Ο διεθνής Τύπος για το Κατάρ: Τι σημαίνει στην ουσία η «απομόνωση»

Κλίμα ψυχρού πολέμου στον αραβικό και μουσουλμανικό κόσμο προκαλεί η κίνηση των αραβικών καθεστώτων να βάλουν σε «καραντίνα» το Κατάρ, με τη δικαιολογία πως ενισχύει το Ισλαμικό Κράτος, την Αλ Κάιντα και τους Αδερφούς Μουσουλμάνους.

Όπως επισημαίνουν τα διεθνή ΜΜΕ, δεν είναι τυχαία η κλιμάκωση της κρίσης με το Κατάρ την παρούσα χρονική περίοδο. Για την ισραηλινή εφημερίδα "Haaretz" ήταν θέμα χρόνου να ξεσπάσει διπλωματικός πόλεμος στον Κόλπο, για τον οποίο ευθύνεται ως ένα μεγάλο βαθμό η συμφωνία δισεκατομμυρίων που έκλεισε το Κατάρ με το Ιράν για ένα τεράστιο κοίτασμα πετρελαίου.

Η Σαουδική Αραβία, η Αίγυπτος, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Υεμένη, η Λιβύη και το Μπαχρέιν ανακοίνωσαν ότι διέκοψαν τις σχέσεις τους με το Κατάρ κατηγορώντας το πλούσιο αραβικό κράτος του Κόλπου ότι υποθάλπει την τρομοκρατία. Από την πλευρά της, η Ντόχα υπολογίζει στην μεσολάβηση του Κουβέιτ, της μοναδικής χώρας του Κόλπου που δεν διέκοψε μαζί της τις διπλωματικές σχέσεις. 

Με το Κατάρ να φιλοξενεί μία μεγάλη αμερικανική στρατιωτική βάση στη Μέση Ανατολή, η Σαουδική Αραβία προχώρησε σε αυτόν τον «αποκλεισμό» ως μέσο πίεσης απέναντι στον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ - και στον μουσουλμανικό κόσμο γενικότερα - για να διαλέξει στρατόπεδο, υποστηρίζει η γαλλική εφημερίδα "Le Figaro". 

Επιπτώσεις από τον αποκλεισμό του Κατάρ

Για τα γερμανικά ΜΜΕ, υπάρχει μία αλλαγή πλεύσης της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ για την περιοχή της Μέσης Ανατολής, κάτι που θα επηρεάσει θετικά και τις σχέσεις των ΗΠΑ με τη Ρωσία. Πατώντας το πόδι του στο Ριάντ, ο Τραμπ διεμήνυσε στη κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας ότι θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της για την πάταξη της ισλαμικής τρομοκρατίας.

Κατάρ - Ιράν συμμαχία

Το Κατάρ έχει κοινά συμφέροντα με τους Ιρανούς και λόγω της συνιδιοκτησίας του μεγαλύτερου σήμερα γνωστού κοιτάσματος φυσικού αερίου στον κόσμο - του επονομαζόμενου South Pars - ενώ, λόγω γεωγραφικής θέσης και μεγέθους, δεν επιθυμεί να εμπλακεί ενεργά στη διαμάχη σουνιτών και σιιτών στην ευρύτερη περιοχή. Τώρα όμως καλείται να επιλέξει «στρατόπεδο» καθώς η διένεξη αυτή αφορά την ηγεμονία και την επιρροή σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, με κύριους αντιπάλους τη Σαουδική Αραβία και το Ιράν. Κατά συνέπεια, όταν το Ριάντ ύψωνε ανάστημα επιχειρώντας να στριμώξει την Τεχεράνη, η Ντόχα έπαιρνε παραδοσιακά αποστάσεις.

Και όπως χαρακτηριστικά επισημαίνει το γερμανικό περιοδικό "Focus", το «σουνιτικό μπλοκ» προχωρά σε αυτή την ακραία διπλωματική ενέργεια που επιδεινώνει σοβαρά την κατάσταση σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή έχοντας ολοκληρώσει τη συμφωνία ύψους έως και 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων που αφορά εξοπλισμούς οπλικών συστημάτων, η οποία εκτός από την ενίσχυση της αμυντικής ικανότητας του βασιλείου των Σαούντ, διασφαλίζει μεγάλη επιρροή στα κέντρα λήψης αποφάσεων στην Ουάσιγκτον. Κι όλα αυτά την ώρα που η Ουάσινγκτον κάνει στροφή απέναντι στην Τεχεράνη σε σύγκριση με την πολιτική προσέγγισης του σιιτικού στοιχείου που ακολούθησε η κυβέρνηση Ομπάμα.

Ο παράγοντας «Υεμένη»

Δεν είναι τυχαίος ο ρόλος του αραβικού στρατιωτικού συνασπισμού υπό σαουδαραβική διοίκηση στην Υεμένη. Η κυβέρνηση της Σανάα κινείται στο ίδιο μήκος με τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Μπαχρέιν και την Αίγυπτο, χώρες που ανήκουν όλες στον διεθνή συνασπισμό και μάχονται κατά των φιλοϊρανών ανταρτών Χούτι στην Υεμένη. 

Τι ήταν που ερέθισε τα έξι αραβικά κράτη και τι θα συμβεί από εδώ και πέρα 

Αυτό που ενόχλησε τα έξι αραβικά κράτη και κυρίως την κυβέρνηση του Ριάντ (την οποία πρόσφατα είχε επισκεφθεί ο Αμερικανός πρόεδρος) ήταν η εμπορική προσέγγιση Ντόχα-Τεχεράνης. 

