Ντόναλντ Τραμπ: Γιατί έβαλε στόχο τον Παναμά και τη Γροιλανδία

Εάν ληφθεί ως δεδομένο ότι εννοεί κατά απόλυτη κυριολεξία όσα διακηρύττει δημοσίως και σε ύφος πολεμικού τελεσιγράφου, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι αποφασισμένος να καταλάβει, ακόμη και διά της βίας αν χρειαστεί, τη Διώρυγα του Παναμά. Και ταυτόχρονα να αγοράσει τη Γροιλανδία, υποβάλλοντας μια προσφορά που υποτίθεται πως κανείς δεν θα μπορέσει να αρνηθεί, πολλώ δε μάλλον οι ημιαυτόνομοι αυτόχθονες και η κυβέρνηση της Δανίας.

Αμφότερες οι δυναμικές ενέργειες του οσονούπω προέδρου των ΗΠΑ δεν υπαγορεύονται μόνο από κάποιον παροξυσμό ιμπεριαλιστικού τύπου -και δη, υπό την παραδοσιακή απροκάλυπτη εκδοχή του. Αλλωστε, στη λογική της επικείμενης προεδρικής θητείας «Τραμπ Μέρος Β'» ακόμη και τα τελευταία προσχήματα φαίνεται πως θα εγκαταλειφθούν. Ο Τραμπ αναφέρεται στον Καναδά ως «η 51η Πολιτεία των ΗΠΑ», αποκαλεί τον Τζάστιν Τριντό «κυβερνήτη» και όχι πρωθυπουργό της χώρας κ.ο.κ.

Αυτό που προτάσσει τώρα ο Τραμπ είναι η υπέρτατη ανάγκη προστασίας και περαιτέρω εδραίωσης των αμερικανικών συμφερόντων σε δύο κρίσιμης σημασίας περιοχές του πλανήτη, τον Παναμά και τη Γροιλανδία. Ωστόσο, υπάρχει ένα επιπλέον κοινό χαρακτηριστικό που δημιουργεί τον δεσμό σύζευξης ανάμεσα σε δύο εντελώς διαφορετικές χώρες: η απειλή της κινεζικής επέκτασης. Τόσο στον μικρό και τροπικό Παναμά -το νοτιότερο άκρο της Κεντρικής Αμερικής- όσο και στην απέραντη και αρκτική Γροιλανδία στις βορειότερες εσχατιές της αμερικανικής ηπείρου, ο Ντόναλντ Τραμπ διακρίνει την επέλαση των Κινέζων. Εξ ου και κάνει λόγο για άμεση λήψη των κατάλληλων μέτρων προκειμένου οι ΗΠΑ να υπερασπιστούν συμφέροντα τα οποία θεωρούν κεκτημένα, αλλά και να μη βρεθούν στην άβολη θέση του ουραγού, πίσω από την Κίνα, σε ζωτικούς τομείς όπως το διεθνές εμπόριο και οι θαλάσσιες μεταφορές, η ενέργεια και η βιομηχανία.

«Για να μην πέσουν σε λάθος χέρια», είναι η αποστροφή του Τραμπ, μια φράση στην οποία συμπυκνώνεται η αγωνία του νέου πλανητάρχη αφενός για το ποιος θα ελέγχει τη Διώρυγα του Παναμά και αφετέρου ποιος θα είναι εκείνος που θα αξιοποιήσει και θα καρπωθεί τους γεωλογικούς θησαυρούς που κρύβει το έδαφος της Γροιλανδίας κάτω από τα στρώματα του πάγου τα οποία λιώνουν και εξαϋλώνονται λόγω της κλιματικής κρίσης. Την οποία, παρεμπιπτόντως, ο ίδιος ο Τραμπ περιφρονεί σαν μια απάτη.
Τα ζητήματα που θέτουν οι πρόσφατες δηλώσεις του περιλαμβάνουν δύο διαστάσεις: η πρώτη αφορά στο εάν οι καταγγελίες περί του αδίστακτου κινεζικού επεκτατισμού, ειδικά στον Παναμά και τη Γροιλανδία, ευσταθούν. Η δεύτερη, αλλά σε άμεση συνάφεια με την προηγούμενη, σχετίζεται με το κατά πόσο ως ο επόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ ο Τραμπ δεν θα περιοριστεί στους φραστικούς λεονταρισμούς, αλλά θα περάσει στην καθαυτή πραγματοποίηση των σχεδίων του προκειμένου να αποκαταστήσει το Διεθνές Δίκαιο και την τάξη, όπως ο ίδιος τα αντιλαμβάνεται βεβαίως, σε Παναμά και Γροιλανδία.

