Guardian: Εάν η Ρωσία και η Ελλάδα νιώθουν ταπεινωμένες, η Ευρώπη δεν μπορεί να τις αγνοήσει

Με αφορμή τις πρόσφατες δηλώσεις του Αλέξη Τσίπρα ότι οι δανειστές της Ελλάδας ότι «προσπαθούν να ταπεινώσουν τον λαό του» και την απόφαση του Βλαντιμίρ Πούτιν να ενισχύσει το οπλοστάσιο της χώρας του ενάντια στις «δυτικές απόπειρες εκφοβισμού της Ρωσίας», η Natalie Nougayrede αναλύει σε άρθρο της την στάση που έχει κρατήσει η ΕΕ απέναντι στις δύο χώρες και τις μέχρι τώρα συνέπειές της.

«Οι αιτίες της απογοήτευσης που τρέφουν ο Πούτιν και ο Τσίπρας απέναντι στην Ευρώπη είναι διαφορετικές και μεταφράζονται σε ενέργειες διαφορετικής βαρύτητας: από τη μία έχουμε την στρατιωτική επιθετικότητα και από την άλλη την απειλή διάλυσης της ευρωζώνης», επισημαίνει η αρθρογράφος, προσθέτοντας ωστόσο ότι υπάρχει ένα κοινό στοιχείο. Και οι δύο ηγέτες πιστεύουν ότι η εθνική τους περηφάνια έχει θιγεί και ότι πρέπει να γίνουν διορθωτικές κινήσεις.

Αν και τα σχόλια των δύο ηγετών εντάσσονται στο ευρύτερο πλαίσιο της στρατηγικής τους, σε αυτήν την κρίσιμη καμπή και για τις δύο χώρες, η αίσθηση της «ταπείνωσης» που μεταδίδουν δεν παύει να είναι αληθινή, τονίζει η αρθρογράφος. Κι αυτό, γιατί οι λαοί της Ρωσίας και της Ελλάδας συμμερίζονται σε μεγάλο βαθμό τις απόψεις των αρχηγών τους. «Όταν η ρητορική της ταπείνωσης φτάνει σε επίπεδα υστερίας, η αποκλιμάκωση σε ένα διπλωματικό επίπεδο γίνεται προοδευτικά δυσκολότερη. Όταν έχει ξοδευτεί τόση ενέργεια σε κατηγορίες για θυματοποίηση, η λέξη 'συμβιβασμός' μπορεί να φτάσει να θεωρείται υποχώρηση», τονίζει η Nougayrede.

Σύμφωνα με την αρθρογράφο, παρά το γεγονός ότι έγιναν τεράστια λάθη από την ΕΕ στην περίπτωση του χειρισμού της ελληνικής  κρίσης και παρά την αδυναμία της Ευρώπης να κατανοήσει τη Ρωσία και τις βλέψεις της έγκαιρα, σε καμία από τις δύο περιπτώσεις δεν υπήρχε πρόθεση «ταπείνωσης».

«Είναι πιθανό αυτά τα συναισθήματα που βιώνουν οι δύο λαοί να προέρχονται από την απόσταση που υπάρχει ανάμεσα στον τρόπο που βλέπουν τον εαυτό τους και την τρέχουσα κατάστασή τους», σημειώνει η αρθρογράφος. «Η πτώση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας αποτελεί ακόμα ανοιχτή πληγή. Η Ελλάδα έχει μία βασανισμένη, θαρραλέα ιστορία για την οποία πολλοί πολίτες της είναι ιδιαίτερα περήφανοι. Πέρα λοιπόν από τις τεχνικές λεπτομέρειες της κατάπαυσης του πυρός, των πρωτογενών πλεονασμάτων και της αναδιάρθρωσης του χρέους, πρέπει να σταλεί κάποιο σημάδι από εκείνους που διαπραγματεύονται με τους 'ταπεινωμένους'. Μπορεί να έχει τη μορφή της παραδοχής ότι έχουν γίνει λάθη από τη δύση ή από την ΕΕ:  Αμεριμνησία απέναντι στην Ρωσία και ακραία λιτότητα απέναντι στην Ελλάδα», συμπληρώνει η  Nougayrede.

Ωστόσο, όπως αναφέρει καταλήγοντας, αυτό θα είναι εφικτό μόνο εάν οι Ρώσοι και οι Έλληνες βρουν έναν τρόπο να αντιμετωπίσουν τις προσωπικές τους ευθύνες. «Εξάλλου, μπορείς να βγεις από τη θέση του ταπεινωμένου μόνο κοιτάζοντας κατάματα το παρελθόν σου και όχι μία αυτολογοκριμένη εκδοχή του», υπογραμμίζει η αρθρογράφος.