Στο πένθος η Ιταλία: Τους 268 έφτασαν οι νεκροί

Την ώρα που ολόκληρη η Ιταλία είναι βυθισμένη στο πένθος μετά τον φονικό σεισμό των 6,2 Ρίχτερ τα ξημερώματα της Τετάρτης, ο αριθμός των ανθρώπων που έχασαν τη ζωή τους συνεχίζει να ανεβαίνει δραματικά.

Σύμφωνα με τον προσωρινό απολογισμό της ιταλικής δημόσιας τηλεόρασης Rai, τα θύματα του σεισμού στην κεντρική Ιταλία έχουν φτάσει πλέον τα 268.
 
Πιο συγκεκριμένα, η εκπομπή πολιτικής επικαιρότητας Porta a porta, του καναλιού Rai Uno, μετέδωσε ότι βάσει των στοιχείων της πυροσβεστικής υπηρεσίας, έχουν ανασυρθεί 208 άνθρωποι νεκροί στο χωριό Αματρίτσε, 11 στο Ακούμολι και 49 στην Αρκουάτα Ντελ Τρόντο, οικισμός της οποίας είναι και η Πεσκάρα Ντελ Τρόντο.
 
Ο απολογισμός της Rai βασίζεται και σε δήλωση πυροσβέστη ότι αργά το απόγευμα ανασύρθηκαν τέσσερις νεκροί από το ξενοδοχείο «Roma», το πιο γνωστό της Αματρίτσε.
 
Ο προσωρινός, επίσημος, απολογισμός των θυμάτων από την Υπηρεσία Πολιτικής Προστασίας είναι 250 νεκροί, αλλά συνεχίζουν να εκφράζονται φόβοι ότι θα μπορούσε τις επόμενες ώρες και να ξεπεράσει τους 300.

Οι δραματικές κραυγές για βοήθεια μετά το σεισμό στην Ιταλία

Συγκλονίζουν οι κραυγές για βοήθεια από δεκάδες πολιτών στην κεντρική Ιταλία λίγα λεπτά μετά το φονικό σεισμό μεγέθους 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ που έσβησε ολόκληρα χωριά από το χάρτη.

Ηχητικό ντοκουμέντο της ιταλικής αστυνομίας που έδωσε στη δημοσιότητα ο ιταλικός Τύπος καταγράφει τις απεγνωσμένες εκκλήσεις για βοήθεια από πολίτες που περιγράφουν σκηνές «αποκάλυψης» σε Αματρίτσε, Ακούμολι, Πεσκάρα ντελ Τρόντο.

«Βοηθήστε μας. Έγινε σεισμός. Έχω όλη την οικογένειά μου κάτω από τα συντρίμμια», διακρίνονται ανάμεσα στους λυγμούς τα λόγια ενός άνδρα που καλεί στα κεντρικά της αστυνομίας ζητώντας να έρθουν άμεσα διασώστες.
 
Πρέπει να παραμείνετε ψύχραιμος, γιατί οι άνθρωποι που βρίσκονται από κάτω χρειάζεται να σας ακούσουν ήρεμο», ακούγεται από την άλλη γραμμή ο αστυνομικός, ο οποίος επιχειρεί να καθησυχάσει τον πανικόβλητο άνδρα.

«Το ξέρω, το ξέρω, αλλά…», απαντά εκείνος και η γραμμή κόβεται.

«Σεισμός, σεισμός», ακούγεται να φωνάζει μία γυναίκα που με τη σειρά της κάλεσε την ιταλική αστυνομία.

Αγανάκτηση και πολλά ερωτήματα για την τραγωδία

Στο μεταξύ, τα ερωτήματα και οι επικρίσεις πολλαπλασιάζονται και ο ιταλικός Τύπος διερωτάται γιατί αυτή η προβλέψιμη ανθρώπινη καταστροφή δεν κατέστη δυνατό να αποφευχθεί.

