Πώς ο Τιτανικός μπορεί να γλιτώσει από πρόστιμα $100 δισ. την εταιρεία του Dali που γκρέμισε τη γέφυρα στη Βαλτιμόρη

Στον απόηχο του ναυτικού δυστυχήματος στη Βαλτιμόρη, όπου το πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων «Dali» προσέκρουσε στη μεγαλύτερη γέφυρα της πόλης, γκρεμίζοντάς την, πολλοί ήταν αυτοί που έλεγαν ότι οι σοβαρότερες συνέπειες θα αφορούσαν τη διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας. Προκύπτει, τελικά, ότι το συγκεκριμένο περιστατικό μπορεί να αλλάξει για πάντα την παγκόσμια ναυτιλία, μια και ενδέχεται να εξελιχθεί στο δυστύχημα με το μεγαλύτερο ασφαλιστικό κόστος στην ανθρώπινη ιστορία. Αλλά λόγω της πιο διάσημης ναυτικής τραγωδίας, του ναυαγίου του «Τιτανικού», η ιδιοκτήτρια εταιρεία του πλοίου θα γλιτώσει από τις εξαντλητικές αποζημιώσεις.

Τέσσερα δισεκατομμύρια δολάρια. Τόσα εκτιμούν ότι μπορεί να φτάσει ή ακόμα και να ξεπεράσει το κόστος των αποζημιώσεων που θα κληθούν να καταβάλουν οι ασφαλιστικές εταιρείες για το δυστύχημα. Σε αυτό το ποσό συμπεριλαμβάνεται η απομάκρυνση των χαλασμάτων και η επανόρθωση της γέφυρας «Φράνσις Σκοτ Κι», οι αποζημιώσεις στις οικογένειες των (έξι, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία) νεκρών, οι ζημιές στο πλοίο, αλλά και οι αποζημιώσεις για κάθε μέρα που ο λιμένας της Βαλτιμόρης δεν θα λειτουργεί.

Ο πρώτος πλοιοκτήτης

Μέχρι τότε, μέχρι, δηλαδή, την ώρα της καταβολής των αποζημιώσεων, την έρευνα ως προς το τι συνέβη και το πλοίο κατέληξε στη γέφυρα έχει αναλάβει η NTSB (Εθνικό Γραφείο Ασφάλειας Μεταφορών), η αρμόδια για τη διερεύνηση αεροπορικών, σιδηροδρομικών και ναυτικών δυστυχημάτων υπηρεσία των ΗΠΑ, η οποία είναι διάσημη ως πιο σύγχρονη και αποτελεσματική του είδους της στον πλανήτη.

Η έρευνα, η οποία έχει ξεκινήσει με την εξέταση του πιλότου και όσων βρίσκονταν στη γέφυρα (η διαδικασία μοιάζει με ανάκριση), αναμένεται να διαρκέσει μεταξύ 12 και 24 μηνών και, όταν ολοκληρωθεί, θα οδηγήσει στην έκδοση πορίσματος. Σε αυτό, «παραδοσιακά», η NTSB προτείνει τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων σε ναυτιλιακούς οργανισμούς, λιμενικές Αρχές κ.ά., ώστε να αποτραπεί στο μέλλον άλλο τέτοιο δυστύχημα. Προς το παρόν, το «μαύρο κουτί» του μήκους 300 μέτρων neopanamax containership, δηλαδή το καταγραφικό δεδομένων ταξιδιού VDR με τα δεδομένα έξι ωρών πριν από το συμβάν, έχει εξεταστεί από την NTSB. Εχει προκύψει από αυτό ότι το πλοίο υπέστη μπλακ άουτ και έμεινε ακυβέρνητο. Η εφεδρική γεννήτρια που πήρε μπρος αμέσως μετά το μπλακ άουτ δεν κατάφερε να επανηλεκτροδοτήσει το «Dali» και αυτό, παρασυρμένο από το ισχυρό ρεύμα του ποταμού στον οποίο έπλεε, προσέκρουσε επάνω στη γέφυρα. Ειδικοί λένε ότι από τη στιγμή που το πλοίο δεν είχε ηλεκτροδότηση ήταν αδύνατο να σταματήσει, ακόμα και αν είχε άγκυρα. Αυτό, ωστόσο, δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχουν σκοτεινά σημεία και κακώς κείμενα.

Σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία, φαίνεται ότι το κατασκευής 2015 πλοίο (για λογαριασμό, τότε, της ελληνικών συμφερόντων ναυτιλιακής εταιρείας Oceanbulk Maritime του Πέτρου Παππά), που ανήκει στη με έδρα τη Σιγκαπούρη Grace Ocean, ήταν υπό τη διαχείριση της ινδικής Synergy Marine και ήταν ναυλωμένο από τη δανέζικη Maersk, είχε κάποιο γνωστό πολύ σοβαρό ηλεκτρολογικό πρόβλημα. Το ζήτημα αυτό είχε εντοπιστεί σε προηγούμενη στάση του, στη Χιλή, αλλά και στη Βαλτιμόρη, καθώς αναφέρεται ότι του επετράπη ο απόπλους με «σημείωση» να επισκευαστεί, καθώς λειτουργούσε με το εφεδρικό σύστημα. Οι ευθύνες επιρρίπτονται και στον λιμένα της Βαλτιμόρης, εκτός από τη ναυτιλιακή, ο οποίος, εκτός από πιλότο, δεν παρείχε και ρυμουλκά ή τουλάχιστον δεν είχε σε ετοιμότητα κάποια. Εάν το έκανε αυτό, λένε αναλυτές, θα είχε αποφευχθεί η σύγκρουση.

Επειτα, είναι και η γέφυρα. Από τη δεκαετία του ’80, μελέτες είχαν καταδείξει ότι η γέφυρα είχε κατασκευαστικά λάθη και δομικά προβλήματα ευστάθειας. Το ανατριχιαστικό είναι ότι η πρώτη εξ αυτών των μελετών ανέφερε πως εάν ένα πλοίο προσέκρουε στον έναν από τους δύο κεντρικούς πυλώνες της γέφυρας, θα την οδηγούσε σε κατάρρευση. Οπως και έγινε, όταν οι 100.000 τόνοι του πλοίου που μετέφερε 4.700 κοντέινερ προσέκρουσαν στον έναν πυλώνα...

Οι ασφαλιστικές, ο νόμος του 18ου αιώνα και ο Τιτανικός

Σύμφωνα με ναυτιλιακούς παράγοντες, υπό «κανονικές συνθήκες», η πλοιοκτήτρια εταιρεία -ή και η διαχειρίστρια, ο κολοσσός Synergy Marine του Ρατζές Ουνί (φέτος αναδείχθηκε ναυτιλιακός μάνατζερ της χρονιάς)- θα μπορούσε να κληθεί να πληρώσει πρόστιμα για αμέλεια που θα έφταναν τα 100 δισ. δολάρια. Ή, στην καλύτερη περίπτωση, «εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια» σε αποζημιώσεις και πρόστιμα μετά το δυστύχημα που έστειλε ανθρώπους και οχήματα στο νερό και βύθισε το μεταφορικό δίκτυο των ΗΠΑ στο χάος.

Ομως κάτι τέτοιο θα το γλιτώσει, καθώς, όπως εξηγούν εξειδικευμένοι νομικοί στο αμερικανικό ναυτιλιακό δίκτυο, υπάρχει το «μονοπάτι» από το οποίο θα μειώσει τη νομική ευθύνη της, βασιζόμενη σε έναν παράξενο νόμο του 18ου αιώνα, που είχε χρησιμοποιηθεί τελευταία φορά ώστε να περιοριστούν οι αποζημιώσεις που θα κατέβαλε η White Star Line, η ιδιοκτήτρια του «Τιτανικού», μετά το ναυάγιο του 1912. Ο νόμος, που είχε ψηφιστεί το 1851, θα μπορούσε να μειώσει την έκθεση σε «μόλις μερικές δεκάδες εκατομμύρια δολάρια», περιορίζοντας την ευθύνη του πλοιοκτήτη στο πόσο αξίζει το πλοίο μετά τη σύγκρουση, συν τυχόν κέρδη που εισέπραξε από τη μεταφορά του φορτίου επί του πλοίου, όπως εξήγησε ο διευθυντής του Κέντρου Ναυτικού Δικαίου του Πανεπιστημίου Tulane, Μάρτιν Ντέιβις.

Ο νόμος ψηφίστηκε αρχικά για να προστατεύσει ναυτιλιακούς κολοσσούς από το να υποστούν ανυπέρβλητες ζημίες από καταστροφές στη θάλασσα. Το... άγχος τώρα το έχουν οι περίπου 80 αντασφαλιστικές εταιρείες (σύμφωνα με τον αναλυτή της Moody’s Ratings, Μπρένταν Χολμς), οι οποίες καλύπτουν το «Dali» και θα κληθούν να καταβάλουν αποζημιώσεις. Πόσες όμως; «Ανάλογα με τη διάρκεια του μπλοκαρίσματος και τη φύση της κάλυψης διακοπής εργασιών στο λιμάνι της Βαλτιμόρης, οι ασφαλισμένες απώλειες θα μπορούσαν να κυμανθούν μεταξύ 2 και 4 δισ. δολαρίων», εκτίμησε ο διευθύνων σύμβουλος για τις παγκόσμιες ασφαλιστικές αξιολογήσεις της Morningstar DBRS Μάρκος Αλβαρεζ, ο οποίος τόνισε ότι αν συμβεί αυτό, θα ξεπεράσει το ρεκόρ των αποζημιώσεων που καταβλήθηκαν από τις ασφαλιστικές για την καταστροφή του πολυτελούς κρουαζιερόπλοιου «Costa Concordia» το 2012.

