Λήγει τα μεσάνυχτα το «τελεσίγραφο» της Gazprom στο Κίεβο

Η Ουκρανία δεν έχει προχωρήσει σε αποπληρωμή ώστε να μειωθεί το χρέος της προς την Gazprom, για τις προμήθειες φυσικού αερίου, συνολικής αξίας 2,2 δισεκατομμυρίων δολαρίων και ενώ τα μεσάνυχτα (ώρα Ρωσίας) λήγει η προθεσμία που είχε ορίσει ο ρωσικός ενεργειακός γίγαντας στο Κίεβο.

Εκπρόσωπος της Gazprom αρνήθηκε να διευκρινίσει τα πιθανά μέτρα που θα λάβει η κρατική ρωσική εταιρεία, εάν το Κίεβο δεν τηρήσει την προθεσμία αποπληρωμής τμήματος του χρέους, η οποία συμπίπτει με την έβδομη ημέρα κάθε μήνα, που έχει οριστεί ως ημερομηνία εξόφλησης του μηνιαίου λογαριασμού της Ουκρανίας.

«Η Ουκρανία δεν έχει πληρώσει τίποτε», είπε ο εκπρόσωπος της Gazprom. Το Κίεβο και κατά το παρελθόν έχει «παραβεί τις προθεσμίες» αποπληρωμής των οφειλών της, χωρίς να υπάρξει τότε κάποιο είδος τιμωρίας- αλλά η Gazprom έχει προειδοποιήσει ότι πιθανόν θα ζητήσει από το Κίεβο να προπληρώνει το φυσικό αέριο που θα της χορηγείται. Η Gazprom διέκοψε την παροχή φυσικού αερίου προς την Ουκρανία δύο φορές κατά το παρελθόν, τη χειμερινή περίοδο 2005-2006 και 2008-2009, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις καθώς διαταράχθηκε η ροή ρωσικού φυσικού αερίου προς το βασικό πελάτη της Ρωσίας, τη δυτική Ευρώπη.

Ο ρωσικός ενεργειακός γίγαντας αύξησε την περασμένη εβδομάδα την τιμή του φυσικού αερίου που παρέχει στην Ουκρανία κατά 80 δολάρια, φτάνοντας το στα 485 δολάρια ανά 1.000 κυβικά μέτρα , τη στιγμή που παρέχει φυσικό αέριο προς τους ευρωπαίους πελάτες του, με τιμές 370 έως 380 δολαρίων ανά 1000 κυβικά μέτρα.

Η κίνηση αυτή αύξησε την πίεση προς την Ουκρανία τόσο πολιτικά όσο και οικονομικά. Θεωρείται δε προφανές αντίμετρο της Ρωσίας στις δυτικές κυρώσεις απόρροια της προσάρτησης της περιοχής της Κριμαίας στη Ρωσική Ομοσπονδία που προκάλεσε ταυτόχρονα το πιο σοβαρό ρήγμα μεταξύ της Ανατολής και της Δύσης από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου το 1991.

Ο πρωθυπουργός της Ουκρανίας Αρσένι Γιάτσενιουκ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η αύξηση στην τιμή του φυσικού αερίου είναι απαράδεκτη και προειδοποίησε ότι η Ρωσία θα εντείνει την πίεση, περιορίζοντας την ροή προς την Ουκρανία εξ αιτίας πολιτικών λόγων και μετά την κρίση με την προσάρτηση της Κριμαίας. Η Ουκρανία εισάγει περίπου το ήμισυ των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, η οποία με τη σειρά της εξυπηρετεί περίπου το 30% της συνολικής ζήτησης φυσικού αερίου της δυτικής Ευρώπης, με το 40% αυτών των αναγκών να ρέει μέσω της Ουκρανίας.

Στο μεταξύ εντείνονται οι φόβοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης ότι η αύξηση των εντάσεων μεταξύ Μόσχας και Κιέβου μπορεί να οδηγήσει σε διακοπή του εφοδιασμού της Ουκρανίας με φυσικό αέριο. Σε αυτό το πλαίσιο γίνεται η αυριανή συνάντηση αξιωματούχων της ΕΕ με τον υπουργό Ενέργειας της Ουκρανίας, όπου θα εξεταστεί η τρέχουσα κατάσταση.

Αξιωματούχοι της ΕΕ, μιλώντας υπό τον όρο της τήρησης της ανωνυμίας τους, ανέφεραν ότι ο υπουργός Ενέργειας της Ουκρανίας Γιούρι Προντάν θα συναντηθεί με τον επίτροπο Ενέργειας της ΕΕ Γκίντερ Έτινγκερ, ο οποίος έχει προτείνει εναλλακτικό δρόμο μέσω της Σλοβακίας για να τροφοδοτείται η Ουκρανία. Ήδη ο Έτινγκερ από τον περασμένο μήνα έχει δηλώσει ότι η συμφωνία για την αντιστροφή της ροής του αγωγού που μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Σλοβακία στην Ουκρανία θα μπορούσε να επιτευχθεί πριν από το τέλος του Απριλίου. Οι Ουκρανοί λένε ότι η πρόοδος για την συγκεκριμένη εναλλακτική οδό είναι πολύ αργή.

Επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρουν ότι το αποθεματικό σε φυσικό αέριο της ΕΕ ανέρχεται σε περίπου 36 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα, με τους αναλυτές να θεωρούν ότι μια βραχύβια διακοπή της παροχής ρωσικού φυσικού αερίου μπορεί να αντιμετωπιστεί με τη χρήση των στρατηγικών αποθεμάτων καθώς και από εναλλακτικές πηγές. Ταυτόχρονα τα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ είναι σε θέση να ανταποκριθούν πλήρως σε πιθανή ενεργειακή κρίση βοηθούμενα και από τον πολύ ήπιο χειμώνα, αλλά και από την αλλαγή της εποχής.

Παραταύτα η ΕΕ έχει δημιουργήσει μια ομάδα συντονισμού στην οποία συμμετέχουν ειδικοί από τα 28 κράτη μέλη της για να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες για την ενεργειακή ασφάλεια και τον εφοδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η ομάδα συνεδρίασε τον Μάρτιο, όταν αξιωματούχοι από ορισμένες χώρες της ΕΕ , όπως η Πολωνία και η Ελλάδα, είχαν επισημάνει ότι υπάρχει ανησυχία για πιθανές ελλείψεις φυσικού αερίου και οικονομική ζημία, αν η Ρωσία διακόψει τη χορήγηση φυσικού αερίου στην Ουκρανία.