Τα ιταλικά Μέσα κάνουν λόγο για εικόνες πολέμου και οι ανταποκριτές στον τόπο της καταστροφής συγκρίνουν τα σεισμόπληκτα χωριά με βομβαρδισμένες πόλεις. Αματρίτσε, Ακουμόλι, Πεσκάρα ντελ Τρόντο. Τα ονόματα των χωριών που σχεδόν σβήστηκαν από τον χάρτη επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά στους ενημερωτικούς ιστότοπους και τα τηλεοπτικά κανάλια.

Στα κύρια άρθρα των εφημερίδων διακρίνεται μια αναμφισβήτητη αγανάκτηση, ιδιαίτερα για τον μεγάλο αριθμό των νεκρών. Για να αντιμετωπίσει αυτές τις επικρίσεις, ο πρωθυπουργός Ματέο Ρέντσι, ο οποίος ερωτήθηκε για το θέμα, αναφέρθηκε κατ' αρχάς στο μεγάλο αριθμό των τουριστών που επισκέπτονταν τα μικρά γραφικά χωριά όταν αυτά επλήγησαν από την καταστροφή. Στο Αματρίτσε, για παράδειγμα, οι τουρίστες είχαν φθάσει μαζικά τις τελευταίες ημέρες, ενόψει του 50ού φεστιβάλ της Αματριτσιάνα, αυτής της χαρακτηριστικής της ιταλικής γαστρονομίας συνταγής για μακαρόνια που προέρχεται από το χωριό. Στη συνέχεια ο ιταλός πρωθυπουργός υπενθύμισε πως όλα αυτά τα χωριά είναι κτισμένα γύρω από ιστορικά κέντρα περασμένων αιώνων, "πολύ ωραία, αλλά τα οποία κινδυνεύουν πολύ περισσότερο" να καταρρεύσουν από έναν σεισμό.

Για πολλούς σχολιαστές ο πολύ βαρύς απολογισμός ήταν κάτι που μπορούσε να προβλεφθεί, αντίθετα από τον ίδιο τον σεισμό. Η Ιταλία είναι μία από τις πιο σεισμογενείς χώρες της Ευρώπης και αυτή η ιδιαιτερότητά της είναι πασίγνωστη: "Η Ιταλία είναι κατά κάποιον τρόπο προορισμένη να έχει σεισμούς και αυτό το ξέραμε ανέκαθεν", γράφει η ηλεκτρονική εφημερίδα Linkiesta. "Περισσότεροι από το ένα τρίτο των 1.300 πιο καταστροφικών σεισμών που έχουν σημειωθεί κατά τη δεύτερη χιλιετία στη Μεσόγειο έχουν καταγραφεί στην Ιταλία", συνεχίζει. "Το ζήτημα δεν είναι να γίνουμε μοιρολάτρες", εξηγεί, "αλλά να επισημάνουμε το γεγονός ότι διαδοχικές κυβερνήσεις απέτυχαν να εμφυσήσουν στη χώρα μια αληθινή κουλτούρα για την πρόληψη των καταστροφών από τους σεισμούς". "Απέχουμε πολύ ακόμη απ' αυτό", επιβεβαίωσε ο Φραντσέσκο Περντούτο, πρόεδρος του Συμβουλίου Ιταλών Γεωλόγων.

Για να εξηγηθεί αυτή η τρομερή διαπίστωση, πρέπει να ληφθούν υπόψη πολλοί παράγοντες. Υπάρχει κατ' αρχάς η ίδια η γεωγραφική θέση της Ιταλίας, ανάμεσα σε δύο τεκτονικές πλάκες, που έχει ως αποτέλεσμα, όπως υπενθυμίζει η Il Fatto Quotidiano, 24 εκατ. άνθρωποι να ζουν σε σεισμική ζώνη 1, που έχει τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Αυτή η επικίνδυνη ζώνη διασχίζει ολόκληρη τη χώρα από τον βορρά στον νότο (από τη βόρεια Τοσκάνη έως τη Σικελία).

