Σκόπια: Εύθραυστη ηρεμία, αβεβαιότητα και συνέχεια στο πολιτικό αδιέξοδο

Ηρεμία, που διαδέχεται την ένταση, αλλά χωρίς καμία βεβαιότητα ότι θα έχει διάρκεια.
Η επόμενη μέρα της επεισοδιακής εισβολής διαδηλωτών στο κοινοβούλιο της ΠΓΔΜ, που άφησε πίσω της πάνω από σαράντα τραυματίες - μεταξύ αυτών και ο αρχηγός του κόμματος της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης (SDSM) Ζόραν Ζάεφ - κύλησε, ως το απόγευμα, ομαλά. Ήταν μια συνηθισμένη, ανοιξιάτικη, ηλιόλουστη μέρα με φυσιολογική κίνηση στους δρόμους, εάν εξαιρέσει κανείς το τρομερό μποτιλιάρισμα σε όλο το κέντρο, που επιτάθηκε από τον ασφυκτικό αστυνομικό κλοιό, στον οποίο έχει τεθεί από το πρωί το κοινοβούλιο της χώρας. Ισχυρή αστυνομική δύναμη έχει αναπτυχθεί περιμετρικά του κτιρίου και στον κεντρικό δρόμο μπροστά στη Βουλή και απαγορεύει τη διέλευση οποιουδήποτε επιθυμεί να πλησιάσει, οχήματος ή πεζού, με εξαίρεση τα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Αλλά, το απόγευμα, σε άλλο σημείο του κέντρου της πόλης, διαδηλωτές προσκείμενοι ως επί το πλείστον στο κόμμα VMRO -DPMNE, του πρώην πρωθυπουργού της χώρας, Νίκολα Γκρούεφσκι, με σημαίες στα χέρια έκλεισαν τη λεωφόρο Κλίμεντ Οχρίντσκι, έξω από το κτίριο πληροφόρησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, φωνάζοντας αντιευρωπαϊκά συνθήματα και ζητώντας «εκλογές».

Η αστυνομία παραμένει έξω από τη Βουλή, χωρίς να εμποδίζει ωστόσο καθόλου την πρόσβαση στην κεντρική πλατεία, το πλέον πολυσύχναστο και πλέον εμπορικό σημείο της πρωτεύουσας. Εκεί όλα κυλούν ομαλά, με τον κόσμο να κάνει τη βόλτα του από τη μια άκρη στην άλλη, τους τουρίστες να φωτογραφίζονται στο ποτάμι, ανάμεσα σε πολυτελή ξενοδοχεία και κτίρια πολυεθνικών εταιριών, ενώ και νέα κτίρια κατασκευάζονται με πυρετώδεις ρυθμούς και με τους περισσότερους περαστικούς να αναζητούν λίγη ανάπαυλα σε εστιατόρια και καφέ, ικανοποιητικά γεμάτα. Το κεντρικό σκεπαστό εμπορικό κέντρο σφύζει από ζωή, κόσμος πάει κι έρχεται, αλλά μέσα στα καταστήματα δεν διακρίνεται έντονη κίνηση από πελάτες.

Έξω από τον αστυνομικό κλοιό, στη Βουλή, τίποτε δεν προδίδει ένταση, η ζωή κυλά κανονικά. Στη βόρεια πύλη, που οδηγεί προς την πλατεία, στα γραφεία της αρμόδιας υπηρεσίας ένα νεαρό ζευγάρι, μέλλοντες νεόνυμφοι, καλοντυμένο, με την κοπέλα στα λευκά και με λουλούδια στα χέρια, πλαισιωμένο από συγγενείς του, συμπληρώνει τα απαραίτητα χαρτιά πριν οδεύσει προς την εκκλησία για να ενωθεί με τα δεσμά του γάμου. Νεαροί, στον πεζόδρομο χαζεύουν τις κολλημένες από μέρες σε μια πρόσοψη, αφίσες της ταλαντούχου βιολίστριας, Βανέσα Μέι, η οποία έρχεται για προγραμματισμένη συναυλία στα Σκόπια, στις 15 Μαΐου…

Αυτή, ωστόσο, η καθημερινότητα των πρωινών στην πρωτεύουσα της ΠΓΔΜ διαταράσσεται συχνά και για ώρες τα απογεύματα, ιδιαίτερα τις τελευταίες εξήντα μέρες, καθώς ομάδες διαδηλωτών, οπαδοί του πρώην πρωθυπουργού, Ν. Γκρούεφσκι, διαμαρτύρονται σχεδόν κάθε απόγευμα έξω από κυβερνητικά κτίρια με συγκεντρώσεις και με πορείες που καταλήγουν έξω από το κοινοβούλιο.
Τα πράγματα, όμως, ξέφυγαν από κάθε έλεγχο χθες, καθώς εισέβαλαν στο κοινοβούλιο και βιαιοπράγησαν σε βάρος βουλευτών της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης και αλβανικών κομμάτων, δυσαρεστημένοι προφανώς από την εκλογή του αλβανικής καταγωγής Ταλάτ Τζαφέρι στο αξίωμα του προέδρου της Βουλής.

