To protothema.gr στην Ουκρανία: Ο άγνωστος στρατιώτης και η «ανυπόφορη σιωπή»

Και μόνο το να επιχειρήσεις, είτε από περιέργεια ή από επαγγελματική «διαστροφή» να βρεις από την άνεση του υπολογιστή σου τρόπους με τους οποίους μπορείς να μπεις σήμερα στα ουκρανικά εδάφη είναι πέρα από πολύπλοκο και σημαντική πρόκληση. Εάν η προσωπική – επαγγελματική σου «διαστροφή» έχει και μία σημαντική νότα πρόσφατου παρελθόντος, τότε η άνεση του υπολογιστή μετατρέπεται αυτόματα σε «βάσανο» και σημαντική περιπέτεια.

Διασχίζοντας μέσα σε λιγότερο από 32 ώρες τις Βουλγαρία, Ρουμανία και Μολδαβία φτάνεις σε ένα από τα ανοιχτά ακόμη συνοριακά περάσματα της Ουκρανίας με την Δυτική Ευρώπη. Ο συνοριακός σταθμός Μολδαβίας – Ουκρανίας δεν διαθέτει τις ανέσεις και τους χώρους του αντίστοιχου στα σύνορα με την Πολωνία αλλά οι έλεγχοι είναι εξονυχιστικοί τόσο στους ανθρώπους όσο και στα οχήματα. Ο τριετής – σε μερικούς μήνες – πόλεμος δεν αφήνει περιθώρια εφησυχασμού που όσοι οδικώς έχουν ταξιδέψει στα Βαλκάνια, ειδικά, έχουν δει πολλές φορές. Για 6 αυτοκίνητα οι περισσότεροι από 15 άνθρωποι – στρατιώτες στην πλειοψηφία τους – Ουκρανοί ερευνούν κάθε κάθισμα, κάθε porte bagage και κάνουν ερωτήσεις σε όλους τους επιβαίνοντες που για λόγους προσωπικούς, λόγους ανάγκης, ή στην δική μας περίπτωση δουλειάς (και συναισθήματος) θέλουν να μπουν στα εδάφη μίας χώρας που βρίσκεται σε πόλεμο.

Ο άγνωστος νεαρός άνδρας ντυμένος με τις αμερικανικές παραλλαγές του oυκρανικού στρατού και πάνοπλος πλησιάζει και ευγενικά ζητά να κατέβουμε όλοι από το όχημά μας. Του προτάσσω τα διαβατήρια και μου ζητά με την ίδια ηρεμία και με καλό επίπεδο αγγλικών απλά να κατεβώ από το όχημα.

Στους -2 βαθμούς και λίγο πριν ξεκινήσει μία νέα ημέρα ο νεαρός στρατιώτης, χωρίς όνομα στο πέτο, ξεκινά να μας μιλά. Έχει διαπιστώσει πως οι πινακίδες του αυτοκινήτου μας δεν είναι ουκρανικές και, προς μεγάλη μας έκπληξη, γνωρίζει πως είναι ελληνικές. Η έκπληξή μας μεγαλώνει όταν στα ελληνικά μας λέει «καλησπέρα». Ο νέος σε ηλικία στρατιώτης αν και έχει βλέμμα διαυγές όταν χαμογελά τα μάτια του σκοτεινιάζουν σα να θέλει να μας ανακοινώσει κάτι πολύ δυσάρεστο και μας το «φέρνει» ευγενικά παλεύοντας με το «μέσα» του.

