Επίθεση στην Κομισιόν από το τουρκικό ΥΠΕΞ, επειδή δημοσίευσε χάρτη για τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Ελλάδας
16.11.202416:13
Η δημοσίευση του χάρτη από εθνικιστική ιστοσελίδα στην Τουρκία στην οποία προβάλλεται συχνά ο «πατέρας» του Τουρκολυβικού Μνημονίου ναύαρχος ε.α. Τ. Γιαϊτσι προκάλεσε σειρά δημοσιευμάτων στην Τουρκία
Την έντονη αντίδραση της Τουρκίας προκαλεί η δημοσίευση από την πλευρά της Κομισιόν, ενός χάρτη που απεικονίζει τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό (ΘΧΣ) της Ελλάδας, κάτι που ούτως ή άλλως αποτελεί κοινοτική υποχρέωση για την χώρα μας και οι προθεσμίες έχουν ήδη εξαντληθεί από το 2021.
Ο Θαλάσσιος Χωροταξικός Σχεδιασμός αφορά την αποτύπωση των χρήσεων στις θαλάσσιες περιοχές των κρατών μελών και τις επιτρεπόμενες η απαγορευμένες δραστηριότητες σε αυτές τις περιοχές στο πλαίσιο του γενικότερου σχεδιασμού της Ε.Ε. για τις ευρωπαϊκές θάλασσες.
Η Ελλάδα έχει καθυστερήσει σημαντικά την υποβολή του ΘΧΣ λόγω και των αντιδράσεων της Τουρκίας καθώς το ελληνικό σχέδιο φυσικά θα πρέπει να καλύπτει όλες τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας.
Πριν μερικές ημέρες η Κομισιόν στην PLATFORM MSP(Maritime Sparial Planning) στο προφίλ της χώρας μας επισημαίνει ότι ακόμη δεν έχει κατατεθεί από την Ελλάδα ο ΘΧΣ και δημοσιεύει χάρτη για τον οποίο δηλώνεται ότι έχουν αντληθεί στοιχεία από άλλους οργανισμούς και από εθνικές πηγές ο οποίος βεβαίως αποτυπώνει τις πραγματικότητες στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και τις δυνητικές θαλάσσιες ζώνες της χώρας μας.
Η δημοσίευση του χάρτη από εθνικιστική ιστοσελίδα στην Τουρκία στην οποία προβάλλεται συχνά ο «πατέρας» του Τουρκολυβικού Μνημονίου ναύαρχος ε.α. Τ. Γιαϊτσι προκάλεσε σειρά δημοσιευμάτων στην Τουρκία από εθνικιστικές ιστοσελίδες και το απόγευμα εκδόθηκε μια ιδιαίτερα σκληρή ανακοίνωση από του Τουρκικό ΥΠΕΞ το οποίο προειδοποιεί ότι δεν θα επιτρέψει να παραβιαστούν τα δικαιώματα της Τουρκίας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, κατηγορεί την Ε.Ε. ότι παρεμβαίνει σε θέματα θαλασσίων ζωνών άλλων χωρών και με απειλητικό τόνο προειδοποιεί ότι τέτοιες μονομερείς κινήσεις δεν βοηθούν στην επίλυση των «αλληλένδετων προβλημάτων του Αιγαίου.
Η ανακοίνωση του Τουρκικού ΥΠΕΞ αναφέρει χαρακτηριστικά:
«Σχετικά με τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Τουρκία παρακολουθεί στενά τον Θαλάσσιο Χωροταξικό Σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), μεταφέροντας τις απαραίτητες προειδοποιήσεις στα αρμόδια μέρη και λαμβάνει όλα τα μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων της στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο.
Οι χάρτες του Αιγαίου και της Μεσογείου που χρησιμοποιούνται σε αυτόν τον Σχεδιασμό είναι άκυροι για την Τουρκία και δεν έχουν κανένα νομικό αποτέλεσμα. Επαναλαμβάνουμε ότι δεν θα επιτρέψουμε την παραβίαση των δικαιωμάτων της Τουρκίας με αυτόν τον Σχεδιασμό. Θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε ότι η ΕΕ δεν έχει καμία εξουσία να σχολιάζει τις θαλάσσιες διαφορές μεταξύ κυρίαρχων κρατών. Η συμμετοχή της ΕΕ σε τέτοιες πρωτοβουλίες καθιστά πιο δύσκολη την επίλυση αυτών των διαφορών.
