Γυρίζουν την πλάτη στην κάλπη οι Ισπανοί

Σε ποσοστό μόλις 51,17% -ήτοι, περίπου επτά ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερο από το αντίστοιχο ποσοστό την ίδια ώρα στις εκλογές του Δεκεμβρίου- κυμαινόταν στις 19:00 (ώα Ελλάδος) η προσέλευση των ψηφοφόρων στις σημερινές εκλογές στην Ισπανία, που πραγματοποιούνται υπό το φάσμα μιας επανάληψης του κυβερνητικού αδιεξόδου, το οποίο προκάλεσε ο τερματισμός του μακρού κύκλου του δικομματισμού, αλλά και υπό την προοπτική μίας κατακλυσμιαίας αλλαγής του πολιτικού χάρτη με την ανάδυση μίας πραγματικά αριστερής κυβέρνησης για πρώτη φορά στη μετα-Φράνκο εποχή.

Το ποσοστό συμμετοχής ούτως ή άλλως αναμενόταν χαμηλότερο, καθώς οι Ισπανοί βρίσκονται ήδη σε περίοδο διακοπών, ενώ εμφανίζουν και σημάδια κόπωσης από την παρατεταμένη πολιτική αβεβαιότητα του τελευταίου εξαμήνου. Οι κάλπες κλείνουν στις 21:00 (ώρα Ελλάδος), όταν και αναμένονται τα πρώτα exit polls.

Την ώρα που ο πλανήτης δεν έχει συνέλθει ακόμα από τον πανικό του αποτελέσματος του Brexit και τις απρόβλεπτες συνέπειές του που αλλάζουν άρδην τον χάρτη της Ευρώπης, τα βλέμματα του κόσμου στρέφονται σήμερα στην ιβηρική Χερσόνησο και συγκεκριμένα στην Ισπανία, όπου για δεύτερη φορά μέσα σε έξι μήνες ο ισπανικός λαός αναλαμβάνει να «μιλήσει».

Ο ασκών ακόμη καθήκοντα πρωθυπουργού, ηγέτης του δεξιού λαϊκού κόμματος ΡΡ Μαριάνο Ραχόι κι ο επικεφαλής των Podemos Πάμπλο Ιγκλέσιας ψήφισαν με μικρή διαφορά ώρας, και στις δηλώσεις τους αμφότεροι κάλεσαν τον κόσμο να προσέλθει στις κάλπες. «Η Ισπανία θα είναι εκείνο που όλοι οι Ισπανοί θέλουν να είναι και θα έχει την κυβέρνηση και τους βουλευτές που όλοι οι Ισπανοί θέλουν να έχουν» τόνισε ο Ραχόι κατά την έξοδό του από το εκλογικό τμήμα, εκφράζοντας την πεποίθησή του ότι το ΡΡ θα καταλάβει πάλι την πρώτη θέση -πλην όμως, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, χωρίς την πολυπόθητη αυτοδυναμία.

Τι συμβαίνει στα εκλογικά στρατόπεδα

Ο ηγέτης των Podemos, που οι σφυγμομετρήσεις τον φέρουν στη δεύτερη θέση, με αποτελέσμα να έχει μετεκλογικά και τις περισσότερες πιθανότητες να σχηματίσει μία σταθερή κυβέρνηση με τη συνεργασία του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος (PSOE), επανέλαβε τη θέση που το κόμμα του έχει εκφράσει σε όλη τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. «Οδεύουμε προς τη νίκη, όμως εκείνο που συμφέρει την Ισπανία είναι μία κυβέρνηση συνεργασίας με το PSOE» δήλωσε στο εκλογικό τμήμα ο Ιγκλέσιας, δίνοντας το στίγμα των εξελίξεων που πρόκειται να δρομολογηθούν από αύριο.

Ο Ιγκλέσιας πρόσφερε και τη μόνη ένταση που υπήρξε κατά την άφιξη των πολιτικών στα εκλογικά τμήματα, όταν ορισμένοι οπαδοί των δεξιών κομμάτων UPyD και Vox, διαμαρτυρήθηκαν έντονα φωνάζοντας «ο καθένας στη σειρά του» όταν ο ηγέτης των Podemos παρέκαμψε τη μακριά ουρά για να ψηφίσει. Οι αποδοκιμασίες ήσαν τόσο έντονες, ώστε χρειάστηκε να επέμβει διακριτικά η αστυνομία για να πείσει τους αγριεμένους ψηφοφόρους να σταματήσουν.

