Αφγανιστάν: Οι Ταλιμπάν ζητούν διαβεβαιώσεις για να ξεκινήσουν ειρηνευτικές συνομιλίες

Στο εξωτερικό τις χαιρέτισαν ως ένα βήμα προς την ειρήνευση στο Αφγανιστάν, οι πρώτες επίσημες επαφές μεταξύ της Καμπούλ και των Ταλιμπάν όμως έγιναν δεκτές με επιφύλαξη από τους αντάρτες, οι οποίοι ζητούν περισσότερες εγγυήσεις για να καταθέσουν τα όπλα.

Στο Ισλαμαμπάντ, την Καμπούλ, την Ουάσινγκτον, το Πεκίνο και τον ΟΗΕ είναι εμφανής η ικανοποίηση: για πρώτη φορά όλες φαίνεται όλοι να συμφωνούν και να πιέζουν προς την ίδια κατεύθυνση προκειμένου να υποστηρίξουν τη διαδικασία ειρήνευσης στο Αφγανιστάν.

Αξιωματούχοι της αφγανικής κυβέρνησης και στελέχη των Ταλιμπάν συνομίλησαν τις τελευταίες ημέρες στο τουριστικό θέρετρο Μούρι του Πακιστάν, κοντά στο Ισλαμαμπάντ, υπό το βλέμμα Αμερικανών και Κινέζων αξιωματούχων. Ήταν η πρώτη επαφή που άνοιξε τον δρόμο για νέες στις επόμενες εβδομάδες ή μήνες.

Όμως αν και κάποιοι διοικητές των Ταλιμπάν, όπως ο Χάτζι Χίτζρατ, λένε ότι είναι "αισιόδοξοι" για τη συνέχιση των συνομιλιών, η πλειονότητα όσων ρωτήθηκαν από το Γαλλικό Πρακτορείο παραμένει επιφυλακτική, υπογραμμίζοντας ότι οι αντάρτες που βρίσκονται στο Μούρι δεν εκπροσωπούν όλο το κίνημα, αλλά μόνο μια ομάδα που πρόσκειται στο Πακιστάν.

"Οι Ταλιμπάν που ήταν παρόντες στη συνάντηση στο Μούρι οδηγήθηκαν εκεί από το Πακιστάν. Οι πραγματικοί Ταλιμπάν που διαθέτουν επιρροή για να συνομιλήσουν έχουν τη βάση τους στο Κατάρ", υποστηρίζει ο Έρσαντ Γκάζι, ένας διοικητής των Ταλιμπάν με έδρα την επαρχία Κούναρ.

Οι Ταλιμπάν του μουλά Όμαρ δημιούργησαν στο Κατάρ ένα παρακλάδι της οργάνωσης, το οποίο είναι αρμόδιο να διαπραγματευτεί μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία ώστε να τερματιστούν 14 χρόνια εξέγερσης.

Η κεντρική διοίκηση των Ταλιμπάν, με την ονομασία "η Σούρα της Κουέτα" -από το όνομα της πόλης του νοτιοδυτικού Πακιστάν όπου έχει την έδρα της-, δεν καταδίκασε ούτε σχολίασε τις συνομιλίες στο Μούρι, επισημαίνοντας απλώς ότι η πολιτική της επιτροπή έχει τη δικαιοδοσία να συμμετέχει σε ειρηνευτικές συνομιλίες. Ούτε ο μουλάς Όμαρ έκανε κάποια δήλωση.

"Αυτοί που εκπροσώπησαν τους Ταλιμπάν στις συζητήσεις αυτές ήταν μεσαία στελέχη της πολιτικής επιτροπής (…) Η διοίκηση των Ταλιμπάν παραμένει πολύ επιφυλακτική, δεν βιαζόμαστε", δήλωσε ένα μέλος της Σούρα της Κουέτα που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του.

Ελλείψει μιας δήλωσης από τη διοίκηση των Ταλιμπάν και χωρίς συγκεκριμένες δεσμεύσεις από την Καμπούλ και τις ξένες δυνάμεις, οι μαχητές εμμένουν στην παραδοσιακή θέση τους: να μην γίνουν συνομιλίες χωρίς πρώτα να αποχωρήσουν οι ξένες δυνάμεις.

Το ΝΑΤΟ ολοκλήρωσε στα τέλη Δεκεμβρίου 2014 τη μάχιμη αποστολή του στο Αφγανιστάν, η οποία αντικαταστάθηκε από μια αποστολή παροχής υποστήριξης στις αφγανικές δυνάμεις με περιορισμένο αριθμό στρατιωτών, η οποία αναμένεται να τερματιστεί στα τέλη του 2016.

Οι επιφυλάξεις που δείχνουν οι Ταλιμπάν στο πεδίο μαρτυρούν επίσης και τις διαφορές που υπάρχουν στην οργάνωση, ενώ δυσκολεύουν το ενδεχόμενο επίτευξης ειρηνευτικής συμφωνίας, αλλά και τήρησής της.

Οι διαφωνίες μεταξύ αυτών που τάσσονται υπέρ και αυτών που τάσσονται κατά των διαπραγματεύσεων ενισχύονται και από την εμφάνιση του τοπικού παρακλαδιού του Ισλαμικού Κράτους, το οποίο έχει ιδρύσει ένα χαλιφάτο στις περιοχές της Συρίας και του Ιράκ που έχει καταλάβει, κάτι που ούτε η αλ Κάιντα ούτε οι Ταλιμπάν έχουν καταφέρει να κάνουν έπειτα από 14 χρόνια.

Παράλληλα οι Ταλιμπάν προειδοποίησαν το ΙΚ κατά οποιασδήποτε προσπάθειας να εδραιώσει την παρουσία του στην περιοχή, γεγονός που όμως δεν εμπόδισε κάποια μέλη των Ταλιμπάν να αποσκιρτήσουν και να δηλώσουν πίστη στον Ιρακινό Αμπού Μπακρ αλ Μπαγκντάντι.

Και το ΙΚ δεν έχει καμία πρόθεση προς το παρόν να συζητήσει, ενώ είναι πιθανό μακροπρόθεσμα να προσελκύσει ακόμη περισσότερους Ταλιμπάν που προτιμούν να συνεχίσουν να μάχονται παρά να συνθηκολογήσουν.