπανικού Vox, είναι καρφωμένα πάνω του. Γνωρίζει ότι αν δεν επιτεθεί σε ό,τι προσδιόρισε ως τη λεία του -για το καλό του τόπου βεβαίως- θα διασυρθεί η αξιοπιστία του. Δεν μπορεί να στέκεται φερμαρισμένος αενάως σαν απολιθωμένος λύκος στο καρτέρι. Θα τολμήσει να ορμήσει ή θα μαδάει από το άγχος τις φαβορίτες του;

Προσώρας αναμένει την εργένικη μετακόμισή του στην επίσημη προεδρική κατοικία Quinta de Olivos, πιθανόν για να προετοιμάσει χαλαρά μαζί με τους πιο ρεαλιστές από τον ίδιο συμβούλους του το εγχείρημα της εφόδου του στο κοινωνικό κράτος. Μένει να αποδειχτεί αν διαθέτει κάτι παραπάνω από σαθρή σοβαρότητα και κλισέ αγανάκτησης. Αν έχει εκείνο το ικανό πολιτικό εκτόπισμα και το αναγκαίο ηγετικό βάθος, όχι για να γεμίσει ένα μπλοκ με ξεθυμασμένες οικονομικές συνταγές, αλλά για να υπογράψει μια προεδρική θητεία. Oλη η Αργεντινή -τον ψήφισε δεν τον ψήφισε- περιμένει με ανυπομονησία να διαπιστώσει αν έχει τα κατάλληλα προεδρικά προσόντα ή είναι απλώς μια διαταραγμένη, φανφαρόνικη προσωπικότητα. Eτσι κι αλλιώς, όσο κουρασμένη, ταλαιπωρημένη και διχασμένη και αν είναι αυτή η χώρα, συνεχίζει να διατηρεί μια εκλεπτυσμένη αίσθηση του μαύρου χιούμορ. Γι’ αυτό εμμέσως του επισημαίνει ότι καλού κακού ας έχει κι ένα ελικόπτερο παρκαρισμένο κάπου κοντά στο Προεδρικό Μέγαρο.