Οι Κινέζοι φρουροί

Η τάση του Τραμπ να εξαπολύει ρητορικά πυροτεχνήματα είναι γνωστή και μη εξαιρετέα. Σαφέστατα όμως αυτή η ροπή προς την υπερβολή και την πυροδότηση δημόσιων εντάσεων δεν τον εμπόδισε να πείσει την πλειονότητα των συμπολιτών του ότι αυτός άξιζε μια δεύτερη θητεία στον Λευκό Οίκο και όχι η αντίπαλός του, Κάμαλα Χάρις. Σε αυτό το πλαίσιο, σε σχέση με τον Παναμά, ο Τραμπ διατείνεται σχηματικά ότι η τοπική κυβέρνηση ληστεύει τα αμερικανικά πλοία επιβάλλοντας αδικαιολόγητα ένα υπέρογκο τιμολόγιο για τα τέλη διέλευσης από τη διώρυγα. Και σε συνάρτηση με αυτό, κατά τον Τραμπ ο Παναμάς έχει εκχωρήσει ατύπως τη διαχείριση της όλης επιχείρησης σε κινεζικά συμφέροντα. Μάλιστα, έφτασε μέχρι του σημείου να ευχηθεί, σαρκάζοντας, «καλές γιορτές» στους Κινέζους στρατιώτες που υποτίθεται ότι φρουρούν τη διώρυγα.

Ο πρόεδρος του Παναμά, Χοσέ Ραούλ Μουλίνο, ο οποίος είναι ακραιφνώς φιλοαμερικανός και σύμφωνα με δηλώσεις του ανυπομονεί να αρχίσει τη συνεργασία με την κυβέρνηση Τραμπ, διέψευσε κατηγορηματικά τα σχόλια περί κινεζικής κατοχής στη διώρυγα. «Για το όνομα του Θεού, δεν υπάρχουν Κινέζοι στρατιώτες στη διώρυγα. Η διέλευση είναι ελεύθερη για όλο τον κόσμο». Ο ίδιος μάλιστα ξεκαθάρισε πως «η διώρυγα, όπως και οτιδήποτε υπάρχει γύρω από αυτήν, ανήκει στον Παναμά και μόνο στον Παναμά».

Παρ' όλα αυτά, τα σχόλια του Ντόναλντ Τραμπ δεν είναι εντελώς αβάσιμα. Η Κίνα προσπαθεί συστηματικά να εξαπλώσει την επιρροή και τα εμπορικά συμφέροντά της σε ολόκληρη τη Λατινική Αμερική. Σε αυτή την άτυπη «κινεζική απόβαση», εξ ορισμού ο Παναμάς αποτελεί σημείο-κλειδί. Ηδη, δύο από τους πέντε προβλήτες φορτίων του Παναμά έχουν περάσει στην ιδιοκτησία της Hutchison Whampoa, μιας εταιρείας εισηγμένης στο Χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ και επί της ουσίας κινεζικών συμφερόντων. Αλλα δύο λιμάνια ανήκουν σε επιχειρήσεις από τη Σιγκαπούρη και την Ταϊβάν. Ετσι, από τις πέντε εμπορικές πύλες του Παναμά οι ΗΠΑ ελέγχουν μόνο τη μία.

