Σε αδιέξοδο η Ιταλία - Ανησυχία στην Ευρώπη

«Η κεντροαριστερά κέρδισε στη Βουλή και για αριθμό ψήφων και στη Γερουσία. Είναι προφανές ότι ξεκινά μια πολύ ευαίσθητη κατάσταση για τη χώρα. Θα χειριστούμε με υπευθυνότητα όσα μας έδειξαν αυτές οι εκλογές, για το συμφέρον της Ιταλίας»… Ετσι σχολιάζει το εκλογικό αποτέλεσμα ο Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι μέσα από την επίσημη σελίδα του στο Facebook.

Την ίδια ώρα και ενώ το ιταλικό spread βρίσκεται στα ύψη, οι αγορές στο «κόκκινο» και η διαπραγμάτευση των ιταλικών τραπεζών έχει ανασταλεί (διαβάστε αναλυτικά εδώ). Τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια καταγράφουν μεγάλες απώλειες, ενώ οι αποδόσεις των ιταλικών και ισπανικών ομολόγων αυξάνονται, καθώς οι επενδυτές ανησυχούν ότι το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών θα οδηγήσει σε νέα αναταραχή στην Ευρωζώνη, αναφέρει το πρακτορείο Bloomberg. O πανευρωπαϊκός δείκτης μετοχών Stoxx Europe 600 υποχώρησε κατά 1,1%, καθώς 579 μετοχές του δείκτη κινήθηκαν πτωτικά και μόνο τέσσερις ανοδικά. O δείκτης MIB του Χρηματιστηρίου του Μιλάνο καταγράφει ζημιές 3,85%.

Η ισοτιμία του ευρώ υποχώρησε σε χαμηλό επτά εβδομάδων έναντι του δολαρίου, φθάνοντας ως και τα 1,3023 δολάρια (με μείωση 0,3%), αλλά στη συνέχεια ανέκαμψε και διαμορφώνεται στα 1,3066 δολάρια.

Η απόδοση των 10ετών ιταλικών ομολόγων αυξήθηκε κατά 36 μονάδες βάσης στο 4,85%, ενώ η απόδοση των αντίστοιχων ισπανικών τίτλων αυξήθηκε κατά 32 μονάδες βάσης στο 5,49%.

Ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι προχώρησε σε δηλώσεις σήμερα το πρωί στην εκπομπή La Telefonata του Canale 5, τηλεοπτικού σταθμού ιδιοκτησίας του. «Φτάνει πια με αυτή την ιστορία του spread: ζήσαμε ευτυχισμένα για πολλά χρόνια. Είναι μια ανακάλυψη των τελευταίων δύο χρόνων. Ας το αφήσουμε στην άκρη και ας πάψουμε να συγκρίνουμε τον εαυτό μας με την Γερμανία. Πάντα τα καταφέρναμε χωρίς το spread, ας συνεχίσουμε λοιπόν έτσι. Οι αγορές; Είναι ανεξάρτητες και τρελές. Ας πάρουν τον δρόμο τους», είπε ο Καβαλιέρε στον Μαουρίτζιο Μπελπιέτρο.

Οσο για το εκλογικό αποτέλεσμα ο ηγέτης του Λαού της Ελευθερίας δε το θεώρησε «θαύμα», αντιθέτως το έβλεπε ως κάτι «αναμενόμενο». Βέβαια, όπως ανέφερε «πολλοί Ιταλοί ήταν δυσαρεστημένοι. Ηταν φυσικό λοιπόν να απευθυνθούν σε κάτι καινούριο», υπονοώντας προφανώς τον Μπέπε Γκρίλο.

Από εδώ και στο εξής ο Καβαλιέρε προτείνει «να σκεφτούμε τι είναι χρήσιμο για την Ιταλία. Αυτή η σκέψη θα πάρει χρόνο. Πιστεύω πως η χώρα δε μπορεί να μείνει ακυβέρνητη».