Από την πλευρά του, ο ηγέτης των Σοσιαλιστών Πέδρο Σάντσεθ ήταν πιο μετριοπαθής στις δηλώσεις του, τονίζοντας πως αισθάνεται «ήρεμος και ελπίζει» στο καλλίτερο αποτέλεσμα. Στις επίμονες ερωτήσεις των δημοσιογράφων για το εάν οι Podemos θα τον ξεπεράσουν στη δεύτερη θέση, όπως δείχνουν οι έρευνες, κι αν θα δεχθεί να σχηματίσει κυβέρνηση υπό τον Ιγκλέσιας, ο Σάντσεθ τόνισε πως «αυτό δεν είναι το ζήτημα στην παρούσα φάση, τώρα το μόνο που έχει σημασία είναι η προσέλευση στις κάλπες». Άλλωστε, η στρατηγική του PSOE -όπως και στις προηγούμενες εκλογές- στηρίχθηκε στην προσέλκυση των αναποφάσιστων και, όπως έχει τονίσει ο προηγούμενος διεκδικητής της προεδρίας του κόμματος Έδου Μαδίνα, «εκεί στηρίζει τις ελπίδες του την ύστατη ώρα», καθώς «η μάχη αυτή δεν έχει κριθεί».

Ωστόσο, όπως παρατηρεί η μεγαλύτερη μερίδα του Τύπου, η δυναμική που έχει αναπτυχθεί από τη συνεργασία των Podemos με το παραδοσιακό κόμμα της Αριστεράς Ενωμένη Αριστερά (Izquierda Unida), αφήνει λίγες πιθανότητες στον Σάντσεθ να είναι και πάλι εκείνος που θα καθοδηγεί από θέση ισχύος τις διαβουλεύσεις ενόψει του σχηματισμού κυβέρνησης με συνεργασία των Σοσιαλιστών και των Unidos Podemos. Το σενάριο της κυβερνητικής συνεργασίας Podemos - Σοσιαλιστών είναι εκείνο που τις τελευταίες ημέρες κερδίζει ολοένα έδαφος, καθώς αυτές οι δύο παρατάξεις είναι οι μόνες που φαίνεται πως θα συγκεντρώσουν ικανό αριθμό βουλευτών ώστε να σχηματισθεί ένα κυβερνητικό πλαίσιο που δεν θα έχει ανάγκη κι από άλλες βακτηρίες, πολιτικές και κοινοβουλευτικές -όπως η ενδεχόμενη αποχή ανοχής από κάποια κόμματα στις ψηφοφορίες προκειμένου να περάσουν νομοσχέδια ή να δοθεί ψήφος εμπιστοσύνης. Ακόμη και στην περίπτωση που η IU διαφωνήσει και δεν συμμετάσχει στην κυβέρνηση, εάν δεν εφαρμοσθεί το πρόγραμμα των 50 κοινών σημείων με τους Podemos, που έχει συμφωνηθεί, τα δύο κόμματα μπορούν να δομήσουν ένα ακλόνητο και σταθερό κυβερνητικό σχήμα.

Και τούτο διότι το PP έχει “φροντίσει” να γκρεμίσει τις γέφυρες συνεννόησης με το συγγενές κόμμα των Πολιτών (Ciudadanos), του οποίου ο ηγέτης Άλμπερτ Ριβέρα κάλεσε σήμερα από την κάλπη τους “μετριοπαθείς πολίτες” να μην “αφήσουν άλλους να αποφασίζουν για εκείνους”. Οι Ciudadanos, που δέχονται την πίεση του Ραχόι, ο οποίος καλεί με την τακτική της ‘χρήσιμης ψήφου’ τους υποστηρικτές τους να μεταστραφούν υπέρ του ΡΡ και μίας αυτοδύναμης κυβέρνησής του, φιλοδοξούν να αυξήσουν τα ποσοστά τους ώστε να καταστούν ρυθμιστές των εξελίξεων για τον σχηματισμό κυβέρνησης.

Εν αναμονή των αποτελεσμάτων και των δημοσκοπήσεων έξω από τις κάλπες (exit polls) (οι πρώτες αναμένονται αμέσως μετά τη λήξη της ψηφοφορίας στις 19.00 (τοπική ώρα, 20.00 ώρα Ελλάδος), το μόνο συμβάν που έχει σημειωθεί ως τώρα κι είναι ενδεικτικό του μεγάλου ενδιαφέροντος που έχει εμφυσήσει η παρούσα αναμετρηση σε όλο το φάσμα των ψηφοφόρων και της κοινωνίας στην Ισπανία, ήταν ο θάνατος ενός 92χρονου μέσα σε εκλογικό τμήμα, αμέσως αφού βγήκε από το παραβάν και έριξε το ψηφοδέλτιο.

Με το ίδιο καρδιοχτύπι και όλη η Ισπανία αναμένει το αποτέλεσμα, που ενδέχεται (σε περίπτωση μεγάλης εκλογικής επιτυχίας των Unidos Podemos) να χαράξει μία νέα εποχή στην πολιτική ζωή της χώρας των 40 τελευταίων ετών.

