Λύση «α λα Γκρέκα» στο πολιτικό αδιέξοδο της Ιταλίας;

Με καταιγιστικούς ρυθμούς «τρέχουν» οι εξελίξεις στην πολιτική σκηνή της Ιταλίας.

Το πρωί της Πέμπτης ο Αντζελίνο Αλφάνο, γραμματέα του κόμματος του Μπερλουσκόνι, ουσιαστικά «άδειασε» τον Καβαλιέρε εκτιμώντας (!) ότι ο Ιταλός πρωθυπουργός θα παραιτηθεί, ενδεχομένως και μέσα στις επόμενες 24 ή 48 ώρες, και πάντως όχι αφού μεσολαβήσει η διαδικασία υπερψήφισης του προϋπολογισμού, όπως αρχικώς είχε διαφανεί.

Την ίδια ώρα ο φερόμενος ως επικρατέστερος υποψήφιος για την θέση του πρωθυπουργού της Ιταλίας, Mάριο Μόντι, ακύρωσε την παρουσία του σε συνέδριο στο οποίο ήταν προγραμματισμένο να παραστεί το Σάββατο κατόπιν προσωπικού αιτήματος από τον Πρόεδρο της ιταλικής Δημοκρατίας Τζόρτζιο Ναπολιτάνο που επικοινώνησε με τον πρώην Επίτροπο Ανταγωνισμού της ΕΕ και του ζήτησε να μην απομακρυνθεί από τη Ρώμη τις επόμενες ημέρες. Λίγο αργότερα μάλιστα έγινε γνωστό πως με τον Ιταλό Πρόεδρο είχε τηλεφωνική επικοινωνία και ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα. Ο πρόεδρος Ομπάμα μάλιστα φέρεται να εξέφρασε την βεβαιότητά του ότι η Ιταλία θα προχωρήσει στις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις και θα ηρεμήσει τις αγορές.

Πιο «άμεση» ήταν η παρέμβαση της Γερμανίδας Καγκελάριου Άγκελας Μέρκελ. «Είναι πολύ σημαντικό να ανακτήσει η Ιταλία την αξιοπιστία της. Αυτό σημαίνει να εφαρμοστεί πολύ γρήγορα το πακέτο λιτότητας και πάνω απ' όλα να ξεκαθαρίσει το θέμα της πολιτικής ηγεσίας το ταχύτερο δυνατόν -διότι πιστεύω ότι αυτό είναι πολύ σημαντικό για την ιταλική αξιοπιστία» δήλωσε χαρακτηριστικά η κυρία Μέρκελ.

Σε κάθε περίπτωση ο κύριος Μόντι ήδη λειτουργεί ως αυριανός, έστω μεταβατικός, πρωθυπουργός. Σε δηλώσεις σε ιταλικά ΜΜΕ ο κύριος Μόντι τόνισε ότι πρέπει να δοθεί μια νέα ώθηση στην ανάπτυξη στην Ιταλία με όλα τα πολιτικά κόμματα και όλους όσοι μπορούν να συμπράξουν, βάζοντας στην άκρη τα εμπόδια. «Δεν υπάρχει μεγάλη διάσταση απόψεων, σχετικά με το τι πρέπει να γίνει», δήλωσε χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στις μεταρρυθμίσεις που ζητούν οι Βρυξέλλες.

Και σε μια αποστροφή του λόγου του που προβάλλουν σε σχετικό τους ρεπορτάζ οι Financial Times, ο πρώην Επίτροπος της Ιταλίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπογράμμισε: «στην Ιταλία πρέπει να γίνει τεράστια δουλειά, αφαιρώντας σταθερά προνόμια από συγκεκριμένες κατηγορίες».

Ενώ έκανε και μια αναφορά στη Γερμανία λέγοντας πως θα ήθελε να δει «μια Γερμανία ακόμη καλύτερη από την σημερινή, με μεγαλύτερη δημοσιονομική πειθαρχία, πιο μακροχρόνια συνοχή, η οποία σκέπτεται πιο μακροπρόθεσμα και επιδεικνύει περισσότερη υπομονή»..!

Όλες αυτές οι διεργασίες στο πολιτικό μέτωπο της Ιταλίας κάθε άλλο παρά καθησυχάζουν τις αγορές, κάτι που αποτυπώνεται εξάλλου στον ξέφρενο «καλπασμό» των ιταλικών (και μαζί τους των γαλλικών, ισπανικών και βελγικών) spreads.

Ενδεικτική, καίτοι … αναμενόμενη, η εκτίμηση του γνωστού οικονομολόγου Νουριέλ Ρουμπινί που ούτε λίγο, ούτε πολύ δήλωσε ότι «οι μέρες της Ιταλίας στο ευρώ είναι μετρημένες». Σε άρθρο του στους Financial Times ο κύριος Ρουμπινί τόνισε ότι η Ιταλία είναι ο «νέος μεγάλος πονοκέφαλος της Ευρωζώνης».

Καταλήγει δε λέγοντας πως η Ιταλία είναι μεν «πολύ μεγάλη για να καταρρεύσει», αλλά και «πολύ μεγάλη για να διασωθεί» και εν τέλει «ίσως υποχρεωθεί, όπως άλλες περιφερειακές χώρες, να εξέλθει από την νομισματική ένωση και να επιστρέψει σε εθνικό της νόμισμα, προκαλώντας ουσιαστικά την διάλυση της Ευρωζώνης»!

Το κρίσιμο στοιχείο πάντως στην όλη υπόθεση είναι ότι ήδη από … χθες η ιταλική οικονομία καλείται να αναχρηματοδοτήσει το τεράστιο χρέος της. Στις 14 Νοεμβρίου έχει προγραμματιστεί η έκδοση 5ετών ομολόγων. Με τα τωρινά επιτόκια του 7,4% δεν υπάρχει διέξοδος στις αγορές για τη Ρώμη …

Πολύ περισσότερο όταν υπολογίζεται πως τα ταμεία του Ιταλικού Δημοσίου έχουν αυτή την στιγμή αποθέματα ύψους 35 δισ. ευρώ, αλλά η χώρα καλείται να αναχρηματοδοτήσει χρέος 30,5 δισ. ευρώ τον Νοέμβριο και άλλα 20,5 δισ. ευρώ τον Δεκέμβριο.

Ενώ με το συνολικό χρέος να φτάνει το 1,9 τρισ. ευρώ, η Ιταλία καλείται επίσης να αναχρηματοδοτήσει και ωριμάνσεις ομολόγων ύψους 200 δισ. ευρώ το 2012, κι άλλων 108 δισ. ευρώ σε έντοκα γραμμάτια.

Πάντως η πρώτη αντίδραση από τους Ευρωπαίους ιθύνοντες ήρθε δια στόματος του επικεφαλής του EFSF, Κλάους Ρέγκλινγκ, ο οποίος δήλωσε ότι «η ιταλική κυβέρνηση δεν έχει πολύ χρόνο για να καθησυχάσει τους επενδυτές, αλλά το EFSF είναι έτοιμο να βοηθήσει εάν η χώρα το ζητήσει»…