Ωστόσο όπως δήλωσε «δεν είναι χρήσιμο να επιστρέψουμε στις κάλπες. Για το καλό της χώρας, όλοι πρέπει να κάνουμε θυσίες. Από τη δική μου πλευρά είμαι ήρεμος, έχω την συνείδησή μου ήσυχη» δηλώνοντας ουσιαστικά ανοιχτός σε μια συμμαχία με την κεντροαριστερά.

Ξεκαθάρισε ωστόσο πως δεν πρόκειται να υπάρξει συμφωνία με τον Μόντι καθώς «η πολιτική της λιτότητας έφερε τη χώρα σε μια επικίνδυνη κατάσταση και σε έναν κύκλο ύφεσης, στην αύξηση του χρέους και της ανεργίας και στο κλείσιμο χιλιάδων εταιριών την ημέρα. Επομένως δεν πιστεύω πως θα υπάρξει κάποια συμφωνία».

Παρά την εικόνα ακυβερνησίας που προκύπτει αφού στην Γερουσία ο συνασπισμός του Μπερσάνι δεν καταφέρνει να συγκεντρώσει πλειοψηφία, με αποτέλεσμα να αναζητήσει τη λύση της συμμαχίας, ο 62χρονος Πιατσεντίνος θα προσπαθήσει να σχηματίσει μια κυβέρνηση για το συμφέρον της χώρας…

Βέβαια το καλό της Ιταλίας θα μπορούσε να το είχε σκεφτεί από νωρίς, όταν από τις πλατείες και τα θέατρα προσέγγιζε τον ιταλικό λαό, θα μπορούσε επίσης να είχε προβλέψει την έκρηξη διαμαρτυρίας των Ιταλών οι οποίοι απευθύνθηκαν στον αντισυστημικό Μπέπε Γκρίλο ως σανίδα σωτηρίας λίγο πριν την καταστροφή, όπως και την «επιστροφή της Μούμιας», δηλαδή του Σίλβιο Μπερλουσκόνι, ο οποίος αποδεικνύει περίτρανα ότι είναι επτάψυχος και ότι αντέχει ακόμα και σε πολύ σκληρές μάχες, όπως ήταν η χθεσινή.

Οι λιγότερο θερμοί υποστηρικτές του, οι οποίοι θα προτιμούσαν να έχουν στο τιμόνι του Δημοκρατκού Κόμματος (Pd) τον νεαρό δήμαρχο της Φλορεντίας Ματέο Ρέντζι, του επιρρίπτουν ευθύνες. Ενώ οι πλέον απαισιόδοξοι τον καλούν σε παραίτηση και προσκαλούν τον Φιορεντίνο να αναλάβει τα ηνία του κόμματος.

Βέβαια όλα αυτά είναι ουτοπικά, την ώρα που ο Μπερσάνι θα κληθεί να σχηματίσει κυβέρνηση, την εντολή σχηματισμού της οποίας θα του αναθέσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Τζόρτζο Ναπολιτάνο, λίγο πριν τη λήξη της θητείας του.

Από εκεί και πέρα, με την οριακή διαφορά του στη Γερουσία η οποία δεν του εξασφαλίζει την απαραίτητη πλειοψηφία, το κλίμα αστάθειας επικρατεί καθώς θα αναζητήσει συμμαχία. Με τον Μάριο Μόντι ωστόσο δε μπορεί να καλύψει το κενό των εδρών, επομένως ο επόμενος σταθμός του θα είναι ο Μπέπε Γκρίλο, ο οποίος ωστόσο δηλώνει πως δεν επιθυμεί καμία συνεργασία.

