«Απώλειες πολέμου»: Όλες οι... κατά λάθος καταρρίψεις πολιτικών αεροσκαφών από το 1973 μέχρι σήμερα
Η πρόσφατη συντριβή του Embraer στο Καζακστάν φέρνει στη μνήμη ανάλογες περιπτώσεις επιβατικών αεροπλάνων που βρέθηκαν εν μέσω εμπόλεμων ζωνών και καταρρίφθηκαν, παρασέρνοντας στον θάνατο εκατοντάδες ανθρώπους
Παρά το ότι μια ολοκληρωμένη έρευνα αεροπορικού δυστυχήματος, μπορεί να διαρκέσει πολλούς μήνες ή και χρόνια, ανάλογα με τις συνθήκες που το περιβάλλουν, προκαταρκτικά συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν πολύ συντομότερα. Η περίπτωση της συντριβής του Embraer J2-8243 της Azerbaijan Airlines, δείχνει από τα πρώτα στοιχεία προς την κατεύθυνση της Ρωσίας, η οποία κατά πάγια τακτική της αρνείται κάθε ευθύνη ή προσπαθεί να συγκαλύψει την ευθύνη της, κινητοποιώντας παράλληλα τους μηχανισμούς προπαγάνδας που διαθέτει για να διαστρέψει την αλήθεια.
Έτσι άλλωστε είχε λειτουργήσει και κατά την περίοδο της Σοβιετικής Ένωσης με το πυρηνικό δυστύχημα στο Τσερνόμπιλ, όταν η διεθνής κοινότητα ενημερώθηκε μετά από ημέρες από τη Σουηδία, πριν υπάρξει σοβιετική παραδοχή με προσπάθεια υποβάθμισης της τραγωδίας. Νωρίτερα, το είχε επιχειρήσει το 1983 με την κατάρριψη ενός νοτιοκορεάτικου Jumbo με 269 επιβάτες.
Στην περίπτωση του προχθεσινού δυστυχήματος, ουδείς υποστηρίζει ότι επρόκειτο για ηθελημένη κατάρριψη του αεροσκάφους των αερογραμμών του Αζερμπαϊτζάν, αλλά σχεδόν όλοι κάνουν λόγο για λάθος, το οποίο ωστόσο υπήρξε φονικό.
Το Αζερμπαϊτζάν, στις πρώτες επίσημες τοποθετήσεις αξιωματούχων του, ανέφερε πως το αεροσκάφος που οδήγησε στον θάνατο 38 ανθρώπους (διασώθηκαν 29), μάλλον χτυπήθηκε από ρωσικό πύραυλο εδάφους-αέρος. Μίλησαν συγκεκριμένα για πύραυλο του αντιαεροπορικού συστήματος Pantsir-S, ο οποίος εκτοξεύθηκε από λάθος εκτίμηση, καθώς η ρωσική αεράμυνα τις τελευταίες ημέρες αντιμετωπίζει επιθέσεις από ουκρανικά drones, στην πρωτεύουσα της Τσετσενίας, Γκρόζνι. Το Γκρόζνι έχει γίνει στόχος των Ουκρανών για την εμπλοκή Τσετσένων στην ρωσική εισβολή από τον Φεβρουάριο του 2022.
Την εκτίμηση για κατάρριψη από τους Ρώσους, ενισχύει το γεγονός ότι το πλήρωμα του αεροσκάφους ζήτησε να προσγειωθεί σε κοντινό ρωσικό αεροδρόμιο, αλλά η Μόσχα δεν έδωσε άδεια και καθοδήγησε τον πιλότο σε μια πτήση εκατοντάδων χιλιομέτρων πάνω από την Κασπία Θάλασσα για να προσγειωθεί στο Ακτάου του Καζακστάν, όπου και συνετρίβη.