"Το 80% των κτιρίων στις ζώνες υψηλού κινδύνου δεν θα άντεχαν σ' έναν σεισμό όπως αυτός", τονίζει ο Αλεσάντρο Μαρτέλι, πολιτικός μηχανικός εξειδικευμένος στη σεισμική μηχανική και ερευνητής. "Σ' ολόκληρη την Ιταλία, 80% των κτιρίων είναι ιστορικές κατασκευές που χρονολογούνται πριν από το 1981", υπενθυμίζει ο Μαρτέλι στο BFM. 

Ο σεισμολόγος Μάσιμο Κόκο υπογραμμίζει σε άρθρο της Fatto Quotidiano πως η νομοθεσία δεν επιβάλλει την προσαρμογή αυτών των κτιρίων στις αντισεισμικές προδιαγραφές πέραν των δομικών μερών τους. Οι δήμοι και οι περιφέρειες οφείλουν μόνο να πραγματοποιήσουν μελέτες για το κατά πόσο είναι ευάλωτα τα κτίρια που διαθέτουν. Και μετά μπορούν, αν θέλουν, να τα ενισχύσουν ή όχι.

Η Corriere della Sera επισημαίνει πως στη Λ' Άκουιλα το 2009 είχαν καταρρεύσει εξίσου παλιά και νέα κτίρια. Δεν είναι λοιπόν τόσο η ηλικία τους που μετράει, όσο το αν έχουν επισκευαστεί ή όχι.

Μετά τον σεισμό στη Λ' Άκουιλα, 2 εκατ. ευρώ είχαν διατεθεί για την ανακαίνιση του νοσοκομείου του Αματρίτσε, ένα ίδρυμα που η στρατηγική θέση του, μέσα στη σεισμογενή ζώνη, το είχε εξάλλου σώσει από το κλείσιμο. Όμως τα κεφάλαια αυτά ουδέποτε χρησιμοποιήθηκαν, αποκαλύπτει η Il Fatto Quotidiano. Και τη νύκτα της Τρίτης προς την Τετάρτη, το νοσοκομείο απλούστατα κατέρρευσε.

Αντίθετα πολλές εφημερίδες, μεταξύ των οποίων η La Repubblica, χαιρετίζουν τα έργα που έγιναν στη Νόρτσα, πολύ κοντά στο επίκεντρο του σεισμού, και επέτρεψαν στην πόλη να γλιτώσει το χειρότερο.

Σύμφωνα με τους ερευνητές που ερωτήθηκαν από την Il Fatto Quotidiano, η προτεραιότητα είναι να αυξηθούν οι χρηματοδοτήσεις και η εκπαίδευση στην πρόληψη.

"Η κυβέρνηση θα έπρεπε να διαθέτει κάθε χρόνο ένα ποσό στον προϋπολογισμό της με στόχο να επιτευχθεί η ασφάλεια από τους σεισμούς σε διάστημα μιας δεκαετίας", λέει ο Αλεσάντρο Μαρτέλι. "Αντιθέτως κάθε χρόνο μας λένε πως δεν υπάρχουν χρήματα, πράγμα που επιδεινώνει την κατάσταση".

Σύμφωνα με τη Linkiesta, τα κεφάλαια που προορίζονται για την αντισεισμική πρόληψη μειώθηκαν από τα 145 εκατ. ευρώ το 2015 στα 44 εκατ. ευρώ φέτος.

"Θα πρέπει να αρχίσουμε μια σοβαρή επιχείρηση εκπαίδευσης που θα κάνει τον πληθυσμό να συνειδητοποιήσει περισσότερο τους κινδύνους που υπάρχουν στα εδάφη που κατοικεί", καταλήγει από την πλευρά του ο Φραντσέσκο Περντούτο, απαντώντας στην Il Fatto Quotidiano.

Ο πρόεδρος του Συμβουλίου Ιταλών Γεωλόγων προσθέτει πως, σύμφωνα με πολλές μελέτες, 20% έως 50% των θανάτων στη διάρκεια ενός σεισμού στις σεισμογενείς ζώνες οφείλονται σε εσφαλμένες συμπεριφοράς.