Πέθανε ο Γκουστάβο Γκουτιέρες, ο θεολόγος της απελευθέρωσης που στάθηκε στο πλευρό των φτωχών

Ο Γκουστάβο Γκουτιέρες, o Περουβιανός θεολόγος και μοναχός που ήταν o πατέρας της θεολογίας της απελευθέρωσης, πέθανε στη Λίμα του Περού σε ηλικία 96 ετών.

Έγινε ευρύτερα γνωστός τη δεκαετία του ‘60 και του ‘70 για τη θέση του ότι η Εκκλησία έπρεπε να συμπαραταχθεί με τους φτωχούς και να αγωνιστεί για τη βελτίωση της κατάστασής τους.

Η θεολογία της απελευθέρωσης, όπως σημειώνει ο Guardian, αναδύθηκε στην Λατινική Αμερική των δεκαετιών του 1960 και 1970, μια ταραγμένη περίοδο για πολλές από τις χώρες της περιοχής.

Το ρεύμα υποστήριζε ότι η Εκκλησία είχε καθήκον να πιέσει για θεμελιώδεις πολιτικές και διαρθρωτικές αλλαγές που θα τερμάτιζαν τη φτώχεια. Πολλοί υποστήριζαν ότι το ρεύμα εμπνέεται από τον μαρξισμό – άλλωστε ο Γκουτιέρες είχε διαβάσει Μαρξ κατά τη διάρκεια των σπουδών του στην Ευρώπη. Ο ίδιος έλεγε πάντως ότι οι ιδέες του δεν έχουν τίποτα το επαναστατικό, αλλά βασίζονται στη Βίβλο.

Ο Γκουτιέρες έγραφε το 1971 στο βιβλίο-ορόσημο για τη «Θεολογία της Απελευθέρωσης» ότι «μόνο η αυθεντική αλληλεγγύη με τους φτωχούς και μια πραγματική διαμαρτυρία κατά της φτώχειας της εποχής μας μπορούν να παράσχουν το σαφές, ζωτικό πλαίσιο που είναι απαραίτητο για μια θεολογική συζήτηση για τη φτώχεια». «Κανένας δεν γεννήθηκε για να υποφέρει, αλλά να είναι χαρούμενος. Η φτώχεια είναι ανθρώπινη κατασκευή», έλεγε ακόμη.

Η επίδραση του έργου του Γκουτιέρες τα επόμενα χρόνια ήταν μεγάλη.

Ιερείς που εμπνέονταν από το κίνημα συμμετείχαν ενεργά στην επανάσταση των Σαντινίστας το 1979 κατά της δικτατορίας του Αναστάσιο Σομόζα στη Νικαράγουα. Το κίνημα επηρέασε τους αριστερούς αντάρτες στο Μεξικό και την Κολομβία, μια χώρα όπου μία από τις κύριες αντάρτικες ομάδες καθοδηγούνταν για σχεδόν 30 χρόνια από έναν αποσχηματισμένο Ισπανό ιερέα, τον Μανουέλ Πέρες.

Παρά ταύτα, οι ιδέες του συνάντησαν αντιδράσεις στο σώμα της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Τα συμπεράσματά του -και περισσότερο ίσως ο ισχυρισμός του ότι η θεολογία της εποχής θα μπορούσε να διδαχθεί από μια «άμεση και γόνιμη αντιπαράθεση με τον μαρξισμό»- δεν έκαναν συμπαθή τον Γκουτιέρες στη Αγία Έδρα.

Αν το Βατικανό δεν καταδίκασε ποτέ τον Περουβιανό ιερέα, αλλά ούτε και τα έργα του, κυκλοφορούσαν φήμες ότι τον ερευνούσε ο επικεφαλής του δόγματος και της πειθαρχίας επί του Πάπα Ιωάννη Παύλου Β', ο Γερμανός καρδινάλιος Γιόζεφ Ράτσινγκερ ο οποίος θα εκλεγόταν Πάπας Βενέδικτος το 2005. Ο Ράτσινγκερ πίστευε ότι οι «μαρξιστικές ιδέες» του Γκουτιέρες «ήταν θεμελιώδης απειλή στην πίστη της Εκκλησίας».

Διαφορετική ήταν η προσέγγιση του νυν Πάπα, του Φραγκίσκου.

Αν και είχε αντιταχθεί στη θεολογία της απελευθέρωσης όταν ήταν επικεφαλής των Ιησουιτών στην Αργεντινή τη δεκαετία του 1970, ο Γκουτιέρες έγινε το 2015 δεκτός ως βασικός ομιλητής σε εκδήλωση του Βατικανού. Το 2018 με αφορμή τα 90α του γενέθλια του έστειλε μια επιστολή στην οποία τον ευχαριστούσε για «όσα συνεισέφερε στην Εκκλησία και την ανθρωπότητα» και για την αγάπη «για τους φτωχούς και τους παραπεταμένους» της κοινωνίας.



Ειδήσεις σήμερα:

Αμαλιάδα - Βρέφη: Καθαρός ο γονιδιακός έλεγχος για το ένα από τα δύο παιδιά της 24χρονης

Abercombie & Fitch: Ελεύθερος με εγγύηση $10 εκατ. και βραχιολάκι ο πρώην CEO, Μάικλ Τζέφρις

Έκδοση νέας ταυτότητας: Οι πολίτες θα μπορούν να τις εκδώσουν οπουδήποτε, ανεξαρτήτως τόπου κατοικίας