Αρχικώς, οι Ρώσοι έκαναν λόγο για σμήνος πουλιών που δεν επέτρεψε την προσγείωση στο Γκρόζνι και μετά μίλησαν για πυκνή ομίχλη…
Όπως και αν έχουν τα πράγματα από τους 62 επιβάτες και τα 5 μέλη του πληρώματος σκοτώθηκαν οι 38. Στο αεροσκάφος επέβαιναν 42 Αζέροι 16 Ρώσοι, 6 Καζάκοι και 3 Κιργίζιοι. Είναι αξιοσημείωτο ότι ειδική ομάδα του ρωσικού υπουργείου Εκτάκτων Καταστάσεων, πήρε άμεσα από το Ακτάου τους 9 Ρώσους επιζώντες (μεταξύ τους ένα παιδί) και τους μετέφερε στη Ρωσία, πριν να δώσουν κατάθεση στις τοπικές αρχές που διερευνούν το δυστύχημα.
Κλείσιμο
Το αεροσκάφος έφερε στην άτρακτο οπές που δείχνουν να προκλήθηκαν από εξωτερική έκρηξη και από θραύσματα κάποιου πυραύλου, ενώ βίντεο μέσα από την καμπίνα επιβατών δείχνει πριν από αναγκαστική προσγείωση να έχουν πέσει μάσκες οξυγόνου και να υπάρχουν οπές σε διάφορα σημεία.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Καζακστάν, Κανάτ Μποζουνμπάγιεβ, δήλωσε πως δεν μπορεί ούτε να επιβεβαιώσει ούτε να διαψεύσει τη εκτίμηση για ευθύνη της Ρωσίας, ενώ ο υπουργός Μεταφορών της χώρας είπε ότι η έρευνα δεν έχει ακόμη καταλήξει σε οριστικό συμπέρασμα.
Το Κρεμλίνο, μετά την διατύπωση των εκτιμήσεων του Αζερμπαϊτζάν, δεν θέλησε να κάνει κανένα σχόλιο. Νωρίτερα όμως ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε πως «είναι λάθος να δημιουργούνται υποθέσεις πριν από τα συμπεράσματα της έρευνας. Κανείς δεν πρέπει να το κάνει αυτό και εμείς δεν το κάνουμε».
Και άλλο φονικό «λάθος» το 2014
Πριν από 10 χρόνια, η ρωσική αεράμυνα, η οποία συμμετείχε στην πρώτη φάση της εισβολής στην Ουκρανία, με την κατάληψη της Κριμαίας και την επιχείρηση απόσχισης των ανατολικών επαρχιών της χώρας, είχε καταρρίψει ακόμα ένα επιβατηγό αεροσκάφος, στέλνοντας στον θάνατο 283 ανθρώπους μεταξύ των οποίων 80 παιδιά. Στις 17 Ιουλίου 2014, η πτήση ΜΗ117 της Malaysia Airlines, είχε απογειωθεί από το Άμστερνταμ με προορισμό την Κουάλα Λουμπούρ και ενώ πετούσε πάνω από τις ανατολικές περιοχές της Ουκρανίας, το στίγμα του αεροσκάφους χάθηκε από τα ραντάρ.
Το αεροπλάνο χτυπήθηκε από πύραυλο του αντιαεροπορικού συστήματος BUK, το οποίο είχαν μεταφέρει οι Ρώσοι στις περιοχές που δρούσαν οι ρωσόφωνοι αυτονομιστές. Τότε η Ρωσία πραγματοποιούσε εισβολή στην Ουκρανία στέλνοντας στρατιώτες χωρίς διακριτικά στην Ουκρανία και εξοπλίζοντας αυτονομιστές που ελέγχονταν απευθείας από τη Μόσχα. Από τότε έως και σήμερα παρά τις συντριπτικές αποδείξεις της έρευνας η Μόσχα αρνείται την εμπλοκή της.
