Γάζα: Σχέδιο τριών σημείων καταρτίζουν ηγέτες και διπλωμάτες για να τερματίσουν τον πόλεμο, γράφουν οι New York Times

Σε τρεις κατευθύνσεις κινείται το σχέδιο που επεξεργάζονται κορυφαίοι αξιωματούχοι από τουλάχιστον 10 διαφορετικές χώρες, προκειμένου να τερματιστεί ο πόλεμος στη Γάζα και να απαντηθεί το ερώτημα για το πώς θα κυβερνηθεί η περιοχή μετά το τέλος των εχθροπραξιών.

Η πρώτη κατεύθυνση αφορά στην επίτευξη κατάπαυσης του πυρός μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ενώ περιλαμβάνει την ανταλλαγή περισσότερων από 100 ισραηλινών ομήρων που κρατούνται από τη Χαμάς με χιλιάδες Παλαιστίνιους που κρατούνται στις ισραηλινές φυλακές.

Η δεύτερη κατεύθυνση του σχεδίου εστιάζει στην αναδιαμόρφωση της Παλαιστινιακής Αρχής. Αμερικανοί και Άραβες αξιωματούχοι συζητούν την αναμόρφωση της ηγεσίας της Αρχής και την ανάληψη του ελέγχου της Γάζας μετά το τέλος του πολέμου, αναλαμβάνοντας την εξουσία από το Ισραήλ και τη Χαμάς.

Η τρίτη κατεύθυνση προβλέπει πιέσεις από ΗΠΑ και Σαουδική Αραβία προς το Ισραήλ, προκειμένου να συμφωνήσει σε όρους για τη δημιουργία Παλαιστινιακού κράτους, με αντάλλαγμα τη για πρώτη φορά σύναψη επίσημων δεσμών της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ.

Τα σημαντικά εμπόδια

Οι τρεις άξονες συνδέονται μεταξύ τους και οι συνομιλίες θεωρούνται μακρινές. Σε κάθε σειρά διαπραγματεύσεων, θα πρέπει να ξεπεραστούν σημαντικά εμπόδια. Το μεγαλύτερο είναι ότι η κυβέρνηση του Ισραήλ διακηρύττει ότι δεν θα επιτρέψει την πλήρη παλαιστινιακή κυριαρχία, κάτι που προκαλεί αμφιβολίες για το εάν μπορεί να σημειωθεί πρόοδος στα μεγάλα μέτωπα. Την ίδια ώρα, η ισραηλινή στρατιωτική εκστρατεία δεν έχει καταστρέψει τη Χαμάς. Ως εκ τούτου, δεν είναι σαφές πώς η Χαμάς θα πειστεί να κάνει στην άκρη ενώ εξακολουθεί να ελέγχει μέρος της Γάζας.

Πρωταγωνιστικό ρόλο στις συνομιλίες παίζουν οι ΗΠΑ. Κορυφαίος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου για τη Μέση Ανατολή βρέθηκε στην περιοχή την περασμένη εβδομάδα. Ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπίνκεν συνομίλησε μαζί του αρκετές φορές, ενώ βρισκόταν σε ταξίδι στην Αφρική. Η κυβέρνηση Μπάιντεν θέλει να διασφαλίσει ότι ένας κορυφαίος Αμερικανός αξιωματούχος θα μιλάει πρόσωπο με πρόσωπο ανά πάσα στιγμή με Ισραηλινούς και Άραβες ηγέτες.

Οι αμφιλεγόμενες προτάσεις

Στο τραπέζι βρίσκονται αρκετά σενάρια. Ορισμένα όμως απ’ αυτά είναι προσωρινά, μακροπρόθεσμα ή προκαλούν έντονες αντιδράσεις. Κάποιες από τις αμφιλεγόμενες προτάσεις αφορούν στη μεταφορά της εξουσίας εντός της Παλαιστινιακής Αρχής από τον Μαχμούντ Αμπάς σε κάποιο άλλο πρόσωπο, με τον Αμπάς να διατηρεί έναν τελετουργικό ρόλο.

Μια άλλη πρόταση προβλέπει την αποστολή αραβικής ειρηνευτικής δύναμης στη Γάζα για την ενίσχυση νέας παλαιστινιακής διοίκησης εκεί. Παράλληλα, συζητείται η έγκριση ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ με τη στήριξη των ΗΠΑ, που θα αναγνωρίζει το δικαίωμα των Παλαιστινίων να έχουν κρατική υπόσταση.


Οι τρεις κατευθύνσεις

1. Όμηροι και κατάπαυση του πυρός

Οι Αμερικανοί θεωρούν ως πρώτο ζήτημα τον τερματισμό του πολέμου. Οι συνομιλίες αυτές είναι συνυφασμένες με τις διαπραγματεύσεις για την απελευθέρωση των περισσότερων από 100 ομήρων που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια του μακελειού της 7ης Οκτωβρίου και κρατούνται από τη Χαμάς και τους συμμάχους της. Η Χαμάς έχει δηλώσει ότι δεν θα απελευθερώσει τους ομήρους έως ότου το Ισραήλ συμφωνήσει σε μόνιμη κατάπαυση του πυρός, μια στάση που είναι ασυμβίβαστη με τον διακηρυγμένο στόχο του Ισραήλ να πολεμήσει έως ότου η Χαμάς απομακρυνθεί από τη Γάζα.

Αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ, το Ισραήλ, την Αίγυπτο και το Κατάρ συζητούν μια συμφωνία που θα σταματούσε τις εχθροπραξίες για δύο μήνες. Τον Νοέμβριο, τα μέρη συμφώνησαν σε μια σύντομη παύση που είχε ως αποτέλεσμα η Χαμάς να απελευθερώσει περισσότερους από 100 ομήρους.

Σύμφωνα με μια πρόταση, οι όμηροι θα απελευθερώνονταν σταδιακά κατά τη διάρκεια μιας παύσης έως και 60 ημερών με αντάλλαγμα Παλαιστίνιους που φυλακίζονται από το Ισραήλ. Ορισμένοι αξιωματούχοι πρότειναν να απελευθερωθούν πρώτα Ισραηλινοί πολίτες, σε αντάλλαγμα για Παλαιστίνιες γυναίκες και ανήλικους που κρατούνται από το Ισραήλ. Στη συνέχεια, οι αιχμάλωτοι Ισραηλινοί στρατιώτες θα ανταλλάσσονταν με Παλαιστίνιους μαχητές ηγέτες που εκτίουν μακροχρόνιες ποινές.

Διπλωμάτες από διάφορες πλευρές λένε ότι ελπίζουν ότι κατά τη διάρκεια της παύσης θα μπορούσαν να διεξαχθούν πιο λεπτομερείς συζητήσεις για μια μόνιμη εκεχειρία που θα μπορούσε να περιλαμβάνει την αποχώρηση των περισσότερων ή όλων των ισραηλινών στρατευμάτων, την αποχώρηση των ηγετών της Χαμάς από τη Λωρίδα της Γάζας και τη μετάβαση της εξουσίας στην Παλαιστινιακή Αρχή. Προς το παρόν, το Ισραήλ και η Χαμάς έχουν απορρίψει αμφότεροι ορισμένους από αυτούς τους όρους.

2. Αναμόρφωση της Παλαιστινιακής Αρχής

Η Παλαιστινιακή Αρχή ήλεγχε για λίγο τη Γάζα μετά την αποχώρηση των ισραηλινών στρατευμάτων το 2005, αλλά η Χαμάς την ανάγκασε να φύγει από την εξουσία δύο χρόνια αργότερα. Τώρα, ορισμένοι θέλουν η Αρχή να επιστρέψει στη Γάζα και να διαδραματίσει ρόλο στη μεταπολεμική διακυβέρνηση. Για να καταστεί η ιδέα πιο ελκυστική για το Ισραήλ, το οποίο αντιτίθεται σε αυτήν, ασκείται πίεση από τις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ιορδανία, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία και άλλα αραβικά κράτη για την αναμόρφωση της αρχής και την αλλαγή της ηγεσίας της.

Οι διαμεσολαβητές ενθαρρύνουν τον 88χρονο Μαχμούντ Αμπάς να αναλάβει πιο τελετουργικό ρόλο και να παραχωρήσει την εκτελεστική εξουσία σε έναν νέο πρωθυπουργό, που θα μπορούσε να επιβλέπει την ανοικοδόμηση της Γάζας και να αντιμετωπίσει τη διαφθορά.

Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι ο στόχος είναι να καταστεί η αρχή πιο αξιόπιστος διαχειριστής ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους. Ισραηλινοί αξιωματούχοι υποστηρίζουν επίσης ότι η αρχή πρέπει να αλλάξει το εκπαιδευτικό της σύστημα, το οποίο, όπως λένε, δεν προάγει την ειρήνη, και να τερματίσει τις πληρωμές κοινωνικής πρόνοιας σε όσους καταδικάζονται για βία κατά Ισραηλινών.

3. Διπλωματικές σχέσεις της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ

Η διακυβέρνηση Μπάιντεν συζητά με τη Σαουδική Αραβία να συμφωνήσει σε επίσημες διπλωματικές σχέσεις με το Ισραήλ. Μια τριμερής συμφωνία είχε συζητηθεί πριν την έναρξη του πολέμου και ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν φαινόταν δεκτικός, καθώς η διακυβέρνηση Μπάιντεν προσέφερε μία αμυντική συνθήκη ΗΠΑ- Σαουδικής Αραβίας, συνεργασία σε ένα πολιτικό πυρηνικό πρόγραμμα και μεγαλύτερες πωλήσεις όπλων.

Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, λένε Αμερικανοί αξιωματούχοι, οι Σαουδάραβες θα δέχονταν τις σχετικά μικρές παραχωρήσεις του Ισραήλ στο παλαιστινιακό ζήτημα με αντάλλαγμα τη σαουδαραβική αναγνώριση.

Αυτή η αναγνώριση θα αποτελούσε σημαντική πολιτική νίκη για τους Αμερικανούς και Ισραηλινούς ηγέτες λόγω της θέσης της Σαουδικής Αραβίας ως κορυφαίου αραβικού και μουσουλμανικού έθνους.




Ειδήσεις σήμερα:

«H 39χρονη είναι μία εμμονική γυναίκα», λέει ο δικηγόρος της οικογένειας του 43χρονου που δολοφονήθηκε στη Χαλκίδα

Νέο θρίλερ στο Μεσολόγγι - Πήγε για ψάρεμα στον Αχελώο και αγνοείται

Η προσχώρηση της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ ενισχύει τη Συμμαχία, λέει ο Μητσοτάκης