Πριν αποφυλακιστεί, στο πλαίσιο της μεγαλύτερης ανταλλαγής αιχμαλώτων που έγινε χθες μεταξύ Ρωσίας και Δύσης μετά τον Ψυχρό Πόλεμο, ο
Έβαν Γκέρσκοβιτς ήταν υποχρεωμένος, μαζί με τους άλλους κρατούμενους που θα αποφυλακιζόντουσαν μαζί του, να συμπληρώσει μια φόρμα απευθυνόμενος στον Βλαντίμιρ Πούτιν ζητώντας γραπτώς επιείκεια ώστε ο Ρώσος πρόεδρος να μπορεί να υπογράψει τα διατάγματα για να δώσει χάρη στους
13 κρατούμενους που απελευθερώθηκαν στο πλαίσιο της ανταλλαγής, σύμφωνα με την Wall Street Journal όπου εργάζεται ο δημοσιογράφος.
Σε αυτή την τυπική διαδικασία, που ήταν ωστόσο προϋπόθεση για τη συμφωνία ανταλλαγής, ο Αμερικανός δημοσιογράφος πρόσθεσε ένα δικό του αίτημα στο έντυπο: Μια κατ' ιδίαν συνέντευξη με τον Πούτιν μετά την απελευθέρωσή του. «Η φόρμα στο έντυπο του αιτήματος είχε στο τέλος έναν κενό χώρο, που κάθε κρατούμενος μπορούσε να συμπληρώσει αν το επιθυμούσε, ή απλά να τον αφήσει κενό (...)».
Ο ανταποκριτής της WSJ στη Ρωσία συμπλήρωσε το κενό και στην τελευταία γραμμή έγραψε προτείνοντας: «Μετά την αποφυλάκισή μου, θα ήταν διατεθειμένος ο Πούτιν να μου παραχωρήσει μια κατ' ιδίαν συνέντευξη;» σύμφωνα με την αμερικανική εφημερίδα. Δεν είναι σαφές
αν ο Πούτιν απάντησε στο αίτημα ή αν διάβασε την επιστολή.
Ο δημοσιογράφος της Wall Street Journal Έβαν Γκέρσκοβιτς, είχε συλληφθεί πέρυσι, ενώ έκανε ρεπορτάζ στο Γεκατερίνεμπουργκ, ανατολικά της Μόσχας.
Οι ρωσικές αρχές τον κατηγόρησαν για κατασκοπεία υπέρ της CIA και τον καταδικάστηκε σε κάθειρξη 16 ετών σε σωφρονιστική αποικία υψίστης ασφαλείας. Ήταν η πρώτη καταδίκη Αμερικανού δημοσιογράφου για κατασκοπεία εδώ και τρεις δεκαετίες.
Ο Γκέρσκοβιτς, που μεγάλωσε στο Νιου Τζέρσεϊ, κατάγεται από μια οικογένεια Εβραίων που έφυγαν από την ΕΣΣΔ στα τέλη της δεκαετίας του 1970. Σε αντίθεση με πολλούς άλλους Αμερικανούς συναδέλφους του που έφυγαν από τη Ρωσία μετά την εισβολή στην Ουκρανία, επέλεξε να συνεχίσει να εργάζεται στη χώρα.
Η μεγαλύτερη ανταλλαγή κρατουμένων μεταξύ Ρωσίας - Δύσης από τον Ψυχρό Πόλεμο
Ποιοι Δυτικοί έφυγαν από τη Ρωσία
Ο πλήρης κατάλογος των απελευθερωμένων:
Ντίτερ Βορόνιν
Ίλια Γιασίν
Έβαν Γκέρσκοβιτς
Πολ Γουίλαν
Βλαντίμιρ Καρά-Μούρζα
Ρίκο Κρίγκερ
Αλσού Κουρμάσεβα
Κέβιν Λικ
Τζέρμαν Μόιγες
Ολέγκ Ορλόφ
Βαντίμ Οσταντίν
Αντρέι Πιβοβάροφ
Αλεξάντρα Σκοτσιλένκο
Πάτρικ Σόμπελ
Λιλίγια Τσανίτσεβα
Ξένια Φαντέγεβα
Ο 54χρονος Πολ Γουίλαν, πρώην πεζοναύτης και πολίτης των ΗΠΑ, του Καναδά, της Βρετανίας και της Ιρλανδίας, είχε καταδικαστεί το 2020 σε κάθειρξη 16 ετών μετά τη σύλληψή του, δύο χρόνια νωρίτερα, με την κατηγορία της κατασκοπείας.