Η διεθνής έρευνα που διενεργήθηκε, κατέληξε σε πόρισμα, σύμφωνα με το οποίο ο πύραυλος που κατέρριψε το αεροσκάφος των Μαλαισιανών αερογραμμών είχε εκτοξευθεί από την 53η ρωσική Αντιαεροπορική Ταξιαρχία Πυραύλων, που είχε έδρα το Κουρσκ. Το σύστημα είχε μεταφερθεί κρυφά από τη Ρωσία στην Ουκρανία και μετά την κατάρριψη του αεροσκάφους μεταφέρθηκε και πάλι στη Ρωσία, κάτι που καταγράφηκε από δορυφορικές φωτογραφίες αλλά και από συνομιλίες μεταξύ Ρώσων και ρωσόφωνων αυτονομιστών. Οι ερευνητές εξετάζοντας δορυφορικές φωτογραφίες εντόπισαν και το ακριβές σημείο από το οποίο εκτοξεύθηκε ο πύραυλος, αφού είχαν μείνει ίχνη στο καμένο έδαφος. Παράλληλα ταυτοποίησαν ότι επρόκειτο από ρωσικό σύστημα, αξιοποιώντας θραύσματα και τεκμήρια στην άτρακτο του αεροσκάφους.
Οι εισαγγελείς κατέληξαν σε τέσσερις υπόπτους τους οποίους η Ρωσία αρνήθηκε να παραδώσει για να δικαστούν. Δικάστηκαν ερήμην και καταδικάστηκαν σε ισόβια. Πρόκειται για τους:
• Igor Girkin (γνωστό ως Strelkov), πρώην συνταγματάρχης στη ρωσική υπηρεσία πληροφοριών FSB. Ήταν ένας από τους ανθρώπους που υποκίνησε τον πόλεμο στην Ουκρανία ηγούμενος ρωσόφωνων εξτρεμιστών το 2014. Τότε το Κρεμλίνο τον έχρισε «υπουργό άμυνας» της αυτοαποκαλούμενης «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ». Μετά την κατάρριψη του αεροσκάφους καθαιρέθηκε και επέστρεψε στη Ρωσία όπου άρχισε να δρα ως ακτιβιστής – εθνικιστής υπέρ του πολέμου. Το 2023 επέκρινε τον Πούτιν για ανικανότητα, καθώς η εισβολή στην Ουκρανία δεν είχε επιτύχει τους στόχους της. Συνελήφθη ως εξτρεμιστής και καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης 4 ετών. Παράλληλα έχει καταδικαστεί ερήμην σε ισόβια για την κατάρριψη του αεροσκάφους των Μαλαισιανών αερογραμμών.
• Sergei Dubinsky (γνωστός ως Khmury), ο οποίος εργαζόταν στη στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών GRU της Ρωσίας, ήταν αναπληρωτής «υπουργός άμυνας» της αυτοαποκαλούμενης «Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ», και βρισκόταν σε συνεχή επαφή με τη Ρωσία, κατά την διάρκεια της υποκινούμενης από το Κρεμλίνο, ανταρσίας των ρωσόφωνων της Ουκρανίας.
• Oleg Pulatov , (γνωστός ως Giurza), πρώην στέλεχος των ειδικών δυνάμεων της GRU και αναπληρωτής επικεφαλής της υπηρεσίας πληροφοριών στο Ντόνετσκ.
• Leonid Kharchenko, ρωσόφωνος Ουκρανός, χωρίς στρατιωτικό παρελθόν. Είχε ηγηθεί των δυνάμεων που ελέγχονταν από τη Ρωσία στην Ανατολική Ουκρανία, στην περιοχή από την οποία εκτοξεύθηκε ο πύραυλος που κατέρριψε το αεροσκάφος.
Κατάρριψη με 269 νεκρούς… και άρνηση Μόσχας
Την 1η Σεπτεμβρίου του 1983, ένα σοβιετικό καταδιωκτικό Sukhoi Su-15, κατέρριψε με πυραύλους αέρος-αέρος ένα επιβατηγό αεροσκάφος των Νοτιοκορεάτικων αερογραμμών με 269 επιβάτες και πλήρωμα, που εκτελούσε τη πτήση ΚAL007 από τη Νέα Υόρκη στη Σεούλ μέσω Αλάσκας.
Το αεροσκάφος συνετρίβη στη θάλασσα, κοντά σε ένα νησί δυτικά της Σαχαλίνης στη Ρωσία.
Οι Σοβιετικοί θεώρησαν πως το Boeing 747 ήταν κατασκοπευτικό, καθώς είχε αποκλίνει από τη πορεία του και πετούσε στον σοβιετικό εναέριο χώρο. Στην πραγματικότητα η απόκλιση οφειλόταν σε λάθος υπολογισμό του πιλότου.