Τι δείχνουν οι τελευταίες δημοσκοπήσεις 

Η τελευταία δημοσκόπηση που διεξήχθη από την Gabinet D' Estudis Socials i Opinio Publica (GESOP) -πριν γίνει γνωστό το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος στη Βρετανία- έδειξε ότι, το Λαϊκό Κόμμα του Μαριάνο Ραχόι αποσπά την πρώτη θέση με ποσοστό 28,2% (114 έως 188 βουλευτές), την άνοδο του Σοσιαλιστικού Κόμματος στη δεύτερη θέση ( από τρίτη που ήταν στις τελευταίες δημοσκοπήσεις)- με ποσοστό 21,7% και 83-87 βουλευτές , την υποχώρηση στην τρίτη θέση του «Unitos Podemos» με 21,7% και οι «Πολίτες» στην τέταρτη θέση με ποσοστό 15,2%. Κανένα από τα κόμματα δεν θα έχει την αυτοδυναμία, όπως προκύπτει και από αυτή την δημοσκόπηση. 

Τα ευτράπελα των εκλογών

Εκλογές δίχως κάποια παράξενα επεισόδια κατά τη διεξαγωγή τους δεν λογίζονται σ’ όλες τις χώρες του κόσμου, κι η ψηφοφορία στην Ισπανία δεν θα μπορούσε φυσικά να αποτελέσει εξέλιξη.

Από τα πιο σημαντικά, πλην όμως τραγικά συμβάντα που έχουν ως τώρα σημαδεύσει την όλη διαδικασία, είναι ο θάνατος δύο ηλικιωμένων αμέσως πριν και μετά την άσκηση του εκλογικού δικαιώματός τους - που για πολλούς ίσως να θεωρηθεί κι ενδεικτικό της μεγάλης σημασίας (αλλά και της αγωνίας) που ενέχει η σημερινή ψηφοφορία.

Στο προάστιο Τετουάν της Μαδρίτης, ένας 92χρονος υπέστη καρδιακή προσβολή, αμέσως μόλις βγήκε από το παραβάν και την κατάθεση της ψήφου του. Παρά τις προσπάθειες των αστυνομικών και των παρόντων στο εκλογικό τμήμα να ανανήψει έως ότου έλθει το ασθενοφόρο, ο ηλικιωμένος δεν κατόρθωσε να βγει νικητής στη μάχη με τον θάνατο.

Ένας άλλος 79χρονος στην κοινότητα Σάντα Κολόμα στη Τζιρόνα δεν στάθηκε καν ούτε τυχερός να ψηφίσει. Η καρδιά του τον πρόδωσε στην είσοδο του εκλογικού τμήματος, όταν ένοιωσε αδιαθεσία και λιποθύμησε την ώρα που παραλάμβανε το εκλογικό υλικό. Και σε τούτην την περίπτωση παρά κάθε προσπάθεια των γιατρών να τον επαναφέρουν στη ζωή το αποτέλεσμα ήταν άκαρπο.

Ωστόσο, αντίβαρο στην κατήφεια των ειδήσεων αυτών υπήρξε το ευτυχές γεγονός που καταγράφηκε στη Βαλένθια, όπου στο εκλογικό τμήμα του προαστείου Ναζαρέτ, μία γυναίκα μέλος της εφορευτικής επιτροπής ένοιωσε τους πόνους της γέννας και χρειάσθηκε να μεταφερθεί εσπευσμένως στο μαιευτήριο.

Αλλά στη Βαλένθια υπήρξε κι άλλο ένα περίεργο συμβάν, όταν η δικαστική αντιπρόσωπος χρειάσθηκε να αντικαταστήσει ένα μέλος της επιτροπής, το οποίο περίμενε για πολύ ώρα να προσέλθει κι έπειτα από πολλαπλές έρευνες διαπιστώθηκε πως αυτό είχε αποβιώσει λίγες μέρες πριν και δεν είχε ενημερωθεί ο κατάλογος.

Περιπέτεια είχε επίσης κι η υπεύθυνη εξωτερικών του Σοσιαλιστικού Κόμματος και πρώην υπουργός Αμύνης Κάρμε Τσακόν, η οποία κλήθηκε ν’ αντικαταστήσει ένα μέλος της εφορευτικής επιτροπής στην οποία είχε κληρωθεί ως αντικαταστάτης. Το ίδιο συνέβη και με τον κύριο υπεύθυνο της οικονομικής πολιτικής των Ciudadanos Λουΐς Γκαρικάνο στο Ποθουέλο ντε Αλαρκόν της Μαδρίτης, ο οποίος το διασκέδασε δημοσιεύοντας και τη σχετική φωτογραφία στο Twitter.

Σε μία άλλη περίπτωση, ο πρόεδρος της επιτροπής έστειλε σπίτι του ν’ αλλάξει ρούχα ένα μέλος στο εκλογικό τμήμα της Πλασένθια στο Κάθερες, το οποίο είχε φορέσει μία φανέλα της εθνικής Ισπανίας...αλλά στη ‘ρεπουμπλικανική’ μορφή της, γεγονός που επιμαρτυρεί την παραβίαση της μυστικότητας της ψήφου.