Ο στρατιώτης εξακολουθεί να μην έχει κάνει την παραμικρή κίνηση ελέγχου στο όχημα και τα χαρτιά μας αλλά αποφασίζει να μας μιλήσει για τον ίδιο και την κατάσταση στην χώρα του, όπως ο ίδιος την ζει. Ο ακόμη χωρίς όνομα και ιδιότητα Ουκρανός μας αναφέρει πως παραμένει εξαιρετικά επικίνδυνη η κατάσταση στη χώρα του σε όλες τις επαρχίες της και πως τώρα είναι η ώρα αν θέλουμε να γυρίσουμε πίσω… Μας σημειώνει πως δεν έχει νόημα να μας φοβίσει γιατί φαινόμαστε «κουρασμένοι» από μακρινό – όπως σωστά υποθέτει- ταξίδι και μας αφήνει άφωνους όταν μπροστά στο «ανοιχτό» και από τις πέντε του πόρτες όχημά μας, ξεκινά να μας μιλά για την δική του μάχη με τον πόλεμο – τον εαυτό του και το μέλλον.

Ο Ουκρανός στρατιώτης μας αποκαλύπτει πως είναι ανθυπολοχαγός και πως στα σύνορα βρίσκεται επειδή μόλις πριν από λίγοι καιρό ανάρρωσε από την δεύτερη σφαίρα που δέχθηκε σε πεδίο μάχης μέσα σε 2 χρόνια. Χαμογελά και σχεδόν σατιρίζει τον πόνο και τις κακουχίες του σημειώνοντας «αν είχα χάσει ένα χέρι, ένα πόδι ή και την ζωή μου ίσως να βρισκόμουν κάπου καλύτερα σήμερα»… Τον ρωτάμε που έχει πολεμήσει και δείχνει να μπαίνει σε έναν χώρο που προτιμά από τα παγωμένα αλλά μέσα σε τάξη και ηρεμία τελωνεία «σε πολλά μέτωπα, και στη Χερσώνα, και στο Ντονμπάς» λέει και σχεδόν ανακουφιστικά συνεχίζει: «Ο πόλεμος είναι σκληρός αλλά όλοι μας εκεί είμαστε αντιμέτωποι με τον κίνδυνο, ισόποσα μέσα στο ίδιο χαράκωμα». Ο ανθυπολοχαγός, μας δίνει για πρώτη φορά μία πιο συγκεκριμένη πληροφορία για τον ίδιο, φευγαλέα δείχνοντας πως δεν μετανιώνει που ανοίγεται… «Υπηρέτησα όπως μπορούσα και από όποιο πόστο μου ζητήθηκε» λέει, «αλλά το πρόβλημα με τον πόλεμο είναι πως όλοι χάνουμε χωρίς καν να συμμετέχουμε. Δεν χάνουμε μόνο εμείς στην Ουκρανία αλλά και οι Ρώσοι που επέλεξαν ή διατάχθηκαν να το ξεκινήσουν».

Κανένας από τους τρεις που μεταβαίναμε στην Ουκρανία δεν παίρνει το «ρίσκο» ή την πρωτοβουλία να τον διακόψει: «Ο πόνος από τις σφαίρες και τα θραύσματα που έχω δεχθεί ήταν μεγάλος αλλά δεν είναι μεγαλύτερος από αυτόν που με βασανίζει εδώ και καιρό»… «οι φίλοι και συμπολεμιστές που χάνεις στα πεδία δεν σε προετοιμάζουν για το ότι μαζί τους χάνεις και τον εαυτό σου» σημειώνει και πλέον είμαστε μάρτυρες – κοινωνοί ενός αναπάντεχου αλλά άκρως ενδιαφέροντος ψυχογραφήματος μάχης. Η φωνή μίας από τις υπαλλήλους του τελωνειακού σταθμού διακόπτει «άκομψα» αλλά μάλλον αναγκαία την αφήγηση του - ακόμη χωρίς όνομα - υπολοχαγού.