Όταν το αεροπλάνο χάθηκε από τα ραντάρ, η Σοβιετική Ένωση εξέδωσε μια σύντομη δήλωση λέγοντας ότι άγνωστο αεροσκάφος μπήκε στον εναέριο χώρο της και μαχητικά αεροσκάφη προσπάθησαν να το αναγκάσουν να προσγειωθεί, αλλά δεν τα κατάφεραν.
Οκτώ ημέρες μετά το περιστατικό, οι Σοβιετικοί τελικώς παραδέχτηκαν ότι κατέρριψαν το Boeing 747, υποστηρίζοντας ότι ήταν δεν είχαν επιλογή, καθώς θεώρησαν πως επρόκειτο για αναγνωριστικό αεροσκάφος των ΗΠΑ.
Ένα παρόμοιο περιστατικό είχε συμβεί πέντε χρόνια πριν, το 1978. Η πτήση 707 της Korean Air με 110 επιβάτες πέταξε εκτός πορείας, ενώ κατευθυνόταν από το Παρίσι στη Σεούλ. Δέχθηκε επίθεση με πυροβόλα από μαχητικά αεροσκάφη Su-15 και έκανε αναγκαστική προσγείωση. Είχαν σκοτωθεί δύο επιβάτες και ακόμη 13 τραυματίστηκαν.
Οι Σοβιετικοί βρήκαν τα μαύρα κουτιά και τα απομεινάρια του Boeing λίγο μετά την πτώση του στη θάλασσα, αλλά δεν έδωσαν καμία πληροφορία και κανένα στοιχείο για 9 ολόκληρα χρόνια. Τα στοιχεία δόθηκαν μόνο μετά τη κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Το 1992, ο τότε πρόεδρος της Ρωσίας, Μπόρις Γέλτσιν, έδωσε στη δημοσιότητα τα επίσημα στοιχεία που αποδείκνυαν ότι η εντολή για κατάρριψη είχε δοθεί από το Κρεμλίνο.
Εκείνη την εποχή αναγνωριστικά αεροσκάφη RC-135 της Πολεμικής Αεροπορίας των ΗΠΑ, πραγματοποιούσαν τακτικές πτήσεις κοντά στο σοβιετικό εναέριο χώρο, χωρίς ωστόσο να τον παραβιάζουν.
Τη συγκεκριμένη ημέρα οι ΗΠΑ ανέμεναν δοκιμαστική εκτόξευση πυραύλων της Σοβιετικής Ένωσης κοντά στη Ναυτική Βάση Πετροπαβλόφσκ.
Η πορεία της πτήσης KAL007, πιθανότατα λόγω σφάλματος πλοήγησης, έδειχνε να πετάει με κατεύθυνση μια βάση πυρηνικών υποβρυχίων. Απογειώθηκαν ρωσικά μαχητικά Su-15 από μια κοντινή αεροπορική βάση για να αναχαιτίσουν το αεροπλάνο.
Οι πιλότοι της πτήσης KAL007, δεν γνώριζαν ότι τους παρακολουθούσαν σοβιετικά μαχητικά και ζήτησαν άδεια από τον Πύργο Ελέγχου του Τόκιο να ανέβουν υψόμετρο για εξοικονόμηση καυσίμων. Οι Ρώσοι θεώρησαν ότι επρόκειτο για ελιγμό αμερικανικού αναγνωριστικού αεροσκάφους και αποφασίστηκε να καταρριφθεί.
Ο Γενάντι Οσίποβιτς, ο πιλότος του σοβιετικού μαχητικού Sukhoi Su-15 που εκτόξευσε τους πυραύλους αέρος-αέρος, δήλωσε αργότερα ότι μπορούσε να δει το αεροπλάνο Boeing 747 με τις δύο σειρές παράθυρα το οποίο δεν ήταν στρατιωτικό.
«Δεν κατάλαβα γιατί. Τι είδους αεροπλάνο είναι αυτό; Αλλά δεν είχα χρόνο να σκεφτώ. Έπρεπε να κάνω τη δουλειά μου. Έδωσα το σήμα του διεθνούς κώδικα στον πιλότο αυτού του αεροπλάνου ότι παραβίασε τον εναέριο χώρο μας, αλλά δεν υπήρξε απάντηση από την πλευρά του», είπε ο Οσίποβιτς σε συνέντευξή του το 1988.