Στα χνάρια του Ρέιγκαν

Συνεχίζοντας μια παλιά παράδοση καχυποψίας ή ακόμη και ανοιχτής εχθροπάθειας προς τον Παναμά, οι τελευταίες εμπρηστικές δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ μοιάζουν με αναθέρμανση της ρητορικής Ρόναλντ Ρέιγκαν από τα 70s. Παραπέμποντας στο μακρινό παρελθόν, στις αρχές του 20ού αιώνα, τότε που οι Αμερικανοί είχαν αναλάβει εξ ολοκλήρου το κολοσσιαίο τεχνικό εγχείρημα για τη διάνοιξη της διώρυγας, ο Ρέιγκαν έλεγε χαρακτηριστικά: «Εμείς την αγοράσαμε. Εμείς πληρώσαμε για να φτιαχτεί. Εμείς την κατασκευάσαμε. Και εμείς οι Αμερικανοί έχουμε νόμιμο δικαίωμα ιδιοκτησίας στη Διώρυγα του Παναμά».

Σε παραπλήσιο τόνο ο Τραμπ διαδίδει, με τον γνωστό αέρα της ακλόνητης βεβαιότητας, ότι «το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ, όπως και ο εμπορικός στόλος μας, υφίστανται πολύ άδικη και αθέμιτη μεταχείριση». Επιπλέον λέει ότι «τα τέλη διέλευσης από τη διώρυγα είναι απαράδεκτα, εντελώς άδικα, ειδικά αν λάβουμε υπόψη μας την απίστευτη γενναιοδωρία που έχει δείξει η χώρα μας στον Παναμά. Πιστεύω πως φερθήκαμε ανόητα που τους βοηθήσαμε τόσο. Η ληστεία της πατρίδας μας από τον Παναμά θα τερματιστεί πάραυτα. Θα απαιτήσουμε την επιστροφή της Διώρυγας του Παναμά στις ΗΠΑ. Και θα το κάνουμε αυτό ολοκληρωμένα, γρήγορα και χωρίς να ρωτήσουμε κανέναν. Δεν θα το ανεχτώ άλλο.

Ας ενημερώσει κάποιος σχετικά τους αξιωματούχους του Παναμά». Μάλιστα όταν ο πρόεδρος Μουλίνα απάντησε σε αυτές τις προκλήσεις ότι «θα υπερασπιστούμε την πατρίδα μας», ο Τραμπ ανταπάντησε, σχεδόν κραδαίνοντας το τσεκούρι του πολέμου, ότι «αυτό θα το δούμε».

Πέρα από την ανταλλαγή φραστικών πυρών, έστω και διερευνητικών επί του παρόντος, ένα έγκριτο διεθνές μέσο όπως η «Wall Street Journal» επιχειρεί να αποκαταστήσει την αλήθεια γύρω από το τι πραγματικά ισχύει σήμερα στη Διώρυγα του Παναμά. Σε σχετικό άρθρο της επισημαίνει ότι, κατ' αρχάς, δεν υπάρχει άνιση μεταχείριση των αμερικανικών πλοίων. Κάθε σκάφος, ανεξαρτήτως της σημαίας του κράτους υπό την οποία πλέει, χρεώνεται βάσει ενός ενιαίου τιμοκαταλόγου υπηρεσιών.

Οπωσδήποτε υπάρχει ένα σύνθετο σύστημα υπολογισμού των διοδίων, καθώς λαμβάνονται υπόψη παράγοντες όπως το μέγεθος, το βάρος, το είδος του φορτίου που μεταφέρεται κ.λπ. - εξ ου και τα τέλη για τα εμπορικά πλοία που διακινούν έτοιμα προς χρήση προϊόντα είναι υψηλότερα από εκείνα που μεταφέρουν πρώτες ύλες και χύδην φορτία. Το δε ύψος των τελών διέλευσης διαμορφώνεται από την επιτροπή διοίκησης της διώρυγας. Η Αρχή που έχει επιφορτιστεί με τη διαχείριση της διώρυγας είναι ανεξάρτητη, αλλά τα οικονομικά αποτελέσματα ελέγχονται από την κυβέρνηση και το Κογκρέσο του Παναμά. Οσο για τα κέρδη που προκύπτουν, διοχετεύονται στο κρατικό ταμείο της χώρας. Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία υπόνοια κακοδιαχείρισης ή απάτης.