Μετά την απόταξή του από το στράτευμα λόγω κακής διαγωγής, είχε εργαστεί ως σύμβουλος ασφαλείας και ταξίδευε συχνά στη Ρωσία. Συνελήφθη στη Μόσχα, την εποχή που ήταν διευθυντής ασφαλείας του αμερικανικού ομίλου BorgWarner, που δραστηριοποιείται στην κατασκευή ανταλλακτικών αυτοκινήτων. Δεν αποδέχτηκε καμία κατηγορία.
Ο Ρίκο Κρίγκερ, Γερμανός υπήκοος, στρατιωτικός γιατρός, που καταδικάστηκε σε θάνατο στη Λευκορωσία για υπόθεση τρομοκρατίας, αλλά απροσδόκητα έλαβε χάρη αυτή την εβδομάδα, είναι και αυτός μεταξύ εκείνων που απελευθερώνονται.
Εργαζόταν παλαιότερα για τον Γερμανικό Ερυθρό Σταυρό, καταδικάστηκε στη Λευκορωσία τον Ιούνιο σε δίκη χωρίς ανεξάρτητη κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης ή παρουσίαση οποιουδήποτε αποδεικτικού στοιχείου.
Μετά την καταδίκη του, έδωσε υπό πίεση συνέντευξη σε κρατικό τηλεοπτικό κανάλι όπου «ομολογεί» ότι τοποθέτησε εκρηκτικά κοντά σε σιδηροδρομική γραμμή με εντολή της Υπηρεσίας Ασφαλείας της Ουκρανίας.
Την Τρίτη, ο Κρίγκερ έλαβε χάρη σε μια αιφνιδιαστική κίνηση από τον Αλεξάντερ Λουκασένκο.
Άλλη μία δημοσιογράφος είναι η Ρωσοαμερικανίδα Αλσού Κουρμάσεβα που είχε καταδικαστεί σε φυλάκιση 6,5 ετών για τη μετάδοση ψευδών πληροφοριών για τον ρωσικό στρατό. Εργάζεται στο Radio Free Europe/Radio Liberty, που χρηματοδοτείται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Ένας από τους πιο θαρραλέους εκπροσώπους της ρωσικής αντιπολίτευσης, ο Βλαντίμιρ Καρά-Μουρζά επέστρεψε στη Ρωσία τον Απρίλιο του 2022, αν και οι φίλοι του τον παρακάλεσαν να μην το κάνει.
Σύμφωνα με πολλά μέσα ερευνητικής δημοσιογραφίας, όπως τα Bellingcat, The Insider και Der Spiegel, οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες εμπλέκονται σε δύο δηλητηριάσεις που υπέστη το 2015 και το 2017. Δεν ανέρρωσε ποτέ πλήρως και αντιμετωπίζει νευρομυικά προβλήματα. Τον Μάιο τιμήθηκε με το βραβείο Πούλιτζερ για τα άρθρα που έγραψε με κίνδυνο της ζωής του από το κελί του στη φυλακή».
Ο αρθρογράφος της Washington Post συνελήφθη μετά την επιστροφή του επειδή τάχθηκε κατά του πολέμου στην Ουκρανία σε ομιλίες του στις Ηνωμένες Πολιτείες και κατηγορήθηκε για προδοσία.