Εκτόξευσε δύο βλήματα αέρος-αέρος AA-3, θραύσματα των οποίων έπληξαν το πίσω μέρος του Boeing, καταστρέφοντας τρία από τα τέσσερα υδραυλικά του συστήματα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, το αεροπλάνο πέταξε άλλα 12 λεπτά πριν πέσει στη θάλασσα.
Ο Διεθνής Οργανισμός Πολιτικής Αεροπορίας (ICAO) στην έκθεση του ανάφερε πως η παραβίαση του σοβιετικού εναέριου χώρου έγινε από λάθος. Στην ίδια έκθεση είχε συμπεριλάβει και δήλωση της Σοβιετικής Ένωσης σύμφωνα με την οποία «δεν έχουν ανακαλυφθεί μέχρι στιγμής λείψανα των θυμάτων, τα όργανα, τα εξαρτήματα ή οι καταγραφείς πτήσης». Η δήλωση αυτή αργότερα αποδείχθηκε αναληθής, όπως αποδείχθηκε από τα στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα το 1992.
Μεταξύ των 269 θυμάτων ήταν και ο Γερουσιαστής του Δημοκρατικού Κόμματος Λόρενς Μακντόναλντ.
Ουκρανικό χτύπημα από πύραυλο S-200
Στις 4 Οκτωβρίου 2001 ένα αεροσκάφος των Αερογραμμών της ΣιβηρίαςTu-154 που πετούσε από το Τελ Αβίβ του Ισραήλ στο Νοβοσιμπίρσκ της Ρωσίας καταρρίφθηκε από αντιαεροπορικό πύραυλο που εκτόξευσε σύστημα S-200 των Ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Το ρωσικό αεροσκάφος έπεσε στη θάλασσα κοντά στη πόλη Σότσι. Σκοτώθηκαν και οι 78 επιβάτες και μέλη του πληρώματος. Οι περισσότεροι από τα θύματα ήταν Ρώσοι μετανάστες στο Ισραήλ.
Λίγες ώρες μετά τη συντριβή, Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι η τραγωδία προκλήθηκε από πύραυλο S-200 που εκτοξεύτηκε κατά λάθος από ουκρανικές δυνάμεις κατά τη διάρκεια κοινών ρωσο-ουκρανικών στρατιωτικών ασκήσεων στη χερσόνησο της Κριμαίας. Τόσο η Ουκρανία που είχε ως πρόεδρο τότε τον φιλορώσο Λεονίντ Κούτσμα όσο και η Ρωσία αρνήθηκαν κατηγορηματικά την όποια ευθύνη, αλλά ο Ουκρανός υπουργός Άμυνας Ολεξάντρ Κουζμούκ υπέβαλε την παραίτησή του, η οποία όμως δεν έγινε αποδεκτή.
Οι Ρώσοι ερευνητές είχαν αρχικά επικεντρωθεί στην πιθανότητα τρομοκρατικής επίθεσης, με τον ίδιο τον Πούτιν να δηλώνει πως οι πύραυλοι S-200 είναι κατασκευασμένοι με τέτοιο τρόπο ώστε να μην μπορούν να εγκλωβίσουν και να πλήξουν πολιτικά αεροσκάφη.
Ωστόσο, λίγες μέρες αργότερα, ο επικεφαλής της έρευνας πρώην αρχηγός της σοβιετικής αεροπορίας Γεβγένι Σαποσνίκοβ δήλωσε πως εντοπίστηκαν θραύσματα που φαίνεται να προέρχονται από πύραυλο S-200.
Η Ουκρανία τελικά παραδέχτηκε την ευθύνη της και πλήρωσε $15.000.000 ως αποζημίωση στους συγγενείς των θυμάτων (200.000 δολάρια ανά θύμα).
