Διχάζει την Γερμανία η επανέκδοση του απαγορευμένου βιβλίου του Χίτλερ «Ο Αγών μου»

Ίσως να μην είναι ευρέως γνωστό αλλά στην Γερμανία, το μανιφέστο του Χίτλερ και του Ναζισμού, είναι απαγορευμένο από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Το περιβόητο «Ο Αγών μου» είναι ένα ταμπού για τους Γερμανούς εδώ και δεκαετίες, και μόλις πρόσφατα έχει ξεκινήσει κάποια κουβέντα για την επανεξέταση της στάσης του κράτους απέναντι σε ένα κείμενο που με τον δικό του τρόπο, έχει μια κάποια ιστορική αξία.

Την συζήτηση αναθερμαίνει μια θεατρική ομάδα, με την ονομασία «Rimini Protokoll», η οποία μελετά τα ιστορικά ντουκουμέντα των πρώτων ημερών του Ναζισμού. Το έργο τους, που θα παρουσιαστεί στις 3 Σεπτεμβρίο, μελετά την έλξη που άσκησε αυτό το βιβλίο στους Γερμανούς εκείνης της εποχής και θέλει να αποτελέσει την αφορμή για μία επενεξέταση του ενδεχομένου να εκδοθεί και πάλι στην Γερμανία.

Λόγω της απαγόρευσης, ελάχιστοι Γερμανοί έχουν διαβάσει έστω και μία αράδα από το κείμενο του Χίτλερ. Όμως είναι πια μια απειλή για την χώρα. ΟΙ ιστορικοί και οι ακαδημαϊκοί είχαν πάντα την άποψη ότι θα έπρεπε να διδάσκεται στα πανεπιστήμια. Όμως οι Γερμανοί πολιτικοί έχουν τελείως διαφορετική άποψη. Και μόλις ένα χρόνο πριν, το 2014, ο Υπουργός Δικαιοσύνης της χώρας, ξεκαθάρισε ότι το βιβλίο θα παραμείνει παράνομο για καιρό ακόμα.

Ένα από τα αξιοπερίεργα που συναντάμε γύρω από αυτό το βιβλίο είναι ότι τα δικαιώματα τα έχει το κρατίδιο της Βαυαρίας, το οποίο κράτησε και όλα τα δικαιώματα που σχετίζονταν με θέματα του Ναζισμού μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Όμως τα δικαιώματα λήγουν στις 31 Δεκεμβρίου του 2015. Και όπως είναι φυσικό το ενδιαφέρον για το τι πρόκειται να γίνει έχει αρχίσει να συζητιέται έντονα στη χώρα.

Με πρώτη εκδοχή την εκτύπωση μιας ειδικής έκδοσης για σχολεία και πανεπιστήμια. Όμως και αυτή η πρόταση συναντά αρκετές δυσκολίες, καθώς θα μπορούσε να γίνει αντικείμενο εκμετάλλευσης από του ακροδεξιό κόμμα NPD.

Kι όμως, εκτός Γερμανίας, το βιβλίο του Χίτλερ είναι ένα παγκόσμιο μπεστ σέλερ. Είναι μεταφρασμένο σε δεκάδες γλώσσες, ακόμα και στο Ισραήλ, όπου μπορείς να το βρεις στα βιβλιοπωλεία σε δίγλωσση έκδοση, Εβραϊκά και Γερμανικά δίπλα-δίπλα. Η υψηλή ζήτηση προφανώς δεν έχει να κάνει με την ποιότητα του περιεχόμενού του. Μάλιστα αρκετοί κριτικοί και ιστορικοί βρίσκουν την ανάγνωσή του ένα πραγματικό μαρτύριο, καθώς βρίθει από ασυναρτησίες, κακή γραμματική και φτωχή γλώσσα. 

Παρ' όλα αυτά υπάρχουν ισχυρές διαμάχες εντός Γερμανίας, έτσι ώστε να βρεθεί ένας αποδεκτός τρόπος να τυπωθεί το βιβλίο, 70 χρόνια μετά την πτώση των Ναζί. Οι περισσότεροι υποστηρίζουν ότι μπορεί να είναι αδύνατο να εκτυπώσεις το βιβλίο, όμως είναι αδύνατο και να το εξαφανίσεις.

Πολλοί μάλιστα, ακόμα και πολιτικοί που έχουν επιζήσει από εκείνη την εποχή υποστηρίζουν ότι είναι χρήσιμο να αναγνωστεί, για να μπορεί κανείς να κατανοήσει πως σκέφτονταν οι Ναζί εκείνη την εποχή. Ενώ ιστορικοί υποστηρίζουν ότι δεν είναι απαραίτητο ότι όποιος το διαβάσει θα γίνει και αυτός Ναζί, το αντίθετο μάλιστα, καθώς πρόκειται για ένα πολύ μέτριο και ξεπερασμένο βιβλίο.

Όπως και να έχει, μια ομάδα ιστορικών, στις αρχές του 2016 θα δημοσιεύεσει μία ειδική έκδοση για σχολική χρήση, σε δύο τόμους άνω των 2.000 σελίδων, που θα περιέχουν 3.500 σημειώσεις και 5.000 αναλύσεις για τα παιδιά του σχολείου. Αρκεί μόνο να σημειωθεί ότι το βιβλίο του Χίτλερ ήταν μόλις 780 σελίδες.

Ακόμα και έτσι, με τον φόβο της παρεξήγησης και την υπερανάλυση των προβλημάτων που επέφερε ο Χίτλερ στην χώρα, η δημοσίευση του μανιφέστου του είναι σίγουρα ένα κέρδος για την χώρα και τις ιστορικές ενοχές τους. Έστω και αν μετά απ' όλα αυτά, η ανάγνωσή του θα επιτρέπεται μόνο σε συγκεκριμένους χώρους, όπως σχολεία και βιβλιοθήκες, και θα εξακολουθήσει να απαγορεύεται η εμφάνισή του σε δημόσιους χώρους.

Όμως, οι ιστορικοί επέμεναν και επιμένουν πως δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος να πολεμήσεις το πνεύμα του Χίτλερ και του Ναζισμού από το ίδιο το «Ο Αγών μου».