Οι μονομερείς ενέργειες σε περιοχές θαλάσσιας δικαιοδοσίας είναι απαράδεκτες. Τέτοιες μονομερείς προσπάθειες θα υπονομεύσουν τις προσπάθειες εξεύρεσης συνολικής, δίκαιης και βιώσιμης λύσης στα αλληλένδετα ζητήματα του Αιγαίου. Θα πρέπει να υιοθετηθεί μια ειλικρινής και συνολική προσέγγιση για την επίλυση των προβλημάτων στη βάση του διεθνούς δικαίου και της καλής γειτονίας».
Η ανακοίνωση του τουρκικού ΥΠΕΞ έρχεται λίγες ημέρες μετά την συνάντηση του Γιώργου Γεραπετρίτη με τον Χακάν Φιντάν όπου σύμφωνα με πληροφορίες ετέθη και το θέμα αυτό και ενώ αναμένεται τις προσεχείς ημέρες η συνέχιση των ερευνών για την πόντιση του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου -Κρήτης που προκαλεί αντιδράσεις από την Τουρκία και μάλιστα χωρίς καν να έχει ξεκινήσει η έρευνα την περασμένη Πέμπτη υπήρξε παρουσία 4 τουρκικών πολεμικών στην περιοχή ανοικτά της Κάσου ως «προειδοποιητικό μήνυμα».
Η Κομισιόν πάντως αναφέρει χαρακτηριστικά στην λεζάντα των δυο χαρτών: «Αυτός ο χάρτης συντάχθηκε από διάφορες διεθνείς πηγές όπως το EMODnet, EEA η Marine Regions. Οι πληροφορίες που ελήφθησαν από αυτές τις πηγές διασταυρώθηκαν με δεδομένα από εθνικές πηγές. Ενώ η συλλογή πραγματοποιήθηκε από την Ευρωπαϊκή Πλατφόρμα MSP, η επικύρωση και η διασφάλιση ποιότητας παραμένουν ευθύνη των πρωταρχικών πηγών δεδομένων».
Σε ότι αφορά τις θαλάσσιες ζώνες της χώρας μας αναφέρονται τα εξής «Η ελληνική χωρική θάλασσα, με ζώνη 6 ναυτικών μιλίων, καλύπτει περίπου 92.095 km2. Η Ελλάδα δεν έχει ακόμη ανακηρύξει Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Έχει συναφθεί συμφωνία με την Ιταλία για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας. Η συμφωνία για την οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Αλβανίας έχει υπογραφεί αλλά δεν έχει τεθεί ακόμη σε ισχύ».
Στο ίδιο κείμενο επισημαίνεται ότι η Ελλάδα δεν έχει ακόμη υιοθετήσει ΘΧΣ. Παράλληλα με την εν εξελίξει διαδικασία ορισμού ΘΧΣ, ζητήματα που σχετίζονται με το ΘΧΣ αντιμετωπίζονται επίσης στα «Ειδικά Πλαίσια Χωροταξικού Σχεδιασμού» (χερσαία χωροταξικά σχέδια - Σχέδια ΤΣ) που καλύπτουν συγκεκριμένους οικονομικούς τομείς. Μέχρι στιγμής έχουν εκπονηθεί τομεακά σχέδια για την υδατοκαλλιέργεια, (2011, προς αναθεώρηση), τον τουρισμό (υπό οριστικοποίηση) και τη βιομηχανία, (2009, προς αναθεώρηση), τα οποία περιλαμβάνουν κατευθυντήριες γραμμές χωροταξικού σχεδιασμού για τα χερσαία, παράκτια και θαλάσσια τμήματα του κάθε τομέα.
Σημειώνεται ότι τον Δεκέμβριο του 2023 είχε υπάρξει εντονότατη αντίδραση από την Τουρκία και εναντίον της Κύπρου η οποία υπέβαλε στην Κομισιόν τον δικό της ΘΧΣ με όλες τις θαλάσσιες ζώνες της Κυπριακής Δημοκρατίας τις οποίες δεν αναγνωρίζει και αμφισβητεί παράνομα η Τουρκία.