Η χώρα ταλανίζεται από αστάθεια και πορεύεται με υπηρεσιακή κυβέρνηση, καθώς ο πρόεδρος της ΠΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ έχει αρνηθεί να δώσει την εντολή σχηματισμού κυβέρνησης, που του ζητά ο ηγέτης της Σοσιαλδημοκρατικής Ένωσης (SDSM) Ζόραν Ζάεφ, ο οποίος φέρεται να έχει εξασφαλίσει τη στήριξη και αλβανικών κομμάτων.

Η πολιτική αστάθεια ίσως δείχνει να μην επιδρά άμεσα στην καθημερινότητα της πρωτεύουσας, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχει επιπτώσεις στη χώρα και ότι στο μυαλό του καθενός από τους πολίτες της δεν κυριαρχεί η αβεβαιότητα για το τι θα συμβεί. Σε μια χώρα, που η ανεργία υπολογίζεται ότι έχει ξεπεράσει τις είκοσι ποσοστιαίες μονάδες, ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων υποαπασχολείται ή εργάζεται σε ειδικές οικονομικές ζώνες με μισθούς όχι πάνω από διακόσια ευρώ και επίσης ένας σημαντικός αριθμός πολιτών την τελευταία δεκαπενταετία έχει μεταναστεύσει στο εξωτερικό για αναζήτηση εργασίας και καλύτερων συνθηκών ζωής, οπωσδήποτε η κοινωνία επιζητά λύσεις και προσβλέπει σε καλυτέρευση της ζωής.

Ο 39χρονος Λιούπτσο, σπούδασε στο Λονδίνο και έχει πέντε χρόνια που επέστρεψε στα Σκόπια, όπου τον τελευταίο ενάμιση χρόνο εργάζεται ως ταξιτζής. Θεωρεί, ότι πράγματι πριν από δεκαπέντε χρόνια υπήρχε χάσμα ανάμεσα στο σλαβικό και το αλβανικό στοιχείο, αλλά και ότι «τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει», ότι οι διαφορές έχουν αμβλυνθεί και ότι υπάρχει διαφορετικό, πολύ καλό κλίμα. Ο ίδιος ομολογεί ότι δεν έχει Αλβανούς φίλους, ωστόσο έχει πολλούς πελάτες και συναλλάσσεται με πολλούς και ότι δεν έχει τίποτε να χωρίσει μαζί τους. Πιστεύει, ότι το ίδιο σκέφτεται και η πλειοψηφία του κόσμου και μόνο μια μειοψηφία διατηρεί μια «παλαιομοδίτικη διχαστική αντίληψη» που εμποδίζει την ειρηνική συμβίωση και ότι αυτή η αντίληψη χρησιμοποιείται από ορισμένες πολιτικές δυνάμεις για να υπηρετηθούν τα σχέδια τους.

Από την άλλη, δίπλα από τον αστυνομικό κλοιό, κάποιοι ηλικιωμένοι, από το σλαβικό στοιχείο σχολίαζαν μεγαλόφωνα και ενίοτε φώναζαν προς τους αστυνομικούς, έντονα, ότι «προδίδεται» η χώρα… Το ίδιο κλίμα επικρατούσε και στην απογευματινή συγκέντρωση οπαδών του πρώην πρωθυπουργού Ν. Γκρούεφσκι, έξω από τα κτίρια της Ε.Ε. όπου οι περισσότεροι διαδηλωτές θεωρούσαν ότι η Ε.Ε. αναμιγνύεται «ανεπίτρεπτα» στα εσωτερικά της χώρας, υπέρ των σοσιαλδημοκρατών και των αλβανικών κομμάτων.

Σε συνέντευξη τύπου, που έδωσε το μεσημέρι στα γραφεία του κόμματος του, ο κ. Ζάεφ, πλαισιωμένος και από τραυματίες βουλευτές του κόμματος, τόνισε ότι θεωρεί ότι ο νέος πρόεδρος του κοινοβουλίου, ο κ. Τζαφέρι τις επόμενες μέρες θα επισκεφθεί τον κ. Ιβάνοφ για να ζητήσει να του δοθεί (στον κ. Ζάεφ) εντολή σχηματισμού κυβέρνησης. Κατά τα άλλα, όλα τα κόμματα επισήμως καταδικάζουν τα επεισόδια και τη βία «από όπου κι αν προέρχονται», αλλά δεν είναι καθόλου βέβαιο όσο δεν υπάρχει διέξοδος από το πολιτικό αδιέξοδο και ότι όσο καθυστερούν οι διαδικασίες συγκρότησης κυβέρνησης, ότι αυτά δεν θα επαναληφθούν…

ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