Η δεξιά στροφή της Γερμανίας: Μετανάστες, οικονομία, Ευρώπη τα πρώτα «θύματα»

Διαπραγματεύσεις πολλών εβδομάδων θα χρειαστούν μέχρι να σχηματιστεί η νέα κυβέρνηση στη Γερμανία μετά τις εκλογές της Κυριακής, τα αποτελέσματα και τις τοποθετήσεις των πολιτικών κομμάτων.

Η πρώτη ανάγνωση των αποτελεσμάτων των εκλογών στη Γερμανία υποδεικνύει ότι η επόμενη κυβέρνηση, όποια και αν είναι, θα λοξοκοιτάζει προς τα δεξιά και θα μπει στον πειρασμό να ασκήσει πιο συντηρητική πολιτική, προκειμένου να καθησυχάσει τους φόβους εκείνων που βρήκαν καταφύγιο στην ακραία λαϊκιστική, συχνά ρατσιστική, ρητορική της AfD. «Δεν είναι όλοι οι ψηφοφόροι τους ακροδεξιοί», έλεγαν και ξανάλεγαν το βράδυ της Κυριακής τα στελέχη της κυρίας Μέρκελ, εκφράζοντας περισσότερο ευσεβείς πόθους παρά αντικειμενική πεποίθηση. 

Η Εναλλακτική για την Γερμανία πάντως δημιουργήθηκε το 2013, με αφορμή την κρίση στην Ευρωζώνη και κυρίως το ζήτημα της Ελλάδας. Πήρε μάλιστα το όνομά της από το επιχείρημα που επαναλάμβανε τότε συνεχώς η Καγκελάριος: Δεν υπάρχει εναλλακτική στην πολιτική διάσωσης της Ελλάδας. «Υπάρχει Εναλλακτική», απάντησαν τότε οι ιδρυτές του κόμματος, το οποίο έκτοτε διασπάστηκε, για να «καβαλήσει» κατόπιν το προσφυγικό κύμα και να εκμεταλλευτεί την ανασφάλεια και τον φόβο των πολιτών, με αποκορύφωμα το αποτέλεσμα της Κυριακής.

Ενδεικτική η δήλωση του επικεφαλής του αδελφού κόμματος της Μέρκελ, των Χριστιανοκοινωνιστών της Βαυαρίας (CSU) Χορστ Σέφερ ο οποίος δήλωσε ότι «είχαμε ένα πλήγμα στη δεξιά πλευρά. Αυτή η πληγή μπορεί να κλείσει με ξεκάθαρες πολιτικές θέσεις». 

Το CSU άγγιζε με βάση τους υπολογισμούς της Βαυαρικής Ραδιοφωνίας (BR) το 38,7 (2013: 49,3) %, παρουσιάζοντας έτσι το δεύτερο χειρότερο αποτέλεσμα σε ομοσπονδιακές εκλογές. «Πρέπει να δομήσουμε μια πολιτική για τους συντηρητικούς - φιλελευθέρους στη Γερμανία, η οποία να γίνεται κατανοητή από τους ανθρώπους» δήλωσε ο Σέφερ στη Βαυαρική Ραδιοφωνία. 

Το CSU δεν θα εξετάσει «λάθος συμβιβασμούς» κατά τις διαπραγματεύσεις στο Βερολίνο. Βάση αποτελεί το «σχέδιο για τη Βαυαρία», στο οποίο το κόμμα είχε σχηματίσει τις αδόκιμες για το CDU θέσεις του - μεταξύ άλλων ένα ανώτατο όριο για την υποδοχή των προσφύγων στη Γερμανία. «Με τίποτα άλλο δεν μπορεί να επιστρέψει επικεφαλής κόμματος από το Βερολίνο» δήλωσε.

