Ανακαλύφθηκε ο αρχαιότερος και μακρινότερος σπειροειδής γαλαξίας

Τον αρχαιότερο και μακρινότερο σπειροειδή γαλαξία που έχουν δει ποτέ στο σύμπαν, αντίκρισαν για πρώτη φορά αμερικανοί και καναδοί αστρονόμοι. Βρίσκεται σε απόσταση περίπου 10,7 δισεκατομμυρίων ετών, πολύ πιο μακριά και πιο πίσω στο χρόνο από ότι θεωρούσαν έως τώρα δυνατό οι επιστήμονες για ένα τέτοιου είδους γαλαξία.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ντέηβιντ Λο του Ινστιτούτου Αστρονομίας και Αστροφυσικής του πανεπιστημίου του Τορόντο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στα περιοδικά "Nature", "Science" και "New Scientist", ανακάλυψαν τον γαλαξία ενώ χρησιμοποιούσαν το διαστημικό τηλεσκόπιο «Χαμπλ» για να φωτογραφίσουν πολύ μακρινούς γαλαξίες.

Ο νέος γαλαξίας, με την ονομασία ΒΧ442, που παρατηρήθηκε στην κατεύθυνση του αστερισμού του Πήγασου όπως ήταν τρία περίπου χρόνια μετά την «Μεγάλη Έκρηξη», είναι πολύ παλαιότερος και πολύ πιο απομακρυσμένος, κατά αρκετά δισεκατομμύρια χρόνια, σε σχέση με τους έως τώρα σπειροειδείς γαλαξίες που έχουν ανακαλυφθεί.

Η απρόσμενη και σημαντική ανακάλυψη είναι πιθανό να οδηγήσει σε αναθεώρηση των αντιλήψεων για τη δημιουργία των γαλαξιών στο πρώιμο σύμπαν. Οι αστρονόμοι πίστευαν ότι είναι αδύνατο να υπάρξει γαλαξίας με καλοσχηματισμένους σπειροειδείς βραχίονες στην ταραχώδη «παιδική» ηλικία του σύμπαντος, όταν κοσμικά νέφη και άστρα συγκρούονταν, κάτι που δεν άφηνε εύκολα περιθώριο για συμμετρικές γαλαξιακές δομές.

Σήμερα πια υπάρχουν αρκετοί σπειροειδείς γαλαξίες, ανάμεσα στους οποίους και ο δικός μας, οι οποίοι έχουν πολλά νέα άστρα, ενώ παράλληλα υπάρχουν και πολλοί ελλειπτικοί γαλαξίες που έχουν συνήθως πιο παλιά άστρα. Τα δύο τρίτα των φωτεινών γαλαξιών που έχουν εντοπιστεί (γιατί υπάρχουν και σκοτεινοί που είναι αόρατοι), είναι σπειροειδείς.

Οι επιστήμονες επίσης έχουν ήδη βρει ενδείξεις για μία τεράστια μαύρη τρύπα στο κέντρο του ασυνήθιστου γαλαξία, ο οποίος έχει διάμετρο περίπου 50.000 ετών φωτός, σχεδόν τη μισή από το δικό μας. Ο πρώτος σπειροειδής γαλαξίας που παρατηρήθηκε στην ιστορία, ήταν αυτός της «Δίνης», το 1845, στην Ιρλανδία.

Στην πραγματικότητα όμως, σήμερα πια ο αρχαίος σπειροειδής γαλαξίας ΒΧ442 μπορεί να μην έχει διατηρήσει τους τρεις όμορφους σπειροειδείς -γεμάτους αέρια και άστρια- βραχίονές του. Είναι πολύ πιθανό ότι θα έχει ήδη συγκρουστεί με ένα άλλο γείτονά του, σχηματίζοντας πια ένα νέο άμορφο ελλειπτικό γαλαξία. Μια ανάλογη μοίρα κατά πάσα πιθανότητα περιμένει και τον δικό μας γαλαξία, όταν θα συγκρουστεί μετωπικά με τον γαλαξία της Ανδρομέδας μετά από μερικά δισεκατομμύρια χρόνια.