$ 4.000.000 για μία διέλευση

Τα διόδια που χρεώνει το κράτος του Παναμά σε κάθε διερχόμενο σκάφος αντιστοιχούν σε 5 δισ. δολάρια ετησίως. Εσχάτως, όμως, το κόστος της διέλευσης έχει εκτιναχθεί: για ένα δεξαμενόπλοιο, φέρ' ειπείν, ενώ συνήθως το αντίτιμο κυμαινόταν από 300.000 έως 400.000 δολάρια, πλέον μπορεί να φτάσει στο δεκαπλάσιο.

Χάρη στη διώρυγα, τα πλοία που εκτελούν δρομολόγια μεταξύ Ειρηνικού και Ατλαντικού διανύουν μόλις 82 χλμ. στην ξηρά αντί για 15.300 χλμ. στη θάλασσα - με ό,τι αυτό συνεπάγεται από την άποψη του κόστους σε καύσιμα, χρόνο (η επιπλέον καθυστέρηση είναι της τάξης των 25 ημερών), αλλά και των πάντα υπαρκτών κινδύνων που εξ ορισμού ελλοχεύουν στο δρομολόγιο παράπλευσης του Ακρωτηρίου Χορν της Χιλής κ.λπ. Παρ' όλα αυτά, την τελευταία διετία οι ναυτιλιακές εταιρείες ανά τον κόσμο έχουν πάψει να αποκλείουν τον περίπλου της Νότιας Αμερικής. Η απογείωση των τελών διέλευσης αναγκάζει τους πλοιοκτήτες να αναθεωρήσουν κέρδη και ζημίες αμφισβητώντας εκ των πραγμάτων το πάλαι ποτέ ασυναγώνιστο πλεονέκτημα της Διώρυγας του Παναμά.

Οπως ορθώς επισημαίνει ο Ντόναλντ Τραμπ, η κυβέρνηση του Παναμά αναγκάστηκε να ανεβάσει το αντίτιμο για τη χρήση του πορθμείου. Ομως, σε αντίθεση με τη δική του ερμηνεία, η αύξηση των τελών δεν έχει να κάνει με κάποιου είδους αυταρχισμό και δεν επιβλήθηκε υπό την πίεση της κινεζικής επιρροής στο πλαίσιο ενός ακήρυχτου εμπορικού πολέμου Κίνας και ΗΠΑ. Αντιθέτως, το πρόβλημα του Παναμά σχετίζεται με την ξηρασία και τη δραματική πτώση της στάθμης στον βασικό υδάτινο ταμιευτήρα της διώρυγας, τη λίμνη Γκάτουν. Η οποία, εκτός από την τροφοδοσία της διώρυγας, αποτελεί φυσική δεξαμενή υδροδότησης για το 60% των κατοίκων ολόκληρου του Παναμά. Προκειμένου λοιπόν να ανακοπεί ο ρυθμός μείωσης των αποθεμάτων πόσιμου νερού, κάτι που θα αποτελούσε καταστροφή για τον Παναμά, οι υπεύθυνοι αποφάσισαν να περιορίσουν τις διελεύσεις πλοίων από τη διώρυγα παρά την τεράστια ζημία -περί το 1 δισ. δολάρια- που μοιραία προκλήθηκε στα έσοδα.

Παράλληλα, η διεύθυνση της διώρυγας δημιούργησε ένα εναλλακτικό πρόγραμμα προνομίων για ορισμένους χρήστες. Μέσω δημοπρασίας δίνονταν ορισμένα «express pass» σε πλοιοκτήτριες εταιρείες που δεν είχαν αντίρρηση να πληρώσουν πιο ακριβά τέλη με αντάλλαγμα μια σημαντικά ταχύτερη διέλευση. Οπως είναι ευνόητο, τα προηγούμενα συνθέτουν μια εικόνα πολύ διαφορετική από εκείνη που προβάλλει ο Ντόναλντ Τραμπ στην προσπάθειά του να δημιουργήσει πολεμικές εντυπώσεις εναντίον του Παναμά. Οπωσδήποτε, όπως παρατηρούν αρκετοί αναλυτές, δεν θα πρέπει να αποκλειστεί το ενδεχόμενο των κούφιων απειλών εκ μέρους του. Πίσω από την απειλή της ένοπλης επέμβασης, της κατάληψης της διώρυγας κ.λπ. μπορεί απλώς να κρύβεται μια μπλόφα εκ μέρους του Τραμπ, με απώτερο στόχο να αποσπάσει από την κυβέρνηση του Παναμά ένα πιο ευνοϊκό καθεστώς χρεώσεων για τις διελεύσεις των αμερικανικών πλοίων.