Η «γεωγραφία» των ψηφοφόρων

Οι ψήφοι της AfD, όπως δείχνουν τα στοιχεία της κάλπης, προήλθαν κυρίως από διαρροές ψηφοφόρων του CDU, του SPD και της Αριστεράς, ενώ περίπου 1,2 εκατομμύρια ψήφοι αφορούν πολίτες οι οποίοι στις προηγούμενες εκλογές δεν είχαν ψηφίσει. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η εταιρία infratest dimap, από το CDU και τους Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) προς την AfD μετακινήθηκαν 1.070.000 ψηφοφόροι, από το SPD 500.000 και από την Αριστερά 430.000, από τους Φιλελεύθερους (FDP) 50.000, και από τους Πράσινους 40.000, ενώ οι νέοι ψηφοφόροι έφτασαν τις 740.000.

«Πρέπει να ξανακερδίσουμε τους ψηφοφόρους της AfD, με καλές λύσεις στα προβλήματα των πολιτών», έδωσε το στίγμα η Άνγκελα Μέρκελ αλλά όλοι συμφωνούν ότι θα πρέπει και να διερευνήσει, τι είναι αυτό που σήκωσε τόσο κόσμο από τον «καναπέ». Στην Βαυαρία, το μήνυμα ερμηνεύθηκε ήδη με τον «εύκολο» τρόπο. Στους Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) κόστισε η προσφυγική πολιτική και σημείωσαν την χαμηλότερη επίδοσή τους από το 1949, εκτίμησε ο πρωθυπουργός Χορστ Ζεεχόφερ και σκλήρυνε ήδη από χθες το βράδυ τη ρητορική του για το θέμα.

Αγωνία στις Βρυξέλλες

Οι πανηγυρισμοί των συντηρητικών συμμάχων της Άγγελας Μέρκελ που κυριάρχησαν στις Βρυξέλλες δεν κρύβουν την εντεινόμενη ανησυχία για το πώς η Γερμανίδα καγκελάριος θα χειριστεί έναν άβολο νέο κυβερνητικό συνασπισμό και τη ραγδαία αύξηση του ποσοστού της άκρας δεξιάς.

Πηγή προσκείμενη στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα προέβλεψε πως θα υπάρξουν πολλά προβλήματα, καθώς η Μέρκελ θα χρειαστεί να αντικαταστήσει τον «μεγάλο συνασπισμό» της με τους Σοσιαλδημοκράτες με μια συμμαχία που θα συμπεριλαμβάνει τόσο τους Πράσινους, οι θέσεις των οποίων κλίνουν στην κεντροαριστερά, όσο και τους Ελεύθερους Δημοκράτες (FDP), γεράκια σε οικονομικά και δημοσιονομικά ζητήματα.

«Τα πράγματα πήγαιναν πολύ ομαλά με τους σοσιαλδημοκράτες», ανέφερε η πηγή στο ΕΛΚ. «Τώρα δεν ξέρει κανένας τι θα γίνει», συμπλήρωσε.

Μια από τις πρώτες απώλειες της πολιτικής αδυναμίας της Μέρκελ ενδέχεται να είναι η προσπάθεια εμβάθυνσης της ολοκλήρωσης στην ευρωζώνη, για την οποία ο γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν αναμένεται να παρουσιάσει το όραμά του αύριο Τρίτη.

Αυτό το σχέδιο, όπως και οι προτάσεις που έκανε νωρίτερα αυτόν τον μήνα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, πιθανόν θα συναντήσουν πλέον πολύ πιο ισχυρές αντιστάσεις από μέρους του Βερολίνου, όπου πολλοί δηλώνουν πως φοβούνται ότι η Γερμανία θα κληθεί να χρηματοδοτήσει στο μέλλον κι άλλα προγράμματα στήριξης κρατών.

Οι αντιστάσεις μπορεί να προέλθουν τόσο από τους συντηρητικούς της Μέρκελ, οι οποίοι έχουν θορυβηθεί από την ραγδαία αύξηση του ποσοστού της AfD στα δεξιά τους—η Εναλλακτική για τη Γερμανία είναι πλέον τρίτο κόμμα στην Μπούντεσταγκ—όσο και από το FDP, ο ηγέτης του οποίου Κρίστιαν Λίντνερ αποκλείει κάθε ενδεχόμενο το Βερολίνο να πάρει μέρος στο σχέδιο η ευρωζώνη να αποκτήσει κοινό προϋπολογισμό και υπουργό Οικονομικών.