Εικοσιπέντε χρόνια από τη γερμανική επανένωση

Είκοσι πέντε χρόνια μετά την επανένωση της Γερμανίας, το περιοδικό «Stern» δημοσίευσε μία μεγάλη έρευνα για την κατάσταση στη χώρα της Άνγκελα Μέρκελ. Το 80% των Γερμανών δηλώνουν περήφανοι για την πατρίδα τους. Η μεγάλη πλειονότητα των ερωτηθέντων θεωρεί ότι η επανένωση των δύο Γερμανιών προχώρησε καλά και σωστά.



Παρ' όλα αυτά εξακολουθούν να πιστεύουν ότι υπάρχει διαφορά νοοτροπίας μεταξύ των πρώην Ανατολικογερμανών και των πρώην Δυτικογερμανών. Πάντως, δεν φαίνεται να έχουν πρόβλημα με το γεγονός ότι, τόσο η καγκελάριος Μέρκελ, όσο και ο πρόεδρος της Γερμανίας, Γιόαχιμ Γκάουκ προέρχονται από την ανατολική Γερμανία. Η πλειονότητα των ερωτηθέντων εκτιμά ότι μετά την επανένωση βελτιώθηκε η εικόνα της Γερμανίας στον κόσμο.

Η επανένωση των δύο Γερμανιών, της ανατολικής και της δυτικής, αποτελούσε ανέκαθεν το όνειρο τόσο των Δυτικογερμανών, όσο και των Ανατολικογερμανών, ένα όνειρο που έγινε πραγματικότητα στις 3 Οκτωβρίου του 1990, ύστερα από μία σειρά συνταρακτικών γεγονότων. Τον Ιούλιο του 1989, πολλοί Ανατολικογερμανοί κατέφυγαν στις πρεσβείες της Δυτικής Γερμανίας στο Ανατολικό Βερολίνο, τη Βουδαπέστη στην Ουγγαρία και την Πράγα, ζητώντας άσυλο.



Το παράδειγμά τους μιμήθηκαν στη συνέχεια χιλιάδες συμπατριώτες τους, που κατέφευγαν παράνομα στη Δυτική Γερμανία, αναζητώντας, περισσότερη ελευθερία, δικαιώματα και μια καλύτερη ζωή. Κι ενώ η μαζική εγκατάλειψη της Ανατολικής Γερμανίας συνεχιζόταν, ο επίσημος εορτασμός της 40ης επετείου της ίδρυσης της Λαϊκής Δημοκρατίας της Γερμανίας, στις 7 Οκτωβρίου, κατέληξε σε διαδηλώσεις εναντίον του κομμουνιστικού καθεστώτος, που διαλύθηκαν βίαια από το στρατό και την αστυνομία.



Η «φλόγα» όμως δεν έσβησε και δύο μέρες αργότερα, στις 9 Οκτωβρίου, έγινε νέα διαδήλωση, με τη συμμετοχή εκατό χιλιάδων ατόμων, στη Λειψία, ενώ μεγάλες διαδηλώσεις ακολούθησαν σε άλλες μεγάλες πόλεις της Ανατολικής Γερμανίας. Οι εκδηλώσεις διαμαρτυρίας εναντίον του καθεστώτος συνεχίζονταν με όλο και μεγαλύτερο ενθουσιασμό και στις 4 Νοεμβρίου έγινε στο Ανατολικό Βερολίνο η μεγαλύτερη συγκέντρωση διαμαρτυρίας στη χώρα. Σε αυτήν πήραν μέρος ένα εκατομμύριο άνθρωποι. Η εκρηκτική αυτή κατάσταση οδήγησε σε παραίτηση την κυβέρνηση της Ανατολικής Γερμανίας. Πέντε μέρες αργότερα, στις 9 Νοεμβρίου, το περίφημο Τείχος του Βερολίνου άνοιξε και επιτράπηκε, για πρώτη φορά, το πέρασμα Ανατολικογερμανών στη Δυτική Γερμανία.



Πρωταγωνιστικό ρόλο στη γερμανική επανένωση είχε ο τέως καγκελάριος της Γερμανίας , Χέλμουτ Κολ. Στο πλευρό του καγκελάριου της επανένωσης, ήταν τότε ο Ρούντολφ Ζάιτερς, υπουργός παρά τη καγκελαρία. Ο Ζάιτερς θυμάται χαρακτηριστικά: «Ήταν πολύ κουραστικές αλλά και ελπιδοφόρες οι ημέρες λίγο πριν από την 3η Οκτωβρίου του 1989, κατά την επανένωση της Γερμανίας. Τη νύχτα προς την 3η Οκτωβρίου διανυκτερεύσαμε στο Βερολίνο για να προετοιμάσουμε τον εορτασμό της επανένωσης μπροστά στη δυτική πύλη του Ράιχσταγκ. Πιο κουραστικές ήταν ασφαλώς οι εβδομάδες που προηγήθηκαν με συνεχείς διαβουλεύσεις, διαπραγματεύσεις και ραγδαίες εξελίξεις. Υπήρξαν σοβαρές αντιδράσεις, κυρίως από τους Ευρωπαίους. Έπρεπε να δρομολογήσουμε με μεγάλη προσοχή τη διαδικασία, διότι όχι μόνο στη Μόσχα, αλλά και στις δυτικοευρωπαϊκές πρωτεύουσες, η ιδέα της επανένωσης της Γερμανίας προκαλούσε αντιδράσεις και έφερνε στην επιφάνεια παλιές φοβίες και προκαταλήψεις».

«Ο τότε Ιταλός πρωθυπουργός, Τζούλιο Αντρεότι», συνεχίζει ο Ζάιτερς, «είχε δηλώσει πως αγαπάει τόσο τους Γερμανούς που προτιμά να μείνουν χωρισμένοι, ενώ η Μάργκαρετ Θάτσερ είχε προβάλει σθεναρή αντίσταση. Έπρεπε να κερδίσουμε γρήγορα, αλλά και αποφασιστικά την εμπιστοσύνη των συμμάχων μας και να τους πείσουμε ότι η ενωμένη Γερμανία δεν θα αλλάξει την εξωτερική της πολιτική: θα παραμείνει ευρωπροσηλωμένη και θα ασκήσει πολιτική καλών σχέσεων με τη Ρωσία».