Η περιπέτεια του Παναμά

Η πολιτική του «σκληρού ροκ» και η ρητορική της όξυνσης εκ μέρους του Τραμπ βασίζεται, εν μέρει τουλάχιστον, στο ιστορικό υπόβαθρο της σχέσης των Αμερικανών με τη Διώρυγα του Παναμά. Υπ' αυτή την έννοια, η άποψη που εξέφρασε ο Ρόναλντ Ρέιγκαν στο μέσον της δεκαετίας του ‹'70 περί «νομίμου δικαιώματος ιδιοκτησίας» των ΗΠΑ στη διώρυγα μόνο τυχαία δεν ήταν. Αλλωστε, η διαχείρισή της παραχωρήθηκε από τους Αμερικανούς στο κράτος του Παναμά μόλις το 1999, όπως προέβλεπε η διμερής συμφωνία που είχε συναφθεί επί προεδρίας Τζίμι Κάρτερ περίπου 20 χρόνια πριν.

Η διώρυγα κατασκευάστηκε από Αμερικανούς και με αμερικανική χρηματοδότηση, ακριβώς όπως το περιέγραψε αφοριστικά ο Ρόναλντ Ρέιγκαν, κατά την περίοδο 1904-1914. Το όραμα της υλοποίησης ενός τιτάνιου για τα δεδομένα της εποχής -και όχι μόνο- έργου ανήκε κυρίως στον πρόεδρο Φράνκλιν Ρούζβελτ και έως το 1964 οι Αμερικανοί διατήρησαν τον απόλυτο και αποκλειστικό έλεγχο της διώρυγας. Οταν όμως ξέσπασαν ταραχές από τους ντόπιους, οι ΗΠΑ αναγκάστηκαν να διαπραγματευτούν με τον Παναμά, σε μια διαδικασία η οποία θα διαρκούσε περισσότερο από 10 χρόνια. Εντέλει, το 1977 υπεγράφη μια δίδυμη συμφωνία σταδιακής παραχώρησης της διώρυγας με ορίζοντα το έτος 2000 ανάμεσα στον Τζίμι Κάρτερ και τον τότε ηγέτη του Παναμά, Ομάρ Εφρέν Τορίγιος.

Ενδιαμέσως, στην εκπνοή του 1989, οι ΗΠΑ είχαν προχωρήσει σε ένοπλη επέμβαση στον Παναμά, η οποία αποσκοπούσε στην ανατροπή και σύλληψη του διεφθαρμένου δικτάτορα στρατηγού Μανουέλ Νοριέγκα. Η αιματηρή αυτή επιχείρηση σίγουρα βρίσκεται κάπου μέσα στο μυαλό του Ντόναλντ Τραμπ, μολονότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ποια από τα μελλοντικά σχέδιά του συναρτάται. Διότι ο ίδιος ευαγγελίζεται παγίως τον τερματισμό των στρατιωτικών επεμβάσεων σε τρίτες χώρες -κυρίως επειδή είναι οικονομικά ασύμφορες-, αίφνης όμως εμφανίζεται σαν έτοιμος από καιρό να βαδίσει στο μονοπάτι του πολέμου αρκεί να αποτρέψει την περαιτέρω αύξηση των τελών διέλευσης στη Διώρυγα του Παναμά, όπως προβλέπεται ότι θα συμβεί από την αρχή του 2025.