Όπως δήλωσε αργά τη περασμένη νύχτα ο Γενοβέζος κωμικός που έκανε την ανατροπή και είναι ο πραγματικός νικητής αυτής της εκλογικής αναμέτρησης «αποτελεί έγκλημα σε όλο τον γαλαξία ότι αναθέσαμε και πάλι τη χώρα στον Μπερλουσκόνι, ακόμα και είναι μόνο για έξι μήνες. Αυτή ήταν η πρόβα τζενεράλε: ο Μπερλουσκόνι κι ο Μπερσάνι έχουν τελειώσει και το ξέρουν».

Αξιοσημείωτο είναι ότι σε επίπεδο κόμματος, το Κίνημα Πέντε Αστέρων, που εισέβαλε στην πολιτική σκηνή σαν τσουνάμι, εξού και η ονομασία της προεκλογικής καμπάνιας του Γκρίλο «Τσουνάμι τουρ», ήρθε πρώτο σε δύναμη συγκεντρώνοντας 25,5%, ενώ το Δημοκρατικό Κόμμα έλαβε 25,4%,

Την ίδια ώρα δε θα μπορούσαν να μην πανηγυρίζουν τα στελέχη του Λαού της Ελευθερίας και του κεντροδεξιού συνασπισμού, καθώς ενώ πριν λίγο καιρό οι δημοσκοπήσεις έφερναν τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι μόλις κοντά στο 20%, τελικά οι προβλέψεις όλων έπεσαν έξω.

Προφανώς τα καθιερωμένα σόου του και κυρίως, οι υποσχέσεις του Καβαλιέρε για επιστροφή του φόρου ακίνητης περιουσίας, έπιασαν τόπο. Στόχος άλλωστε του Καβαλιέρε δεν ήταν να κυβερνήσει, αλλά να έρθει σε ισοψηφία με τον Μπερσάνι και να τον εμποδίσει να διοικήσει.

Τώρα λοιπόν που αντιλαμβάνεται τον σημαντικό ρόλο του ρυθμιστή, είναι σίγουρος ότι «θα έρθουν να μας χτυπήσουν την πόρτα». Ωστόσο δεν φαίνεται διατεθειμένος να παίξει στο ίδιο ταμπλό με τον Μπερσάνι. Αντιθέτως, όπως είπαν στελέχη του κόμματός του «έχουμε ήδη καεί με την υποστήριξη στον Μόντι. Δε θα είμαστε εμείς λοιπόν που θα βγάλουμε τα κάστανα από τη φωτιά για το Pd».

Η ιδέα λοιπόν του Καβαλιέρε φαίνεται να είναι η εξής: θα προτείνει μια συμφωνία για έναν χρόνο, ώστε να καταφέρει να περάσει τα απαραίτητα μέτρα που θα τον ευνοήσουν και ίσως τον σώσουν από τις δικαστικές περιπέτειές του και έπειτα ξανά στις κάλπες. Θα έχει ήδη αλλάξει ο πολύπλοκος εκλογικός νόμος, θα έχουν μειωθεί στο μισό ο αριθμός των βουλευτών και τα κόστη της πολιτικής, όσα δηλαδή εδώ και καιρό επιθυμεί, με στόχο να μην καταφέρει ο Γκρίλο να συγκεντρώσει μεγάλα ποσοστά.

Προς το παρόν πάντως αυτό που διεκδικεί είναι η προεδρία της Γερουσίας, καθώς το θεωρεί δικαίωμά του, έπειτα από το αποτέλεσμα που τον δικαιώνει.

Την ίδια ώρα, απογοητευτική ήταν η πορεία του Μάριο Μόντι, ο οποίος δεν κατάφερε να πείσει τους ψηφοφόρους, οι οποίοι από την αρχή δεν εμπιστεύονταν τον απερχόμενο τεχνοκράτη πρωθυπουργό και σε αυτή την εκλογική αναμέτρηση έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα κατά της λιτότητας και κατά των ευρωπαϊκών εντολών.

