Έντονη η οργή των Ισπανών αγροτών

Εκατοντάδες άνεργοι αγρότες μπήκαν την περασμένη εβδομάδα σε ένα άδειο αγρόκτημα της Ανδαλουσίας και έκαναν «πάρτι». Παρακάμπτοντας την αστυνομία, εισχώρησαν από μια τρύπα στο φράχτη και για τις επόμενες 24 ώρες έκαναν μπάνιο στην πισίνα, έφαγαν παέγια και κοιμήθηκαν στη σκιά, δίπλα σ'ένα ροζ παλάτι.

 «Είμαστε εδώ για να καταγγείλουμε μια κοινωνική τάξη που αφήνει τέτοια μέρη να σαπίζουν», είπε ο Ντιέγκο Κανιαμέρο, επικεφαλής της Ανδαλουσιανής Ενωσης Εργατών, απευθυνόμενος στους εργάτες που είχαν καταλάβει το Palacio de Moratalla. Ο ιδιοκτήτης, ο Δούκας του Σεγκόρμπε, ζει στη Σεβίλλη, κάπου 100 χιλιόμετρα μακρυά.

 Η κατάληψη ήταν μια εκδήλωση της ταξικής σύγκρουσης η οποία σιγοβράζει πίσω από τις διαμαρτυρίες για τη λιτότητα και την ανεργία. Ο πρωθυπουργός Μαριάνο Ραχόι αντιμετωπίζει ήδη την οργή των μεταλλωρύχων, των φοιτητών, των καθηγητών και των μεγάλων στρατιών από ανέργους που έχουν δημιουργηθεί. Η δυσαρέσκεια στην Ισπανία δεν περιορίζεται όμως μόνο εναντίον των πολιτικών και των γαιοκτημόνων, στρέφεται και εναντίον των γραφειοκρατών της Ευρωπαϊκής Ενωσης και της πολιτικής των γεωργικών επιδοτήσεων.

 Ως η μεγαλύτερη επαρχία της Ισπανίας και η καρδιά της αγροτικής δραστηριότητας, η Ανδαλουσία αποτέλεσε το θέατρο πολλών από τις συγκρούσεις για την κατοχή της γης που οδήγησαν στον ισπανικό εμφύλιο πόλεμο.

 «Δεν είμαστε αναρχικοί που αναζητούμε τη σύγκρουση, αλλά οι διεκδικήσεις μας είναι ανάλογες μ'εκείνες της δεκαετίας του ‘30», λέει ο Κανιαμέρο. «Η γη βρίσκεται δυστυχώς σήμερα υπό τον έλεγχο λιγότερων ανθρώπων απ'ό,τι τότε».

 Ο Χοσέ Λουις Σολάνα, καθηγητής κοινωνικής ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Χαέν, επισημαίνει ότι παρόλο που ορισμένα από τα αιτήματα των αγροτών είναι υπερβολικά, «η αγροτική μεταρρύθμιση και η ανακατανομή της γης στην Ανδαλουσία εξακολουθούν να απουσιάζουν από τη μετάβαση της χώρας στη δημοκρατία».

 Η χρήση της γης, που ορίζεται από την επιφάνεια του καλλιεργήσιμου εδάφους σε ένα αγρόκτημα, αυξήθηκε κατά 18,5% στην Ισπανία από το 1999 ως το 2009. Στην Ανδαλουσία, όμως, η αύξηση ήταν μόλις 6,9%, κάτι που έχει προκαλέσει σε ένα βαθμό τη δυσαρέσκεια των αγροτών.

 Η κατάληψη του Palacio de Moratalla από την περασμένη Τρίτη το πρωί μέχρι τα ξημερώματα της Τετάρτης ήταν μέρος μιας πορείας που ξεκίνησε ο Κανιαμέρο στις 16 Αυγούστου. Ο ίδιος και 500 διαδηλωτές περπατούν κάπου 25 χιλιόμετρα την ημέρα σε ένδειξη διαμαρτυρίας για το μεγάλο ποσοστό της αναξιοποίητης γης σε μια εποχή ύφεσης και τεράστιας ανεργίας.

 Πολλοί υποστηρίζουν ότι η κοινή αγροτική πολιτική της ΕΕ επιδεινώνει τα προβλήματα της γης. Οι γεωργικές επιδοτήσεις αντιστοιχούν στο μισό του κοινοτικού προϋπολογισμού και περιλαμβάνουν σημαντικές πληρωμές σε γαιοκτήμονες της Ανδαλουσίας και άλλων περιοχών. Σύμφωνα με τον Κανιαμέρο, η πολιτική αυτή έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου «ο μόνος στόχος είναι να κατέχεις γη και στη συνέχεια να εκμεταλλεύεσαι τους κανόνες για να εισπράττεις όσο το δυνατόν περισσότερα χρήματα από την Ευρώπη, αδιαφορώντας για την παραγωγικότητα».

 Εκτός από τον Κανιαμέρο, στην πορεία συμμετέχει και ο Χουαν Μανουέλ Σάντσεθ Κορντίγιο, στέλεχος της Ενωμένης Αριστεράς και δήμαρχος της Μαριναλέδα. Ο τελευταίος υποστηρίζει ότι από την κρίση δεν πλήττονται οι τραπεζίτες και οι κτηματομεσίτες, που την προκάλεσαν, αλλά τα πιο ευάλωτα στρώματα της κοινωνίας. Ο Κορντίγιο ήλθε στην επικαιρότητα όταν οργάνωσε την έφοδο σε δύο σούπερ μάρκετ, που είχε ως αποτέλεσμα επτά άνθρωποι να παραπεμφθούν σε δίκη για ληστεία.

 «Θα κάνω ο,τιδήποτε χρειαστεί για να αποδείξω ότι αυτή η κρίση δεν αφορά τα ομόλογα, αλλά εκατοντάδες χιλιάδες οικογένειες που αγωνίζονται να επιβιώσουν», τονίζει. Ως μέλος του ανδαλουσιανού κοινοβουλίου, ο ίδιος χαίρει ασυλίας. Πολλοί συνάδελφοί του όμως στην Ενωμένη Αριστερά έχουν καταδικάσει τις εφόδους στα σούπερ μάρκετ και πολιτικοί από το κυβερνών κόμμα έχουν ζητήσει την άρση της ασυλίας του για να δικαστεί.