Πόλεμος στο Ισραήλ - Μοσάντ: Από το φιάσκο με τη σφαγή της Χαμάς στον θρίαμβο με τα χτυπήματα στη Χεζμπολάχ

Ανάμεσα στα δύο πρόσωπα της Μοσάντ, δηλαδή στην παγκόσμια γελοιοποίησή της με το μακελειό της 7ης Οκτωβρίου 2023, από τη μία πλευρά, και τις πρόσφατες θεαματικές επιτυχίες από την άλλη, χάσκουν κάποια πολύ σοβαρά ερωτηματικά.

Φερ’ ειπείν τι μπορεί στ’ αλήθεια να άλλαξε στο διάστημα του ενός έτους που μεσολάβησε από την παταγώδη αποτυχία της να προλάβει τη σφαγή 1.200 ανθρώπων από τους φονιάδες της Χαμάς - και δη επί ισραηλινού εδάφους. Και, μάλιστα, χωρίς να έχει αλλάξει η ηγεσία της Μοσάντ, μιας από τις πλέον διαβόητες κρατικές υπηρεσίες πληροφοριών -κατασκοπείας/αντικατασκοπείας- στον κόσμο. Αρκεί, άραγε, η εξήγηση ότι οι ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες είναι προγραμματισμένες και προσανατολισμένες, από τον γενετικό κώδικά τους, στην επίθεση και όχι στην άμυνα - εξ ου και το περσινό πολύνεκρο φιάσκο;

Καθώς ΜΜΕ από όλο τον κόσμο, κυρίως όμως στο ίδιο το Ισραήλ, επιχειρούν αναδρομές και ερμηνείες τόσο για το τι συνέβη στις 7/10/2023 όσο και το τι επακολούθησε έως σήμερα, τα στοιχεία που αναδύονται ρίχνουν φως ταυτόχρονα στην κολοσσιαία αστοχία της Μοσάντ, αλλά και στις πραγματικές δυνατότητές της οι οποίες, όπως καθημερινά αποδεικνύεται, παραμένουν σχεδόν απεριόριστες.

Μάλιστα, η επικρατούσα αντίληψη για το λουτρό αίματος της 7ης Οκτωβρίου και το γιατί δεν αποσοβήθηκε εγκαίρως εστιάζει στην «τεχνολογική αλαζονεία» των ισραηλινών. Πολύ σχηματικά, η Μοσάντ έχει φτάσει στο αδιανόητο επίπεδο εξέλιξης των ψηφιακών μέσων κατασκοπείας, ώστε είναι σε θέση να παρακολουθεί, σε πραγματικό χρόνο, το τι σχεδιάζουν και προγραμματίζουν οι εχθροί της.

Την παραμονή της επίθεσης

Ενας υψηλόβαθμος αξιωματούχος της στρατιωτικής υπηρεσίας πληροφοριών του Ισραήλ περιέγραψε στο δίκτυο ynet την αίσθηση της απέραντης αυτοπεποίθησης που παρέχει η παρακολούθηση της παραμικρής κίνησης του εχθρού ως εξής: «Είναι σαν να διαβάζεις τι γράφει κάποιος στο προσωπικό του ημερολόγιο, χωρίς εκείνος να έχει την παραμικρή ιδέα ότι παρακολουθείται».

Αυτή ακριβώς η, πέραν πάσης φαντασίας, τελειοποίηση των ψηφιακών μέσων αποδείχθηκε η μεγάλη παγίδα των Ισραηλινών πριν από έναν χρόνο. Διότι, ενώ τα μέσα κατασκοπείας λειτουργούν παραδοσιακά σαν μια πυραμίδα, ξεκινώντας από τη βάση και τα συμβατικά μέσα -δηλαδή τους έμβιους πράκτορες- και φτάνοντας έως την άπιαστη τεχνολογική κορυφή, ακόμη και την παραμονή της επίθεσης οι Ισραηλινοί επικεντρώνονταν στα ψηφιακά δεδομένα. Εχοντας υποτιμήσει τη Χαμάς, θεωρώντας ότι ο πραγματικός κίνδυνος είναι η Χεζμπολάχ, είχαν παραμελήσει τις παραδοσιακές μεθόδους κατασκοπείας - και το πλήρωσαν ακριβά.