Δανία ή Κίνα;

Η έκταση του Παναμά είναι 75.500 τετ. χιλιόμετρα. Της Γροιλανδίας είναι σχεδόν 30 φορές μεγαλύτερη, αγγίζοντας τα 2.175.600 τετ. χιλιόμετρα. Ο πληθυσμός του Παναμά είναι 4,3 εκατομμύρια άνθρωποι, της Γροιλανδίας μόλις 56.000 άτομα. Η στρατηγική σημασία του Παναμά έγκειται προφανώς στη φερώνυμη διώρυγά του, ένα πέρασμα που διαδραματίζει πρωτεύοντα ρόλο στην παγκόσμια ποντοπόρο ναυτιλία. Στη Γροιλανδία αντιθέτως, η πραγματική αξία είναι αθέατη διά γυμνού οφθαλμού - προς το παρόν τουλάχιστον. Ο γροιλανδικός γρίφος θα λυθεί όποτε -ή εάν ποτέ- αρχίσει η συστηματική εξόρυξη των σπάνιων γαιών από εδάφη τα οποία σήμερα καλύπτονται, σχεδόν κατά 80%, από πάγο.

Οι γεωλόγοι θεωρούν ότι στη Γροιλανδία βρίσκονται 43 από τα 50 είδη σπάνιων γαιών - και μάλιστα σε τεράστιες ποσότητες. Αυτές οι φυσικές πρώτες ύλες είναι πολύτιμες για την κατασκευή μπαταριών για τα ηλεκτρικά οχήματα, καθώς και για μια σειρά από εφαρμογές στο πεδίο της πράσινης τεχνολογίας. Με δεδομένο ότι η Κίνα βρίσκεται ήδη σε τροχιά επιβολής της κυριαρχίας της στην παγκόσμια αγορά της ηλεκτροκίνησης, η Γροιλανδία αυτομάτως αναδεικνύεται σε υπ' αριθμόν 1 στόχο προς κατάκτηση. Οπότε και πάλι ο Ντόναλντ Τραμπ δικαιώνεται τρόπον τινά, μιας και, όπως αποδεικνύεται, η πρόθεσή του να αγοράσει εξ ολοκλήρου τη Γροιλανδία εντέλει ίσως δεν είναι τόσο εξωφρενική και ανήκουστη. Απλώς, η Γροιλανδία τελεί υπό ένα ιδιότυπο καθεστώς ημι-ανεξαρτησίας από το βασίλειο της Δανίας, στο οποίο κατά παράδοση υπάγεται.

Στους αυτόχθονες Ινουίτ έχει αναγνωριστεί το δικαίωμα να διεκδικήσουν την πλήρη αυτονόμησή τους από τη Δανία, το οποίο όμως δεν έχουν εξασκήσει έως σήμερα. Εάν προχωρήσουν στην ανεξαρτητοποίηση της χώρας τους η Γροιλανδία θα στερηθεί την -γενναία- τακτική χρηματοδότηση από το δανέζικο κράτος και άρα θα αναγκαστεί να αξιοποιήσει τους φυσικούς πόρους της για να επιβιώσει.

Από την άλλη, η Κίνα έχει δείξει, ήδη από το 2009, μεγάλη προθυμία να στηρίξει την τοπική οικονομία και εμμέσως την ανεξαρτησία των Γροιλανδών σε αντάλλαγμα με τη διεύρυνση των έργων εξόρυξης, διάτρησης των πάγων προς αναζήτηση νέων κοιτασμάτων σπάνιων γαιών, ουρανίου κ.ο.κ. Εντούτοις, οι ντόπιοι παραμένουν επιφυλακτικοί, αμφιταλαντευόμενοι ανάμεσα στην ποθούμενη αυτονόμησή τους από τη Δανία και την προστασία του φυσικού περιβάλλοντος. Οι απαιτήσεις των δύο προοπτικών για το μέλλον της Γροιλανδίας είναι εντελώς αντιφατικές, ενώ οι Κινέζοι πιέζουν και προσπαθούν να διεισδύσουν στην κοινότητα των κρατών της Αρκτικής παρά τη σθεναρή αντίσταση που συναντούν.