Ωστόσο αυτό που ανησυχεί την Ευρώπη, η οποία δεν κατάφερε να στείλει το δικό της μήνυμα για καταψήφιση του Μπερλουσκόνι, είναι η έλλειψη σταθερότητας πράγμα που φοβίζει τις αγορές. Δεν είναι τυχαίο που οι Financial Times έγραψαν ότι «οι αγορές είναι τρομοκρατημένες από την ασάφεια της ιταλικής ψηφοφορίας».

Αυτή η έλλειψη σταθερότητας λοιπόν πρόκειται να παραμείνει ως έχει μέχρι τις 15 Μαρτίου οπότε και θα σχηματιστεί η Βουλή. Για τους προληπτικούς μάλιστα και όσους πιστεύουν σε συνωμοσιολογίες και προφητείες, η ημέρα δεν φέρει καθόλου θετικό φορτίο, καθώς η 15η Μαρτίου, «Αι Ειδοί Του Μαρτίου» δηλαδή, είναι η ημέρα η οποία έμεινε στην ιστορία λόγω της προειδοποίησης που ο Καίσαρας είχε λάβει από έναν μάντη για τον κίνδυνο που θα διέτρεχε…Θα φοβηθεί άραγε ο Μπερσάνι τις ειδούς του Μαρτίου; Μένει να περιμένουμε για να το διαπιστώσουμε.

Οι Ιταλοί εξωτερικού ψηφίζουν Μπερσάνι

Την ίδια ώρα, διαφορετικά είναι τα πράγματα για τους Ιταλούς του εξωτερικού που σχηματίζουν μια εντελώς διαφορετική εικόνα από αυτή που επικρατεί σήμερα στην Ιταλία.

Μπορεί τα στοιχεία ακόμα να μην είναι οριστικά, ωστόσο η τάση είναι ξεκάθαρη. Οι Ιταλοί του εξωτερικού επέλεξαν το Δημοκρατικό Κόμμα του Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι με 27,5% στη Βουλή και 29,48% στη Γερουσία, ενώ εξαιρετικά αποτελέσματα συγκεντρώνει ο Μάριο Μόντι, ο οποίος απογοήτευσε με την εκλογική πορεία του στην Ιταλία. Οι κάτοικοι εξωτερικού ωστόσο φαίνεται πως εκτιμούν την πολιτική του και έτσι τον υποστηρίζουν δίνοντας του 18,75% στη Βουλή και 18,49% στη Γερουσία, αποτελέσματα εντελώς διαφορετικά από τα εθνικά.

Την ίδια στιγμή έκπληξη προκαλεί η πορεία του Μπέπε Γκρίλο και του Κινήματος Πέντε Αστέρων, καθώς οι «γκριλίνοι» του εξωτερικού μάλλον είναι λιγοστοί μια και το πεντάστερο κίνημα συγκεντρώνει μόλις 8,78% στη Γερουσία και 8,37% στη Βουλή. Βέβαια εξίσου εντυπωσιακό είναι ότι ο Γκρίλο στην Ιβηρική χερσόνησο συγκεντρώνει ποσοστό 23,02%, που αποδεικνύει ότι η ψήφος διαμαρτυρίας δεν αγγίζει μόνο την Ιταλία αλλά και τον εξίσου μεγάλο ασθενή της Ευρωζώνης, την Ισπανία.


Με καταμετρημένες τις ψήφους στο σύνολο των εκλογικών τμημάτων λαμβάνουν στη Βουλή:

Η κεντροαριστέρα του Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι 29,55%,

Ο συνασπισμός της μπερλουσκονικής δεξιάς 29,13%

Το Κίνημα 5 Αστέρων 25,54%

Η επιλογή πολιτών του Μόντι 10,56%

Με καταμετρημένες τις ψήφους στο σύνολο των εκλογικών τμημάτων λαμβάνουν στη Γερουσία:

Η συμμαχία Μπερσάνι 31,61% έδρες 120

Ο κεντροδεξιός συνασπισμός Μπερλουσκόνι 30,65% έδρες 115

Το Κίνημα 5 Αστέρων 23,79% έδρες 58