Εξάλλου, ένα κρίσιμο μέρος της σημερινής δύναμης πυρός στην αμυντική οχύρωση του Ισραήλ είναι κάποιες μεραρχίες αναλυτών, κάποιες χιλιάδες νέοι άνθρωποι με υψηλή εξειδίκευση στην επιστήμη των υπολογιστών, οι οποίοι εργάζονται πολύ μακριά από το πεδίο της μάχης: σε ασφαλείς, άνετες, κλιματιζόμενες εγκαταστάσεις, στα περίχωρα του Τελ Αβίβ και αλλού, οι χάκερ των ισραηλινών μυστικων υπηρεσιών τροφοδοτούν διαρκώς με στρατηγικής σημασίας δεδομένα την κυβέρνηση και τη διοίκηση των Ενόπλων Δυνάμεων.

Κι αυτό δεν είναι καν μυστικό, αντιθέτως προς οποιαδήποτε λεπτομέρεια σχετικά με το υπερσύγχρονο σύστημα παρακολούθησης που χρησιμοποιεί σήμερα η Μοσάντ, για το οποίο απαγορεύεται να αποκαλυφθεί έστω και η κωδική ονομασία του. Αναφέρεται απλώς σαν «μυστικό εργαλείο», αλλά μόνο με κάτι τέτοιο θα μπορούσε να έχει εντοπιστεί και εξοντωθεί ο επί 32 χρόνια ηγέτης της Χεζμπολάχ, Χασάν Νασράλα, μαζί με μια σειρά από ηγετικά στελέχη της ίδιας οργάνωσης και της Χαμάς.

Βομβητές-βόμβες και μυστηριώδεις βαφές

Σε ό,τι αφορά το κύρος και την επιχειρησιακή αποτελεσματικότητα της Μοσάντ αυτή καθαυτή, το πιεστικό ερώτημα παραμένει σχετικά με το πώς ο εξευτελιστικός αιφνιδιασμός της 7ης Οκτωβρίου 2023 σχετίζεται με τη σημερινή, σχεδόν διαβολική, πανταχού παρουσία της υπηρεσίας, η οποία αγγίζει τα όρια του μυθολογίας.

Πριν από περίπου τρεις εβδομάδες, στις 17 Σεπτεμβρίου, όταν χιλιάδες βομβητές ανατινάχθηκαν στα χέρια ανδρών της Χεζμπολάχ, η κυβέρνηση του Λιβάνου υπέδειξε αμέσως τη Μοσάντ ως υπεύθυνη, εκφράζοντας αυτό που σκέφτηκαν ενστικτωδώς εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον πλανήτη: ποιος άλλος θα μπορούσε να έχει συλλάβει και να έχει εκτελέσει τέτοιο σχέδιο; Βεβαίως, από την πλευρά της η Μοσάντ ούτε επιβεβαίωσε ούτε αρνήθηκε ότι ο δάκτυλός της παρενεβλήθη σε αυτή την απίθανη υπόθεση. Απλώς, την επόμενη μέρα έσκασαν κάποιες εκατοντάδες, δήθεν αθώα λόγω χαμηλής τεχνολογίας, γουόκι τόκι.

Και πάλι η Μοσάντ υιοθέτησε τον ρόλο του ανήξερου. Ωστόσο, όποια και αν ήταν -ή δεν ήταν- η εμπλοκή της, το τελικό αποτέλεσμα ήταν η διάχυση του τρόμου. Πάνω από 40 άτομα έχασαν τη ζωή τους εξαιτίας των παγιδευμένων βομβητών και ασυρμάτων. Οι τραυματίες ανήλθαν σε πολλές εκατοντάδες ή και χιλιάδες. Ανάμεσα σε αυτούς, ο πρεσβευτής του Ιράν στον Λίβανο, Μοϊτάμπα Αμάνι, ο οποίος έχασε το ένα του μάτι ενώ και υπέστη σοβαρή ζημιά και στον άλλο οφθαλμό όπως και σε ολόκληρο το πρόσωπό του. Το κυριότερο είναι όμως ότι η ανάμειξη της Μοσάντ σε αυτά τα συμβάντα γιγάντωσε στη συλλογική φαντασία τη δυνατότητά της να προκαλέσει χάος, οπουδήποτε, ανά πάσα στιγμή.

Κι ύστερα κυκλοφόρησε η επίσης ανεπιβεβαίωτη αλλά και εξίσου εξωφρενική φήμη ότι με μια χρωματιστή χειραψία δόθηκε η χαριστική βολή στον Νασράλα, η τελειωτική επιβεβαίωση ότι όντως βρισκόταν στο υπόγειο στρατηγείο του ακριβώς τη στιγμή που είχε προγραμματιστεί να βρεθεί στο κέντρο του στόχου για τις βόμβες της ισραηλινής Αεροπορίας.