Αμερικανοί σκοτώνουν 290 Ιρανούς
Στις 3 Ιουλίου 1988, το καταδρομικό USS Vincennes του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, κατέρριψε με πυραύλους θαλάσσης – αέρος ένα πολιτικό επιβατικό αεροπλάνο Airbus της Iran Air. Η πτήση IR655 πετούσε από το Μπαντάρ Αμπάς στο Ντουμπάι. Το αμερικανικό καταδρομικό USS Vincennes που πραγματοποιούσε περιπολία στα στενά του Ορμούζ, θεώρησε πως το Airbus με τους 290 επιβάτες ήταν ένα F-14A Tomcat που ετοιμαζόταν να επιτεθεί. Η πτήση IR655 μετέδιδε σωστό σήμα σε πολιτικό κώδικα, κάτι που δεν έλαβαν υπόψη οι Αμερικάνοι. Ο κυβερνήτης του πλοίου έδωσε εντολή για κατάρριψη και το Airbus των Ιρανικών Αερογραμμών εξαφανίστηκε από το ραντάρ.
Το Πεντάγωνο δημοσίευσε μια επίσημη έκθεση του ναύαρχου William Fogarty ο οποίος κατέληγε στο συμπέρασμα ότι το αεροπλάνο έδινε σήμα σε πολιτικό και όχι στρατιωτικό κανάλι, αλλά υπήρξε σύγχυση και έτσι από λάθος ο κυβερνήτης του πλοίου αποφάσισε να εκτοξεύσει πυραύλους.
Η ιρανική κυβέρνηση καταδίκασε την επίθεση και ισχυρίστηκε ότι οι Αμερικανοί, ενήργησαν τουλάχιστον απερίσκεπτα. Μιλώντας ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν, Ali Akbar Velayati χαρακτήρισε το περιστατικό «εγκληματική πράξη» και «σφαγή». Ο τότε αντιπρόεδρος των ΗΠΑ George Bush που εκπροσώπησε τη χώρα του στο Συμβούλιο Ασφαλείας και υπερασπίστηκε τη ενέργεια του πληρώματος του αμερικανικού πλοίου και την απέδωσε στις «περιστάσεις». Τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας εξέφρασαν τη λύπη τους για την απώλεια ζωών και τόνισαν την ανάγκη τερματισμού του πολέμου Ιράν-Ιράκ.
Ακολούθησε εκδίκαση της υπόθεσης στο Διεθνές Δικαστήριο και το 1996 επιρρίφθηκε ακέραια η ευθύνη στις ΗΠΑ. Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ζήτησαν ποτέ συγγνώμη και δεν αποδέχθηκαν τη νομική ευθύνη, κατέληξαν σε συμφωνία με το Ιράν. Εκτός από την έκφραση «βαθιάς λύπης για τις απώλειες ζωών που προκλήθηκαν από το συμβάν», οι ΗΠΑ συμφώνησαν να καταβάλουν $131.800.000 ως αποζημίωση στην ιρανική κυβέρνηση, συμπεριλαμβανομένων 61.800.000 εκατομμυρίων δολαρίων στις οικογένειες των θυμάτων.
Ισραηλινοί πιλότοι έστειλαν στον θάνατο 108 άτομα
Η LN 114 των αερογραμμών της Λιβύης πραγματοποιούσε δρομολόγιο από την Τρίπολη στο Κάιρο στις 21 Φεβρουαρίου του 1973. Από λάθος το αεροσκάφος Boeing 727-200 εισήλθε στον εναέριο χώρο της Χερσονήσου του Σινά κινητοποιώντας την πολεμική αεροπορία του Ισραήλ η οποία έλεγχε την περιοχή μετά τον πόλεμο των 6 ημερών.
Δύο ισραηλινά μαχητικά F4 Phantom σηκώθηκαν για να αναχαιτίσουν το αεροπλάνο με τους 113 επιβάτες. Ο Γάλλος πιλότος αντιλαμβανόμενος το λάθος έκανε στροφή για να εξέλθει από τον εναέριο χώρο του Σινά, αλλά δεν πρόλαβε. Οι Ισραηλινοί πιλότοι απαίτησαν άμεση προσγείωση σε ισραηλινό αεροδρόμιο, κάτι που δεν έπραξε ο πιλότος του επιβατηγού αεροσκάφους.