Το γεγονός ότι τα κράτη του αραβικού κόσμου ένωσαν τις δυνάμεις τους κατά της Ντόχα έχει να κάνει με δύο παραμέτρους:

1ον: Με την υποστήριξη που φέρεται να παρέχει το Κατάρ στους Αδερφούς Μουσουλμάνους, το παλαιότερο παγκοσμίως ισλαμιστικό κίνημα και
2ον: Με το γεγονός ότι η Ντόχα συντάσσεται με την ατζέντα του περιφερειακού του αντιπάλου, του Ιράν.   

Για την γερμανική εφημερίδα "Bild", τέλη Μαΐου η κυβέρνηση του Κατάρ έσπευσε να συγχαρεί δημοσίως τον Ιρανό ηγέτη Ροχανί για την επανεκλογή του εκνευρίζοντας για μία ακόμη αφορά την κυβέρνηση του Ριάντ.  

Όπως αναφέρει η γαλλική εφημερίδα "Le Figaro", ο διπλωματικός πόλεμος στον Κόλπο είναι η σοβαρότερη κρίση από τη δημιουργία, το 1981, του Συμβουλίου Συνεργασίας του Κόλπου (Σαουδική Αραβία, Μπαχρέιν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κουβέιτ, Ομάν και Κατάρ). 

Δεν είναι τυχαίο ότι και οι δύο υπουργοί Εξωτερικών, του Ιράν και του Κατάρ, κάλεσαν τους γείτονές τους στον Κόλπο να διεξάγουν έναν ειλικρινή διάλογο για να επιλύσουν τις διαφορές τους. Δεν είναι τυχαίο ότι η ένταση μεταξύ Ριάντ και Ντόχα κλιμακώθηκε στην παρούσα φάση την ώρα που το Ιράν επικρίνει την ενισχυμένη συμμαχία μεταξύ της Ουάσινγκτον και του Ριάντ σε βάρος του. 

Μία άλλη εξήγηση δίνουν οι "Financial Times" που αποκαλύπτουν μία άγνωστη πτυχή της διπλωματικής κρίσης που πιθανόν εξηγεί γιατί το Κατάρ κατηγορείται ως χρηματοδότης των τζιχαντιστών. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η βασιλική οικογένεια του Κατάρ κατέβαλε τον Απρίλιο ένα δισ. δολάρια ως λύτρα προκειμένου να απελευθερώσει 26 μέλη της οικογένειας που απήχθησαν στο νότιο Ιράκ αλλά και 50 στρατιώτες που συνελήφθησαν από τζιχαντιστές στη Συρία.  

Οι πρωταγωνιστές της κρίσης του Κόλπου 

Κατάρ: Ο εμίρης του Κατάρ Ταμίμ Μπιν Χαμάντ αλ Θανί, τέταρτος γιος του Χαμάντ μπιν Χαλίφα Αλ Θανί, βασιλεύει στο Κατάρ από τον Ιούνιο του 2013. Ο ίδιος ανησυχεί ότι ο πατέρας του συνωμοτεί με τον ετεροθαλή αδερφό του και διάδοχό του Αμπντουλάχ, να τον ανατρέψουν με πραξικόπημα. Την εξουσία στο πάμπλουτο αραβικό κρατίδιο του Κατάρ καρπώνονται τρεις: ο εμίρης Ταμίμ, οι θείοι του και ο εκθρονισμένος πατέρας του που ζει στο Λονδίνο, ο οποίος είναι μόλις 65 ετών και δεν έχει «χωνέψει» ότι αναγκάστηκε να αφήσει τον θρόνο πριν από τέσσερα χρόνια. Ο πρώην εμίρης φέρεται να προσπαθεί να πείσει τις δυτικούς να πάψουν να υποστηρίζουν τον γιό του Ταμίν και να αναγνωρίσουν τον άλλο του γιο, Αμπντουλάχ, ως εμίρη.

Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα: Ο σεΐχης Μοχάμεντ Μπιν Ζαγέντ Αλ Ναγιάν διαθέτει ισχυρή επιρροή ως πρόεδρος του εκτελεστικού συμβουλίου του εμιράτου και υπαρχηγός των ενόπλων δυνάμεων.

Μπαχρέιν: Ο σείχης Χαμάντ μπιν Ισά αλ Χαλίφα είναι βασιλιάς του Μπαχρέιν από το 2002. Από το 1999 έως το 2002 ήταν εμίρης της χώρας. Προέβη σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις, όπως τη χορήγηση αμνηστίας σε όλους τους πολιτικούς κρατουμένους, τη χορήγηση του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες και τη διεξαγωγή βουλευτικών εκλογών. 

Σαουδική Αραβία: Ο βασιλιάς Σαλμάν κυβερνά τη χώρα από το 2015. Κατά την πρόσφατη επίσκεψη του Ντόναλντ Τραμπ συνήψε συμφωνία - μαμούθ με τις ΗΠΑ, ύψους 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων.  

Αίγυπτος: Ο στρατάρχης Αλ Σίσι, ο άνθρωπος που κινεί τα νήματα στην αραβική χώρα και ο «εκλεκτός» των Αμερικανών, ήταν αυτός που ενορχήστρωσε πραξικόπημα για την εκδίωξη του Μοχάμεντ Μόρσι, μέλους της Μουσουλμανικής Αδελφότητας. Ως επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων, έπαιξε πρωταγωνιστικό ρόλο στην εκδίωξη του πρόεδρου Μόρσι με στρατιωτικό πραξικόπημα στις 3 Ιουλίου 2013. Ο Αλ Σίσι είναι αμερικανοσπουδαγμένος. Έκανε πολυετείς μεταπτυχιακές σπουδές σε στρατιωτικά θέματα στην Ουάσιγκτον. 



Πηγή: Γερμανική εφημερίδα "Βild"