Υποτίθεται ότι κάποιος, τόσο έμπιστος ώστε να έχει πρόσβαση απευθείας στην ανώτατη ηγεσία της Χεζμπολάχ, είχε εμβαπτίσει τα χέρια του σε μια μυστηριώδη χρωστική ουσία την οποία μετεντύπωσε στον Νασράλα όταν χαιρετήθηκαν στο υπόγειο αρχηγείο. Σαν να φωσφόριζε στο σκοτάδι, αλλά με έναν hi-tech τρόπο ώστε να εντοπίζεται από τα διαστημικής τεχνολογίας μέσα ανίχνευσης των Ισραηλινών, αυτό το σημαδεμένο χέρι του Νασράλα καθοδήγησε, άθελά του, τους από αέρος εξολοθρευτές.

Διείσδυση παντού

Το σενάριο της μυστηριώδους βαφής είναι χαρακτηριστικό της φιλολογίας -ή και της φαντασιοκοπίας- που έχει αναπτυχθεί γύρω από τη, θρυλούμενη ως εξωπραγματική, παντοδυναμία της Μοσάντ. Χωρίς να έχει σημασία αν θα μπορούσε να αληθεύει ή όχι, αν π.χ. είναι δυνατόν μια ουσία που δεν εκπέμπει κάποιου είδους σήμα να εντοπίζεται από δεκάδες χιλιόμετρα μακριά ή το πώς θα εξασφαλιζόταν η επιβίωση του πράκτορα που μάρκαρε τον Νασράλα κ.λπ. Σημασία έχει ότι η Μοσάντ εμφανίζεται, ξανά, σαν ο αόρατος πανταχού παρών σπιούνος και αμείλικτος τιμωρός των εχθρών του Ισραήλ. Ασφαλώς η Μοσάντ είναι κάτα κύριο λόγο μια υπηρεσία κατασκοπείας.

Αυτή η ιδιότητά της αναδείχθηκε με μια έμμεση, πλην καθηλωτική επίδειξη δύναμης, χάρη σε μια δημόσια ομολογία εκ μέρους του Μαχμούτ Αχμεντινετζάντ, πρώην προέδρου του Ιράν. Σε συνέντευξή του προς το CNN Τουρκίας, ο Αχμεντινετζάντ περιέγραψε πώς οι μυστικές υπηρεσίες της χώρας του το 2021 αντελήφθησαν την ύπαρξη μιας κλίκας περίπου 20 πρακτόρων της Μοσάντ μεταξύ των στελεχών τους. Το κωμικοτραγικό ήταν, δε, ότι ακόμη και ο αρχηγός της ιρανικής αντικατασκοπείας, εξ ορισμού ο άνθρωπος που εμπιστευόταν η κυβέρνηση περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον για να αποκρούει τις απόπειρες εισβολής από τη Μοσάντ, ήταν και ο ίδιος άνθρωπος της Μοσάντ.

Διεθνής αναγνώριση

Είτε λόγω της πραγματικής της δράσης και των επιτευγμάτων της, είτε λόγω της αθρόας προβολής μέσω των αναπαραστάσεων από τη βιομηχανία του θεάματος και τη λογοτεχνία, η Μοσάντ πλέον είναι κάτι σαν διεθνώς αναγνωρίσιμο brand name. Η ονομασία Μοσάντ αναφέρεται κατά συνεκδοχή σε μια πολυσύνθετη κοινότητα υπηρεσιών ασφαλείας, μια ομπρέλα στρατιωτικής και μη κατασκοπείας/αντικατασκοπείας, ηλεκτρονικού πολέμου, παρακολουθήσεων, συλλογής και επεξεργασίας ψηφιακών δεδομένων, ανάπτυξης αμυντικής τεχνολογίας κ.λπ.

Οι κεντρικοί κλάδοι αυτού του δαιδαλώδους μηχανισμού είναι η Αμάν, η Σιν Μπετ και φυσικά η Μοσάντ. Η Αμάν είναι η Στρατιωτική Διεύθυνση Πληροφοριών και αποτελεί βραχίονα των IDF, δηλαδή των Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων. Η Σιν Μπετ είναι η Υπηρεσία Εσωτερικής Ασφαλείας του Ισραήλ και η Μοσάντ είναι ο οργανισμός κατασκοπείας (Μοσάντ κατά κυριολεξία σημαίνει θεσμός), η οποία ελέγχεται απευθείας από το γραφείο του πρωθυπουργού. Μια ιδιαίτερα σημαντική υποδιεύθυνση της Αμάν, δηλαδή του στρατιωτικού σκέλους των υπηρεσιών ασφαλείας του Ισραήλ, είναι το περίφημο Unit 8200, με αρμοδιότητα την πρόληψη αλλά και τη διεξαγωγή του ψηφιακού πολέμου. Εκ των πραγμάτων, κάθε επιτυχία, ασχέτως της αντίληψης που μπορεί να έχει η κοινή γνώμη ή που καλλιεργείται από τα ΜΜΕ, οφείλεται στη συνεργασία των ως άνω υπηρεσιών.