Χωρίς δεύτερη σκέψη οι πιλότοι των μαχητικών άρχισαν τις βολές κατά του Boeing με αποτέλεσμα να καταστρέψουν τα όργανα πλοήγησης του και να το καταρρίψουν. Από την κατάρριψη σώθηκαν μόνο 5 άτομα, μεταξύ των οποίων και ο συγκυβερνήτης ενώ οι υπόλοιποι 18 επιβάτες και πλήρωμα βρήκαν τραγικό θάνατο. Την κατάρριψη του αεροσκάφους των Λιβυκών αερογραμμών καταδίκασαν τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Σοβιετική Ένωση, απορρίπτοντας τις δικαιολογίες του Ισραήλ. Ομόφωνη ήταν και η καταδίκη από τα κράτη μέλη του Διεθνούς Οργανισμού Πολιτικής Αεροπορίας. Ο τότε υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Μοσέ Νταγιάν υποστήριξε πως ήταν λάθος κρίσης των πιλότων και το Τελ Αβίβ αποζημίωσε τους συγγενείς των θυμάτων.
Νεκροί… από άλλα «λάθη»
• Μετά την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης σε διάφορες περιοχές ξέσπασαν εθνοτικές συγκρούσεις με πιο αιματηρές αυτές στην Αμπχαζία της Γεωργίας Αμπχάζιοι αντάρτες τον Σεπτέμβριο του 1993, κατέρριψαν τρία αεροσκάφη της Transair Georgia με αντιαεροπορικούς πυραύλους εδάφους – αέρος , σκοτώνοντας συνολικά 136 άτομα.
• Τον Σεπτέμβριο του 1998 η πτήση 602 της Lionair Flighr, καταρρίφθηκε στη Σρι Λάνκα, από την οργάνωση Liberation Tigers. Από την κατάρριψη σκοτώθηκαν 55 άτομα που ήταν πλήρωμα και επιβάτες.
• Το Μάρτιο του 2007 ένα μεταγωγικό αεροπλάνο Ilyushin II-76 των αερογραμμών της Λευκορωσίας καταρρίφθηκε από ρουκέτα λίγο μετά την απογείωσή του από την πρωτεύουσα της Σομαλίας Μογκαντίσου. Από την κατάρριψη σκοτώθηκαν 11 άτομα. Τα θύματα αποτελούσαν συνεργείο επισκευής αεροσκαφών και είχαν πάει στη Σομαλία για να επισκευάσουν ένα άλλο Ilyushin το οποίο είχε χτυπηθεί από πυρά δύο εβδομάδες νωρίτερα.
Και νομοσχέδιο για κατάρριψη πολιτικών αεροσκαφών!
Το 2019 το υπουργείο Άμυνας της Ρωσίας ετοίμασε νομοσχέδιο που επιτρέπει στις ρωσικές δυνάμεις να καταρρίπτουν πολιτικά επιβατικά αεροσκάφη εντός του εναέριου χώρου της Ρωσίας.
Το προσχέδιο ανέφερε ότι τα επιβατικά αεροσκάφη που εισέρχονται στον ρωσικό εναέριο χώρο χωρίς άδεια και δεν ανταποκρίνονται σε προειδοποιητικά σήματα ή προειδοποιητικές βολές μπορούν να καταρριφθούν εάν θεωρηθεί ότι αποτελούν απειλή μαζικού θανάτου, οικολογικής καταστροφής ή επίθεση σε στρατηγικούς στόχους.
Το 1994, η κυβέρνηση της Ρωσίας είχε εγκρίνει κανονισμούς που απαγόρευαν στις στρατιωτικές δυνάμεις να καταρρίψουν πολιτικά αεροσκάφη εάν είναι γνωστό ότι μεταφέρουν επιβάτες.
Δέκα χρόνια πολυτέλειας, δέκα χρόνια αφοσίωσης στην ωρολογοποιία που έχει ποιότητα, καινοτομία και αψεγάδιαστη αισθητική, από μια δυναμική ελληνική εταιρεία που επενδύει στον χρόνο και αναπτύσσεται συνεχώς.
