Ιταλία: Τι ακριβώς ψηφίζουν την Κυριακή

Τέσσερις ημέρες πριν την διεξαγωγή του κρίσιμου δημοψηφίσματος για τη συνταγματική αναθεώρηση στην Ιταλία, μερίδα του διεθνούς Τύπου εξακολουθεί να συγκρίνει την ψηφοφορία της ερχόμενης Κυριακής με το Brexit, αλλά και την εκλογική νίκη του Ντόναλντ Τραμπ.

Παρά την αρνητική σύνδεση των ξένων δημοσιευμάτων, τα οποία προβλέπουν αναταραχή στις αγορές, περαιτέρω αστάθεια στη χώρα, παραίτηση της κυβέρνησης του Ματέο Ρέντσι, ακόμα και έξοδο από το ευρώ, οι Ιταλοί αναλυτές βλέπουν με πιο ψύχραιμη ματιά την επομένη του δημοψηφίσματος.

Ο Βολφάνγκο Πίκολι, επικεφαλής της εταιρίας ανάλυσης πολιτικού ρίσκου Teneo Intelligence, εκτιμά πως ανεξαρτήτως της έκβασης του δημοψηφίσματος η ψήφος δεν αναμένεται να είναι καθοριστική ούτε για τη χώρα, ούτε για την Ευρωζώνη, αλλά μόνο για την πολιτική πορεία του ίδιου του Ρέντσι.

Όπως αναφέρει ο Πίκολι, αν επικρατήσει το «όχι», το οποίο σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις σημειώνει προβάδισμα έναντι του «ναι», ενδέχεται να οδηγήσει τον Ρέντσι στην αποχώρηση από την εξουσία, ενώ αναμένεται να ενισχυθεί σημαντικά το αντισυστημικό Κίνημα Πέντε Αστέρων του λαϊκιστή Μπέπε Γκρίλο που τάσσεται περισσότερο από θερμά υπέρ της καταψήφισης της συνταγματικής αναθεώρησης.

Εντούτοις, ακόμα και αν επικρατήσει το «όχι» και πραγματοποιηθεί το σενάριο των πλέωων απαισιόδοξων που προβλέπει προκήρυξη εκλογών και νίκη του πεντάστερου κινήματος, δύσκολα ο πρώην κωμικός Γκρίλο θα καταφέρει να βρει συμμάχους για να εξασφαλίσει κυβερνητική πλειοψηφία, ενώ σχεδόν αδύνατο από νομικής άποψης κρίνεται και το εγχείρημα εξόδου της Ιταλίας από την Ευρωζώνη. 

Ποια, όμως, είναι τα σημεία-κλειδιά της περίφημης συνταγματικής μεταρρύθμισης, η οποία έχει συνδεθεί με την πολιτική επιβίωση του Ρέντσι.
Ουσιαστικά, ο Ιταλός πρωθυπουργός στοχεύει στην αποδυνάμωση της Γερουσίας, ώστε να διευκολύνεται η έγκριση των νομοσχεδίων, τα οποία μέχρι τώρα πρέπει να πάρουν το «πράσινο φως» από την ιταλική βουλή και τη Γερουσία.

Έτσι, το «τέλειο διθάλαμο σύστημα» με τα δύο σώματα, τη βουλή των αντιπροσώπων και τη γερουσία που έχουν ίσες εξουσίες και χαρακτήρισε τη χώρα από την ίδρυση του ιταλικού κράτους, καταργείται. 

Την ίδια στιγμή, ο αριθμός των γερουσιαστών από 315 θα μειωθεί σε 100, ενώ δεν θα εκλέγονται με άμεση ψηφοφορία από το εκλογικό σώμα, όπως συμβαίνει μέχρι σήμερα, αλλά θα επιλέγονται από τα τοπικά συμβούλια.

Συνολικά, η Γερουσία θα αποτελείται από 74 τοπικούς συμβούλους, 21 δημάρχους και πέντε γερουσιαστές που θα διορίζονται από τον πρόεδρο της Δημοκρατίας. Οι τελευταίοι, δεν θα είναι ισόβιοι γερουσιαστές όπως ισχύει ως σήμερα, αλλά η θητεία τους θα είναι επταετής με τη δυνατότητα ανανέωσης, ενώ η κυβέρνηση δεν θα χρειάζεται την ψήφο εμπιστοσύνης και της Γερουσίας, αλλά θα αρκεί εκείνη της βουλής. 

Επομένως, ενισχύονται οι εξουσίες της κυβέρνησης, γεγονός που προκαλεί έντονες αντιδράσεις από τους επικριτές της μεταρρύθμισης.

Παράλληλα, αλλάζει ο τρόπος εκλογής του προέδρου της Δημοκρατίας, καθώς θα εκλέγεται κατά την τέταρτη ψηφοφορία από τα δύο πέμπτα της βουλής και της Γερουσίας.

Την ίδια στιγμή, καταργείται το CNEL, το Ιταλικό Συμβούλιο Οικονομίας και Εργασίας, το οποίο αποτελείται από 65 συμβούλους που πρόκειται να μετακινηθούν αν υπερψηφιστεί η μεταρρύθμιση. 

Επιπλέον, καταργούνται οι νομοί γεγονός που αυτομάτως θα σημάνει και τη μείωση της δαπάνης για τη χρηματοδότησή τους. 

Όλα αυτά, ενώ ενισχύεται το σενάριο δημιουργίας μίας μεταβατικής κυβέρνησης, αφού προηγηθούν οι διαβουλεύσεις των πολιτικών αρχηγών με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, Σέρτζο Ματαρέλα. Έχοντας τη στήριξη των κομμάτων, αυτό το κυβερνητικό σχήμα θα περιοριστεί στην έγκριση του νέου εκλογικού νόμου και θα δώσει τη δυνατότητα για την διεξαγωγή εκλογών είτε το καλοκαίρι του 2017, είτε το 2018.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, ο Ρέντσι αν επικρατήσει το «όχι», αναμένεται να απορρίψει οποιαδήποτε πρόταση πρωθυπουργικής εντολής πριν την επιστροφή στις κάλπες. Αντιθέτως, πρόκειται να εστιάσει στην «αναγέννηση» του Δημοκρατικού Κόμματος και να προετοιμαστεί για την εκλογική μάχη. 

Το δημοψήφισμα θα διεξαχθεί στις 4 Δεκεμβρίου, οι κάλπες θα ανοίξουν στις οκτώ το πρωί (ώρα Ελλάδος) και θα κλείσουν στις δώδεκα το βράδυ (ώρα Ελλάδος).

Η καταμέτρηση των ψήφων ξεκινά αμέσως μετά το κλείσιμο των καλπών και το αποτέλεσμα αναμένεται να ανακοινωθεί τις πρώτες πρωινές ώρες της Δευτέρας. Το δημοψήφισμα θα είναι έγκυρο, ανεξαρτήτως του ποσοστού προσέλευσης των πολιτών.