Το ίδιο ισχύει, προφανώς, και για τις αποτυχίες, με πλέον αξιοσημείωτη και οδυνηρή την περίπτωση της επίθεσης από τη Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου του 2023. Ενα επεισόδιο που, ακριβώς επειδή εξέθεσε τις αδυναμίες ενός πλέγματος αποσόβησης εθνικών κινδύνων το οποίο θεωρείται κορυφαίο και υπόδειγμα αποτελεσματικότητας σε παγκόσμιο επίπεδο, δημιούργησε ακόμη και ένα κύμα δυσπιστίας, ακόμη και υποψίες ότι επρόκειτο για σκηνοθετημένη προσβολή, μια στημένη προβοκάτσια ώστε να δικαιολογηθεί η αντεπίθεση του Ισραήλ.

Παρ’ όλα αυτά, τότε συντελέστηκε η εν ψυχρώ δολοφονία 1.205 εντελώς ανύποπτων πολιτών από ένοπλες ομάδες της παλαιστινιακής εξτρεμιστικής οργάνωσης Χαμάς, οι οποίες έφυγαν από το σημείο της σφαγής παίρνοντας μαζί τους πίσω στη Λωρίδα της Γάζας 251 ομήρους. Από τους απαχθέντες, 117 απελευθερώθηκαν, 70 εκτελέστηκαν και 64 παραμένουν ακόμη αιχμάλωτοι της Χαμάς.

Ο δαιμόνιος «Ντάντι»

Επίσης, ένα εξόχως αξιοπρόσεκτο στοιχείο είναι ότι η εσωτερική αντίδραση του Ισραήλ δεν ήταν η αναμενόμενη. Ειδικά σε ό,τι αφορά τη Μοσάντ, ο αρχηγός της, ο πάντα πρόσχαρος Νταβίντ «Ντάντι» Μπαρνέα, ο οποίος ανέλαβε καθήκοντα το 2021, δεν χρειαζόταν καν ένα φαντασμαγορικό πλήγμα στον εχθρό, όπως οι εκρηκτικοί βομβητές και ασύρματοι, για να ενισχύσει το προφίλ του ως «μια ανθρώπινη φονική μηχανή, με ιδιαίτερη αδυναμία στα gadgets». Ο Μπαρνέα έχει κατακτήσει ένα status που δεν διαφέρει πολύ από εκείνο του υπερήρωα, μια εγγύηση προστασίας για τον λαό του Ισραήλ.

Στο βιογραφικό του έχουν πιστωθεί διάφορα κατορθώματα, όπως η εξ αποστάσεως δολοφονία του Ιρανού γκουρού των πυρηνικών όπλων Μοχσέν Φαχριζαντέχ και η ματαίωση δεκάδων τρομοκρατικών χτυπημάτων που είχε σχεδιάσει το Ιράν, σε διάφορα σημεία του πλανήτη αλλά πάντα εναντίον Ισραηλινών και Εβραίων. Κυρίως όμως, ο Μπαρνέα θεωρείται ο ιθύνων νους και ο αρχιτέκτονας της εκ βάθρων αναγέννησης της Μοσάντ και της στροφής της στον ψηφιακό πόλεμο - πολύ πέρα από την ψηφιακή κατασκοπεία. Αυτό εξηγεί τη θεμελιώδη παραδοξότητα ότι ούτε τα 1.205 πτώματα της 7ης Οκτωβρίου 2023 δεν αποδείχθηκαν αρκετά για να αμφισβητήσουν την εξουσία του.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: AFP / Visual Hellas


Ειδήσεις σήμερα:

Εκλογές στο ΠΑΣΟΚ: Τι ποσοστά πήραν οι υποψήφιοι αρχηγοί του ΠΑΣΟΚ ανά περιφέρεια

Τζον Κατσιματίδης: Ο γιος του δισεκατομμυριούχου παντρεύτηκε την αγαπημένη του στη Νέα Υόρκη - Δείτε φωτογραφίες και βίντεο

Μητσοτάκης: Με την Αττική Οδό συμπληρώθηκε μια «11άδα» αποκρατικοποιήσεων από τις εκλογές του 2023