Με δύο φράσεις αλλά χωρίς καμία απολύτως ένταση επιστρέφει σε εμάς και την συζήτηση που τόσο απρόσμενα ο ίδιος έχει ξεκινήσει: «Το πρόβλημά μου σήμερα είναι πως δεν αντέχω την ησυχία. Δεν αντέχω την ατελείωτη αγωνία που μου προκαλεί η ησυχία. Στα μέτωπα δεν υπάρχει ησυχία και όταν ξαφνικά υπάρξει ξέρεις χωρίς πολύ σκέψη πως είτε η ομάδα σου είναι νεκρή είτε πως ετοιμάζεται να στείλει σε ατελείωτη ησυχία μία ομάδα του εχθρού». Τελικώς κάποιος από την ομάδα της αποστολής αποφασίζει να βγει από την θεραπευτικό κύκλο που ο ίδιος ο Ουκρανός αξιωματικός έχει δημιουργήσει και ρωτά: «δεν είναι καλύτερα να είσαι κοντά στους δικούς σου ανθρώπους;» η απάντηση προκαλεί ξανά περίεργα συναισθήματα παράλληλα σε όλους και τα βλέμματα μας που διασταυρώνονται είναι γεμάτα απορία και ένα θαμπό δέος. Ένα «αλήθεια συμβαίνει αυτό» «ωρύεται» άφωνο πάνω από το κεφάλι μας… «Το ότι εγώ υπηρετώ και έχω τραυματιστεί δύο φορές απάλλασσε με βάση το νόμο που υπάρχει τον αδελφό μου από την στράτευση. Αυτός διάλεξε όμως να μπει στον δικό μου κόσμο και φταίω εγώ, αλλά κυρίως αυτή η ανυπόφορη σιωπή στα οικογενειακά μας τραπέζια πλέον».

Πλέον και οι τρεις περνάμε από την αφωνία στον συντονισμό κάνοντας παράλληλα την ίδια – ή περίπου ερώτηση - «που βρίσκεται ο αδελφός σου;». «Δεν ξέρουμε, συνήθως περνούν αρκετές πλέον ημέρες λόγω της έλλειψης στρατιωτών μέχρι να έχουμε επαφή και επικοινωνία, ξέρω όμως πως είναι κάπου στα ανατολικά και είναι ζωντανός, το αισθάνομαι».

Για δεύτερη φορά η συνάδελφος του ανθυπολοχαγού παρεμβαίνει καθώς η ουρά των οχημάτων μετά από εμάς μεγαλώνει κάτι που είναι ξεκάθαρο πως αρχίζει να την εκνευρίζει: «passports» φωνάζει αυτή την φορά κοφτά προς εμάς. Τα έγγραφά μας περνούν από τα ειδικά scanners και μας επιστρέφονται σε χρόνο ρεκόρ. Ο ανθυπολοχαγός φαίνεται να «ξυπνά» από το δικό του «πυρετώδες» όνειρο και μας αποχαιρετά εγκάρδια «ευχαριστώ που επιλέγετε να έρθετε, θα σας ευχαριστήσουμε σαν χώρα συνολικά κάποια στιγμή», κλείνει το porte bagage του αυτοκινήτου χωρίς ποτέ να το ελέγξει και φεύγει με βήμα γρήγορο προς το επόμενο αυτοκίνητο.

Ο ανθυπολοχαγός των ουκρανικών συνόρων έμεινε για εμάς ένας άνθρωπος χωρίς όνομα αλλά είναι δεδομένο πως τμήμα του δικού του «στοιχειού» έγινε για πάντα δικό μας, περνώντας από το βλέμμα υποδόρια μέσα μας. Ίσως ο «άγνωστος στρατιώτης» της Ουκρανίας σε μερικά χρόνια από σήμερα να έχει το πρόσωπό του.



Ειδήσεις σήμερα:

Βέφα Αλεξιάδου: Η βασίλισσα της τηλεοπτικής κουζίνας δεν είναι πια εδώ - Η Μενεγάκη, η Κορομηλά και οι τραγωδίες της ζωής της

Δικαστής άναψε το πράσινο φως σε τρανς αθλήτρια να αγωνιστεί σε γυναικείο τουρνουά βόλεϊ στις ΗΠΑ

Ο Φάμελλος καθόταν ώρες περιμένοντας την απαρτία της Κεντρικής Επιτροπής, για να με αποκλείσει, λέει ο Κασσελάκης