Το πώς θα διαμορφωθεί το ακριβές ποσό των αποζημιώσεων είναι εμφανές και από τον τρόπο με τον οποίο «φουσκώνει» το κόστος καθημερινά. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι οι αρχικές εκτιμήσεις για το κόστος της ανοικοδόμησης της γέφυρας, το οποίο είναι πιθανό να πληρωθεί από την αμερικανική κυβέρνηση, ανέρχονται σε 600 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με την εταιρεία οικονομικής ανάλυσης Implant Logistics.

Η ίδια ανάλυση εκτιμά ότι το κλείσιμο του λιμανιού για ένα μόνο μήνα θα μπορούσε να επιφέρει συνολική απώλεια 28 εκατ. δολαρίων για την Πολιτεία του Μέριλαντ.

Λίγο αργότερα, ωστόσο, οι αναλυτές της Barclays, σε έκθεσή τους, εκτίμησαν ότι οι ασφαλιστικές θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν απαιτήσεις ύψους 3 δισ. δολαρίων ως αποτέλεσμα της κατάρρευσης της γέφυρας. Αυτό γιατί, σύμφωνα με την Barclays, μόνο οι απαιτήσεις για τις ζημιές στη γέφυρα θα μπορούσαν να φτάσουν τα 1,2 δισ. δολάρια. Επιπλέον, αναφέρουν οι αναλυτές της τράπεζας, θα μπορούσαν να προκύψουν υποχρεώσεις για αποζημιώσεις ύψους 350-700 εκατ. δολαρίων για τους θανάτους. Φυσικά, εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια θα πρέπει πιθανώς να καταβληθούν για τις επιχειρηματικές διαταραχές που προκλήθηκαν από το κλείσιμο του λιμανιού.

Ο πρόεδρος του ασφαλιστικού κολοσσού Lloyd’s of London (που συμμετέχει στην κάλυψη του «Dali») Μπρους Κάρνεζι-Μπράουν ανέφερε ότι «πρόκειται για μια πολύ σημαντική ζημιά, ενδεχομένως τη μεγαλύτερη θαλάσσια ασφαλιστική ζημιά όλων των εποχών, αλλά όχι εκτός των παραμέτρων για τις οποίες έχουμε σχεδιασμούς».

«Πολλές επιχειρηματικές δραστηριότητες θα σταματήσουν, αλυσίδες εφοδιασμού θα διακοπούν από τα πλοία που είναι παγιδευμένα μέσα στο λιμάνι και φυσικά από τα πλοία που προσπαθούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση στο λιμάνι και δεν μπορούν πλέον. Αυτές οι δευτερογενείς επιπτώσεις θα χρειαστούν κάποιο χρόνο για να αντιμετωπιστούν», ανέφερε.

Και το disruption στις μεταφορές

Πέρα από όλα τα άλλα, ανησυχία προκαλεί η αναστολή «μέχρι νεωτέρας» της λειτουργίας του λιμανιού της Βαλτιμόρης. Και αυτό γιατί από αυτό το λιμάνι διακινούνται ετησίως 47 εκατομμύρια τόνοι διεθνών εμπορευμάτων, γεγονός το οποίο, κατά τον διευθυντή του Institute of Export and International Trade Μάρκο Φροτζόνε, εξηγεί το γιατί «θα έχει σημαντικό αντίκτυπο στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα».

Οπως σημείωσε ο Φροτζόνε, «περισσότερα από 750.000 αυτοκίνητα και οχήματα μεταφέρθηκαν μέσω της Βαλτιμόρης το 2023. Μιλάμε για σημαντικές μάρκες από ΗΠΑ και Ευρώπη, από την General Motors και τη Ford στην Jaguar Land Rover, τη Nissan, τη Fiat, και την Audi».

Πέρα από αυτό, επισημαίνει και ότι «η Βαλτιμόρη είναι σημαντικός εξαγωγέας υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) και αυτό θα προκαλέσει επιπλοκές και στη Μεγάλη Βρετανία και στην Ευρωπαϊκή Ενωση.
Περίπου 500.000 τόνοι LNG διακινούνται σε μηνιαία βάση από τη Βαλτιμόρη, οπότε οι επιπλοκές από ό,τι πρόκειται να συμβεί θα είναι σημαντικές και θα κλιμακωθούν προτού αποκατασταθεί η λειτουργία του λιμανιού».


Ειδήσεις σήμερα:

Δολοφονία στους Αγίους Αναργύρους: Το προφίλ του 39χρονου που σκότωσε την Κυριακή – Βίαιος, ασυγκράτητος και επικίνδυνος

Φωτιά μετά από έκρηξη σε κτίριο στην Κωνσταντινούπολη - 29 νεκροί και ένας τραυματίας

Στιγμές τρόμου σε χιονοδρομικό της Ιταλίας - Τα λιφτ κοντεύουν να αναποδογυρίσουν από τους θυελλώδεις ανέμους, βίντεο