Απέναντί τους δεν έχουν μόνο τις ΗΠΑ και την Ενωμένη Ευρώπη που νιώθουν απειλούμενες από τον σαρωτικό επεκτατισμό της Κίνας προς τη Δύση. Ακόμη και οι ίδιοι οι Γροιλανδοί προβληματίζονται για το μέλλον της χώρας τους, καθώς στην πραγματικότητα θα ήθελαν να διατηρήσουν τον αγνό πρωτογονισμό τους, συνεχίζοντας να ζουν από το ψάρεμα και το κυνήγι. Αντ' αυτού, η μεταφορά χιλιάδων Κινέζων εργατών εκ των πραγμάτων ανατρέπει τις πολιτισμικές και εθνοτικές ισορροπίες, ένα φαινόμενο που τρομάζει τους Ινουίτ. Παράλληλα, οι ΗΠΑ από τη δική τους πλευρά έχουν κατορθώσει να μπλοκάρουν μια σειρά από εγχειρήματα κινεζικών επιχειρήσεων στη Γροιλανδία, εξουδετερώνοντας σε μεγάλο βαθμό την απόσπαση υλικών και τη δημιουργία εγκαταστάσεων εκμετάλλευσης φυσικών πόρων.

Εξυπακούεται ότι οι ντόπιοι διαμηνύουν προς όλους -Αμερικανούς, Κινέζους, Ρώσους κ.ά.- ότι η χώρα τους δεν πωλείται και δεν πρόκειται ποτέ να πωληθεί. Ειδικά στον Τραμπ, την ίδια απάντηση είχαν δώσει το 2019, όταν εκείνος είχε εκδηλώσει για πρώτη φορά την πρόθεση να αποκτήσει τη χώρα. Στην πράξη, όμως, στο έδαφος της Γροιλανδίας μαίνεται ένας κρυφός και πολυμέτωπος Ψυχρός Πόλεμος με βασικό διακύβευμα την αποκάλυψη του φυσικού πλούτου της χώρας προϊούσης της εξαφάνισης των πάγων. Γι' αυτό και ο Ντόναλντ Τραμπ διατείνεται ότι «λόγοι εθνικής ασφάλειας και προστασίας της ελευθερίας σε όλο τον κόσμο υποχρεώνουν τις ΗΠΑ να θεωρήσουν την ιδιοκτησία και τον έλεγχο της Γροιλανδίας ως μία απόλυτη αναγκαιότητα».

Στα μάτια ενός επιχειρηματία όπως ο Τραμπ η Γροιλανδία είναι ένα «φιλέτο» ύψιστης γεωστρατηγικής σημασίας, μια βάση για την ανάπτυξη κάθε είδους δραστηριότητας - από το εμπόριο και τη διακίνηση αγαθών έως την επιβολή της αμερικανικής ισχύος στο Διάστημα. Δεν πρέπει να λησμονείται, άλλωστε, ότι κατόπιν ειδικής συμφωνίας με την κυβέρνηση της Δανίας οι Αμερικανοί έχουν εγκαταστήσει στη Γροιλανδία την εξόχως σημαντική Διαστημική Βάση Πίτουφικ (πρώην Αεροπορική Βάση Θούλης). Η αποστολή που έχει ανατεθεί στους Αμερικανούς στρατιωτικούς που υπηρετούν εκεί είναι η άγρυπνη παρακολούθηση της δραστηριότητας στο Διάστημα, αλλά και η έγκαιρη ανίχνευση και προειδοποίηση τυχόν πυραυλικών επιθέσεων από εχθρικές δυνάμεις. Διόλου τυχαία, το σημείο όπου βρίσκεται η Διαστημική Βάση των ΗΠΑ στη Γροιλανδία ονομάζεται «Κορυφή του Κόσμου».

Φωτογραφίες: AFP / Visual Hellas, Getty images / Ideal image, Shutterstock

Ειδήσεις σήμερα:

Από κλιματιστικό προκλήθηκε πιθανότατα η φωτιά στο ξενοδοχείο της Καλαμπάκας - Θρήνος για τον ξενοδόχο που πέθανε προσπαθώντας να βοηθήσει τους ενοίκους

Αυτά είναι τα 13 πιο δημοφιλή θέματα του protothema.gr για το 2024

Πώς θα κινηθούν σήμερα παραμονή και αύριο Πρωτοχρονιά το Μετρό, ο Ηλεκτρικός και το Τραμ